مذهبی


2 دقیقه پیش

دعای مشلول همراه ترجمه

دعای مشلول همراه ترجمه   موسوم به دعاى «الشاب المأخوذ بذنبه» [یعنى: جوانى كه به سبب گناهش گرفتار عذاب حق شده] این دعا از كتابهاى كفعمى و«مهج الدعوات» نقل شده، و دعایى ...
2 دقیقه پیش

رمزی برای استجابت دعا

یکی از این دعاهای ارزشمند، مناجات شریف شعبانیه است   بر اساس منابع روایی برترین و محبوب ترین کارها نزد خداوند متعال در بین بندگان خویش، دعا کردن معرفی شده است، از طرفی ...

شک در رکعتهای نماز



حکم شک سه و چهار,شک در رکعت نماز

شک دررکعتهای نماز

 

شک دررکعتهای نماز (شکهای صحیح یعنی چاره پذیر)

تعداد شکهای صحیح
-   شک دو و سه
-   شک بین دو و چهار
-   شک بین سه و چهار
-   شک بین دو وسه و چهار
-   شک بین چهار و پنج در حالت نشسته
-  شک بین چهار و پنج در حالت ایستاده
-   شک بین پنج و شش در حالت ایستاده.

اقسام شکهای صحیح
-شکی که در هر جای نماز باشد صحیح است و آن فقط شک بین سه و چهار است.

- شکهایی که فقط در حالت نشسته و بعد از تمام شدن سجده ی دوم صحیح است؛که شامل شک بین دو وسه، شک بین دو وچهار و شک بین سه و چهار.

- شکهایی که فقط در حالت  ایستاده صحیح اند؛ که شامل شک بین سه و پنج، شک بین سه و چهار و پنج و شک بین پنج و شش میباشد.

نکاتی چند در رابطه با احکام شکهای صحیح
-  در شکهای صحیح همیشه بنا را بر طرف زیادی گذاشته می شود مگر آنکه طرف زیادی نماز را باطل کند که در آن صورت بنا را  بر طرف کمی باید گذاشت.مثلا در شک بین سه و چهار بنا را بر چهار(طرف زیادی ) می گذاریم. ولی در شک بین مثلا چهار و پنج بنا را بر(چهار) طرف کمتر باید بگذاریم زیرا اگر بنا را بر طرف بیشتر بگذاریم نماز باطل می شود. پس به طور کلی در شکهای صحیح هر جا که اگر بنا را بر بیشتر بگذا ریم نماز باطل میشود بنا را بر کمتر میگذاریم.

- پس از بنا  گذاردن  بر طرف زیادی،  اگر طرف زیاد رکعت آخر نماز باشد در همان رکعت نماز را تمام می کند.مانند شک دو و چهار و یا مانند شک سه و چهار. و اگر طرف زیادی رکعت آخر نماز نباشد باید مقدار کم را بخواند تا تکمیل شود. مانند شک دو وسه که باید یک رکعت دیگر بخواند و نماز را سلام بدهد و سپس نماز احتیاط بخواند.

-پس از بنای بر زیادی و تمام کردن نماز باید بدون انجام کاری که منافی با نماز است مقدار کمبود احتمالی نماز را بوسیله خواندن نماز احتیاط جبران کرد. مثلا در شک بین سه و چهار که بنا را بر چهار میگذارد و نماز را لام میدهد چون ممکن است که در واقع سه رکعت شده و سلام داده باشد باید یک رکعت نماز احتیاط بخواند.

- در چهار شک (شک بین سه و پنج، شک بین سه و چهار و پنج، شک بین پنج و شش و شک بین چهار و پنج در حالت ایستاده) نماز گزار وظیفه دارد که بنشیند که اگر بنشیند یک رکعت به عقب بر میگردد و تبدیل میشود به (شک بین دو و چهار، شک بین دو و سه و چهار، شک بین چهار و پنج و شک بین سه و چهار) بنا بر این حکم چهار شک در حال ایستاده مانند سه شک در حال نشسته و یک شک سه و چهار در همه حا ل است.

- در چهار شک قبل پس از نشستن و عمل نمودن به دستور شک ، بعضی از فقها فرموده اند: پس از نماز و عمل به دستور شک باید برای قیام زیادی دو سجده سهو بنماید.

حکم شکهای صحیح

حکم شک سه و چهار
در شک سه و چهار در هر کجای نماز باشد باید بنا را بر چهار بگذارد و نماز را تمام کند و بعد از نماز یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نشسته به جا آورد. و احتیاط مستحب آن است که هر دو را بخواند یعنی هم یک رکعت ایستاده و هم دو رکعت نشسته بخواند. و بهتر است در این صورت دو رکعت نشسته را قبل از یک رکعت ایستاده بخواند؛ ولی بعضی از فقها فرموده اند: بعد از نماز، احتیاط را بخواند.

