ساخت پچ‌های قلبی برای ترمیم عضله قلب مبتلایان سکته توسط محققان ایرانی

دکتر نفیسه بحیرایی فارغ التحصیل مهندسی بافت دانشگاه علوم پزشکی تهران و از محققان این طرح تحقیقاتی در گفت‌وگو با خبرنگار علمی ایسنا زمینه تحقیقاتی خود را مهندسی بافت قلب ذکر کرد و گفت: در این راستا پروژه تحقیقاتی خود را با عنوان «ساخت پچ‌های قلبی» تحت نظارت پروفسور حمید یگانه عضو هیات علمی پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی در دستور کار قرار دادیم.

وی اظهار کرد: نارسایی قلبی عروقی ناشی از انفارکتوس میوکارد (سکته قلبی) نه تنها شایع‌ترین علت مرگ در کشورهای توسعه یافته است بلکه در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران اولین علت مرگ و میر به شمار می‌رود.
بحیرایی، خاطرنشان کرد: اختلالات ایجاد شده در عملکرد الکتریکی سیستم قلبی عروقی بعد از سکته قلبی، به علت از دست رفتن وسیع سلول‌های قلبی در ناحیه آسیب دیده رخ می‌دهد.

این محقق، یکی از رویکردهای درمانی بر پایه مهندسی بافت برای ترمیم آسیب‌های ناشی از این بیماری را تعبیه پچ قلبی به همراه سلول در محل آسیب دیده ذکر کرد و یادآور شد: در این راستا،استفاده از پلیمرهای رسانا در ساختار پچ قلبی رویکردی کاملا نوین در مهندسی بافت قلب جهت ایجاد همبستگی با سلول‌های سالم موجود در اطراف موضع آسیب دیده است.

وی در این باره توضیح داد: در این سیستم جدید،امکان ترمیم سریع‌تر و موثرتر عضله قلبی آسیب دیده بر اثر سکته فراهم می‌شود. بحیرایی با اشاره به جزئیات این پروژه تحقیقاتی، اظهار داشت: در این مطالعات داربست‌های پلی یورتانی نوینی را طراحی کردیم که در داخل بستر آنها گونه‌ای از پلیمرهای الکترو اکتیو استفاده شده است.

وی یادآور شد: ما ضمن بررسی‌های سلولی و ارزیابی خواص فیزیکی-مکانیکی داربست‌های پلیمری الکترواکتیو، مقایسه‌ای با خواص داربست‌های غیر الکترواکتیو نیز انجام دادیم. دانش آموخته دانشگاه علوم پزشکی تهران اضافه کرد: نتایج این بررسی نشان داد که به کارگیری اجزای الکترواکتیو در ساختار داربست می‌تواند موجب افزایش معنی‌دار تکثیر سلولی، بهبود چسبندگی سلول‌ها و افزایش بیان ژن‌های قلبی در سلول‌های به کار رفته در این داربست شود.

وی انجام این مطالعات را در فاز آزمایشگاهی دانست و خاطرنشان کرد: نتایج به دست آمده از این پروژه تحقیقاتی می‌تواند دریچه‌ای به سوی درمان بیماری‌های قلبی از طریق به کارگیری پلیمرهای هادی در تهیه داربست‌ها و مهندسی بافت قلب در آینده باشد. بحیرایی با تاکید بر این که این مطالعات تحت رهبری تیم پروفسور حمید یگانه و همکاری اعضا گروه وی اجرا شد، اظهار داشت: با توجه به این که در مرحله آزمایشگاهی نتایج مورد انتظار را به دست آوردیم در فاز بعدی امیدواریم که بتوانیم بر روی نمونه‌های حیوانی که دچار سکته قلبی شده‌اند، تحقیقات خود را ادامه دهیم.

