چرا این سه وزیر رای نیاوردند؟

تحلیل فعالان سیاسی از عدم اعتماد مجلس به سه وزیر روحانی
چرا این سه وزیر رای نیاوردند؟

مجلس شورای اسلامی به تعبیر علی لاریجانی، رییس اصولگرای آن نتوانست به سه وزیر كابینه پیشنهادی حسن روحانی رای اعتماد دهد و كشور را از فرصت خدمت رسانی آنان محروم كرد. محمد علی نجفی، جعفر میلی منفرد و مسعود سلطانی فر سه وزیری بودند كه با رای نمایندگان مجلس وزیر نشدند تا بار سنگین مسوولیت از دوش‌شان برداشته شود.

 

در تحلیل این اتفاق پارامترهای متعددی دخیل است كه باید آنها را مدنظر قرار داد. مجلس اصولگرای نهم به بیژن نامدار زنگنه و عباس آخوندی به عنوان دو نماینده مهندس موسوی در جلسه 26 خرداد 88 نزد رهبری رای اعتماد داد اما محمدعلی نجفی را از رسیدن به وزارت بازداشت. محمود حجتی كه از نزدیكان آیت‌الله منتظری محسوب می‌شود، رای اعتماد گرفت اما میلی منفرد كه از بدنه دانشگاه معرفی شده با رای كم سابقه‌یی در عدم اعتماد مواجه شد.

 

علی ربیعی با رای اعتماد بدرقه شد ولی مسعود سلطانی فر نتوانست سكان وزارت ورزش و جوانان را به دست گیرد. مجموعه این تناقض‌ها می‌تواند تا حدودی بروز رفتار تشكیلاتی و تصمیم‌گیری فراكسیونی را در مجلس زیر سوال ببرد اما آیا آنها هیچ كار تشكیلاتی برای رای نیاوردن محمد علی نجفی نكردند؟

 

از طرفی در فرآیند چهار روزه رای اعتماد موضوع دیگری نیز رخ داد. پیشتر مخالفت یا موافقت چهره‌های شاخص مجلس نشانگر تركیب نهایی آرا بود اما طی روزهای گذشته میلی‌منفرد با وجود نطق علی مطهری در موافقت با وزارتش نتوانست حد نصاب آرا را كسب كند.

 

جالبتر آنكه بیژن نامدار زنگنه با وجود مخالفت احمد توكلی و علیرضا زاكانی در نطق و الیاس نادران و مسعود میركاظمی در تحركات پشت پرده به عنوان نمایندگان شاخص تمامی طیف‌های اصولگرا در مجلس توانست رای اعتماد بگیرد. در واقع زنگنه از مجلسی رای اعتماد گرفت كه چهره‌های شاخص آن صراحتا مخالفت خود را ابراز كرده و تمامی ابزارشان را برای افتادن او به كار بستند.

 

 

برنامه‌ریزی شده یا اتفاق؟
عباس عبدی
بیش و پیش از هر تحلیلی درباره آنچه طی هفته گذشته در مجلس رخ داد باید به حساسیت زیاد مردم نسبت به فرآیند رای اعتماد و پیگیری گسترده موضوع مجلس پرداخت. مردم این‌بار علاوه بر نشان دادن خواست خود در 24 خرداد 92 نسبت به تبعات و نتایج این رای نیز حساسیت ویژه‌یی نشان دادند كه در دوره‌های قبل نمونه آن را نداشتیم. اما درباره آنچه در مجلس گذشت و منجر به عدم رای اعتماد مجلس به سه وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری و ورزش و جوانان شد از نظر من تمامی این اتفاق معطوف به یك كار سازمان یافته درون یا بیرون از مجلس نبود، یا حداقل اینكه چنین كاری تاثیر اصلی را بر نتیجه رای اعتماد نداشت.

 

در واقع فضا به‌گونه‌یی نبود كه از قبل تصمیم قطعی گرفته شده باشد كدام وزیر رای اعتماد بیاورد و كدام یك خیر. اگر چنین بود هیچگاه رای نجفی لب مرزی نمی‌شد. برداشت كلی این است كه مجلس با معیارهایی كه خود داشت نسبت به میلی‌منفرد و سلطانی‌فر قانع نشد. نجفی از این جهت با دو وزیر پیشنهادی دیگر تفاوت دارد كه به اعتقادم رای عدم اعتماد با بدشانسی همراه بود و نه فقط ناشی از عدم اقناع نمایندگان.

 

البته این مساله ناظر به این نیست كه هیچ كار تشكیلاتی و سازمان یافته‌یی رخ نداد. آنچه صحیح به نظر می‌رسد این است كه این نتیجه به طور دقیق از پیش تعیین شده نبود و طی یك فرآیند در روزهای بررسی صلاحیت وزرا شكل گرفت. درباره وزیر ورزش یك اشتباه تاكتیكی برخی از نمایندگان استان‌های غربی نیز می‌تواند موجب بروز این وضع شده باشد. در نهایت عدم رای اعتماد به نامزد را می‌توان حاصل تلاقی برنامه‌ریزی قبلی عده‌یی از نمایندگان و بیرون از مجلس و اتفاقات و انتصابات خاص به نامزدها و نحوه دفاع آنان دانست.

