کاهش حجم آب تجدیدپذیر در ایران به 100 میلیارد متر مکعب

امید توکلی عصر چهارشنبه در اختتامیه همایش ملی "بهینه سازی مصرف آب در صنعت، چالش ها و راهکارها"، در دانشگاه اصفهان اظهار کرد: ایران در حوزه علم و فناوری آب در دنیا طی سال ۲۰۱۴ در رتبه دهم قرار داشته و در میان کشورهای خاورمیانه رتبه اول را کسب کرده است.

وی به وضعیت آب در ایران اشاره کرد و افزود: حجم آب های تجدیدپذیر در ایران 130 میلیارد مترمکعب در سال بوده است که به علت تغییر اقلیم و همچنین الگوهای نامناسب مصرف آب، حدود 25 درصد کاهش یافته است. به طوری که در برآوردهای جدید بر اساس میانگین سال‌های اخیر، حجم آب تجدیدپذیر در ایران به حدود 100 میلیارد مترمکعب کاهش یافته است.

توکلی با بیان اینکه ایران در بین 180 کشور دنیا از لحاظ برخورداری از منابع آب در رتبه 50 قرار گرفته است، اضافه کرد: همچنین ایران در بین این کشورها از لحاظ سرانه منابع آب در جایگاه 112 دنیا قرار دارد. سرانه منابع آب در ایران در سال 1390، حدود 1704 مترمکعب بوده است در حالی که سرانه منابع آب در دنیا و کشورهای پردرآمد به ترتیب 3.6 و 6.65 برابر ایران است.

رییس مرکز فناوری های راهبردی ریاست جمهوری با یادآوری اینکه عمده تخصیص آب ایران در بخش کشاورزی است، خاطرنشان کرد: به ازای هر مترمکعب آب در کشور، 0.9 کیلوگرم محصول کشاورزی تولید می شود. اما در جهان به ازای هر مترمکعب آب 2 تا 2.5 کیلوگرم محصول تولید می شود.

وی تاکید کرد: این موضوعات در حالیست که از دیدگاه مصرف کنندگان آب کشاورزی، میزان مصرف منتسب به این بخش تقریبا 0.6 مقدار اعلام شده است و علت این اختلاف را می توان در عدم پایش میزان آب تحویل داده شده سر مزرعه و تلفات آب از منابع تنظیم تا مبادی توزیع جست وجو کرد.

توکلی اضافه کرد: میزان بارش در سال ۱۳۸۵ در ایران حدود 287 میلی‌متر بوده است و این میزان در سال ۱۳۹۴ به ۱۹۵ میلی‌متر کاهش یافته است.

رییس مرکز فناوری های راهبردی ریاست جمهوری با اشاره به عمده تلفات آب اضافه کرد: ۲۵ میلیون مترمکعب از آب‌ها در خاک نفوذ می‌کنند، ۶۸ میلیون مترمکعب جریان سطحی و ۲۷۵ میلیون مترمکعب میزان تبخیر سالانه است

وی، بازچرخانی آب را از راهکارهای عمده تامین آب ذکر کرد و گفت: از بازچرخانی می‌توان در کاربردهای صنعتی، شهری، تغذیه آبخوان و برای آبیاری مزارع استفاده کرد.

توکلی، عدم گسترش پوشش شبکه های جمع آوری و تصفیه خانه های فاضلاب، نیاز به تصفیه پیشرفته، عدم پذیرش آحاد مردم و وجود ریزگردهای آلاینده خطرناک در پساب فاضلاب شهری و کشاورزی را از محدودیت های استفاده از پساب به عنوان منابع آب شرب عنوان کرد.

رییس مرکز فناوری های راهبردی ریاست جمهوری اظهار کرد: اشتغال زایی، تولید علم، توسعه فناوری، توسعه محصول، تجارت خارجی و اهمیت اجتماعی از شاخصه های توسعه فناوری محسوب می شود.

وی با بیان اینکه پس از تولید مقاله باید به دنبال تولید فنی و ثبت اختراع باشیم، ادامه داد: در تولید علم نیز ۵۰ درصد موفق بوده ایم زیرا تولید علم ما به گونه ای نبوده است که برای صنعت مناسب باشد. در حوزه آب نیز باید به سمت موضوعات دانش بنیان حرکت کنیم.

رییس مرکز فناوری های راهبردی ریاست جمهوری به موضوعات دانش بنیان در حوزه صنعت آب اشاره کرد و گفت: سامانه های مرتبط با بیابان زدایی، سامانه های مرتبط با حفاظت خاک، حوزه های آب و آبیاری، حوزه های صنعتی و محیط زیست و ... از اولویت ها و شاخص های توسعه فناوری در کشور است.

اخبار اجتماعی - ایسنا

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران: کاهش 46 درصدی روان آب‌ها

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران:
کاهش 46 درصدی روان آب‌ها / بهشت آباد احیا شد

به گزارش ایسنا، محمد حاج رسولی‌ها در حاشیه نمایشگاه بین المللی برق و آب گفت: با وجود خشکسالی، سال‌های اخیر در تامین آب شرب مردم مشکلات خیلی کمی داشتیم ، آب مورد نیاز اغلب نقاط پرجمعیت تامین شده و اگر هم نارسایی‌هایی بوده به ویژه در مناطق روستایی، ناشی از انتقال و توزیع بوده است.

وی ادامه داد: برای برخی از شهرهای بزرگ کشور با ظرفیت 15 تا 20 هزار لیتر بر ثانیه آب تامین می‌شود و با ظرفیت‌های ایجاد شده در خشکسالی‌های اخیر آب سدها به شهرهای بزرگ منتقل و از بروز بسیاری از مشکلات جلوگیری شد.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با اشاره به این که میانگین بارندگی از ابتدای سال آبی تاکنون 25 میلی متر بوده، گفت: میزان بارندگی نسبت به متوسط درازمدت شش درصد کاهش داشته است.