اخبار علمی - ایسنا

ویدیو مرتبط :
شبکه خبر 14 آذر - ساخت پوست مصنوعی توسط محققان ایرانی

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

دستاورد محققان ایرانی در ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده‌ قلب با کمک فناوری نانو

دکتر مرتضی محمودی، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و محقق طرح در این باره اظهار کرد: بیماری‌های قلبی عروقی به عنوان مهم‌ترین عامل مرگ و میر در جهان به شمار می‌آیند. حدود 80 درصد از مرگ و میرهای ناشی از این بیماری در کشورهای کم درآمد و یا دارای درآمد متوسط رخ می‌دهد. از طرفی بر اساس مطالعات صورت گرفته این بیماری‌ها در جهان و بویژه ایران به شدت در حال افزایش هستند. لذا توسعه‌ شیوه‌های پیشگیری و درمان بیماری‌های قلبی عروقی بسیار ضروری است.

محمودی، در خصوص هدف دنبال شده در این تحقیقات عنوان کرد: در این پژوهش تلاش شده تا نانوساختارهایی ساخته شوند که منجر به ترمیم بافت‌های آسیب دیده‌ قلب پس از بروز سکته‌ قلبی شوند.

وی در ادامه به بیان اهمیت این موضوع پرداخت و افزود: نیمی از مرگ و میرهایی که در اثر بیماری‌های قلبی عروقی اتفاق می‌افتد، ناشی از سکته‌ قلبی است. سکته‌ قلبی زمانی رخ می‌دهد که بر اثر انسداد رگ‌های قلب، خون‌رسانی به بخشی از قلب متوقف شده و طی آن سلول‌های قلبی آسیب می‌بینند. ازآنجا که رشد و ترمیم سلول‌های قلب انسان تنها در دوران جنینی و نوزادی انجام می‌شود، لذا عارضه‌ سکته قلبی می‌تواند باعث کاهش تدریجی عملکرد قلب شده و در نهایت منجر به مرگ بیمار شود. به همین دلیل ضروری است که ناحیه‌ آسیب دیده در کمترین زمان ممکن ترمیم شود.

محقق طرح تصریح کرد: طی تحقیقات صورت گرفته در این پژوهش، مشخص شده که پروتئینی موسوم به FSTL1 نقش مهمی را در رشد و ترمیم بافت میوکاردیومی بازی می‌کند. بافت میوکاردیوم، مهم‌ترین بافت آسیب دیده‌ قلب پس از رخ دادن سکته است. لذا جهت درمان این بافت لازم است که پروتئین FSTL1 در محل آسیب دیده حضور داشته باشد. اما مقدار این پروتئین پس از بروز سکته به شدت کاهش می‌یابد. همچنین چنانچه این پروتئین به صورت طبیعی و یا حتی از طریق دستکاری‌های ژنتیکی در بافت میوکاردیوم تولید ‌شوند، باز هم نمی‌تواند رشد و ترمیم بافت میوکاردیوم آسیب دیده را به خوبی القا کند.

به گفته‌ محمودی، جهت رفع این نقص، در این طرح داربست‌های کلاژنی با ساختار نانورشته‌ای حاوی پروتئین FSTL1 ساخته شدند که دارای خواص فیزیکی و مکانیکی (Elasticity and Stiffness) شبیه میوکاردیوم جنینی هستند. به عبارتی این داربست‌ها می‌توانند از طریق تحریک مهاجرت سلولی و رگ‌زایی باعث بهبود میوکاردیوم آسیب دیده شوند.

محقق طرح خاطرنشان کرد: لازم به توضیح است که نمونه‌های آزمایشگاهی سنتز شده (به روش Plastic Compression ) بر روی مدل‌های حیوانی (موش و خوک) مورد آزمایش قرار گرفته‌اند که نتایج آن حاکی از بازیابی قابل توجه عملکرد قلب بوده است.

بر اساس این گزارش، نتایج این تحقیقات که حاصل تلاش‌های دکتر مرتضی محمودی، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و همکارانش است، در مجله‌ NATURE به چاپ رسیده است.

اخبار علمی - ایسنا