 

به نظر می‌رسد نمایندگان مجلس در رای عدم اعتماد به وزرای مذكور بیش از آنكه مشی سیاسی وزیر پیشنهادی را عاملی برای رای ندادن در نظر بگیرند به سوابق رفتاری آنها در اتفاقات چهار سال گذشته توجه داشتند. اگر بنا به تصمیم‌گیری بر اساس مشی سیاسی وزرای پیشنهادی می‌بود می‌بایست ربیعی، حجتی و چند وزیر دیگر هم رای اعتماد كسب نمی‌كردند. درباره نجفی نیز بر كسی پوشیده نیست كه ایشان اصراری نداشت حتما وزیر شود بنابراین به‌گونه‌یی هم دفاع نكرد كه مطلوب اكثریت نمایندگان باشد و به نكاتی كه می‌توانست منجر به رای اعتماد شود كمتر اشاره كرد.

 

با تمام اینها رای ندادن به وزرایی كه به نحوی به جوانان مربوط می‌شود نیز نمی‌تواند خالی از مساله باشد. این نكته مبین واهمه بیش از حد مجلس از این نیروهای بالنده جامعه است. آنچه در گام بعدی حایز اهمیت است. انتخاب وزرای جدید از سوی دكتر روحانی است. البته ما تمامی معیارهای ایشان برای انتخاب وزیر را نمی‌دانیم و لزومی هم ندارد به آنها واقف باشیم، آنچه مهم جلوه می‌كند خروجی بحث‌ها و تصمیم نهایی رییس‌جمهور است.

 

در این خصوص دلیلی برای عقب‌نشینی روحانی از خط مشی تعادلی خود نیست چرا كه خط مشی سیاسی وزرای اصلاح‌طلب حداقل180 رای نمایندگان را به همراه داشته‌است. اینكه برخی می‌گویند برای این سه وزارتخانه‌ هم برای سه ماه سرپرست تعیین شود لزوما درست نیست باید رای اعتماد داده شده مجلس به سایر وزرا را مبنا قرار داد و سه نامزد بعدی را معرفی كرد و این سنت نادرست رییس دولت قبلی را در تاخیر معرفی وزرا از میان برد.

 

نفهمیدم چرا نجفی رای نیاورد
علی‌اكبر جوانفكر
به نظر می‌رسد كابینه دكتر روحانی بیش از اینكه تركیبی كاری داشته باشد سیاسی است و این مساله كار ایشان را در آینده سخت خواهد كرد. بالاخره آقای روحانی وعده‌هایی را به مردم دادند و نام «امید» را برای دولت خودشان انتخاب كردند و طبیعی است كه باید بتوانند مطالبات و امیدهایی كه در مردم ایجاد شده را پاسخگو باشند.

 

من فكر می‌كنم آقای روحانی برای معرفی كابینه و هیات وزیران عجله كردند و این عجله هم احتمالا ناشی از فشارهایی بوده كه به ایشان وارد شده است و فكر می‌كنم عجله آقای روحانی برای معرفی كابینه‌اش در آینده‌یی نه چندان دور هزینه‌های بالایی را به وی تحمیل خواهد كرد. نكته دیگری كه در این مورد به نظرم می‌رسد، عدم توجه به جوانگرایی در كابینه ایشان است و ظاهرا این مساله برای ایشان امری فراموش شده است.

 

این مساله از آن جهت دارای اهمیت است كه با تركیب فعلی كابینه بعید می‌دانم دولت آقای روحانی بتواند پاسخ مناسبی به مطالبات و توقعاتی كه در اثر هشت سال پر كاری دولت آقای احمدی‌نژاد انجام شده است، بدهد. ضمن اینكه توجه به این نكته ضروری است كه آقای روحانی كه خودشان دولت آقای احمدی‌نژاد را به افراط‌گرایی متهم می‌كردند، اگر نتیجه كارش كمتر از دولت آقای احمدی‌نژاد باشد، قطعا از سوی مردم پذیرفتنی نخواهد بود.

 

موضوع دیگری كه لازم می‌دانم به آن اشاره‌یی داشته باشم مساله رای وزرای پیشنهادی دولت آقای روحانی در مجلس است. به نظر من اگر آقایان ربیعی و آخوندی كه از عناصر موثر سیاسی در وقایع سال 88 بودند، توانستند رای اعتماد مجلس را اخذ كنند و به دولت یازدهم راه یابند این سوال مطرح است كه چرا مجلس به آقای دكتر نجفی كه فرد پیشنهادی آقای روحانی برای وزارت آموزش و پرورش بودند رای اعتماد نداد و با توجه به این مساله علت رای نیاوردن آقای نجفی در مجلس چندان برای من روشن نیست.

 

لذا باید به این نكته تایید كنم كه رای ندادن نمایندگان به سه وزیر پیشنهادی وزارتخانه‌های آموزش و پرورش، علوم و ورزش، مجلس را مبرا از آن نمی‌كند كه آغوشش را برای كسانی كه وقایع سال 88 را آفریدند باز كرده است. مساله‌یی كه در پایان لازم می‌دانم به آن اشاره‌یی داشته باشم اینكه گفته می‌شود دولت آقای روحانی با مجلس تعامل و همكاری بهتری را نسبت به دوره آقای احمدی‌نژاد خواهد داشت.

