هیاهو بر سر آثار برجام!

روزنامه آرمان- هستی قاسمی: همه باید به تیم مذاكره‌كننده هسته‌ای كمك كنند تا نتایج خوبی عاید كشورمان شود.

این توصیه‌ای است كه بزرگان و مصلحان كشور از زمان آغاز مذاكرات هسته‌ای در دولت به دیگران گوشزد می‌كردند كه برخی به آن جامه عمل پوشانیدند و برخی دیگر نتوانستند موفقیت مردان عرصه دیپلماسی را تاب آورده و در مسیر تخریب آن گام برداشتند كه در این راستا می‌توان اذعان داشت به چالش كشیدن برجام از‌‌ همان روز‌های نخست توافق تا به امروز تقریبا به یك بازی دسته‌جمعی برای برخی از رسانه‌های اصولگرا تبدیل شده است.

از تیترهای دسته جمعی این رسانه‌ها تا بهانه تازه تندرو‌ها در مجلس مبنی بر اینكه گزارش برجام متناسب نیست و وزارت‌خارجه باید به پیشرفت‌های متناسب با بندهای مورد نظر رهبری در گزارش خود اشاره كند، بیانگر این وضعیت است. بازی‌ای كه از مدت‌ها پیش آغاز شده و همچنان ادامه دارد؛ آن‌هم از سوی همان بازیگرانی كه در زمان اعمال تحریم‌ها سكوت پیشه كردند و امروز از بی‌ثمر بودن و «هیچ» بودن برجام سخن می‌گویند.

سوال اینجاست رسانه‌های منتقد برجام كه بی‌فایده بودن توافق را در بوق و كرنا می‌كنند چرا در زمان اعمال تحریم‌ها و پیامدهای ناشی از آن چون افزایش تورم و بیكاری خاموش بودند. مگر نه این است كه دولت روحانی همواره اعلام كرده «برجام معجزه نمی‌كند» و اقتصاد ما به طور ریشه‌ای دچار مشكل است؛ با این همه وزارت خارجه در دولت روحانی تلاش كرده كه در همه امور اقتصادی، سیاسی و بین‌الملل در راستای منافع و امنیت ملی حركت كند و بیانات مقام معظم رهبری را فصل الخطاب قرار دهد اما گویا هیچ چیز قادر به خاموش كردن آتش تندرو‌ها نیست هر روز دستاویز جدیدی برای به چالش كشیدن برجام پیدا می‌كنند. روز یكشنبه بود كه خبر رسید وزارت امور خارجه نخستین گزارش سه ماهه اجرای برجام (۲۶ دی‌ماه ۱۳۹۴ الی ۲۶ فروردین‌ماه ۱۳۹۵) را تقدیم مجلس شورای اسلامی كرد اما دیروز در مجلس به جای تشكر، انتقاد بود كه به وزارت خارجه تقدیم شد.

بهانه برای به چالش كشاندن برجام

حمید رسایی دیروز گزارش وزارت خارجه از روند اجرای را متناسب با نامه رهبر معظم انقلاب اسلامی ندانست و گفت: كمیسیون امنیت ملی این نامه را به وزارت خارجه برگرداند. گزارش وزارت امور خارجه درباره برجام به مجلس باید ناظر و متناظر و متناسب با تذكرات و مطالبات ذكر شده در نامه رهبر معظم انقلاب و مصوبه مجلس باشد، وزارت امورخارجه متن برجام را كپی كرده و به عنوان گزارش به مجلس ارائه داده كه ما باید این كارها را بكنیم و طرف مقابل نیز این كارها را بكند. رسایی اضافه كرد: گزارش وزارت خارجه درباره برجام طرف مقابل را تبرئه و داخلی‌ها را متهم كرده است. این گزارش متناسب با نامه مقام معظم رهبری نیست.

