وصیت‎نامه حضرت علی (علیه‎السلام)

 

 

چشمان مولا بسته شد آهسته آهسته

دگر علی از دست این مردم شده خسته

 

وصیت‎نامه حضرت علی(علیه‎السلام): از وصایاى حضرت علی(علیه‎السلام) در واپسین دم حیات مى‎توان به وصیت گهربار ذیل اشاره نمود.

 

بسم الله الرحمن الرحیم

این آن چیزى است كه على پسر ابوطالب وصیت مى‎كند: به وحدانیت و یگانگى خدا گواهى مى‎دهد و اقرار مى‎كند كه محمد بنده و پیغمبر اوست، خدا او را فرستاده تا دین خود را بر دیگر ادیان پیروز گرداند. همانا نماز، عبادت، حیات و زندگانى من از آن خداست. شریكى براى او نیست، من به این امر شده‎ام و از تسلیم شدگان اویم .

 

فرزندم حسن! تو و همه فرزندان و اهل بیتم و هر كس را كه این نوشته من به او رسد را به امور ذیل توصیه و سفارش مى‎كنم :

 

1- تقوای الهى را هرگز از یاد نبرید، كوشش كنید تا دم مرگ بر دین خدا باقى بمانید.

 

2- همه با هم به ریسمان خدا چنگ بزنید، و بر مبناى ایمان و خداشناسى متفق و متحد باشید و از تفرقه بپرهیزید، پیغمبر فرمود: اصلاح میان مردم از نماز و روزه دائم افضل است و چیزى كه دین را محو مى‎كند، فساد و اختلاف است .

 

3- ارحام و خویشاوندان را از یاد نبرید، صله رحم كنید كه صله رحم حساب انسان را نزد خدا آسان مى‎كند.

 

4 -خدا را! خدا را! درباره یتیمان، مبادا گرسنه و بى سرپرست بمانند.

 

5- خدا را! خدا را! درباره همسایگان، پیغمبر آن قدر سفارش همسایگان را فرمود كه ما گمان كردیم مى‎خواهند آنها را در ارث شریك كند.

 

6- خدا را! خدا را! درباره قرآن؛ مبادا دیگران در عمل كردن، بر شما پیشى گیرند.

 

7- خدا را! خدا را! درباره نماز؛ نماز پایه دین شماست .

 

8- خدا را! خدا را! درباره كعبه، خانه خدا، مبادا حج تعطیل شود كه اگر حج متروك بماند، مهلت داده نخواهد شد و دیگران شما را طعمه خود خواهند كرد.

 

9- خدا را! خدا را! درباره جهاد در راه خدا، از مال و جان خود در این راه مضایقه نكنید.

 

10- خدا را! خدا را! درباره زكات؛ زكات آتش خشم الهى را خاموش مى‎كند.

 

11- خدا را! خدا را! درباره ذریه پیغمبرتان، مبادا مورد ستم قرار گیرند.

 

12- خدا را! خدا را! درباره صحابه و یاران پیغمبر، رسول خدا (صلى الله علیه و آله) درباره آنها سفارش كرده است .

 

13- خدا را! خدا را! درباره فقرا و تهیدستان، آنها را در زندگى شریك خود سازید.

 

14- خدا را! خدا را! درباه بردگان، كه آخرین سفارش پیغمبر درباره اینها بود.

 

15- در انجام كارى كه رضاى خدا در آن است بكوشید و به سخن مردم (در صورتی كه مخالف آن هستند) ترتیب اثر ندهید.

 

16- با مردم به خوشى و نیكى رفتار كنید چنانكه قرآن دستور داده است .

 

17- امر به معروف و نهى از منكر را ترك نكنید؛ نتیجه ترك آن این است كه بدان و ناپاكان بر شما مسلط خواهند شد و به شما ستم خواهند كرد، آنگاه هر چه نیكان شما دعا كنند، دعاى آنها برآورده نخواهد شد.

 

18- بر شما باد كه بر روابط دوستانه ما بین خویش بیفزایید، به یكدیگر نیكى كنید، از كناره‎گیرى و قطع ارتباط و تفرقه و تشتت بپرهیزید.

 

19- كارهاى خیر را به مدد یكدیگر و به اتفاق هم انجام دهید، از همكارى در مورد گناهان و چیزهایى كه موجب كدورت و دشمنى مى‎شود، بپرهیزید.

 

در انجام كارى كه رضاى خدا در آن است بكوشید و به سخن مردم (در صورتی كه مخالف آن هستند) ترتیب اثر ندهید.20- از خدا بترسید كه جزا و كیفر خدا شدید است .

 

خداوند همه شما را در كنف حمایت خود محفوظ بدارد و به امت پیغمبر توفیق دهد كه احترام شما (اهل بیت) و احترام پیغمبر خود را پاس بدارند. همه شما را به خدا مى‎سپارم . سلام و دورد حق بر همه شما ... .(1)

 

از علامه امینی پرسیدم: آخرین ذكرى كه على(علیه‎السلام) بر زبان مبارك جارى فرمود چه بود؟

 

مى‎فرماید: بعضى مى‎گویند پس از وصیتى كه ذكر آن رفت امام علی(علیه‎السلام) لحظه‎اى بیهوش شد و چون به هوش آمد دیگر سخنى جز لا اله الا الله از حضرت شنیده نشد تا جان به جان آفرین تسلیم فرمود.

