پرندگان از آسمان اصفهان خداحافظی کردند!

خبرگزاری ایسنا: امسال دومین سال متوالی است که زاینده رود، پاییز و زمستان را خالی از آب پشت سر می‌گذارد و این خشکی متوالی موجب شد تا پرندگان مهاجری که سالیان متوالی برای زمستان‌گذرانی اصفهان و زاینده‌رود را انتخاب می‌کردند از خشکسالی سال گذشته عبرت گرفته و امسال حتی بر فراز شهر اصفهان هم پرواز نکنند.

 این روزها جست‌وجوی اصفهانی‌ها برای دیدن پروازهای دست جمعی پرندگان در آسمان اصفهان بیهوده است زیرا بی‌تدبیری‌ها، سفره سخاوت زاینده‌رود در مقابل پرندگانی از کیلومترها دور تر پرواز می‌کردند تا به او سلامی دوباره کنند را خالی کرده است.

مریم امیدی، کارشناس ارشد اداره کل محیط‌ زیست استان اصفهان  در پاسخ به این‌که چرا امسال شاهد حضور پرندگان در اصفهان نیستیم؟ اظهار کرد: پرندگان قطعا مسیر مهاجرت خود را می‌گذارند زیرا زندگی برای آن‌ها ادامه دارد اما مطمئنا برای استراحت، دیگر زاینده‌رود خشک را انتخاب نمی‌کنند.

وی با بیان این‌که دومین سال متوالی خشکی زاینده‌رود و چندمین سال متوالی خشکی تالاب گاوخونی مطمئنا برای پرندگان تجربه مهمی است، افزود: پرندگان برای مهاجرت از شمال به جنوب باید از اصفهان عبور کنند، اما با خشکی زاینده رود در دو سال گذشته نزدیک‌ترین مکان را برای استراحت کوتاه‌مدت انتخاب می‌کنند.

این کارشناس ارشد اداره کل محیط‌زیست استان اصفهان ادامه داد: حوضچه‌های تصفیه‌خانه‌های شرق و شمال و همچنین حوضچه‌های کارخانه‌های فولاد مبارکه و ذوب‌آهن و تعدادی سد خاکی، جایگزین زاینده رود برای پرندگان شده است، اما این مکان‌ها در کوتاه‌مدت میزبان پرندگان خواهند بود و آن‌ها تلاش می‌کنند مکان‌های دارای ارزش غذایی بالا را برای استراحت در مسیر مهاجرت انتخاب کنند.

امیدی با بیان این‌که قطعه حوضچه‌های جایگزین زاینده رود نمی‌توانند تمام شرایط ایده‌آل را برای یک پرنده فراهم کنند،‌ گفت: پرندگان مختلف شرایط زندگی متفاوتی دارند؛ برای مثال گونه‌هایی در لجن زارها،‌ تعدادی در آب‌های کم عمق شنا می‌کنند و برخی برای زندگی نیاز به آب‌های پرعمق دارند و علاوه بر این مواد غذایی گونه‌های مختلف با یکدیگر متفاوت است و بنابراین حوضچه‌ها نمی‌توانند برای زندگی پرندگان مطلوب باشند.

وی با بیان اینکه زاینده‌رود تمام نیازهای پرندگان مهاجر را فراهم می‌کرد، گفت: با وجود وضعیت نامطلوب حوضچه‌ها و سایر سایت‌ها برای استراحت، پرندگان به دلیل اجبار به استان اصفهان می‌آیند زیرا آن‌ها باید روند مهاجرت خود را کامل کنند اما به دلیل خشکی زاینده رود دیگر شاهد حضور پرندگان در شهر اصفهان نیستیم.

این کارشناس ارشد اداره کل محیط‌زیست استان اصفهان با اشاره به پرندگان جوانی که سال‌های اولیه مهاجرت را پشت سر می‌گذارند،‌ افزود: پرندگانی که تازه مهاجرت را آغاز کرده‌اند و قرار است سالیان درازی مهاجرت کنند و مسیر مهاجرت را به فرزندان خود نشان دهند، اگر در مسیر خود به زاینده‌رود پرواز نکنند، مسیر این رودخانه را فراموش می‌کنند و حتی اگر در سال‌های بعد آب در این رودخانه جاری باشد دیگر پرنده‌ای به این رودخانه مهاجرت نخواهد نکرد و این یکی از تاثیرات نامطلوب خشکی زاینده‌رود است.