نائب رئیس مجلس در واكنش به موضع رسایی در رابطه با برجام گفت: از كمیسیون امنیت ملی می‌خواهم با توجه به مفاد متنی كه رهبری تبیین فرمودند و در چارچوب آن اجرای برجام را تایید كردند گزارش را بررسی كنند و نظرشان را به وزارت خارجه ابلاغ كنند. حجت‌الاسلام سیدمحمدحسن ابوترابی فرد ادامه داد: ضمنا هیاتی هم كه در هیات عالی شورای عالی امنیت ملی انتخاب شده باید به وظایف خود دقیقا در چارچوب تعریف شده از سوی رهبری عمل كنند. عضو دیگر كمیسیون امنیت ملی مجلس هم به مهر گفت: گزارشی كه از روند اجرای برجام به مجلس ارائه شده است با اظهارات رئیس كل بانك مركزی و وزیر امور خارجه درباره روند اجرای برجام مغایر است.

محمدصالح جوكار درباره بررسی گزارش وزارت خارجه از اجرای برجام به مجلس در كمیسیون امنیت ملی گفت: احتمالا بعد از تعطیلات مجلس این گزارش در كمیسیون بررسی خواهد شد زیرا به دلیل لایحه بودجه، جلسات كمیسیون تشكیل نمی‌شود. نایب‌رئیس كمیسیون امنیت ملی مجلس تاكید كرد كه مبنای ارائه گزارش برجام از سوی وزارت امور خارجه روز اجرای آن است. حجت‌الاسلام سبحانی نیا به خانه ملت گفت كه وی در این باره كه گفته می‌شود مبنای ارائه گزارش تایید برجام از سوی مقام معظم رهبری است، اظهار داشت: طبق قانون گزارش باید بعد از اجرایی شدن برجام ارائه شود. بنابراین وزارت خارجه سر زمان مقرر كار خود را انجام داد.

همه‌چیز از سفر سیف به آمریكا

دسترسی به حجم وسیع پول‌های آزاد شده ایران با مشكلاتی روبه رو شده بود از جمله اینكه آمریكایی‌ها اجازه دسترسی ایران به دلار را نمی‌دهند و بانك‌های اروپایی نیز به خاطر شرایط به وجود آمده سردرگم و نگران شده بودند. اینجا بود كه یك بار دیگر سر و كله مخالفان برجام پیدا شد تا با غوغا سالاری تلاش كنند دستاوردهای برجام را ناچیز جلوه دهند. برای حل مشكل ایجاد شده ولی‌ا... سیف كه برای شركت در نشست بهاره صندوق بین‌المللی پول و بانك جهانی به واشنگتن سفر كرده بود فرصت را غنیمت شمرد و در واشنگتن دیپلماسی اقتصادی با مسئولان آمریكایی را آغاز كرد.

او حتی كوشید به آمریكایی‌ها هشدار دهد كه مانع تراشی‌ها ممكن است به فروپاشی برجام منجر شود. وی از دفتر كنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه داری آمریكا خواست دستورالعمل‌هایی صادر كند تا بانك‌های اروپایی برای همكاری با ایران انعطاف بیشتری نشان دهند. سیف می‌گوید یكی از نیازهایی كه ما داریم مربوط به تبدیل ارز‌ها برای پرداخت پول مبادلات تجاری است و این امر نیازمند دسترسی به سیستم مالی آمریكاست.

آدام زوبین، معاون امور اطلاعات مالی و تروریسم وزارت خزانه‌داری آمریكا اظهار كرده كه به نظر می‌رسد بانك‌های غیرآمریكایی از محدود شدن گستره تحریم‌های آمریكا در ارتباط با دارایی‌های ایرانی آگاه نیستند و همین نا‌آگاهی منجر به ترس آنها در مراوده مالی با ایران شده است. نكته قابل تامل اینجاست كه مخالفان برجام به جای آنكه در راستای منافع ملی تلاش كنند كه دولت در دیپلماسی خود برای رسیدن به مطالبات كشور موفق شود مدام بر طبل نا‌امیدی می‌كوبند، در حالی كه چنین رویه‌ آرامش در جامعه است.