چه بر سر ایرانیان مقیم کانادا می‌آید؟

هفت صبح: بنا به تصمیم خصمانه دولت کانادا، سفارت جمهوری اسلامی ایران در اتاوا، تعطیل و به ناچار ارائه هر گونه خدمات کنسولی برای هموطنان عزیز متوقف شده است» این اعلانی است که از دو روز پیش بعد از اعلام خبر به تعلیق درآمدن روابط دیپلماتیک دو کشور ایران و کانادا روی درب ورودی سفارت ایران در کانادا نصب شده است.

جمعه 17 شهریور وزیر امور خارجه کانادا در بیانیه‌ای اعلام کرد روابط دیپلماتیک دو کشور به حالت تعلیق در آمده و کانادا سفارتش در ایران را تعطیل می‌کند. در پی این تصمیم تمام دیپلمات‌های کانادا ایران را ترک کردند و گفته شده دیپلمات‌های ایران هم 5 روز فرصت دارند، اتاوا را ترک کنند. در این گزارش سعی داریم عواقب این اتفاق را برای شهروندان ایرانی مقیم کانادا بررسی کنیم. دیروز تعداد ایرانیان مقیم كانادا 410 هزار نفر برآورد شده است كه اكثرا در تورنتو و بخشی هم در ونكوور و مونترال‌(كه فرانسوی زبان است‌) به سر می‌برند.

  وضعیت مبهم دانشجویان

با تعلیق روابط دو کشور ایران و کانادا مطمئنا اولین قشری که متضرر می‌شوند دانشجویانی هستند که قصد ادامه تحصیل در این کشور را داشتند. دیروز معاون بورس وزارت علوم در این مورد گفت احتمال دارد اعزام دانشجویان به کانادا متوقف شود. به گفته حسن مسلمی نائینی فعلا مراحل اعزام دانشجویان به کانادا صورت می‌گیرد تا زمانی که وزارت امور خارجه در مورد دانشجویان ایرانی تصمیم‌گیری کند. او وضع موجود را با ماجرای قطع روابط انگلیس مقایسه کرده و گفته «‌شاید همان تصمیمی که برای اعزام دانشجویان به انگلیس بعد از تعطیلی سفارت ایران در این کشور گرفته شد برای اعزام دانشجویان ایرانی به کانادا هم گرفته می‌شود.» مسلمی نائینی درباره دانشجویان دکترای تخصصی که از سوی وزارت علوم برای اعزام به کانادا بورسیه شده‌اند هم گفته «دانشجویانی که هم اکنون در مرحله اعزام قرار دارند با مشکلی مواجه نمی‌شوند اما برای متقاضیان جدید تحصیل در کانادا حتما تصمیم‌گیری خواهد شد.» از قرار معلوم کسانی که در حال حاضر مشغول تحصیل در این کشور هستند یا تمام مراحل اعزام آنها انجام شده، مشکلی نخواهند داشت اما کسانی که در آینده قصد اقدام داشتند وضعیت مبهمی دارند.

 این طور که در آمارها آمده 2 هزار دانشجوی ایرانی با هزینه شخصی در این کشور مشغول تحصیل هستند و حدود 10 نفر هم به صورت بورسیه به دانشگاه‌های کانادا رفته‌اند. در هر صورت در این چند سال اخیر بارها گفته شده که تعداد دانشجویان ایرانی دانشگاه‌های کانادا افزایش یافته و مثلا چندی پیش گفته می‌شد دانشگاه آلبرتا در ادمونتون وقتی آمار دانشجویان متقاضی مقاطع بالاتر از کارشناسی را مورد بررسی قرار داده به این نتیجه رسیده تعداد ایرانی‌های متقاضی کارشناسی ارشد و دکترا 60 درصد افزایش یافته است.

