10میلیون بیكار تا چند سال آینده؟

تحلیل‌های جمعیتی كشور نشان می‌دهد جمعیت ایران پس از رشد یكباره در دهه ۶۰ و متعاقب آن در دهه ۷۰ هم‌اكنون به وضعیت مناسبی به لحاظ نیروی فعال اقتصادی رسیده، اما هدایت این توانمندی عظیم به درستی صورت نمی‌گیرد كه ممكن است در آینده نزدیك به عقیده مقامات ارشد دولتی، این فرصت تبدیل به تهدید و ویرانی برای كشور شود.

دولتی‌ها می‌گویند اگر نتوانیم امروز برای اشتغال فردای جوانان برنامه‌ریزی كنیم، باید به زودی و در طول چند سال آینده منتظر بیكاری چند میلیونی و به روایت‌هایی تا ۱۰ میلیون نفر با ویژگی‌ها و درخواست‌های جدید شغلی در كشور باشیم. نگاه جوانان امروز به مقوله كار و اشتغال تغییر كرده و فرزندان عموما مانند پدران خود فكر نمی‌كنند و اهداف بزرگ‌تری را در سر می‌پرورانند. آنها عموما به دانشگاه رفته‌، درس خوانده و در رشته‌ای فارغ‌التحصیل شده اند؛ بنابراین توقعات خود را به میزان تحصیلاتی كه داشته‌اند بالا برده‌اند و این دیدگاه باعث شده تا عنوان شود ذائقه كارجویان نسبت به گذشته تغییر كرده و پیچیده شده است.

 تغییرات شدید در نگاه به شغل در ایران
هرچند نمی‌توان گفت تمامی بیكاران و جویندگان كار كشور در شرایط توصیف شده قرار دارند و همگی دچار تغییرات شدیدی در نگاه به بازار كار شده و هر شغلی را نمی‌پذیرند، اما این نوع تفكر امروز به دیدگاه قالب در بازار كار ایران تبدیل شده و عموما كارجویان انجام برخی مشاغل را برای خود كوچك می‌شمارند و دست‌كم یك لیست ذهنی از مشاغلی كه به آنها علاقه‌مند هستند را در ذهن خود دارند. پس افزایش جمعیت در دهه ۶۰ و ۷۰ باعث شده تا بازار كار ایران امروز در شرایط وفور عرضه نیروی كار در مقابل تقاضای پایین قرار بگیرد، ورود به این بازار برای بسیاری از كارجویان دشوار باشد و دلیلی شود تا اعلام شود متوسط دوره انتظار كارجویان برای ورود به بازار كار ۱۹ ماه است بنابراین وضعیت بازار فعلی كار ایران و جمعیت بالای متقاضی كار مانند وضعیتی است كه بخواهند بار ترافیكی اتوبانی را از طریق یك خیابان كوچك تخلیه كنند.

كارشناسان عقیده دارند عدم توجه به تبعات ورود میلیونی كارجویان به دانشگاه‌ها در یكی دو دهه اخیر و رقابت دانشگاه‌های مختلف در جذب جوانان، باعث شده تا امروز جمعیتی بزرگ به دروازه‌های بازاركاری برسند كه هر چه تلاش می‌كنند نمی‌توانند راهی به درون آن بیابند. وزارت كار در گزارشی جدید به تحلیل ضعیت فعلی جمعیت كشور پرداخته كه می‌تواند فرصت‌ها و تهدیدهایی را برای آینده بازار كار و حتی كشور به همراه خود داشته باشد. به عقیده كارشناسان وزارت كار، جمعیت ایران به لحاظ سنی از سال ۱۳۷۵ تا ۱۳۹۰ وارد مرحله جوانی شده و در این دوره بخش عمده‌ای از جمعیت كشور در سنین ۱۵ تا ۲۹ سال قرار گرفتند.

