پیامبران اولوالعزم و عمومیّت نبوّت

 

ـ پیامبران اولوالعزم
قرآن كریم برخی از پیامبران را اولوالعزم نامیده است ولی نام آن‎ها را نبرده است، چنان كه خطاب به پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ می‎فرماید: «فَاصْبِرْ كَما صَبَرَ أُولُوالْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ».[1]
بسان پیامبران اولوالعزم صابر باش.
واژه «عزم» در لغت به معنای اراده و تصمیم قطعی، و «اُولُوا» به معنای صاحبان است بنابراین، «اولوالعزم» یعنی افراد صاحب اراده و تصمیم قطعی كه هرگز از عمل و كوشش دست نمی‎كشند.
اما درباره این كه مقصود از اولوالعزم در آیه یاد شده چیست، و این كه آنان چه كسانی هستند، نظریات مختلف وجود دارد. ما در این جا به نقل نظریه‎ای كه در احادیث موثق از ائمه ـ علیهم السلام ـ نقل شده است، بسنده می‎كنیم، و آن این كه: «مراد از پیامبران اولوالعزم، پیامبران صاحب شریعت می‎باشد، و آنان عبارتند از: حضرت نوح، ابراهیم، موسی، عیسی ـ علیهم السلام ـ و حضرت محمد ـ صلّی الله علیه و آله ـ».[2]
ـ عمومیت نبوت
مقتضای دلایل عقلی لزوم بعثت پیامبران، عمومیّت آن است، یعنی هر جا انسان‎هایی بوده‎اند كه شایستگی دریافت هدایت‎های معنوی پیامبران را داشته‎اند، قطعاً خداوند برای آنان پیامبری نیز برانگیخته است. این مطلب از آیات قرآن و روایات اسلامی نیز به دست می‎آید. قرآن كریم می‎فرماید: «وَ إِنْ مِنْ أُمَّهٍ إِلاَّ خَلا فِیها نَذِیرٌ».[3]
هیچ جمعیتی نبوده است مگر این كه بیم دهنده‎ای داشته باشد.
و نیز می‎فرماید: «وَ لِكُلِّ قَوْمٍ هادٍ».[4]
هر قومی را هدایتگری بوده است.
و نیز می‎فرماید: «وَ لَقَدْ بَعَثْنا فِی كُلِّ أُمَّهٍ رَسُولاً...»[5].
در هر جمعیتی پیامبری را برگزیدیم.
حضرت علی ـ علیه السلام ـ نیز فرموده است: «خدای سبحان هیچ‎گاه بندگان خود را از پیامبر مُرسل، و یا كتاب منزل، یا حجت الزام‎آور، یا راه روشن و استوار محروم نساخته است.»[6]
و در جای دیگر فرموده است: «خداوند، آدم را در زمین جای داد تا آن را آباد سازد، و حجت بر بندگان خدا باشد. پس از قبض روح او نیز آنان را از كسانی كه حجت خدا را تأكید نموده و پیوند معرفت را میان آنان و خدا برقرار سازد، محروم نساخت، بلكه پیوسته حجتهای خود را توسط پیامبران و متحملان امانتهای رسالت الهی تجدید نمود، تا این كه جریان نبوت توسط پیامبر ما محمد ـ صلّی الله علیه و آله ـ پایان یافت.[7]»
البته گزارش جامعی از تاریخ پیامبران در دست نیست، و قرآن كریم نیز تصریح نموده است كه تنها سرگذشت برخی از آنان را ذكر نموده است؛[8] چرا كه اصولاً شأن و رسالت قرآن كریم نقل گزارشهای مفصل تاریخی نیست، بلكه از جریان‎های تاریخی به اندازه‎ای كه در هدایت انسان‎ها مؤثر است، بسنده نموده است. از این رو، قطعاً ‌پیامبرانی كه در قرآن كریم یاد شده و یا شرح زندگانی آن‎ها بیان شده است، ویژگی‎هایی داشته‎اند كه مربوط به یكی از جهات زیر بوده است:
1. زمان و مكان رسالت.
2. قوم و امت رسول.
3. مقام و منزلت پیامبر.
4. آیین و شریعت پیامبر.
5. حوادث مهم و آموزنده تاریخ پیامبر.
هر چند تفصیل آن بر ما روشن نیست، ولی با توجه به حكیمانه بودن افعال الهی، یقین داریم كه این كار حكیمانه بوده است.[9]
بنابراین، باید گفت: فیض نبوت و نور هدایت الهی به طور مستقیم یا غیر مستقیم همه افراد بشر را فرا گرفته است. و این كه گاهی گفته می‎شود: «در برخی از قاره‎ها مانند استرالیا، انسان‎هایی بدوی یافت شده‎اند كه پیامبری به سوی آنان برانگیخته نشده است»، اولاً ـ صرف یك مدعاست، و دلیلی بر آن اقامه نشده است، ثانیاً ـ در مورد این افراد دو فرض مطرح است:
1. این افراد از نظر فكری در حد كودكان غیرممیز بوده و قوه تشخیص خوب و بدهای اخلاقی را نداشته‎اند. در این صورت از موضوع بحث نبوت خارج می‎باشند و فرستادن نبی بر آنان بی‎فایده و خلاف حكمت الهی است.
2. این افراد قوه تشخیص خوب و بد را داشته‎اند، در این صورت قطعاً‌ از حجت الهی برخوردار بوده‎اند، و كسانی كه میان آن‎ها می‎زیسته‎اند كه پیراسته از رذایل اخلاقی، و برخوردار از عقل و حكمت و تدبیر بوده‎اند، هر چند به نام پیغمبر شناخته نشده باشند.[10]

[1] . احقاف/ 35.
[2] . تفسیر برهان، ج 4، ص 179ـ178، برای آگاهی از سایر اقوال، منشور جاوید، ج 10، ص 256ـ250 رجوع شود.
[3] . فاطر/ 24.
[4] . رعد/ 7.
[5] . نحل/ 36.
[6] . نهج البلاغه، خطبه اول.
[7] . نهج البلاغه، 91.
[8] . اصول كافی، كتاب الحجه، باب الفرق بین الرسول و النبی و المحدث، جهت آگاهی از اقوال دیگر به منشور جاوید، ج 10، رجوع شود.
[9] . ر.ك: متفكر شهید مرتضی مطهری،‌خاتمیت؛ و آیت الله سبحانی، منشور جاوید، ج 10.
[10] . در این باره به منشور جاوید، ج 1، ص 109ـ107 رجوع شود.

