نهاوندیان: سخنان اوباما، کارکرد داخلی دارد/ تحریم ها برداشته شد، فعالان اقتصادی همت کنند

به گزارش خبرآنلاین، پس از سالها انتظار و ادوار مختلف مذاکره در آخرین دور گفتگوی بین ایران و کشورهای 1+5 که 18 روز بسیار سنگین و فشرده را پشت سر گذاشت، بیانیه مشترک قرائت شد و از این پس تشریح جنبه های مختلف این توافق تاریخی، دستور کاری است که مسئولان و رسانه ها پیش رو دارند.

محمد نهاوندیان، چهره برجسته اقتصادی کابینه و رئیس دفتر رئیس جمهور، در برنامه گفتگوی ویژه خبری، جنبه های مختلف توافق وین و به طور برجسته، جنبه های اقتصادی این توافق تاریخی را در گفتگو با محمدحسین رنجبران، سردبیر سیاسی برنامه گفتگوی ویژه مورد بررسی قرار داد.

آنچه در پی می خوانید، متن پرسشهای رنجبران و پاسخهای نهاوندیان است

نقل قولهای مختلفی درباره توافق وین می شود. آیا این توافق در امروز به آن رسیده ایم خوب است؟
اصولا چیزی که از یک توافق توقع دارید این است که به یک نقطه ای برسید که به جای تفوق، مسیر تعامل را انتخاب کنید. آنچه ایران می خواست نه تنها در بحث هسته ای بلکه در بحث جایگاه بین المللی ایران و منطقه ای ایران و بالاتر از آن تفوق گفتمانی جمهوری اسلامی ایران در مسایل بین المللی بود در این توافق به دست آمد.

23 ماه قبل مردم در حماسه سیاسی 24 خرداد 92 به این رویکرد تعامل سازنده با جهان رای امیدوارانه دادند. در واقع قدرت و حمایت ملی را پشت سر دولتی قرار دادند که بتوانند با استدلال و متانت از حقوق هسته ای ایران دفاع و امکان پیشرفت در این صنعت را حفظ و ظالمانه بودن تحریمها را اثبات کند و به صورت عملی نیز آنها را از سر راه ملت بزرگ ایران بردارد.

در تاریخ روابط بین الملل سابقه نداشته کشوری تحت قطعنامه های فصل 7 شورای امنیت رفته باشد و بعد با مذاکره و قدرت منطق، یک یک این قطعنامه ها را با توافق لغو کند. در موارد دیگری که منجر به قطعنامه های شورای امنیت شده همه این موارد به نابسامانی، هرج و مرج و سقوط نظام و جنگ منجر شده. این در واقع بیش از این که پیروزی هسته ای و اقتصادی باشد -که بود-، پیروزی گفتمانی جمهوری اسلامی ایران بود. قدرت منطق ایران در صحنه بین الملل ثابت شد و ارزشهای معنوی جمهوری اسلامی ایران ثابت شد.

 

ما از ابتدای قدم گذاشتن در راه صنعت هسته ای می گفتیم دنبال تسلیحات هسته ای نیستیم ولی دشمنان این ملت سعی کردند با استفاده از این امپراتوری عظیم دروغپردازی و رسانه ای، به افکار عمومی دنیا این را القا کنند که ما دنبال سلاح هسته ای هستیم و توانستند با این ابزار، 6 و حتی می توان گفت 7 قطعنامه را در شورای امنیت علیه این ملت بزرگ، تصویب کنند. توجه داشت باشید اجماع جهانی به اندازه ای بود که حتی کسانی که ادعای دوستی ما را داشتند زیر این قطعنامه ها را امضا کردند و رای دادند و همه بر اساس این اتهام واهی بود که ایران دنبال تسلیحات است. ایران اثبات کرد ایران دنبال سلاح هسته ای نیست.

ولی باید به این نکته نیز اشاره کرد که چه چیزهایی دادیم و چه چیزهایی ستاندیم.
آن چیزی که تحقق کامل وعده دکتر روحانی بود که هم سانتریفیوژ بچرخد هم اقتصاد کشور محقق شد. برای ما از منظر ملی، صنعت و فناوری هسته ای، توانمندی و صنعتی مانند سایر توانمندی ها بود. صنعت پتروشیمی و فولاد هم مانند این صنعت مهم اسنت. از ابتدا این صنعت را به عنوان صنعت اقتصادی نگاه می کردیم.

