غیاث الدین ابوالفتح، عمر بن ابراهیم خیام (خیامی) در سال 439 هجری (1048 میلادی) در شهر نیشابور و در زمانی به دنیا آمد که ترکان سلجوقی بر خراسان، ناحیه ای وسیع در شرق ایران، تسلط داشتند. وی در زادگاه خویش به آموختن علم پرداخت و نزد عالمان و استادان برجسته آن شهر از جمله امام موفق نیشابوری علوم زمانه خویش را فراگرفت و چنانکه گفته اند بسیار جوان بود که در فلسفه و ریاضیات تبحر یافت. خیام در سال ...
آیا لحظه تحویل سال، شروع سال نو است؟ بر اساس گاهشمار فعلی ایرانیان که ادامه گاهشمار جلالی است، نوروز جلالی (سلطانی)، روزیست که خورشید تا زمان عبور از نصفالنهار محل، به نقطه اعتدال بهاری رسیده باشد؛ تابناک: اگر قصد بر شمردن میراث های ناملموس ایرانی را داشته باشیم و یا بخواهیم که جشنهای بومی سرزمینمان را برشماریم، بی شک «نوروز» سرآمد تمامی آنها خواهد بود؛ جشن آغاز سال نو خورشیدی ...
تقویم ایرانی که برگرفته از گاهشماری جلالی است یک تقویم خورشیدی است که به دقت از فصلهای نجومی تبعیت میکند. خبرگزاری ایسنا: تقویم ایرانی که برگرفته از گاهشماری جلالی است یک تقویم خورشیدی است که به دقت از فصلهای نجومی تبعیت میکند.گاهشماری جلالی را در هماهنگی با سال اعتدالی دقیقترین گاهشماری جهان دانستهاند؛ چون در برابر تقویم اروپایی که در هر ۳۳۲۰ سال یک روز خطا دارد، گاهشماری ...
برابر تقویم به دست آمده از مرکز تقویم مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، سال ۱۳۸۹ که از بیست روز دیگر آغاز میشود، به مانند سال ۱۳۸۸ دارای تعداد تعطیلی رسمی یکسانی است.
سال ۱۳۸۹ هجری شمسی ـ که سال «پلنگ» نام دارد ـ دارای بیست روز تعطیلی رسمی در کشور بوده که این تعداد تعطیلی، دقیقا مشابه تعطیلات سال جاری است.
بنا بر این گزارش، همچنین در سال ۱۳۸۸، ۵۲ روز جمعه داشتیم که دقیقا همین ...
1309ش:با تصويب متمم قانون انحصار تجارت، از اين روز در اسفندماه 1309 بازرگاني خارجي ايران در دست دولت قرار گرفت.
1332ش:در اين روز در اسفند 1332 فرمانداري نظامي تهران و حومه اعلام كرد كه دكتر حسين فاطمي وزير امور خارجه سابق 22 اسفند در خانه اي در شميران دستگير شده و در زندان است.
1519:فرناندو كورتزFernando Cortez افسر اسپانيايي 13 مارس 1519 با پانصد مردمسلح گام به مكزيك گذارد تا اين سرزمين
مجمع عمومی فدراسیون وزنهبرداری با حضور مسوولان سازمان تربیت بدنی و كمیته ملی المپیك برگزار شد.
مجمع فدراسیون وزنهبرداری عصر امروز(یكشنبه) با حضور سرپرستان این فدراسیون و مسوولان سازمان تربیت بدنی و كمیته ملی المپیك به همراه روسای هیاتهای وزنهبرداری برگزار شد.
در این نشست كه حول محور تقویم ورزشی فدراسیون وزنهبرداری در سال آینده برگزار شد، رضازاده یكی از مهمترین برنامههای ...
300 م : كار جمع آوري و تاليف تاريخچه اردشير يكم، بنيادگذار دودمان ساسانيان، تحت عنوان «كارنامك اردشير پاپكان» مارچ سال 300 ميلادي پايان يافت و چند روز بعد نسخه اصلي آن به مناسبت نوروز در تالار پذيرايي كاخ سلطنتي درتيسفون قرار گرفت.
