واکسن‌های ضروری کودکان پنج گانه شد

اخبار اجتماعی - واکسن‌های ضروری کودکان پنج گانه شد

به گفته رئیس سازمان غذا و دارو، توزیع و تزریق واکسن «پنتاوالان» از همین هفته در کشور آغاز شده است. شاید بسیاری ندانند که از این پس، واکسن پنج‌گانه یا «پنتاوالان» که چهار جزء آن یعنی دیفتری، سیاه سرفه، کزاز و هپاتیت «ب» در کشور از سال‌ها قبل در برنامه واکسیناسیون ملی قرار داشته است، در کنار جزء پنجم یا واکسن هموفیلوس آنفلوآنزا به نوزادان دو تا شش ماهه تزریق خواهد شد، اما تزریق واکسن جدید و اجباری شدن تزریق آن به کودکان و به چه دلایلی اهمیت دارد؟
 
دکتر فیروزه ساجدی، متخصص اطفال در گفت‌وگو با جام جم با تاکید بر این که هموفیلوس آنفلوآنزا با عامل ویروسی آنفلوآنزا تفاوت دارد، می گوید: این باکتری، عامل ابتلا به بیماری هایی چون مننژیت و عفونت های تنفسی است. هموفیلوس آنفلوآنزا مانند بیماری های ویروسی در شرایط خاص یعنی با کاهش سیستم ایمنی بدن و بروز التهابات مزمن مانند آلرژی ها فعال می شود. البته اغلب مبتلایان به بیماری ناشی از این باکتری، کودکان بالاتر از دو ماه هستند، گرچه اغلب بیماری های تهاجمی در سنین سه ماهگی تا سه سالگی بروز پیدا می کند.

چه زمانی دچار عفونت هموفیلوس می شوید؟
به گفته دکتر ساجدی، عفونت هموفیلوس، گسترش جهانی دارد و بیماری هایی چون الکلیسم (اعتیاد حاد به مصرف مشروبات الکلی)، بیماری های نقص تولید آنتی بادی، کم خونی داسی شکل (یک اختلال خونی ژنتیکی که با هموگلوبین معیوب شناخته می شود)، برداشتن طحال و بیماری های ریوی مزمن از عوامل زمینه ساز عفونت هموفیلوس است. این متخصص اطفال می افزاید: در حدود 60 تا 90 درصد کودکان و 5 درصد از بالغین، ناقل هموفیلوس آنفلوآنزا در گلو یا بینی و حلق هستند که هنگام صحبت کردن، عطسه یا سرفه، عامل میکروبی هموفیلوس را در هوا پراکنده و از طریق استنشاقی به دیگران منتقل می کنند.

مننژیت، شدیدترین شکل بیماری
گرچه شایع ترین شکل ابتلا به عفونت هموفیلوس؛ بیماری های عفونی تنفسی است، ولی گاهی این عامل میکروبی به بروز بیماری های خطرناک تری نیز منجر می شود.

دکتر ساجدی بااشاره به این مساله می گوید: هموفیلوس آنفلوآنزا ممکن است عفونت هایی مانند عفونت خون، ریه و مننژیت ایجاد کند. گاهی نیز موجب عفونت پوست، حنجره، استخوان و مفصل می شود. حتی برخی گونه های این عامل میکروبی موجب عفونت گوش، ریه، التهاب ملتحمه و سینوزیت در کودکان می شود. وی تاکید می کند: مننژیت حاد نیز شدیدترین فرم بیماری هموفیلوس آنفلوآنزاست که شایع ترین علت مرگ کودکان از سه ماهگی تا سه سالگی را به خود اختصاص می دهد. البته مننژیت به ندرت در کمتر از سه ماهگی دیده می شود و در کودکان بالاتر از شش سالگی نیز غیر شایع است. علائم مننژیت به شکل تب، سردرد شدید، تهوع، استفراغ و سفتی گردن است.

