وب پورتال (Web Portal)چیست؟

 

 

همان طور که می دانید، وب، عامل دسترسی آسان به خدمات و محتویات مجازی و در واقع مفهوم اینترنت از دید یک کاربر است.با حیات و گسترش روز افزون وب، کاربری آسان انگیزه اصلی کاربران اینترنت جهت استفاده از این شبکه می باشد، پس قطعاً دور از ذهن است یک کاربر اینترنتی راضی شود برای استفاده از خدمات مختلف مورد نیازش هر روز به چندین سایت سرکشی کند و برای استفاده از آنها مجبور به ثبت نام های تکراری و نیز محافظت از چندین شناسه و رمز عبور متفاوت باشد، از همین رو وب، ناخواسته به نسل جدیدی از سرویس دهی رسید که امروز همگی آن را با نام «وب پورتال» می شناسند.

ترجمه کلمه Portal به فارسی در فرهنگ لغت «دریچه»، «درگاه» و «مدخل»ذکر شده اما کلمه پورتال در تکنولوژی اطلاعات معنی متفاوتی دارد.اگر بخواهیم ساده بگوییم، پورتال صفحه وب واسطی است که امکان دسترسی آسان را به هر چیزی که کاربر، برای انجام وظیفه یا خواسته اش نیاز دارد-بدون توجه به اینکه محل فیزیکی آن کجاست، فراهم می کند.به بیان دیگر پورتال درگاهی است به دنیایی مجازی که کاربر می تواند از طریق امکانات فراهم شده در آن، تمامی نیازهای خود را برآورده کند.نیازهایی مانند جست و جو و یا خرید (مثلا یک کتاب)، دسترسی به حساب بانکی، افزایش و کاهش اعتبار یک حساب بانکی، افزایش و کاهش اعتبار یک حساب اعتباری و یا بروز رسانی اطلاعات سخت افزاری از محل کار، پورتال همه چیز را از طریق درگاهی واحد برای کاربر خود فراهم می سازد.
در این تعریف منظور از واژه Portal، یک Gateway و یا Doorway یا همان شاهراه و دروازه است، دروازه ای که به تبعیت از ذات اصلی خود یعنی همان دسترسی آسان، دسترسی ما را به وب و در نهایت اینترنت راحت تر از پیش می کند و محلی است برای به اشتراک گذاری خدمات و محتوا توسط چندین وب سایت قدرتمند.آنچه از این تعریف بر می آید بر ما روشن می سازد که وب پورتال یک محصول خاص نیست و همانند وب سایت یک ماهیت استاندارد و تشکیل شده از دو زیر ساخت خدمات (Services)و محتویات (Content)است که این ماهیت، خروجی چندین استاندارد، دیتا و engine خاص، زیر نظر یک یا چند مجموعه نظارتی مشخص و همگام است.

ویژگی های اصلی یک پورتال عبارت است از:
-تجمع اطلاعات
-هدف دار بودن اطلاعات
-در دسترس بودن اطلاعات
-دریچه ورود منحصر به فرد