 

چنانكه بعضى دیگر گفته‎اند2) آخرین فرمایش ایشان این آیه شریفه بود: و من یعمل مثقال ذره خیراً یره و من یعمل مثقال ذره شرا یره.(3)

البته گروهى دیگر ذكر كرده‎اند(4) كه حضرت ابتدا به فرشتگان خدا سلام داد سپس این آیات را زمزمه فرمود كه المثل هذا للیعمل العاملون،(5) یعنى براى چنین لحظاتى باید عمل كرده و بكوشند و ان الله مع الذین اتقوا و الذین هم محسنون (6) یعنى خدا با مردمى است كه عمر خود را به تقوا و پرهیزكارى گذراندند و مردمى كه همواره كار نیك مى‎كنند. آنگاه در واپسین دم حیات فرمود: اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و اشهد ان محمد عبده و رسوله .

 

امشب طبیب آمد بر سر مولا

زخم سر وا کرد و سر تکان داد

با سر تکان دادن عمه ی سادات

ناگهان از هوش رفت و جان داد

ویدیو مرتبط :
فیلم وصیت نامه حضرت علی (علیه السلام)

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

سخنان امیرالمومنین حضرت علی علیه السلام

 

 

 

1. الله الله فی القرآن فلا یسبقنّکم إلی العمل به غیرکم... الله الله في الصلاة فإنّها خیر العمل إنّها عماد دینکم... الله الله في الفقراء و المساکین فشارکوهم في معائشکم الله الله من ذرية نبیکم لا تظلمنّ بین أظهرکم و أننتم تقدرون علی المنع عنهم.

 

خدا ر خد را در قرآن، پس در عمل کردن به آن دیگران از شما سبقت نگیرند. خدا را خدا را در نماز، پس به درستی که آن بهترین عمل هاست و آن ستون دین شماست. خدا را خدا را در فقیران و تهی دستان، پس مشارکت دهید آنها را در درآمد خود. خدا را خدا را در هل بیت پیامبر اکرم، کسی در مقابل شما به آنان ظلم نکند در حالی که می توانید از آن جلوگیری کنید.

 

 

 

2. کثرة العلم و العمل به مصلحة للدین و سبب إلی الجنة.

 

زیادی در علم و عمل کردن به آن موجب اصلاح دین و رفتن به بهشت می شود.

 

 

 

3. عنوان صحیفة المؤمن حسن خلقه.

 

سرآغاز نامه ی انسان مؤمن خوش اخلاقی اوست.

 

 

 

4. قیمة کل امریء ما یحسن.

 

ارزش هر شخص به اندازه ی احسان و نیکی اوست. و فرمودند هیچ سرمایه ای همچون عقل و هیچ فقری بالاتر از جهل نیست.

 

 

 

5. عجب لأقوم یحتمون الطعام مخافة الأذی کیف لا یحتمون الذنوب مخافة النار.

 

تعجب می کنم از مردمی که اهتمام می ورزند به غذا ز ترس اذیت شدن و چگونه اهتمام نمی ورزند به گناه از ترس آتش.

 

 

 

6. إذا أردت أن تعرف الخیر فاعمل الخیر تعرف أهله و إذا أردت أن تعرف الشر فاعمل الشر تعرف أهله.

 

اگر خواستی خوبی را بشناسی آن خیر را انجام بده اهلش را می شناسی و اگر خواستی بدی را بشناسی آن بدی را انجام بده اهلش را می شناسی.

 

 

 

7. العلم ثلاثة: الفقه للأدیان و الطب للأبدان و النحو للّسان.

 

علم سه دسته است: تفقه در دین، طبابت بدن، لغات زبان.

 

 

 

8. أیها الناس إیّاکم و حب الدنیا فإنها رأس کل خطیئة.

 

ای مردم بر حذر باشید از دوستی دنی چرا که دوستی آن سرآغاز هر اشتباهی است.

 

 

 

9. لا تغضبوا و لا تغضبوا، افشوا السلام و أطیبوا الکلام.

 

عصبانی نشوید و کسی ر عصبانی نکنید و واضح و بلند سلام کنید و زیبا سخن بگوئید.

 

 

 

10. ینبغي للمسلم أن یجتنب مؤاخاة ثلاثة: الفاجر، و الأحمق و الکذّاب، فأما الفاجر فیزّین لک فعله یحب أنک مثله، و أما الأحمق فإنه لا یشیر علیک بخیر و ربما أراد نفعک فضرّک و أما الکذّاب فإنه لا یهنئوک معه عیش...

 

سزاوار است برای مسلمان که دوری کند از دوستی با سه نفر: گناهکار، احمق، دروغگو. اما انسان گناهکار عمل خود را برای تو زینت می دهد و تو دوست داری مثل او شوی و اما احمق تو را به خیر سوق نمی دهد پس هر گاه قصد خیر رساندن به تو را کند به تو ضرر می زند و اما دروغگو زندگی با او لذت بخش نیست.