هموفیلوس و خطر عفونت حنجره
به گفته دکتر ساجدی، گرچه مننژیت از تظاهرات شدید و حاد عفونت هموفیلوس است که معمولا در کودکان بالای سه سال، کمتر بروز می کند، اما عفونت حنجره از دیگر بیماری های ایجاد شده بر اثر آلودگی با میکروب هموفیلوس است که در کودکان سه تا پنج سال دیده می شود. یعنی نسبت به مننژیت در سنین بالاتری بروز می کند. درواقع، یکی از اورژانس های طب اطفال مربوط به عفونت حنجره است که شروع حاد و پیشرفت سریع و بدخیم دارد. خوب است بدانید که عفونت حنجره ناشی از هموفیلوس، تورم قابل توجهی در گلو ایجاد می کند که همراه با انسداد راه هوایی است و نیاز به اقدامات اورژانس دارد.

این متخصص اطفال تاکید می کند: عفونت خون با هموفیلوس آنفلوآنزا نیز در کودکان شش ماهه تا سه ساله مبتلا به کم خونی داسی شکل یا در موارد طحال برداری دیده می شود. عفونت گوش میانی نیز از تظاهرات شایع هموفیلوس آنفلوآنزاست. البته گاهی هموفیلوس آنفلوآنزا علت شایع عفونت چرکی مفصل و ریه در کودکان نیز محسوب می شود.

سلولیت یا عفونت پوستی
شاید بسیاری ندانند که عامل میکروبی که شایع ترین شکل تظاهرش آنفلوآنزاست ممکن است منشا عفونت پوستی نیز باشد.

دکتر ساجدی بااشاره به این که از تظاهرات میکروب هموفیلوس آنفلوآنزا، سلولیت یا عفونت پوستی است، می گوید: سلولیت یا عفونت پوست نیز در کودکان، طی سه ماهگی تا سه سالگی و بندرت در بالغین دیده می شود. پوست ناحیه گونه ها مهم ترین کانون سلولیت هموفیلوس آنفلوآنزاست، اما نواحی اطراف چشم و اندام های فوقانی نیز از محل های ابتلا محسوب می شود. علائم سلولیت یا عفونت پوست معمولا به شکل حاد شروع می شود که همراه با تورم، درد و تغییر رنگ پوست به آبی ارغوانی در محل ابتلاست.

وی تاکید می کند: هموفیلوس آنفلوآنزا به بسیاری از آنتی بیوتیک ها مقاوم است و در موارد شدید عفونت برای مهار آن باید از آنتی بیوتیک های بسیار قوی استفاده شود و صرفا در موارد غیرشدید می توان از آنتی بیوتیک های معمول مانند آمپی سیلین برای از بین بردن این عامل عفونی استفاده کرد.

پیشگیری با تزریق واکسن
آنچه درباره خطرناک بودن عامل عفونی هموفیلوس گفتیم، ضرورت پیشگیری از بیماری های ناشی از این عامل میکروبی را مشخص می کند که فقط با انجام واکسیناسیون امکانپذیر است.

دکتر ساجدی با اشاره به ورود واکسن هموفیلوس آنفلوآنزا به برنامه واکسیناسیون ملی کشور می گوید: تزریق واکسن های موثر، علیه هموفیلوس آنفلوآنزا از اوایل دهه ۱۹۹۰ برای کودکان زیر پنج سال و بیماران بدون طحال از سوی سازمان بهداشت جهانی مورد تاکید قرار گرفته است. واکسن پنتاوالان در مقابل پنج بیماری دیفتری، کزاز، سیاه سرفه، هپاتیت B و هموفیلوس آنفلوآنزا ایمنی ایجاد می کند. البته دیفتری، کزاز، سیاه سرفه و هپاتیت ب قبلا جزو برنامه جاری ایمن سازی کودکان در کشور بوده است و اکنون واکسن هموفیلوس آنفلوآنزا نوع ب، جزء جدید و پنجم برنامه واکسیناسیون عمومی کودکان در کشور تلقی می شود. به این ترکیب، یعنی پنج نوع واکسن در کنار هم، پنجگانه یا پنتاوالان گفته می شود.