معمولاً این تعریف اکثر کاربران غیر مسلط را به اشتباه می کشاند که هر وب سایت پر از لینک و یا یک وب سایت همه کاره، همان پورتال است، چرا که بر اساس این تعریف، می تواند دسترسی کاربران را به سایر وب سایت ها آسان تر کند که می توان با اطمینان گفت این تعبیر کاملاً غلط و دور از تعاریف استاندارد می باشد، چون همانطور که ذکر کردیم، وب پورتال یک ماهیت تحت وب است که ارائه دهنده خدمات و محتویات به صورت یکجاست.هدف وب پورتال طبقه بندی کردن اطلاعات ونیز تعریف دسترسی آسان به آنهاست و برای جلوگیری از پراکندگی در چگونگی یافتن، دسترسی ونگهداری اطلاعات توسط کاربر و به صورت خلاصه جلوگیری از سردرگمی آنها، به صورت همزمان سرویس های اصلی و جانبی را در اختیار کاربران قرار می دهند. مجموع این سرویس ها در یک بستر اشتراکی (Account)نقطه مشترک دارند که اصلی ترین نقطه مشترک آن ها ID و Profile است. سرویس های یک وب پورتال تنوع بیشتری نسبت به سرویس های یک وب سایت دارند، چرا که فعالیت وب سایت ها اکثراً به صورت تخصصی بوده و موضوعیت آنها اغلب حول یک و یا چند آیتم مشخص و محدود که نهایتاً توجیه کننده یک مورد مشخص است می گردد.همین امر سبب محدود بدون گروه های کاربری وب سایت ها می شود.اما یک وب پورتال با تنوعی که در سرویس های آن ذکر شد می تواند میزبان اکثر اقشار جامعه با هر نوع طرز فکر، سلیقه و نهایتاً نیازی باشد.پورتال در واقع دروازه ورود به یک بانک اطلاعاتی است.نکته مهم این است که پورتال همواره ما را به سایت ها یا پورتال های دیگر راهنمایی می کند و به خودی خود تنها یک راهنما است.برای همین است که در بعضی از موارد به پورتال ها، Internet Yellow Pages نیز می گویند.
پورتال عموماً حاوی مطالبی است که جنبه اطلاعات عمومی دارد.داده هایی که از منابع مختلف بر روی یک پورتال جمع آوری می شوند، معمولاً دارای پراکندگی فراوانی هستند.به همین علت، در بسیاری از پورتال ها، ابزارهایی مانند Directory قرار داده می شود تا این اطلاعات را طبقه بندی نماید.از سوی دیگر داده های قرار داده شده بر روی یک وب سایت، اولاً از منابع محدودتری تامین می شوند و ثانیاً دارای پراکندگی زیادی نبوده و حول یک محور و موضوع مشخص می باشد.پورتال یك سیستم كاربر محور می باشد.به این معنی که تمام امکانات پورتال بر این اساس پیش بینی شده است تا جوابگوی نیازهای کاربران با سلایق، علاقمندی ها، سنین و رده های کاری متفاوت باشد.امکاناتی مثل پست الکترونیک، Chat، انجمنن های اینترنتی و...همه برای آن است که کاربران را به هر شکل ممکن به پورتال دعوت نماید.همچنین وب پورتال ها سعی می کنند سرویس های مطلوب و به روزی را در کنار سایر سرویس های اصلی و کلیشه ای در اختیار کاربران خود قرار دهند تا با جذب تعداد بیشتری از کاربران، توسط سرویس های جانبی و جذاب خود، صاحب سهم بیشتری از بازدید کنندگان باشند.اکثر وب پورتال ها برای جذب بازدید کنندگان، سعی می کنند اصلی ترین وعمومی ترین سرویس ها را به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار دهند.سرویس هایی از جمله:
ماشین جست و جو
ایمیل
فضای رایگان و یا وبلاگ
ارائه اطلاعات مختلف (مسافرت، پزشکی و...)
اخبار
دانلود (فرمت های مختلف)
گفت و گو و chat
با این تعاریف در می یابیم که اکثر وب پورتال ها در چند آیتم نقاط مشترک و کلیشه ای دارند که عبارت است از:
-تنوع سرویس دهی
-چگونگی سرویس دهی
-نحوه دسترسی کاربر به سرویس
-درآمد زدایی و Business Plan
_تامین اطلاعات

پورتال را می توان یک مرکز ارائه خدمات و اطلاعات اینترنتی دانست که بر چهار پایه اصلی استوار است:

1)انطباق پذیری (Customization)
در یک تعریف کلی انطباق پذیری یعنی، گلچین کردن اطلاعات موجود بر اساس خصوصیات کاربر از قبیل سن، رده شغلی، میزان تحصیلات، سلایق، زبان، محل زندگی و...توسط خود کاربر و یا بر اساس سیاست های ارائه اطلاعات پورتال.

2)اختصاصی کردن (Personalization)
Personalization، پروسه ای است که از طرف پورتال برای نمایش اطلاعات به کاربران بر اساس نیازهای آنان اجرا می شود.این مقوله نیازمند وجود Content Metadata(یعنی اطلاعاتی در مورد اطلاعات موجود در سایت)است که نقش هر کدام از کاربران را، به علاوه حقوق دسترسی (Access Rights)آنها مشخص می کند.