 

به نظر می‌رسد برای گفتن این سخنان هنوز زود است. باید ابتدا این دولت با كابینه‌ تشكیل شده كارش را آغاز كند و بعد نوع رابطه قوای مقننه و اجراییه را نظاره و درباره آن قضاوت كنیم. اما آرزوی ما این است همان‌طور كه گفته می‌شود این همگرایی به وجود ‌آید و حفظ شود، چراكه بالاخره دولت مسوولیت سنگینی بر دوش خود دارد و تفاوتی نمی‌كند چه كسی در راس آن قرار داشته باشد. برای همین دولت نیازمند تعامل و ارتباط سازنده همه دستگاه‌ها و قوا برای پیشبرد امور است. امیدواریم این همگرایی را بتوانیم در دوره آقای روحانی شاهدش باشیم و ان‌شاءالله كه نتیجه كار دولت ایشان كمتر از دولت آقای احمدی‌نژاد نباشد.

 

اكثریت مغلوب اقلیت
احمد پورنجاتی
به گواهی دانسته‌های من كه البته چندان غیر مستند هم نیست آقای دكتر روحانی در انتخاب كابینه پیشنهادی برای دولت یازدهم در چارچوب همان پارادایم تدبیر و امید كوشیدند همه معیارها و ملاحظاتی را كه برای سرعت‌بخشی به ساماندهی امور مدیریت كشور لازم بود مدنظر قرار دهند.

 

بنابراین با وجود برخی انتظارات فراتر از تصور و همچنین پاره‌یی اشاره‌های پیدا و پنهان از سوی كسانی كه در انتخابات دوره یازدهم موفق به جلب آرای عمومی نشده‌ بودند آقای رییس‌جمهور تركیبی عمدتا فارغ از گرایش‌های سیاسی و بیشتر برای پاسخگویی به نیازهای مبرم و پركردن گودال‌های بزرگ فراپیش همه عرصه‌های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی كشور انتخاب كردند.

 

انتظار می‌رفت كه اكثریت نمایندگان مجلس با درك و دریافت واقع‌بینانه به‌ویژه با آگاهی از رویكرد شهروندان در حوزه‌های انتخابیه آنها كه بی‌تردید اكثریت آنان به آقای روحانی رای داده‌اند به خواست موكلان خویش وفادارانه با كابینه پیشنهادی برخورد كنند. البته خوشبختانه اكثریت وزیران پیشنهادی با وجود تلاش‌های حاشیه‌پردازانه و عموما غیرفنی و غیر تخصصی اقلیتی در مجلس موفق به كسب رای اعتماد نمایندگان شدند. به‌نظر می‌رسد این گرایش عمومی در رویكرد مجلس به نوعی اذعان به اولویت‌های مورد نظر نمایندگان را نشان می‌دهد.
منبع:etemaad.ir

ویدیو مرتبط :
رای عدم اعتماد به وزیر علوم

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

جزییات جلسه رای اعتماد مجلس به سه وزیر پیشنهادی/احتمال بررسی رای اعتماد در دو نوبت

جزییات جلسه رای اعتماد مجلس به سه وزیر پیشنهادی/احتمال بررسی رای اعتماد در دو نوبت

ضرغام صادقی در گفت‌وگو با ایسنا ، اظهار کرد: در جلسه علنی روز یکشنبه 5 آبان ماه مجلس ابتدا نمایندگان مخالف و موافق ثبت نام می‌کنند و برای هر وزیر دو نفر به عنوان مخالف و دو نفر به عنوان موافق صحبت خواهند کرد و نهایتا هر وزیر به مدت نیم ساعت به دفاع از برنامه‌های خود بپردازد.

نماینده مردم شیراز در مجلس با بیان اینکه یک ساعت زمان برای رییس‌جمهور برای دفاع از سه وزیر پیشنهادی در نظر گرفته می‌شود اظهار کرد: نمایندگان بعد از استماع نظرات مخالفان و موافقان و دفاع وزرای پیشنهادی به رییس‌جمهور در مورد وزرا رای خواهند داد.

صادقی یادآور شد: اگر تمامی نمایندگان موافق و مخالف هر سه وزیر از ظرفیت خود استفاده کنند و صحبت کنند ممکن است جلسه به نوبت بعد از ظهر هم کشیده شود اما اگر تعدادی از موافقان و مخالفان از صحبت کردن انصراف دهند ممکن است بررسی رای اعتماد در جلسه صبح به اتمام برسد.

این عضو هیات رییسه مجلس درباره احتمال را‌ی‌آوری سه وزیر پیشنهادی عنوان کرد: این موضوع بر اساس صحبت نمایندگان موافق، مخالف و دفاع وزرا قابل جمع‌بندی است و بنابراین روز بررسی رای اعتماد برای وزرا تعیین‌کننده خواهد بود./ایسنا