1308 ش : نافرماني ايل قشقايي در فارس كه خواستار آزاد شدن «سردارصولت» رئيس خود از زندان تهران و بازگشت او به فارس و رياست مجدد بر ايل بود از يك هفته به نوروز سال ...
54م: انتخاب بلاش به شاهي ايران در سال 52 ميلادي، و دو روز پس از 13 فروردين كه يونانيان اين رقم را به عنوان عدد نحس وارد فرهنگ پاره اي از ملتها از جمله ايرانيان كرده اند، مهستان (سناي ايران) از ميان شاهزادگان اشكاني و خانواده هاي وابسته، بلاش را كه مادرش از مادهای ایران (کرد) بود به شاهي کشور برگزيد و وي نيز برادرش تيرداد را شاه ارمنستان كرد كه اين اقدام، خشم امپراتور وقت روم را برانگيخت، ...
1304ش: رضاشاه (پيش از شاه شدن) كه شخصا شنونده نطق سال 1925 (سال 1304هجري خورشيدي) پروفسور پوپ درباره ابتكار و تداوم «آموزش و پرورش ميهندوستي» ايرانيان عهد باستان بود، بعدا گفته بود كه اظهارات پروفسور پوپ آمريكايي اورا (كه مادرش زاده شهر ايروان بود) دفعتا يك ناسيوناليست كرد.
1969م :پوفسور پوپ كه ايرانيان را (اگر وسيله و آموزش داشته باشند) هنرمندترين و با استعدادترين انسان روي زمين خو
217م : هشتم آوريل سال 217 ميلادي «كاراكالا» امپراتور 29 ساله روم در اربلا (اربيل ــ شمال عراق امروز) به دست يك سنتوريو (افسر رومي) كه از نيرنگهاي او خسته شده بود كشته شد.
1300ش:تجديد سازمان شهرداري هاي شهرهاي ايران به سبك اروپا از فروردين ماه 1300 هجري خورشيدي آغاز شد.
1350ش:بامداد هجدهم فروردین 1350 (هفتم اپریل 1971) هنگامي كه سرلشكر ضياء فرسيو رئيس وقت دستگاه قضايي ارتش از
1336م :به نوشته برخي از مورخين، اميرتيمور گوركان كه سه بار به ايران حمله نظامي آورد و سرزمين ما را تصرف كرد نهم آوريل 1336 ميلادي در شهر سبز (واقع در فرارود) به دنيا آمده بود.
1321ش :دستگيري پزشك احمدي را كه پس از وقايع شهريور 1320 فرار كرده بود 20 فروردين 1321 (9 آوريل 1942) ذكر كرده اند. وي در عراق دستگير شده بود كه به تهران مسترد و محاكمه شد. شهرت داشت كه پزشك احمدي تني چند از زندا
514 پيش از ميلاد : بوغابيش (بگابيش) ژنرال پارسي با 81 هزار سرباز درسال 514 پيش اقوام غير متمدن را از نزديكي قلمرو ايران براند. دارياز ميلاد، 17 روز پس از نوروز، عبور از درياي مرمره را آغاز كرد تا در اروپاي جنوب شرقي وش در آن زمان در شمال شرقي ايران بود و بوغابيش را مامور آن سوي مرزهاي شمال غربي كشور كرده بود.
1300ش: به مناسبت دستگيري قوام السلطنه - كلنل محمد تقي خان پسيان مردی که می
336م :كنستانتين امپراتور روم دهم آوريل سال336 ميلادي به بهانه شركت در مراسم سي امين سال حكومت خود، آتش بس دو هفته اي با ارتش ايران را كه 22 روز طول كشيده بود به صورت نامحدود تمديد كرد و بعدا از ادامه جنگ چشم پوشيد.