منبع:tebyan.net

ویدیو مرتبط :
آیا پیامبران اولوالعزم علیهم السلام شیعه بودند؟

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

پشت پرده سخنان اخیر احمدی نژاد کیست؟ / رییس جمهور: همه پیامبران مسلمان بودند

 

 

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب  :

رئیس جمهور که طی روزهای گذشته اظهارات خاص و متفاوتی در مورد خلقت، خداوند، پیامبر و انسان به زبان آورده، در تازه ترین اظهار نظر خود گفت: همه پیامبران مسلمان بودند.به گزارش سرویس سیاسی "انتخاب"، این مدل اظهارات که پیشتر از زبان مشایی بیان می شد، ظاهراً پس از افزایش حساسیت ها در مورد مشایی، به محمود احمدی نژاد سپرده شده است، اما آنچه مهم است این است که طبعاً چنین اظهارنظراتی نمی تواند نظرات شخص رییس جمهور باشد و درواقع، او برای بیان چنین سخنانی، توسط شخص یا اشخاصی، مورد مشاوره قرار می گیرد چرا که هم اندیشمندان و هم عوام، چنین اظهاراتی را در حد و اندازه های رییس جمهور نمی دانند.

 

به نظر شما، آیا این اظهارنظرات، از سوی خود احمدی نژاد طراحی شده است؟ یا شما نیز معتقدید احمدی نژاد به دلیل آنکه متخصص در چینن مفاهیمی نیست، فرد دیگری را در پشت پرده ی این اظهارات می دانید؟ آیا مشایی، پشت پرده ی این اظهارات است؟ یا شما او را نیز، یک مهره در بیان چنین اظهاراتی می دانید؟

... و سئوالات و چراهای متعددی که شما بیننده گرانقدر "انتخاب" می توانید نظر و تحلیل خود را با رعایت قواعد، اصول و خطوط قرمز برای ما در زیر (بخش نظرات) بنویسید. ان شالله، بهترین تحلیل ها پس از انتشار در بخش نظرات همین خبر، در ستون اخبار ویژه منتشر خواهند شد.

احمدی نژاد چه گفت؟

* انسان مهمترین مخلوق هستی است و همه عالم برای او خلق شده است. همه موجودات عالم مسخر و سجده کننده در برابر او هستند. انسان برای خدا و برای این‌که تجلی اسماء خدا در هستی باشد خلق شده است. خداوند این ماموریت را به انسان داد و او را در این مسیر تنها نگذاشت و پیامبران را برای او فرستاد تا واسطه‌ای بین خدا و انسان باشند، واسطه باید کامل و در اوج باشد. پیامبران آمدند تا انسان را هدایت کنند و غل و زنجیر را از پای اندیشه و احساس او باز کنند.

* وی با بیان اینکه همه انسان‌ها به دنبال توحید و عدالت و رسیدن به خدا هستند و برای نیل انسان به این هدف خداوند دین را نازل کرد و با تاکید بر این‌که «همه پیامبران مسلمان بودند»، گفت: پیامبر ما خود را به دین حضرت ابراهیم معرفی کرد که او هم مسلمان بود. همه پیامبرانی که از سوی خداوند آمدند دین‌شان اسلام بوده است و پیامبر ما کامل‌ترین دین اسلام را عرضه کرد. دین اسلام متعلق به هیچ گروه و قبیله‌ای نیست بلکه متعلق به همه بشریت است چراکه پیامبر ما آمده است تا بشر را در مسیر رشد و کمال قرار دهد.

* رهبران جامعه به نسبت نقصی که دارند در جامعه مشکل و اختلاف ایجاد می‌کنند و اهل بیت پیامبر بی‌عیب و نقص هستند و خدا آن‌ها را از عیب و نقص مبرا داشته است و به همین دلیل است که آن‌ها ماموریت هدایت بشر را به عهده گرفته‌اند. اندیشه امامت فراتر از رنگ و نژاد و مرزهای جغرافیایی است.

* در طول تاریخ آنچه که از تبعیض، فساد، ظلم‌ها و مانع‌تراشی‌ها در حرکت کمالی بشر اتفاق افتاده از سوی حاکمان ناصالح و غیرالهی بوده است، آن‌ها بودند که باعث ایجاد تفرقه در جامعه بشری شدند.

* پیروان اهل بیت دو ماموریت دارند که مکمل هم هستند؛ یک ماموریت این‌که باید در پی نفی کامل نظام حاکم بر عالم باشد و ماموریت دوم جایگزینی جوامع بشری است. ماموریت ما معرفی حکومتی جهانی و وجود نازنین امام زمان (عج) است، دعوت به امام دعوت به وحدت است

* جهان در انتظار یک قهرمان و یک بت‌شکن است و ما باید آن را معرفی کنیم. جهان در شیب تند تغییرات است و اگر جایگزین مناسب را به دنیا معرفی نکنیم باز هم آدم‌کشان بر جهان حاکم می‌شوند..../ انتخاب