حکم شک دو و سه
کسی که بعد از تمام شدن سجده ی دوم  شک کند دو رکعت خوانده یا سه رکعت ، باید بنا بگذارد بر اینکه سه رکعت خوانده و یک رکعت دیگر بخواند و نماز را تمام کند و بعد از نماز یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نشسته به جا آورد. و احتیاط مستحب آن است که هر دو را انجام دهد. ولی یک رکعت ایستاده را قبل از دو رکعت نشسته بخواند.و بعد هم احتیاط مستحب آن است که اصل نماز را دوباره بخواند.

نکته:
اگر کسی بعد از تمام شدن سجده دوم شک کند که  دو رکعت خوانده یا سه رکعت و در همان حال بداندکه در این نماز تشهد را  نخوانده است باید بنا را بر این بگذارد که سه رکعت خوانده است و بقیه نماز را ادامه دهد و بعد از نماز تشهد را قضا نماید.

حکم شک دو و چهار
در شک بین دو و چهار بعد از تمام شدن سجده ی دوم، نمازگزار باید بنا را بر این بگذارد که چهار رکعت خوانده و نماز را تمام کند  وبعد از نماز دو رکعت نماز احتیاط ایستاده بخواند.

حکم شک دو وسه و چهار
در شک بین دو و سه وچهار بعد از تمام شدن سجده ی دوم یا بعد از داخل شدن در سجده ی دوم باید بنا را بر این بگذارد که چهار رکعت خوانده و بعد از نماز دو رکعت نماز احتیاط ایستاده و بعد از آن دو رکعت نماز احتیاط نشسته به جا آورد.

 حکم شک سه و پنج
در شک بین سه و پنج در حال ایستاده باید بنشیند که پس از نشستن شکش به شک دو و چهار تبدیل می شود، که باید طبق وظیفه آن شک عمل کند؛ یعنی پس از سلام نماز، دو رکعت نماز احتیاط ایستاده انجام دهد و بعضی از فقها فرموده اند: بنا بر احتیاط واجب اصل نماز را نیز اعاده کند.

حکم شک سه و چهار و پنج
در شک بین سه و چهار و پنج در حالت ایستاده نماز گزار باید بنشیند که بعد از نشستن شکش به شک بین دو و سه و چهار تبدیل میشود که باید طبق وظیفه آن شک عمل کند، یعنی پس ازسلام نماز دو رکعت نماز احتیاط ایستاده و بعد دو رکعت نشسته به جا آورد؛ ولی بعضی از فقها فرموده اند: احتیاطا اصل نماز را اعاده کند.

حکم شک پنج و شش
در شک بین پنج و شش در حال ایستاده باید بنشیند که پس از نشستن شکش به شک چهار و پنج در حال  نشسته بر می گردد،که باید بعد از سلام نماز دو سجده ی سهو به جا آورد و به فتوای بعضی از فقها دو سجده سهو هم برای  قیا م بیجا انجام دهد، و بعضی از فقها فرموده اند: بنابر احتیاط اصل نماز را اعاده کند.

حکم شک چهار و پنج
در شک چهار و پنج در حال نشسته بعد از سربرداشتن از سجده ی دوم باید بنا را بر  چهار بگذارد و پس از سلام نماز، دو سجده ی سهو بنماید و نمازش صحیح است و اما در شک چهار و پنج در حال ایستاده باید بنشیند که پس از نشستن شکش به شک سه و چهار بر می گردد، یعنی باید یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نشسته به جا آورد و به فتوای بعضی از فقها بنابراحتیاط واجب اصل نماز را نیز اعاده کند.

نکاتی پیرامون نماز در صورت شک
اگر یکی از شکهای صحیح برای انسان پیش بیاید نباید نماز را بشکند و اگر نماز را بشکند گناه کرده است و چنانچه قبل از اینکه کاری را که نماز را باطل میکند انجام دهد شروع به نماز دیگری بکند آن نماز هم باطل میشود و اما اگر بعد از انجام کاری که نماز را باطل میکند مشغول نماز دیگری شود این نماز دوم(نماز جدید) صحیح است.

اگر یکی از شکهایی که نماز احتیاط برای آنها واجب است برای انسان پیش بیاید انسان باید بعد از اتمام نماز نماز احتیاط را بخواند  و بعد نماز دیگری را شروع کند اما اگر نماز احتیاط را نخواند و بلافاصله قبل از اینکه کاری که نماز را باطل کند انجام دهد نماز دیگری را از سربگیرد نماز جدیدش باطل است. ولی اگر نماز احتیاط را نخواند و کار یهم که نماز را باطل می کند انجام دهد سپس نمازی را شروع کند نماز اولی که نماز احتیاطش واجب بوده چون انجام نداده دچار اشکال میشود.اما نماز جدیدش کاملا صحیح است.