امیدی اظهار کرد: متاسفانه خشکی در این سال‌ها تنها شامل حال زاینده‌رود و گاوخونی نشده است بلکه سد حنا نیز که یکی از سایت‌های خوب برای میزبانی از پرندگان مهاجر محسوب می‌شد امروز با کمبود آب مواجه و عمق آب آن کم شده و ممکن است پرندگان مهاجری که به این سد آمده‌اند نیز با کمبود مواد مغذی مواجه شوند.

وی گفت: اگر روند کمبود آب و خشکسالی ادامه یابد قطعا پرندگان استان‌های دیگری همچون فارس، چهارمحال و خوزستان را برای مهاجرت انتخاب می‌کنند زیرا آن‌ها حاضرند میسرشان طولانی‌تر شود اما مکانی امن برای زمستان گذرانی داشته باشند.

این کارشناس ارشد اداره کل محیط‌زیست استان اصفهان تاکید کرد: سایت رودخانه زاینده‌رود زمانی که در چنین موقعی از سال آب داشت مهم‌ترین و بیشترین تعداد پرندگان را در خود جای می‌داد، اما سال گذشته پرندگان مهاجر با سفره خالی زاینده‌رود مواجه شدند و امسال اصلا مسیر خود را از شهر اصفهان انتخاب نکردند و مطمئنا تا سالیان درازی مجددا بر نخواهند گشت.

امیدی خاطرنشان کرد: برخی از مردم طبیعت دوست و حیات وحش دوست اصفهانی به این پرندگان علاقه‌مند بودند و هنوز هم در چنین فصل‌هایی برای آن‌ها دانه و غذا تهیه می‌کنند این کار بسیار خوبی است اما پرندگان دیگر به اصفهان نمی‌آیند و انجام چنین اقداماتی تاثیر چندانی بر بازگشت آن‌ها ندارد و اکنون هیچ راهکاری برای حضور دوباره آن‌ها در اصفهان وجود ندارد زیرا پرندگان می‌خواهد مکان زنگیشان امن باشد.

 

 

 

 

باغ پرندگان فعالیت خود را در مرداد ماه 1375 آغاز كرده است. این باغ با مساحتی بالغ بر 55000 مترمربع یكی از جاذبه های تفریحی شهر اصفهان است. این مجموعه كه بخشی از پارك جنگلی ناژوان و رودخانه زاینده رود است از معدود باغهای پرندگان در خاورمیانه می باشد. مساحت داخلی زیر توری باغ 17000 مترمربع و مساحت توری كه بر روی 16 ستون متحرك به ارتفاع حداكثر 32 متر قرار گرفته است 40000 مترمربع است.

 

باغ پرندگان توسط شهرداری اصفهان احداث شده است و اكنون تحت مدیریت طرح ساماندهی ناژوان و صفه اداره می شود.

 

این مجموعه از قسمتهای مختلفی تشكیل شده است كه به اختصار به معرفی آنهامی پردازیم

 

بركه ها : 4 بركه كوچك و بزرگ در باغ پرندگان وجود دارد كه محل زندگی پرندگان آبچر مانند انواع اردك ها، قوها، غازها و … می باشد. بركه بزرگی در قسمت مركزی باغ قرار گرفته است بطوریكه تعداد زیادی از این پرندگان آبچر را در بر می گیرد.

 

 

 

 

صخره : صخره باغ كه در ضلع شرقی قرار گرفته محیط زیستی مناسب جهت پرندگان كوهستانی و بیابانی است. پرندگانی چون كبكها بیشتر در این محیط دیده می شوند

 

قفسهای شیشه ای : از آنجا كه اصفهان دارای شرایط اقلیمی خاص خود می باشد، این قفسها با دارا بودن امكانات ویژه ای چون دستگاه تهویه، شوفاژ و كولر محیط مناسبی را برای پرندگانی كه در محیط زیست طبیعی آنها شرایط خاص آب و هوایی حاكم است، فراهم می نماید

 

قفسهای آهنی : این قفسها به دلیل نوع تغذیه پرندگان شكاری ساخته شده است. زیرا اینها در صورت آزاد بودن در محیط از سایر پرندگان و جوجه آنها استفاده می كنند. همچنین سعی شده است محیط زیست طبیعی آنها كه مناطق صخره ای كوهستانی است در قفسهای مربوط مهیا گردد

 

فضای سبز جنگلی : این فضا كه از جمله مناطق زیست پرندگان جنگلی است در سرتاسر محیط باغ ایجاد شده و پرندگان به صورت آزاد در این فضا پرواز می كنند