پلوتو «ابر» هم دارد! /یافته‌های جدید دانمشندان از عکس‌های فضاپیمای نیوهورایزنز

عکس هایی که تاکنون توسط گروه نیوهورایزنز منتشر شده  جو بسیار پیچیده و شگفت انگیز پلوتو  را نشان داده است. آن چه در این عکس‌ها به روشنی دیده می شود، لایه های پرشماری از ریزگرد بر فراز کوهستان های یخی این سیاره کوتوله است. ولی تصاویری که نویسندگان مجله نیوساینتیست دیده اند و درباره  آن ها با پژوهشگران ماموریت رایزنی کرده‌اند چیزهایی دیده می شود که احتمال می رود پاره ابرهایی بر فراز سطح آن باشند.

نخستین نشانه های ابرها در ۱۳ سپتامبر ۲۰۱۵ دیده شد، چند روز پیش از انتشار همگانی تصاویر ریزگردها. ویل گراندی از رصدخانه  لوول در آریزونا جهت گفتگو درباره ی فهرستی که برای بررسی دستاوردهای نیوهورایزنز درباره ی جو پلوتو به دستش رسیده بود، این ایمیل را به نیوساینتیست فرستاد: «چند ویژگی به نسبت منطقه ایِ کم-ارتفاع درست بالای لبه ی پلوتو [در افق] دیده می شود که من آن ها را با چند پیکان نشان داده ام، ولی در دایره ای که کشیده ام نیز چند ساختار روشن ابر-مانند هست که به نظر می رسد بالاتر از پستی و بلندی های سطحند و از روی آن ها گذشته اند.»

گراندی ساختارهایی را در ریزگردهای جَوی بر فراز لبه ی پلوتو دیده بود که گویا از لایه های نمایانِ ریزگرد جدا هستند. ولی شگفت انگیزتر این که وی ساختاری به رنگ روشن را هم دیده بود که از روی بخش های گوناگون چشم انداز گذشته بود، نشانگر این که روی سطح نبوده و بر فراز چشم اندازها شناور بود.

این ایمیل گفتگویی را با دانشمندان گروه نیوهورایزنز درباره  «ابر» بودن این ویژگی ها به راه انداخت، زیرا دیدن این که آیا سایه ای هم روی سطح انداخته اند یا نه دشوار بود. این گروه درباره  تفاوت دقیق میان ابر و ریزگرد هم گفتگو کردند. آلن استرن، دانشمند اصلی ماموریت نیوهورایزنز چنین نوشت: «یک راه برای این که بفهمیم این ها ابرند این است که ابرها ساختارهایی گسسته هستند ولی ریزگردها پیوسته و گسترده اند.»

در هیچ یک از خبرهای رسمی همگانی اشاره ای به ابر نشده، که نشان می دهد دانشمندان گروه نیوهورایزنز درباره ی آن مطمئن نیستند. در ایمیل های ماه فوریه، این دانشمندان درباره ی پژوهشنامه ای گفتگو می کردند که قرار بود با عنوان "جو پلوتو از چشم فضاپیمای نیوهورایزنز" در نشریه ی ساینس منتشر شود و در آن تنها اشاره  گذرایی به ابرها به عنوان یک راز ناگشوده شده بوده است.

ولی در ایمیلی که روز ۱ مارس توسط جان اسپنسر از بنیاد پژوهش جنوب باختر در بولدر کلرادو فرستاده شده بود، عکسی از یک ابر هم بود که به نظر می رسید بالاتر از سطح پلوتو است. وی نوشته بود: «در تصویر نخست یک توده ی کم-ارتفاع و لبه ای بی‌اندازه روشن بر فراز جنوب خاور فلاته  اسپوتنیک در سمت چپ دیده می شود و یک ابر پاره پاره ی کُرکی هم بر زمینه ی روشن از آفتاب، بر فراز "ناحیه ی کران" در سمت راست.»

کاوشگر نیوهورایزنز هنوز چندین گیگابایت اطلاعات ذخیره شده در حافظه اش دارد که دریافت نشده است. ولی نیوهورایزنز به سرعت دارد از زمین دورتر می شود که باعث خواهد شد  زمان دریافت یافته هایش بیشتر شود.

 

 

اخبار علمی - خبرآنلاین

ویدیو مرتبط :
ماموریت فضاپیمای نیوهورایزنز برای کاوش سیاره پلوتو

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

قمرهای پلوتو از نگاه فضاپیمای نیوهورایزنز + تصاویر

 این فضاپیمای بدون‌سرنشین، در هشتاد و پنجمین سالگرد کشف پلوتو، نخستین تصاویر خود از قمرهای «نیکس» و «هیدرا» را به زمین مخابره کرد.

این تصاویر که توسط تصویرگر شناسایی با طیف طولانی (LORRI) فضاپیمای نیوهورایزنز تهیه شده‌اند، به درک عمیق‌تر دانشمندان از مدار پلوتو کمک می‌کنند.

نیکس و هیدرا دو قمر از مجموع پنج قمر شناخته‌شده پلوتو هستند که در سال 2005 با استفاده از تصاویر هابل کشف شدند.

این تصاویر در فاصله زمانی هفتم تا نوزدهم بهمن و از فاصله 201 تا 186 میلیون کیلومتری از پلوتو گرفته شده‌اند؛ نتایج حاصل، فیلمی شامل هفت فریم است که هر فریم آن از پنج تصویر 10 ثانیه‌ای تشکیل شده است.

تاکنون پنج قمر پلوتو شناسایی شده‌اند، اما دانشمندان معتقدند این جرم کیهانی احتمالا دارای 10 قمر و همچنین سیستم‌های حلقوی است.

هیدرا که خارجی‌ترین قمر پلوتو به شمار می‌آید، در فاصله 64 هزار و 700 کیلومتری قرار دارد و دوره مدارگردی آن حول پلوتو 38 روز اعلام شده است؛ این در حالی است که نیکس در فاصله 48 هزار و 700 کیلومتری واقع شده و بازه زمانی مدارگردی آن 25 روز است.

این دو قمر کوچک بوده و قطر آنها بین 40 تا 150 کیلومتر است؛ با این حال قمرهای Styx و Kerberos‌ کوچک‌تر بوده و برای فضاپیمای نیوهورایزنز قابل‌رویت نیستند.

پروژه 650 میلیون دلاری نیوهورایزنز ژانویه سال 2006 با پرتاب این فضاپیما بر روی موشک اطلس V به فضا آغاز شد. این کاوشگر که تاکنون 4.5 میلیارد کیلومتر را در مسیر سفر به سوی پلوتو طی کرده است، 478 کیلوگرم وزن داشته و با انرژی هسته‌ای نیرودهی می‌شود.

نیوهورایزنز دوم شهریور سال 2014 از کنار مدار نپتون عبور کرد و در 14 ژوئیه (23 تیر 94) به نزدیکی پلوتو خواهد رسید.

 

 

 

 

 اخبار علمی - ایسنا