1344ش:21 فروردين 1344 (دهم اپریل 1965) در كاخ مرمر، سرباز وظيفه رضا شمس آبادي به سوي شاه كه پس از پياده شدن از اتومبيل، رهسپار دفتر كار خود بود آتش گشود. گلوله ها ب
34م:توطئه دولت روم برضد شاه ايران و انجام كودتا در سال 35 ميلادي - اشاره به ترس تيبريوس از جنگ با ايران
505م:آناستاسيوس يكم Flavius Anastasius كه از سال 502 تا 505 ميلادي با امپراتوري ايران جنگيد و شكست خورد .
1331ش:23فروردين 1331 مطابق با 12 آوريل 1952 دكتر مصدق نخست وزير وقت شصت تن از رجال و انديشمندان و دلسوزان كشور را به خانه خود دعوت كرد تا راهي براي رفع بدبختي هاي مردم ايرا
519م :معرفي خسروانوشيروان به عنوان وليعهد ايران و نيز کاهش مالياتها و اصلاحات کشاورزي قباد شاه ساساني ایران 23 مارس سال 519 ميلادي، در نيمه ايام نوروزی، سومين پسر خود، "خسروانوشيروان" را شاه بعدي ايران (وليعهد) اعلام داشت.
1980م:23 مارچ 1980 و در ايام نوروز، شاه پس از 15 ماه در به دري به مصر بازگشت و چند ماه بعد در همين کشور درگذشت و همانجا مدفون شد.
2007م:امامعلي رحمانوف رئيس جمهوري تاجيك
978م :به مناسبت ايام نوروز، بيمارستاني كه به تصميم عضدالدوله ديلمي در شهر بغداد ساخته شده بود 22 مارس سال 978 ميلادي (سال 357 هجري خورشيدي) گشايش يافت.
33م :سالروز مصلوب شدن مسيح، و مسيحياني كه در اين روز خود را مصلوب مي كنند تا شكنجه واردآمده به مسيح رابا تمام وجود احساس كنند.در سال 2008، گود فرايديGood Friday = هالي فرايدي (جمعه مقدس) مصادف با 21 مارس بود. در اين روز در سال 33 ميلادي،
1896م:هانس آدولف ادوارد Hans Adolf Eduard Driesch جانورشناس، فیلسوف و پژوهشگر آلماني 13 آوريل 1896 با انتشار رساله ای درباره اسب و تکامل آن نظرداد كه ايرانيان نخستين مردمي بوده اند كه اسب (اسپ) را اهلي كرده و به كار سواري گرفتند و در جنگ بكار بردند.
1300ش:23 و 24 فروردين 1300 در كرمانشاه ميان نيروي ژاندارم كه مامور اجراي دستورهاي تهران بود و قواي محلي زدو خورد شديد درجريان بود كه ضمن آ
1293ش: 14آوريل 1914 (25 فروردين 1293 خورشيدي) در تهران اعلام شد كه دولت در صدد استقراض يكصد هزار ليره از بانك انگلستان با بهره متعارف است تا در تاريخ معين (سي ام تيرماه) كه سلطان احمد شاه به سن قانوني خواهد رسيد، مراسم تاجگذاري رسمي وي را برگزار كند!!.
1909م:در اين روز در سال 1909 تاسيس شركت نفت انگلستان و ايران در لندن به ثبت داده شد. نخستين چاه 26 ماه مه 1908 در عمق كمتر از 400 متر
1723م: 12آوريل 1723 كه نيروهاي ميرمحمود قندهاري در تعقيب طهماسب ميرزا پسر شاه سلطان حسين وارد قزوين شده بودند توسط قزويني ها كشتار شدند و بيش از دو هزار كشته تلفات دادند و مابقي به اصفهان گريختند و جريان را به ميرمحمود خبر دادند و وي از فرط خشم، بازماندگان خاندان صفوي و مقامات سابق را كشت.