3)یکپارچگی (Integration

 

4)پشتیبانی انجمن های اینترنتی (Online Commenities)

 

5)توصیه ومعرفی کردن محتوا (Recommendation)
سیستم Recommender به این معنی است که یک نرم افزار، از اطلاعاتی که در مورد شما می داند، برای پیشنهاد کردن اطلاعات و یا خدمات جدید استفاده می کند.پورتال می تواند بر اساس علاقمندی های یک کاربر و یا اطلاعاتی که در مورد او می داند، مطالب مناسب را در اختیار او قرار دهد. این مساله می تواند حتی از طریق دنبال کردن موضوعات مورد علاقه کاربر نیز صورت گیرد.

 

6)گلچین کردن و خلاصه کردن مطالب (Excerpt Content)
پورتال می تواند به صورت اتوماتیک مطالب را خلاصه نموده و در اختیار کاربر قرار دهد.به عنوان مثال کلمات کلیدی یک مقاله می تواند برای جست و جوی آن مورد استفاده قرار گیرد.شاید بتوان از Yahoo!به عنوان کامل ترین پورتالی که تا به حال ساخته شده است نام برد.بنا به آنچه در بالا آورده شده است، تفاوت های اساسی میان یک وب سایت و یک پورتال وجود دارد.نهایتاً آیتم دیگری که جز کلیشه ای ترین خصوصیات وب پورتال هاست تامین محتویات آنهاست.هیچگاه یک پورتال مانند Yahoo نمی تواند تامین کننده تمامی محتویات و یا حتی مدیر کلیه بخش های خود باشد چرا که در صورتی که قرار باشد تمامی این کارها را به تنهایی انجام دهد، جدا از صرف هزینه زیاد و نیاز به زمان بالا جهت جمع آوری و طبقه بندی، به دلیل نبود ذهنیت های متفاوت و تنوع سلیقه، خود را با معضل یکنواختی و روزمرگی روبرو ساخته است و این می تواند نقطه شروع هرز رفتن حیات یک وب پورتال باشد.

منبع:شمال کلیک

وب, کاربران اینترنت, اینترنت, سرعت اینترنت, اینترنت رایگان, اینترنت پرسرعت, آموزش اینترنت, نرم افزار اینترنت, ترفند اینترنت, اس ام اس از طریق اینترنت, تکنولوژی اطلاعات, اطلاعات سخت افزاری, اینترنت, وب پورتال, کامپیوتر, بازی کامپیوتر, آموزش کامپیوتر وب, کاربران اینترنت, اینترنت, سرعت اینترنت, اینترنت رایگان, اینترنت پرسرعت, آموزش اینترنت, نرم افزار اینترنت, ترفند اینترنت, اس ام اس از طریق اینترنت, تکنولوژی اطلاعات, اطلاعات سخت افزاری, اینترنت, وب پورتال, کامپیوتر, بازی کامپیوتر, آموزش کامپیوتر

ویدیو مرتبط :
Portal 2 Coop - چهار تا پورتال؟؟! - قسمت اول

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

مجموعه نكات كلیدی برای طراحان وب

 

به نظر شما چه تعداد از وب سایتهای موجود، اصول طراحی حرفه ای را رعایت كرده اند؟ به جرات می توان گفت در بیش از ۷۰ درصد وب سایتها چنین اصولی مورد توجه قرار نگرفته است.

در این مقاله به نكاتی اشاره می شود كه توجه به آنها در بالا بردن كیفیت سایتهای اینترنتی نقش بسزایی دارند.

 

▪ سرعت بارگذاری (load) صفحات :

از مهمترین نكات در طراحی وب توجه به سرعت بارگذاری (load) صفحات سایت است كه علی رغم این اهمیت، كمتر به آن توجه می شود. با استفاده از تكنیكهای برنامه نویسی و طراحی وب، سرعت بارگذاری صفحات را تا حد امكان افزایش دهید. دقت داشته باشید كه اكثر كاربران، تحمل زیادی ندارند.

 

▪ پر رنگ كردن كلمات كلیدی :

در مقالات و متون طولانی قرار گرفته در سایت، كلمات و عبارات كلیدی را پر رنگ كنید. با این كار به كاربران اجازه می دهید بدون مطالعه ی كل مطلب، یك طرح كلی در مورد آن در ذهن خود ترسیم كند.