این متخصص اطفال تاکید می کند: این واکسن بی خطر است و در کاهش شیوع عفونت های هموفیلوس آنفلوآنزا در کودکان موثر است. تزریق این واکسن از دو ماهگی آغاز می شود و به ترتیب در چهار و شش ماهگی نیز به نوزاد تزریق خواهد شد. البته کودکانی که مبتلا به نقص مادرزادی یا اکتسابی تولید آنتی بادی هستند از تزریق واکسن هموفیلوس آنفلوآنزا سود نمی برند و باید به جای آن تزریقات مکرری از ایمونوگلوبین را دریافت کنند.

 

اخبار اجتماعی - جام جم

 

ویدیو مرتبط :
آغاز طرح ایمن سازی کودکان با واکسن پنج گانه

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

ورزش برای کودکان ضروری است.

 

" بچه گربه، بازی می کند، بزغاله، جست و خیز دارد، بچه شیر به سروکول مادرش می پرد، کره الاغ به مادرش لگد می زند و ... و اخیراً کشف شده، نشخوار کردن نشخوار کنندگان و خواب دیدن حیوانات مغزدار، مخصوصاً در گوشت خواران، از گربه گرفته تا جنین انسان، همه برای تکامل مغزشان بوده و لازم است."

 

حال که ورزش، بازی و تحرّک برای کودکان لازم و ضروری است، وظیفه والدین و مربیان این است که سعی کنند کودکان را به سوی ورزش ها و بازی هایی هدایت کنند که فکر، روح، جسم و شخصیت آن ها را ساخته و آن ها را برای زندگی اجتماعی سالم و مفید آماده سازد. دکتر رجبعلی مظلومی در کتاب گامی در مسیر تربیت اسلامی می نویسد:

 

"ورزش هایی که به کودکان داده می شود، باید چنان باشند که به تربیت قوای فکری و نظم روحی آن ها منتهی گردد؛ بدین معنان که تکوین اخلاق کنند، ایجاد منش نمایند، عادت های مطلوب را (نظیر نظم و انضباط و اطاعت از قانون و جوان مردی و همکاری) مایه گذارند و یا حس ابتکار را بیدار کنند و بپرورند.

 

این ها همه را ضمن بازی ها بهتر از هر گونه درس می توان یاد داد، زیرا اثر این چنین آموزش ضمن بازی ها، تا پایان عمر، باقی می ماند."

 

از ورزش ها و بازی های کودکان، استفاده های دیگری نیز می توان نمود مربیان دلسوز و زیرک، با توجه به نوع بازی ها و ورزش های مورد علاقه کودکان، می توانند شخصیت واقعی و حقیقی و نیز استعدادهای نهفته کودکان و حساسیت های روحی آنان را کشف نموده و در برنامه ریزی های تربیتی، مورد توجه و استفاده قرار دهند. دکتر مظلومی در این مورد می نویسد:

 

"بازی های مورد علاقه کودک نیز می توانند تا حد زیادی معرّف جهت عاطفی و نظری او باشند و قابل توجه برای کار مربی قرار گیرند. آری بازی، واقعاً بازی نیست، درس زندگی کودک است، و نمایشی از سیر درونی و نفسانی او؛ پس باید که آن را نیکو ساخت و نیکو نظارت کرد."

 

آیة الله ابراهیم امینی نیز در کتاب بانوی نمونه اسلام چنین می نگارد:

 

"دانشمندان فن تربیت توصیه می کنند که باید اطفال را آزادی داد تا بر طبق دل خواه بازی کنند، بلکه باید وسایل و اسباب بازی و تفریح سالم را برای آنان فراهم ساخت. اخیراً در جهان متمدن، این موضوع مورد توجه واقع شده و در کودکستان ها و دبستان ها و دبیرستان ها انواع وسایل بازی و تفریج سالم را مطابق سن کودکان و نوجوانان برایشان فراهم می سازند، و آنان را به بازی های دسته جمعی تشویق می کنند و به اثبات می رسانند که بازی چنان که برای رشد بدنی اطفال لازم است، برای تربیت روحی آنان نیز تاثیر به سزایی دارد.