1385م:پس از يك شبانه روز انتظار براى شنيدن خبر مهمى كه محمود احمدي نژاد رئيس جمهور وعده آن را داده ب
399م:يزرگرد اول شاه ساساني ايران پس از آغاز سلطنت، 15 آوريل سال 399 ميلادي به مسيحيان قلمرو ايران آزادي مذهبي داد و با ارسال پيامي به رم به دولت و سناي روم يادآور شد كه دستور داده است همه تدابير و عمليات خصمانه بر ضد روم پايان يابد و بازرگانان رومي بتوانند در قلمرو ايران آزادانه به داد و ستد بپردازند و تحت حمايت فرمانداران ايران باشند.
15422م: آوريل سال 422 ميلادي (23 سال پس از پيام يزدگرد
465قبل ازمیلاد:اردشیر یکم (به نوشته مورخان یونانی؛ اردشیر درازدست) که بر جای پدر نشسته و شاه ایران شده بود نیمه اپریل سال 465 پيش از ميلاد تصمیم گرفت كه تخت جمشيد پايتخت اول ايران (شاه نشين) باشد. (مورخان يونان باستان تخت جمشید را در جهان به «پرسپوليس» معروف ساخته اند).
1613م:16 آوريل 1613 ميلادي در اصفهان مذاكرات صلح ايران و عثماني با امضاي يك قرارداد به پايان رسيد. طبق اين قرارداد
721م: 24مارس 721 ميلادي (و در جريان آيين هاي نوروزي آن سال كه هنوز در ايران خاوري به همان صورت قديم برگزار مي شدند)، «پوشان» از شاهزادگان ساساني، هشتاد سال پس از نبرد نهاوند و شکست نظامي ايران، ادعاي سلطنت و احياي حکومت ساسانيان را کرد و گروهي گرد او جمع شدند، ولي کاري از پيش نبرد.
چهار سال پس از پوشان، در مارس سال 725 ميلادي (و بازهم در ايام نوروز ايراني) يك شاهزاده ديگر ساساني به نام خسرو از
693 پیش ازمیلاد: اپريل سال 693 پيش از ميلاد (در بيشتر كتابهاي تاريخ عهد باستان ؛ 17 اپريل)، و پيش از تاسيس دولت واحد در ايران، ارتش آشور بانيپال (حکمران مناطقي در شرق مديترانه و ازجمله شمال عراق امروز) شهر شوش را متصرف شد و ويران ساخت.
1331ش:دولت دكتر مصدق 28 فروردين سال 1331 (17 اپریل 1952) نسبت به ديدار مشاور امورخارجي دولت انگلستان از بحرين شديدا اعتراض كرد و اين عمل را مد
331م:18 آوريل سال 331 ميلادي شاپور دوم (ذوالاكتاف) شاه ساساني وقت پس از سركوب شورشيان عرب در بحرين ، كه در ايام طفوليت او از صحراي عربستان به اين جزيره مهاجرت كرده بودند، دستور داد كه هزاران تن از آنان به روستاهاي دوردست كرمان و مكران (جنوب بلوچستان امروز و غرب رود سند) تبعيد شوند.
1357م:18 آوريل 1978 (سي ام فروردين سال 1357 هجري خورشيدي) و درپي انتقاد محافل خارجي از اين كه چرا شاه يك حزب
2م: 19آوريل سال 2 ميلادي سناي روم تصويب كرد كه براي جنگ قريب الوقوع با ايران ده هزار مرد«ف.انك» اجير شوند و به جاي انتقال با كشتي از طريق بنادر ايتاليا، از راه دانوب و درياي سياه خود را به آسيا برسانند. فرانكها كه نام كشور فرانسه از آنان گرفته شده است در آن زمان در جنوب آلمان بسر مي بردند كه بعدا به فرانسه سرازير شدند. ژرمن ها (اقوام آلماني) با اين كه قرنها زير سلطه روميان بودند حاضر نمي شدن ...
9م:بيستم آوريل سال نهم ميلادي سناي ايران اردوان سوم كه تنها از جانب مادر به اشك اول سردودمان اشكانيان پيوند مي خورد به شاهي ايران برگزيد.