همچنین در ادامه عنوان شده است: سومین مرحله‌ای كه جمعیت ایران به آن وارد شده، مرحله میانسالی است كه در این گروه سنی جمعیت سنین ۳۰ تا ۶۴ سال قرار می‌گیرند. این مرحله از سال ۱۳۹۰ شروع شده و تا سال ۱۴۱۰ ادامه خواهد داشت و در واقع در این دوره جمعیت میانسال كشور به نقطه اوج خود خواهد رسید بنابراین از جمعیت ۷۸ میلیون نفری فعلی كشور می‌توان گفت 8/ 54 میلیون نفر در سن كار قرار دارند.

 دوره طلایـــــی جمعیت ایران فرا رسید
به عقیده جمعیت شناسان، چنانچه سهم گروه سنی ۱۵ تا ۶۴ ساله به حدود ۷۰ درصد جمعیت كل كشور برسد، آن كشور وارد پنجره جمعیتی شده و از این زمان به بعد، به عنوان یك فرصت جمعیتی از آن یاد می‌شود. اهمیت جمعیت در این دوره سنی به این دلیل است كه به لحاظ اقتصادی فعال و در سن كار قرار دارد و افزایش سهم آن می‌تواند باعث رشد سریع‌تر اقتصادی و كاهش بار وابستگی خانواده‌ها شود.

كارشناسان بازار كار از وضعیت فعلی جمعیت دو نوع تعبیر دارند كه یك نگاه وجود فرصت‌هایی برای كشور جهت استفاده از توان عظیم نیروی كار است و دیگری نگاه تهدیدآمیز است؛  زمانی كه كشور نتواند برای مدیریت جمعیت و استفاده از توانمندی‌های بالقوه آن برنامه‌ریزی داشته باشد. مهرنوشت؛ آنها می‌گویند اگر وضعیت سیاست‌گـــذاری‌های بازار كــــار، بنگاه‌ها، میزان رشد اقتصادی، سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی و همچنین بی‌برنامگی برای استفاده از ۴۰ میلیون جمعیت غیرفعال كشور به همین منوال باشد، تا یك دهه آینده، بیكاری به مرز انفجار و تا ۱۰ میلیون نفر بالغ خواهد شد و این زنگ خطری برای برنامه‌ریزان، دولت‌ها و سیاست‌گذاران كشور است كه باید به مقوله اشتغال توجه و نگاه ویژه داشته باشند.

حمید حاج اسماعیلی با بیان اینكه جمعیت فعلی ایران جوان محسوب می‌شوند، گفت: بنابراین تا سال‌های آینده نیز جمعیت ایران به‌شدت جوان خواهد ماند و جایی برای نگرانی نیست. این كارشناس بازار كار اظهارداشت: در حال حاضر، وزارت كار كه باید مسئول برنامه‌ریزی و هماهنگی دستگاه‌ها برای اشتغال زایی باشد به دلیل تعدد مسئولیت‌ها و فعالیت‌ها دچار نوعی سردرگمی شده است.

 آشفتگی در برنامه‌ریزی برای بیكاران
حاج اسماعیلی با بیان اینكه دو موضوع بیمه‌ها و رفاه می‌تواند برای یك وزارتخانه و یك وزیر كافی باشد، گفت: وزارت كار در شرایط مسئولیتی فعلی توان برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری درباره بازار كار را ندارد. وی خاطرنشان كرد: اینكه گفته می‌شود ما توان انجام برخی مشاغل را نداریم یا اینكه برخی رشته‌های دانشگاهی مانند كشاورزی باید متوقف شوند، نشان‌دهنده این است كه با وجود دانشگاه‌های علمی- كاربردی، هنوز هم سیاست‌گذاری‌ها بر پایه‌های درستی در بخش اشتغال و تربیت نیروی كار انجام نمی‌شود.