حاج رسولی‌ها درمورد قضاوت در زمینه بارندگی‌های سال آبی جاری، اظهار کرد: در اواسط دی ماه می‌توان قضاوت کامل‌تری در زمینه میزان بارش‌ها و شرایط آبی کشور داشت؛ اکنون برای پنج حوضه آبریز اصلی کشور شرایط طبیعی پیش بینی شده و تنها در حوضه آبریز اصلی خلیج فارس و دریای عمان میزان بارندگی‌ها 10 درصد کمتر از میزان نرمال خواهد بود.

فقط برای تامین آب شرب، آب منتقل می‌شود
وی در پاسخ به ایسنا درمورد برنامه‌های انتقال آب بین حوضه‌ای، گفت: طرح‌های انتقال آب فقط برای تامین آب شرب است و تعداد آن‌ها نیز زیاد نیست. اجرای طرحهای مذکور منوط به استفاده از منابع آب در حوضه گیرنده است و باید از تمام ظرفیت‌های آن استفاده شود.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با اشاره به این که طرح‌های انتقال آب حتما باید به تصویب شورای عالی آب برسد، گفت: اخیرا طرح جدید انتقال آب بین حوضه‌های درجه یک پیش بینی نشده است و تنها خطوط درجه دو برای تامین آب از سدها به شهرها اجرا می‌شود.

حاج رسولی‌ها در مورد طرح بهشت آباد نیز به خبرنگار ایسنا گفت: طرح انتقال بهشت آباد مربوط به سال 1381 بوده و میزان پیشرفت آن کمتر از 30 درصد است ، تصمیم گرفته شده 580 میلیون متر مکعب آب را انتقال دهد.

وی در ادامه با اشاره به اجرای طرح غدیر در منطقه خوزستان نیز اظهار کرد: این طرح از طرح‌های اننقال درجه 2 است که در اولویت برنامه‌های وزارت نیرو قرار دارد ، تکمیل این طرح یکی از معضلات بخش آب را برطرف می‌کند. قراردادهای سنگینی برای اجرای این طرح با پیمانکار منعقد شده و تامین منابع مالی اجرای طرح را دشوار کرده است.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران همچنین یادآور شد: سرمایه پیش بینی شده برای اجرای فاز نخست این طرح 2 هزار میلیارد تومان است که تاکنون 700 تا 800 میلیارد تومان هزینه شده و یک هزار و 200 میلیارد تومان دیگر برای تکمیل آن نیاز است.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با اشاره به اولویت بندی طرح‌های وزارت نیرو به احداث 158 سد در کشور اشاره کرد و گفت: این سدها بالای 20 درصد پیشرفت فیزیکی دارند و بر اساس برنامه پنجم توسعه 60 طرح در اولویت قرار گرفته‌اند.

حاج رسولی‌ها با تاکید بر این که از ابتدای برنامه پنجم توسعه تاکنون 37 طرح به مرحله‌ای رسیده که می توان از سرمایه‌گذاری آن‌ها استفاده کرد، گفت: پیش بینی می‌شود 23 طرح دیگر تا پایان برنامه پنجم توسعه قابل افتتاح و آبگیری شود البته اولویت وزارت نیرو تکمیل طرح‌های مربوط به تامین آب شرب است و از 60 طرح مذکور 45 طرح در این راستا در دست اجراست.

وی در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به این که سد ماشکید در سیستان و بلوچستان توانست در بارندگی‌ها و سیل‌های اخیر 67 میلیون متر مکعب آب را مهار و ذخیره‌سازی کند و خسارتی هم از بابت سیل به منطقه وارد نشد، در مورد شبکه‌های آبیاری نیز گفت: عقب ماندگی شبکه‌های آبیاری کشور جبران می‌شود.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با اشاره به احداث یک میلیون و 700 هزار هکتار شبکه اصلی آبیاری در پایاب سدها اظهار کرد: برای تکمیل شبکه های آبیاری زیردست سدها 80 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است و با تامین اعتبار به روش کنونی تکمیل این طرح‌ها حداقل 20 سال زمان می‌برد.

حاج رسولی‌ها با اشاره به اجرای 116 طرح شبکه‌های آبیاری خاطرنشان کرد: با تغییر اقلیم مواجه هستیم و باید در طرح‌های وزارت نیرو بازنگری صورت گیرد.

وی همچنین گفت: براساس شرایطی که پیش از این در طراحی سدها و شبکه‌های پایاب سدها برنامه‌ریزی شده بود، باید 2 میلیون و 100 هزار هکتار شبکه اصلی در زیردست سدهای کشور احداث شود که در حال حاضر یک میلیون 700 هزار هکتار احداث شده است.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب کشور افزود: اگر تغییرات اقلیم و کمبود حجم آب در نظر گرفته شود عقب افتادگی‌ها در این بخش جبران شده و فرض بر این است که منابع آبی پیش بینی شده تامین شود؛ برای سدهای در حال احداث به ایجاد 800 هزار هکتار شبکه آبیاری نیاز است که از این تعداد 400 هزار هکتار ایجاد شده، به مرور زمان و با وارد مدار شدن سدها نیز قابل استفاده خواهند بود.

حاج رسولی‌ها در پایان خاطرنشان کرد: میزان عقب ماندگی شبکه های آبیاری زیردست سدها پیشتر پنج تا شش سال بود و می‌توان این فاصله با به دو سال کاهش داد.

/ایسنا