589م:به نوشته برخي از مورخان اروپايي و به استناد مدارک منتقل شده از قسطنطنيه به ايتاليا در سال 1453، بيستم اپریل سال 589 ميلادي خسروپرويز كه در پي درگيري با اسپهيد بهرام مهران (بهرام چوبين) از سلطنت بركنار شده بود از تيسفون (پايتخت وقت ايران) رهسپار
1782م:«فردريك فروبل» آموزشگر بلندآوازه آلماني و موسس كودكستانهاي تازه (كيندرگارتن Kindergarten) در جهان 21 آوريل 1782 به دنيا آمد و در تاليف خود «تاريخ عمومي آموزش و پرورش» نوشت كه ايرانيان در قرن ششم پيش از ميلاد مبتكر ايجاد كودكستان و دبستان براي كودكان و نوجوانان پسر بودند.
1332ش:يكم ارديبشهت 1332 در تهران رسما اعلام شد؛ سرتيپ افشارتوس رئيس شهرباني ايران (پليس) رب
1926م:22 آوريل 1926 (دوم ارديبهشت 1305 هجري خورشيدي) ميان ايران، تركيه و افغانستان يك پيمان امنيت مشترك به امضاء رسيد كه مورخان نوشته اند سياست انگلستان پشت سر آن بود كه در آن زمان يك قدرت بزرگ جهاني و استعمارگر شماره يك بشمار مي رفت. اين پيمان در تهران و در خانه محمدعلي فروغي نخست وزير وقت توسط نمايندگان سه كشور امضاء شد.
1329ش:شعبه يكم دادگاه جنايي تهران كه به دادخوست ارتش دكتر مظفر بقايي
478م:23آوريل سال 478 پيش از ميلاد سران كشور ــ شهرها و جزاير يوناني كه اتحاديه «دلوس» را به منظور مقابله گروهي با تهديدهاي ايران ــ تنها ابرقدرت وقت جهان ــ تشكيل داده بودند اعلاميه اي را امضاء كردند كه در آن آمده بود: وجود يك ابر قدرت در جهان؛ مغاير نظم گيتي، منطق و عقل سليم و منافع ملل است و آنان اين اتحاديه را تشكيل داده اند تا در برابر هرگونه زورگويي بايستند و بدون دغدغه از خطر تجاوز نظامي ...
1973م:اپریل 1973 (سوم ارديبهشت 1352) ديپلماتهاي ارشد آمريكا در كشورهاي خاور ميانه و آسياي جنوبي (خاور دور) نشست مهم و محرمانه اي را در تهران آغاز كرده بودند. اين نشست در ساختمان سفارت وقت آمريكا در تهران (خيابان تخت جمشيد ـ طالقاني) برگزار و گزارش شده بود كه پیرامون ساختمان دستگاههايي تعبيه كرده بودند تا روس ها نتوانند با ماهواره و ابزارهای دیگر، مذاكران نشست را از راه دور استراق سمع كنند.
1305م:چهارم ارديبهشت 1305 رضا شاه پهلوي طي مراسمي تاجگذاري كرد. وي در اين مراسم كه در كاخ گلستان برگزار شده بود، شخصا تاج را سر نهاده بود. رضا شاه كه داراي دربار شده بود عبدالحسين تيمور تاش را وزير دربار خود كرد. در آن زمان، محمدعلي فروغي نخست وزير بود. مجلس موسسان در 22 آذر سال 1304 چهار اصل از اصول متمم قانون اساسي را اصلاح، رضاخان پهلوي را شاه و سلطنت را در خاندان او موروثي كرده بود.
280م:در پي چند شكست نظامي روم از ايران و قتل دو امپراتور اين كشور كه در صدد جنگي ديگر با ايران بر آمده بودند، «ماركوس پروبوس» امپراتور تازه روم به بهرام دوم شاه ساساني ايران پيشنهاد امضاي يك پيمان صلح داد كه بهرام به سبب مشكلاتي كه در خاور ايران داشت - در اين روز از آوريل 280 ميلادي اين پيشنهاد را پذيرفت، اما قراردادي امضاء نشد.