 

▪ استفاده از متدهای جدید :

همیشه سعی كنید از جدیدترین متدهای طراحی سایت استفاده كنید. بسیاری از روشهای قدیمی ساخت سایت دیگر مناسب نیست. برای مثال استفاده از فریم ها (Frames) ، اكتیوایس ها (ActiveX) ، اپلتهای جاوا (JAVA Applets) و ... اگرچه در بسیاری از مواقع جوابگوی نیازهای برنامه نویسان (طراحان) سایتها است ولی استفاده از آنها دیگر توصیه نمی شود.

 

▪ كد نویسی بدون اشتباه‌ :

در نوشتن كدهای html از نرم افزارهای ساخته شده برای این منظور استفاده كنید. استفاده از نرم افزارهایی چون Macromedia Dreamweaver باعث كاهش تعداد خطاهای احتمالی در كدهای یاد شده می گردند.

 

▪ اعتبار سنجی سایت :

پس از كد نویسی و طراحی سایت، معتبر بودن كدهای نوشته شده را با استفاده از نرم افزارهای مربوط به آن بررسی كنید. برای مثال برای اعتبار سنجی كدهای HTML و CSS به ترتیب از نرم افزارهای آنلاین HTML-Validator و CSS-Validator استفاده نمایید.

 

▪ استفاده كمتر از فایلهای فلش :

انیمیشن های فلش بسیار جذاب و زیبا هستند ولی زیبایی آنها همیشه نمایان نمی شود. بعضی از كاربران سایت شما ممكن است به علت نصب نبودن flash player امكان مشاهده ی تمامی بخش های سایت را نداشته باشند و در این صورت در اغلب مواقع با یك كلیك از سایتتان خارج می شوند. علاوه بر این استفاده بیش از حد از این انیمیشنها عملیات شناسایی سایت توسط موتورهای جستجو را با مشكلاتی روبرو می كند.

 

▪ استفاده كمتر از تصاویر حاوی عبارات كلیدی :

در سایت خود هیچ وقت از نوشته هایی كه به فرمت تصویری (عكس) ذخیره شده اند استفاده نكنید. موتورهای جستجو قابلیت استخراج این متون را ندارند.

 

▪ اطلاعات منحصر به فرد :

از میان معیارهای موفقیت یك وب سایت، داشتن مطالب و اطلاعات مفید از مهمترین این معیارها به شمار می رود. داشتن سایتی با اطلاعات منحصر به فرد بهترین برگ برنده است. لذا سعی كنید در وب سایت خود مطالب سودمند و غیر تكراری قرار دهید. منبع مطلب بودن بهتر از انبار مطالب سایتهای دیگر بودن است.

 

▪ عدم استفاده از موسیقی :

استفاده از موسیقی تنها در وب سایتهای مرتبط با علم موسیقی و شاخه های مرتبط با آن توصیه می شود.

 

▪ عدم استفاده از پنجره های popup :

استفاده از پنجره های popup نه تنها مفید نیست بلكه باعث كم شدن تعداد بازدید كنندگان سایتتان می شود. لذا از استفاده بی رویه از چنین پنجره هایی، جدا پرهیز كنید.

 

▪ عدم استفاده مستقیم از فایلهای pdf :

درصورت ارائه مقالات و موارد مشابه آن، بطور مستقیم از فایلهای pdf برای نمایش اطلاعات استفاده نكنید. به علت پایین بودن سرعت اینترنت در ایران، توصیه می شود مطالب مورد نظر خود را به صورت متون عادی (مشابه همین مقاله) سایت قرار دهید. در صورت تمایل می توانید فایل pdf مربوط به مقاله ی مورد نظر خود را به صورت جداگانه برای دریافت (download) توسط كاربران، قرار دهید.

 

▪ قالب و طرح واحد :

استفاده از قالبها و طرح های متفاوت برای قسمتهای مختلف سایت ایده جالبی نیست. در طراحی صفحات مختلف، بخشهای مشترك بین همه صفحات (مانند منوی اصلی و ...) را در محل ثابتی قرار دهید.

 

▪ سازگاری با همه مرورگرها :

اطمینان حاصل كنید كه سایت شما در همه مرورگرهای معروف همچون Internet Explorer ، FireFox و ... به درستی به نمایش در می آید. همه كاربران از نرم افزار یكسانی استفاده نمی كنند.