---

مشکلات جدید برای حساب‌های بانکی ایرانیان

چندی پیش یکی از خبرگزاری‌ها نوشت: «یک بانک کانادایی به بهانه تبعیت از تحریم‌ها علیه ایران حساب برخی مشتریان ایرانی خود مقیم در این کشور را بست.» همان زمان پیگیری‌های ما نشان داد این موضوع صحت داشته و از 6 ماه پیش ایرانی‌ها برای گردش مالی با بانک‌های کانادایی با مشکلات عجیبی مواجه شده‌اند. به طوری که بانک‌های کانادایی اگر مشاهده کنند در حساب ایرانی‌های کانادا پولی از ایران برای آنها واریز شده، سریعا حساب مورد نظر را به مدت 10 روز مسدود می‌کنند. این مسائل برای زمانی بود که روابط دیپلماتیک دو کشور برقرار بود و حالا با تعلیق روابط لابد این مشکلات بیش از پیش گریبانگیر شهروندان خواهد بود.

برای اطلاع از جزئیات این معضل با چند شهروند ایرانی ساکن کانادا صحبت کردیم. ایرانیان ساکن کانادا به «هفت صبح» می‌گویند حدود شش ماهی است سختگیری‌های بی‌منطق بانک‌های کانادایی به شدت افزایش یافته است. به گفته ایرانی‌ها در ابتدا TD Bank اقدامات یکجانبه خود را شروع کرد و سپس RBC TD Bank و موسسه مالی BMO نیز اقدامات مشابهی را نیز انجام دادند.

 در ماه‌های اخیر اما چنین اقدامات یک جانبه‌ای فراگیر شده و در حال حاضر اکثر بانک‌های کانادایی چنین اقداماتی را انجام می‌دهند. تمرکز بانک‌های کانادایی هم اکثرا بر فرستنده حواله‌های مالی متمرکز است. بانک‌های کانادایی اگر مشاهده کنند در حساب ایرانی‌های کانادا پولی از ایران برای آنها واریز شده سریعا حساب مورد نظر را مسدود می‌کنند. به گفته مقام‌های کانادایی این مسدود شدن 10  روز زمان می‌برد و در این مدت بانک‌ها بررسی می‌کنند که مبدا این پول‌ها از جانب چه شخصی است و به قول آنها مشخص شود برای چه منظوری این پول‌ها ریخته شده است. بعد از مشخص شدن منابع پول‌ها و صحت آن‌ها، حساب فرد مذکور دوباره باز می‌شود. می‌گویند کار به جایی رسیده که در برخی مواقع کافی است فرستنده پول فقط نام ایرانی داشته باشد، این پول حتی اگر از کشوری مثل آلمان هم فرستاده شده باشد برای بررسی‌های بیشتر به مدت 10 روز بلوکه می‌شود.

---

چه افرادی بیکار می‌شوند؟

اگر سری به خیابان‌های اطراف سفارت کانادا در تهران بزنید تا دل‌تان بخواهد دارالترجمه و دفتر خدمات مهاجرتی و‌... می‌بینید که تا پیش از این مشغول به کار بودند و هر روز مراجعین زیادی داشتند. روند درآمد‌زایی آن در همین چند وقت اخیر دچار دو سکته شدید شد. اولی همین چند ماه پیش بود که ساختمان سفارت کانادا در خیابان مطهری تهران اعلام کرد دیگر برای ارائه خدمات ویزا فعال نخواهد بود و متقاضیان باید به برای امور مقدماتی مهاجرت به آنکارا بروند و بار دوم را هم باید همین اتفاق اخیر دانست که کلا سفارت کانادا در تهران تعطیل شد. با این حساب افرادی که در این بخش فعال بودند، شغل خود را از دست می‌دهند.

از سوی  دیگر کانادا یکی از کشورهایی است که در چند سال اخیر تبلیغات وسیعی برای مهاجرت به آن می‌شد و تعداد زیادی دفتر خدمات مهاجرتی و آژانس و وکیل در این زمینه مشغول بودند که طبعا بازار آنها کساد خواهد شد.