1918م:در اين روز در سال 1918 كنسول انگلستان در شيراز به مردم
585پیش ازمیلاد:ترس از خورشيدگرفتگي در 28 اپریل سال 585 پيش از ميلاد سبب قطع جنگ ايرانيان ماد با ارتش ليدي (واقع در آناتولي غربي ــ آسياي صغير) شد.
مادهای آریایی پس از مهاجرت به فلات ايران در منطقه اي كه از ري (تهران) آغاز و غرب فلات از جمله همه آذربايجان و كردستان امروز را شامل مي شود اسكان گزيده بودند. مادها بعدا به پايتختي همدان (هكمتان ــ اكباتان) دولتي تاسيس كردند تا متحدا بر ضد همس
53پیش ازمیلاد:اواخر آوريل سال 53 پيش از ميلاد، ايران و روم در آستانه جنگ كارهه (حّران) قرار داشتند كه «دوپوي» در صفحه 129 تاليف خود ــ تاريخ جنگ ــ از آن به عنوان قاطعترين نبرد نظامي بشر در قرون قديم نام برده است. در اين جنگ، كراسوس كنسول اول روم كشته شد و از ارتش آن كشور كمتر از پنج هزار تن موفق به فرار شدند.
847م:يعقوب ليث صفار كه از جوانی در سر هواي احياء استقلال ملی
630م:27 آوريل سال 630 ميلادياردشير سوم، شاه 9 ساله ايران از دودمان ساسانيان به طرزي مرموز درگذشت و شهربراز، اران سپهبد (اران به كسر الف اول = ايران) ژنرال نامدار ايران و سرداري كه با شكست دادن روميان، سوريه و فلسطين را به قلمرو ايران بازگردانيده بود و صليبي را كه مسيح بر آن ميخكوب شده بود به تيسفون فرستاده بود را امور سلطنت را راسا به دست گرفت تا از زوال امپراتوري (ايرانشهر) جلوگيري كند.
197 ...
1030م:مورخان انگليسي كه درباره گسترش اسلام در قرن 11 ميلادي در شبه قاره هند تحقيق كرده اند؛ درگذشت سلطان محمود غزنوي را 30 آوريل 1030 نوشته اند. سلطان محمود به نام گسترش اسلام، چند حمله نظامي به هند برد و از سوي خليفه عباسي وقت مورد تقدير قرار گرفت. وي با اين اقدام خود نخستين سنگ بناي كشوري را گذارد كه 9 قرن پس از او به نام پاكستان مركب از مسلمانان هند پا به عرصه وجود گذارد.
1292ش:دهم
1689م:«ميرويس» رئيس قبايل منطقه قندهار بهار 1689 به اصفهان پايتخت آن زمان ايران تبعيد شد كه يك اشتباه سياسي بزرگ بود. بي تدبيري حاكم قندهار و تبعيد ميرويس جنگ داخلي ايرانيان را در پي داشت. حكمران اعزامي از اصفهان به قندهار كه آشنايي كامل به وضعيت منطقه و روانشناسي مردم محل را نداشت «ميرويس» را عامل بي ثباتي قندهار اعلام كرد و تحت الحفظ روانه اصفهان ساحت كه در سي ام آوريل سال 1689 ميلادي به دارالحك ...
81514پیش ازمیلاد:بوغابيش (بگابيش) ژنرال پارسي كه درسال 514 پيش از ميلاد، در نيمه فروردين ماه با هزار سرباز از درياي مرمره را گذشته بود تا در اروپاي جنوب شرقي اقوام غير متمدن را از نزديكي مرزهاي ايران براند دوم ماه می این سال (12 ارديبهشت) نيروهاي خود را دو دسته كرد، دسته اي روانه مقدونيه ساخت و دسته ديگري را مامورکرد تا منطقه تراس (تراكيه، مناطق شمالي درياي اژه ـ جنوب بلغارستان امروز)را تصرف كنند ...