 

بعضی مردم از کودکان انتظار دارند که مانند بزرگ سالان زندگی کنند و بر خودشان لازم می دانند که اطفال را از بازی و حرکات بچه گانه باز دارند؛ و این عمل را تربیت می شمارند. اگر کودک بازیگر بود، می گویند: کودک بی ادبی است، ولی اگر خمود و سر به زیر بود و از بازی کناره گیری کرد و در گوشه ای نشست، می گویند: آفرین، چه کودک با ادبی است! اما دانشمندان روان شناس این عقیده را خطا و غلط می دانند و عقیده دارند که بچه باید بازی کند؛ اگر بازی نمی کند، علامت کسالت جسمانی و ضعف روحی اوست. البته پدر و مادر باید این جهت را مراعات کنند که بازی کردن کودک به حال خودش زیان بخش نباشد و اسباب مزاحمت دیگران را نیز فراهم نسازد.

 

پدر و مادر نه تنها باید کودک را در بازی کردن آزاد بگذارند، بلکه خودشان نیز باید در مواقع بی کاری با آنان بازی کنند، زیرا بازی کردن با پدر و مادر برای اطفال، بسی لذت بخش است و آن را از علایم محبت می شمارند."

 

از طریق ورزش می توان کودک را تربیت نمود و بسیاری از یاد گرفتنی ها را به او آموخت. در کتاب کودک و ورزش چنین آمده:

 

"قدرت آموختن در تمام کودکان وجود دارد. کودک می تواند از دیگران و با دیگران، بر اثر نگاه کردن، مقایسه کردن و تقلید کردن بیاموزد. مقایسه قدرت کودک با دیگران، نشانه اعتماد به قدرت خود می باشد و رقابت نیز می تواند در آموزش موثر باشد. هم سالان کودک در آموزش تربیت و آموختن کودک موثرند.

 

بزرگان نیز می توانند سرمشق آموزش برای خردسالان باشند... (جهت آموزش نظم و تربیت در ضمن بازی) می توانند به کودکان بیاموزند که:

 

1- به نوبت از اسباب بازی استفاده نمایند.

 

2- ممانعت برای کودکان دیگر فراهم نکنند.

 

3- پس از استفاده از اسباب بازی، آن را به کودکان دیگر واگذار نمایند.

 

4- اسباب بازی را خراب نکنند.

 

کودک می تواند قواعد اجتماعی و زندگی را فقط در جمع کودکان بیاموزد، برای این منظور سعی کنید که فرزند شما با دیگران آمیزش و رفت و آمد داشته باشد و تمرینات مثبت و منفی را بیاموزد.

 

هدف از تربیت کودکان استقلال آن هاست."

 

تنها دانشمندان و اندیشمندان معاصر نیستند که ورزش، بازی و تحرک را برای کودکان لازم می دانند، بلکه بسیاری از فلاسفه و صاحب نظران گذشته نیز این ضرورت را دریافته و بدان پرداخته اند؛ به عنوان نمونه، غزّالی می گوید:

 

"و هر روز یک ساعت وی را از بازی باز ندارند تا فرهیخته شود [یعنی تربیت گردد و ادب آموزد] و تنگ دلی نشود که از آن بدخوی گردد و کوردل."

 

ارسطو نیز ورزش و بازی را برای کودکان لازم می دانسته، ولی آن ها را از پرداختن به ورزش های سنگین منع نموده و معتقد بوده:

 

"کودکان باید به طور معتدل ورزش نمایند و نه تا آن حد که مهارت حرفه ای به دست آورند. جوانانی که برای شرکت در مسابقه ای المپیک ورزش می کنند، تندرستی شان آسیب می بیند، و این نکته آشکار است که کسانی که در خردسالی قهرمان می شوند، در سال خوردگی به ندرت باز به چنین مقامی می رسند."