به عقیده این كارشناس بازار كار، بسیاری از آسیب‌ها و مسائل فعلی بازار كار ایران از ناحیه مشاغل غیررسمی و ناپایدار است و متاسفانه از آن‌سو نیز دولت برنامه روشنی برای اشتغال زایی و جهت دهی كارجویان ندارد. وی به موضوع تقاضاهای شغلی زنان فارغ‌التحصیل دانشگاهی اشاره كرد و گفت: نمی‌توان انتظار داشت همه زنان در مشاغل منشی‌گری وارد شوند و لازم است تا دولت با برنامه‌ای مشخص و عملی به سمت مهار بیكاری پیش برود.

 اخبار  اجتماعی  -  آرمان 

سرطان طی ۱۰ سال آینده ۳ برابر می‌شود

طی ۱۰‌سال آینده، شیوع بیماری‌ دیابت در كشور ۲ برابر می‌شود و بیماری سرطان نیز در این مدت ۳ برابر افزایش پیدا می‌كند كه باید عوامل خطرساز آن را شناسایی و از آن پیشگیری كنیم.

مرضیه وحید دستجردی در همایش یك دهه از فعالیت‌های واحد تحقیقات قند و چربی‌های خون پژوهشكده‌ علوم غدد درون‌ریز و متابولیسم كشور كه در واحد تحقیقات قند و لیپید این پژوهشكده برگزار شد، در جمع خبرنگاران افزود: شیوه زندگی تغییر كرده است و مردم تحرك لازم را ندارند.

وی گفت: زندگی مردم جامعه امروز كاملا مصنوعی و صنعتی شده است. نداشتن تحرك در زندگی باعث بروز بیماری‌های مختلفی از جمله بیماری‌های غیرواگیر مانند دیابت و بیماری قلبی- عروقی می‌شود.

وزیر بهداشت اضافه كرد: نداشتن تحرك باعث افزایش وزن افراد جامعه شده است و افزایش وزن یكی از مهم‌ترین فاكتور‌هایی است كه سلامت مردم را به خطر می‌اندازد.

وحید دستجردی گفت: باید به سلامت مردم توجه زیادی داشته باشیم. برای سلامت مردم باید شیوه‌های زندگی تغییر كند و تغییر شیوه زندگی مستلزم داشتن تحرك، ورزش و تغذیه مناسب است و اگر این دو دستورالعمل را مردم رعایت كنند، سلامت آنها حفظ می‌شود.

وی افزود: امروزه مردم جامعه از غذاهای آماده بسیار استفاده می‌كنند و مصرف مواد غذایی چرب و شیرین و استفاده از روغن‌های ترانس بالا باعث به خطر افتادن سلامت مردم می‌شود.

وزیر بهداشت افزود: وزارت بهداشت برنامه‌های زیادی را برای ارتقای سلامت مردم در نظر دارد و جلوگیری از بیماری‌های غیرواگیر از‌جمله دیابت و بیماری‌های قلبی عروقی را در دستور كار خود قرار داده است و باید برای آنها برنامه‌ریزی‌های دقیق و مناسبی انجام شود.

وی اضافه كرد: تقریبا طی ۱۰ سال آینده، شیوع بیماری‌ دیابت در كشور ۲ برابر می‌شود و بیماری سرطان نیز طی ۱۰ سال آینده ۳ برابر افزایش پیدا می‌كند كه باید عوامل خطرساز آن را شناسایی و از آن جلوگیری كنیم.

وحید دستجردی افزود: بنابراین آموزش‌های لازم به مردم در زمینه پیشگیری و درمان را باید در پیش بگیریم. به مردم توصیه می‌شود كه نكات بهداشتی را رعایت كنند.

وی گفت: از ماه آینده در ۶ شهر بزرگ كشور پروژه طرح پیشگیری از دیابت اجرا می‌شود كه این كار باعث افزایش امید به زندگی و افزایش كیفیت زندگی مردم می‌شود.

دانشگاه‌های علوم پزشكی از این پروژه حمایت می‌كنند و درواقع این تحقیقات باعث ارتقای سلامت مردم می‌شود.