پیشنهاد تشویقی غرب برای کاهش تحریم‌ ها؟

تابناک: با توجه به گره خوردن مذاکرات هسته‌ای در وین برای رسیدن به یک توافق جامع، دولت‌های غربی پیشنهاد تسهیل گسترده و سریع تحریم‌های ایران را به عنوان مشوقی برای ایران در نظر گرفته‌اند. تحلیل رویترز در این باره با نگاه آمریکا به بحث تحریم‌ها در مذاکرات هسته‌ای قرابت زیادی دارد.
 
 خبرگزاری رویترز شرط تحقق این پیشنهاد را وجود مقرراتی روشن برای هدایت شرکت‌های نگران از تنبیه به دلیل نقض احتمالی تحریم‌های ایران، قابلیت اعمال مجدد تحریم‌ها و از حد خارج نشدن دانسته است وگر نه قوه مقننه آمریکا، محدودیت‌های اقتصادی جدیدی را علیه ایران تصویب خواهد کرد.
 
در شرایطی که شانس رسیدن به توافق تا مهلت تعیین شده تا 20 ژوئن تقریبا از دست رفته است، ایران و 5+1 روز پنج‌شنبه را به بحث بر سر شرایط تمدید دوره مذاکرات اختصاص دادند.
 
رویترز در ادامه به نقل از دیپلمات‌های غربی گفته است که حتی در صورت حصول توافق هسته‌ای در هفته یا ماه‌های پیش رو برچیده شدن کامل شبکه در هم تنیده تحریم‌های ایران ممکن است سالها و یا حتی دو دهه طول بکشد آنها گفته‌اند که در عوض دولتهای غربی به دنبال تنظیم مرحله به مرحله برداشته شدن تحریم‌های ایران در بخش‌های مختلف هستند؛ البته به صورتی که در صورت عدم پایبندی ایران به تعهدات هسته‌ای خود امکان وضع مجدد آنها وجود داشته باشد. اندازه این گام‌ها متناسب با امتیازاتی خواهد بود که ایران به طرف مقابل می‌دهد.
 
یکی از این دیپلمات‌ها گفته است که هر اقدام ایران با پاسخ مناسب طرف مقابل مواجه خواهد شد و تمام فرایند برداشته شدن تحریم‌ها چندین سال طول خواهد کشبد.
 
برداشته شدن تحریم‌های نفتی ایران نیز به نوع و زمانبندی اقدامات هسته‌ای ایران منوط شده است.
 
دیپلمات‌های غربی به رویترز گفته‌اند ولی برداشته شدن تحریم‌های ایران در بخش بانکی با برداشته شدن تحریم‌های دیگر بخش‌ها و برای مثال کشتیرانی هماهنگ خواهد بود تا ایران امکان بهره‌مندی از ان بخش‌ها را داشته باشد.
 
بدون دسترسی به بخش مالی و بانکی بین‌المللی، برداشته شدن دیگر تحریم‌ها چندان مفید نخواهد بود و در چنین وضعیت، ایران اعتماد خود به طرف مقابل را از دست داده و اجرای توافق احتمالی به خطر خواهد افتاد.
 
شرکت‌های بین‌المللی مشتاق ورود به بازار 80 میلیونی ایران هستند ولی بانک‌ها به دلیل ترس از عواقب نقش تحریم‌های ایران از چنین معاملاتی هراسان هستند.
 
به گفته برخی کارشناسان برای غلبه بر این هراس ممکن است مثلا چند بانک تعیین شوند تا مسئول انجام مبادلات بانکی شوند که در برنامه کاهش تحریم‌ها بر سر ان توافق می‌شود.
 
الیزابت روزنبرگ از مرکز تحقیقاتی امنیت آمریکای جدید، غلبه بر این هراس بانک‌ها را نیازمند صدور دستورالعمل‌های شفاف در این باره دانسته است.
 
بانک فرانسوی BNP Paribas در ابتدای ماه جاری میلادی موافقت کرد که به دلیل نقض تحریم‌های آمریکا، نه میلیارد دلار جریمه بپردازد. چنین شرایطی باعث افزایش بی‌میلی بانک‌های غربی نسبت به معامله با ایران خواهد شد.
 
رویترز روش گنجاندن موضوع برداشته شدن تحریم‌ها را بخش مهمی از نگارش توافق احتمالی نهایی دانسته است. موضوع تحریم‌ها بخشی از مجموعه گسترده مسائل مرتبط با هم در توافق جامع خواهد بود و غرب آماده است به عنوان اقدامی نشان دهنده حسن نیت، در ازای کاهش جدی در فعالیت هسته‌ای ایران، بخش مهمی از تحریم‌های ایران را در ابتدای اجرای توافق کاهش دهد.
 
نقش کنگره آمریکا و مخالفت احتمالی آن با چنین توافقی عاملی است که در روزهای اخیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. مارک دوبویتز که از وی به عنوان یکی از اصلی‌ترین طراحان تحریم‌های ایران نام برده می‌شود و از مخالفان اصلی برداشته شدن تحریم‌ها است، مدعی شده است که کاهش شدید تحریم‌های ایران باعث واکنش سخت کنگره خواهد شد.