کسی که نشسته نماز میخواند اگر شکی کند که باید برای آن یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نشسته بخواند، باید دو رکعت نشسته به جا آورد.

نماز احتیاط
تعریف نماز احتیاط: ان است که انسان برای جبران کمبود نماز به خاطر خللی که بر اثر شک در نماز ایجاد شده است کارهایی را در قالب نماز احتیاط انجام بدهد.

روش خواندن نماز احتیاط
کسی که نماز احتیاط براو  واجب است بعد از سلام نماز باید فورا قبل از آنکه رو از قبله برگرداند یا قبل از اینکه کاری که نماز را باطل می کند انجام دهد باید نیت نماز احتیاط را بکند و تکبیر بگوید و حمد را بخواند و به رکوع برود و دو سجده را به جا بیاورد باید دقت کند اگر یک رکعت نماز احتیاط به او واجب است بعد از این مراحل تشهد را خوانده نماز را سلام بدهد. ولی اگر دو رکعت نماز به انسان واجب باشد باید بعد از دو سجده یک رکعت، یک رکعت دیگر مانند رکعت اول به جا آورده و سپس تشهد خوانده و سلام نماز را بدهد.

نماز احتیاط نیاز به نیت و تکبیرة الاحرام و خواندن حمد و ... دارد اما نباید تسبیحات اربعه خواند و باید بین نماز احتیاط و نماز قبلی فاصله ایجاد نشود و چیزی که منافات با نماز دارد(چیزی که باطل کننده نماز است) بین نماز احتیاط و نماز قبلی انجام نگیرد.

منبع : banoonet.ir


ویدیو مرتبط :
شک های صحیح در نماز

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

شک های صحیح در نماز



 

 

نماز

 

 

در نه صورت اگر در شماره رکعت های نماز چهار رکعتی شک کند باید فکر نماید، پس اگر یقین یا گمان به یک طرف شک پیدا کرد همان طرف را بگیرد و نماز را تمام کند وگرنه به دستورهایی که گفته می شود عمل نماید و آن نه صورت از این قرار است:

 

 

اول: آن که بعد از سر برداشتن از سجده دوم شک کند دو رکعت خوانده یا سه رکعت، که باید بنا بگذارد سه رکعت خوانده و یک رکعت دیگر بخواند و نماز را تمام کند و بعد از نماز یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نشسته به دستوری که بعد گفته می شود بجا آورد.

 

 

دوم: شک بین دو و چهار بعد از سر برداشتن از سجده دوم، که باید بنا بگذارد چهار رکعت خوانده و نماز را تمام کند و بعد از نماز دو رکعت نماز احتیاط ایستاده بخواند.

 

 

سوم: شک بین دو و سه و چهار بعد از سر برداشتن از سجده دوم که باید بنابر چهار بگذارد و بعد از نماز دو رکعت نماز احتیاط ایستاده و بعد دو رکعت نشسته بجا آورد ولی اگر بعد از سجده اول یا پیش از سر برداشتن از سجده دوم یکی از این سه شک برایش پیش آید می تواند نماز را رها کند و دوباره بخواند.

 

 

چهارم: شک بین چهار و پنج بعد از سر برداشتن از سجده دوم که باید بنابر چهار بگذارد و نماز را تمام کند و بعد از نماز دو سجده سهو بجا آورد ولی اگر بعد از سجده اول یا پیش از سر برداشتن از سجده دوم، این شک، برای او پیش آید، بنابر احتیاط استحبابی به دستوری که گفته شد عمل کند اگر چه نمازش باطل است و باید دوباره بخواند.

 

 

پنجم: شک بین سه و چهار که در هر جای نماز باشد باید بنابر چهار بگذارد و نماز را تمام کند و بعد از نماز یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نشسته بجا آورد.

 

 

ششم: شک بین چهار و پنج در حال ایستاده که باید بنشیند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد و یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نشسته بجا آورد.

 

 

هفتم: شک بین سه و پنج در حال ایستاده که باید بنشیند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد و دو رکعت نماز احتیاط ایستاده بجا آورد.

 

 

هشتم: شک بین سه و چهار و پنج در حال ایستاده که باید بنشیند و تشهد بخواند بعد از سلام نماز دو رکعت نماز احتیاط ایستاده و بعد دو رکعت نشسته بجا آورد.

 

 

نهم: شک بین پنج و شش در حال ایستاده که باید بنشیند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد و دو سجده سهو بجا آورد.

 

 

اگر یکی از شک های صحیح برای انسان پیش آید نباید نماز را بشکند و چنانچه نماز را بشکند معصیت کرده است پس اگر پیش از انجام کاری که نماز را باطل می کند مثل روگرداندن از قبله، نماز را از سر گیرد نماز دومش هم باطل است. و اگر بعد از انجام کاری که نماز ر باطل می کند مشغول نماز شود نماز دومش صحیح است .