 

▪ سازگاری با هر رزولوشن :

طراحی صفحات سایت را طوری انجام دهید كه با هر رزولوشنی به درستی كار كند. برای رسیدن به این مقصود یا از مقدار دهی درصدی برای جداول استفاده كنید و یا از عرض ثابت ۷۸۰ پیكسل برای جدول اصلی صفحات سایت استفاده كنید. كاربران علاقه ای به استفاده از ابزارهای scroll افقی ندارند.

 

▪ تمایز بین لینكها و متون عادی :

با استفاده از تكنیكهای طراحی، بین لینكها و متون دیگر تمایز ایجاد كنید. بدین منظور می توانید از كدهای CSS استفاده كنید.

 

▪ لینكهای صحیح :

همیشه سعی كنید از سالم بودن لینكهای موجود در وب سایتتان اطمینان حاصل كنید. وجود لینكهای خراب از نقطه ضعف های سایت به شمار می آید.

 

 

 

▪ استفاده مناسب از رنگها :

به هنگام طراحی سایت از تركیب رنگهای روشن استفاده كنید. رنگهای تیره خسته كننده هستند.

 

▪ توضیح برای تصاویر‌ :

برای همه تصاویر موجود در سایت خود توضیح قرار دهید (با استفاده از مشخصه alt). بعضی مواقع به علل مختلف تصاویر استفاده شده در سایت، بارگذاری (load) نمی شوند. در این حالت بازدیدكننده سایت می تواند با خواندن توضیحات، بدون مشاهده تصویر، از موضوع آن مطلع گردد.

 

▪ انتخاب عنوان مناسب :

عناوین مناسب برای صفحات وب از مهمترین فاكتورها برای بهینه سازی نتایج جستجو در موتورهای جستجو به شمار می آید. عنوان هر صفحه را با توجه به موضوع آن صفحه تعیین كنید.

 

▪ به روز رسانی (زنده بودن سایت) :

از دیگر عوامل موفقیت یك سایت به روز رسانی آن است. برای حفظ بازدید كنندگان سایت خود سعی كنید سایت خود را به محلی متروكه تبدیل نكنید. حتی اگر مطلب مهمی برای ارائه كردن در سایت ندارید، با اضافه كردن یك خط نوشته به كاربران اطلاع می دهید كه این سایت هنوز زنده است.

 

▪ عدم استفاده از علائم و عباراتی همچون "در دست ساخت" :

در صورتی كه بخشی از وب سایتتان آماده نیست دلیلی بر استفاده از علائم و نوشته هایی با مضمون "در دست ساخت" وجود ندارد. اكثر كاربران با مشاهده چنین پیغامها و علائمی، تصویر نامناسبی از سایت شما در ذهن خود می سازند كه از بازدید مجدد آنها از وب سایت شما جلوگیری می كند.

 

▪ ارتباط بین صفحات سایت :

اگر سایتی با بیش از یك صفحه دارید (۹۹ درصد مواقع همینطور هست) ، آنها را طوری طراحی كنید كه كاربران با حداقل تعداد كلیك بتوانند به دیگر صفحات مورد نظرشان منتقل شوند. به عبارت دیگر لینك صفحات اصلی و مرتبط را در همه صفحات سایت بگنجانید.

 

▪ ارتباط با سایتهای مرتبط :

با سایتهای مرتبط با زمینه ی فعالیت سایت خود ارتباط برقرار كنید. در چنین ارتباطاتی نتایج سودمندی پنهان است.

 

▪ امكان جستجو :

در صورت امكان قابلیت جستجو در مطالب سایت را در همه صفحات قرار دهید.

 

▪ خلاقیت داشته باشید :

كارها و ابتكارات نو در اغلب موارد نتیجه ی خوبی به دنبال دارند.

 

▪ استفاده از تجربیات دیگران :

از سایتهای مرتبط با موضوع سایت خود ایده بگیرید. اگرچه ابتكار و نوآوری بهتر است ولی استفاده از تجربیات دیگران كار اشتباهی نیست. ضمنا توجه داشته باشید كه نظر شما همیشه بهترین نظر نیست.

 

▪ انتخاب مناسب قلم :

برای متون فارسی بهترین قلم (فونت) Tahoma بوده و اندازه مناسب برای آن ۱۰pt می باشد. استفاده از متون با اندازه بزرگتر توصیه نمی شود.