 

 

 

اگر یکی از شک هایی که نماز احتیاط بر آنها واجب است در نماز پیش آید، چنانچه انسان نماز را تمام کند و بدون خواندن نماز احتیاط، نماز را از سر بگیرد، معصیت کرده است. پس اگر پیش از انجام کاری که نماز را باطل می کند نماز را از سر گرفته، نماز دومش هم باطل است، و اگر بعد از انجام کاری که نماز را باطل می کند مشغول نماز شده، نماز دومش صحیح است .

 

 

وقتی یکی از شک های صحیح برای انسان پیش آید، چنانکه گفته شد باید فکر کند، ولی اگر چیزهایی که به واسطه آنها ممکن است یقین یا گمان به یک طرف شک پیدا شود از بین نمی رود، چنانچه کمی بعد فکر کند، اشکال ندارد، مثلا اگر در سجده شک کند می تواند تا بعد از سجده فکر کردن را تأخیر بیندازد.

 

 

اگر اول گمانش به یک طرف بیشتر باشد، بعد دو طرف در نظر او مساوی شود باید به دستور شک عمل نماید، و اگر اول دو طرف در نظر او مساوی باشد و به طرفی که وظیفه او است بنا بگذارد، بعد گمانش به طرف دیگر برود باید همان طرف را بگیرد و نماز را تمام کند.

 

 

کسی که نمی داند گمانش به یک طرف بیشتر است یا هر دو طرف در نظر او مساوی است، باید احتیاط کند و در هر مورد، احتیاط بطور مخصوصی است که در کتاب های مفصل گفته شده است .

 

 

اگر بعد از نماز بداند که در بین نماز حال تردیدی داشته که مثلا دو رکعت خوانده یا سه رکعت و بنا را بر سه گذاشته، ولی نداند که گمانش به خواندن سه رکعت بوده یا هر دو طرف در نظر او مساوی بوده، به احتیاط واجب باید نماز احتیاط رابخواند.

 

 

اگر موقعی که تشهد می خواند یا بعد از ایستادن شک کند که دو سجده را بجا آورده یا نه و در همان موقع یکی از شک هایی که اگر بعد از تمام شدن دو سجده اتفاق بیفتد صحیح می باشد برای او پیش آید، مثلا شک کند که دو رکعت خوانده یا سه رکعت، به احتیاط واجب باید به دستور آن شک عمل کند و نمازش را هم دوباره بخواند.

 

 

اگر پیش از آن که مشغول تشهد شود یا در رکعت هایی که تشهد ندارد پیش از ایستادن شک کند که دو سجده را بجا آورده یا نه، و در همان موقع یکی از شک هایی که بعد از تمام شدن دو سجده صحیح است برایش پیش آید، نمازش باطل است .

 

 

اگر موقعی که ایستاده، بین سه و چهار یا بین سه و چهار و پنج شک کند و یادش بیاید که دو سجده یا یک سجده از رکعت پیش بجا نیاورده، نمازش باطل است .

 

 

اگر شک او از بین برود و شک دیگری برایش پیش آید، مثلا اول شک کند که دو رکعت خوانده یا سه رکعت، بعد شک کند که سه رکعت خوانده یا چهار رکعت، باید به دستور شک دوم عمل نماید.

 

 

اگر بعد از نماز شک کند که در نماز مثلا بین دو و چهار شک کرده یا بین سه و چهار، احتیاط واجب آن است که به دستور هر دو عمل کند و نماز را هم دوباره بخواند.

 

 

اگر بعد از نماز بفهمد که در نماز شکی برای او پیش آمده ولی نداند از شک های باطل بوده یا از شک های صحیح و اگر از شک های صحیح بوده کدام قسم آن بوده است، بنا بر احتیاط واجب باید به دستور شک هایی که صحیح بوده و احتمال می داده عمل کند و نماز را هم دوباره بخواند.

 

 

کسی که نشسته نماز می خواند اگر شکی کند که باید برای آن، یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نشسته بخواند، باید دو رکعت نشسته بجا آورد، بلکه اگر شکی کند که باید برای آن دو رکعت نماز احتیاط ایستاده بخواند، باید دو رکعت نشسته بجا آورد.

 

 

کسی که ایستاده نماز می خواند اگر موقع خواندن نماز احتیاط از ایستادن عاجز شود، باید مثل کسی که نماز را نشسته می خواند و حکم آن در مسأله پیش گفته شد نماز احتیاط را بجا آورد.

 

 

کسی که نشسته نماز می خواند اگر موقع خواندن نماز احتیاط بتواند بایستد، باید به وظیفه کسی که نماز را ایستاده می خواند عمل کند.