 

ولی دشمنان و بدخواهان این صنعت را به عنوان صنعت امنیتی قلمداد کردند و اتهام زدند. ملت ما ملتی است که اگر با فشار و تهدید با او سخن بگویند پافشاری می کند و پای هزینه اش هم می ایستد. اینطور بود که موضوع صنعت هسته ای ایران امنیتی شد و در شورای امنیت با توهم تهدید بودن فغناوری هسته ای ایران آمدند و محدودیتها و تهدیدهایی را اعمال کردند. الان الحمدولله با تصمیم امروز توانستیم با پیروزی کامل تحریمها را پس بزنیم.

البته این مسئله بی هزینه نبود. همانطور که مقام معظم رهبری نیز فرمودند این تصمیم هزینه داشت اما این ملت ایستادگی کرد. دستاورد بزرگ ما در این توافق این است که همه چرخه صنعت هسته ای را حفظ کردیم، غنی سازی، تحقیق و توسعه و آب سنگین ماند، هیچ قسمتی از این چرخه نه تعلیق و نه تعطیل شد. نظنز نیز سر پا ماند. فردو را دکتر روحانی اشاره کردند که باقی ماند. در اوایل این دوره 23 ماهه که دور اخیر گفتگوها را آغاز کردیم، می گفتند اصلا اسم فردو را نیاورید. بحث فردو را ادعا کردند که ما رفته ایم و کشف کرده ایم و غوغای بین المللی زیادی درست کردند و قطعنامه به بهانه فردو صادر کردند. به صرف اینکه فردو وجود داشت، قطعنامه بین المللی صادر کردند.

اکنون ایران در مذاکره طرف مقابل را به این اذعان رسانده که فردو جزو صنعت هسته ای ماست، در آن ایزوتوپ پایدار کار می شود و 1000 سانتریفیوز می چرند. همکاریهای هسته ای کشورهای دیگر در صنعت هسته ای کشور نیز در مذاکره مطرح شده است. اینهایی که می خواستند تمام صنعت هسته ای ایران را برچینند، به این اذعان رسیدند به همکاری با ما برسند.

واقعیت این است ما به سوخت هسته ای الان نیاز نداریم. برای نیروگاه بوشهر، سالها بعد که قرارداد ما با روسیه به پایان رسد، نیاز به سوخت داریم و می خواستیم سوخت خودمان را در این نیروگاه فراهم و استفاده کنیم. برنامه ای که در این توافق حاصل شده، ما را به همان نقطه می رساند که در لحظه نیازمان، نیاز خود را از سوخت هسته ای خود تولید کنیم. در تحریمها، ایران حق نداشت هیچ واردات و صادرات هسته ای داشته باشد. یکی از مواد این توافق این است که ما به عنوا تولید کننده اورانیوم غنی شده در سطح جهان به رسمیت شناخته می شویم و می توانیم آزادانه مواد هسته ای را بفروشیم و از دنیا نیز اورانیوم وارد کنیم. یعنی یک فرآیند تولید ارزش افزوده اورانیوم غنی شده را به دست آوردیم.

چه محدودیتهایی را پذیرفته ایم؟
بدون آن طرف این کامل نیست. کماکان می شد روی سانتریفیوژهای ir1 ادامه دهیم و تولید اینها را ادامه دهیم و محدودیتها را نه در هسته ای بلکه در تمام توافق حاصل کنیم. ما در این توافق فراتر از ir1 رفتیم و به ماشینهای نسل ir1 , ir2 , ir8رسیدیم.

در یکی از جلسات دولت، آقای روحانی رو کرد به آقای دکتر صالحی و گفت فرض کنید هیچ محدودیتی در زمینه هسته ای نداریم. بر اساس توانایی درونی خود، برنامه ای که لازم داریم را تنظیم کنید و به ما بدهید تا بر اساس آن مذاکره کنیم. برنامه الان، بر اساس تشخیص کارشناسان و دانشمندان هسته ای ما نیز است.

در کنار حفظ توانایی، اقتصاد خود را در یک مستوای بین المللی قرار دهیم. پتانسیل تولید ملی ما بالا رفته ولی با تحریم این بازار را به روی ما بستند. با رفع تحریمها، این تصور نادرست نباشد که واردات زیاد می شود. بلکه تحریم را برداشتیم تا صادرات ملی ایران بازارگشایی شود.

بعد از توافق موقت ژنو مختصری از محدودیتها رفع تحریم شد و دیدید درباره محصولات پتروشیمی چگونه رشد را تجربه کردیم. در همین توافق با وجودی که اولش این بحث بود که تحریمهای اقتصادی هسته ای برداشته شود در این توافق، تحریمهای فراهسته ای را نیز رفع کردیم.

از ابتدای انقلاب، یک تحریم که مردم هم لمس کردند، تحریم هواپیمایی بود. ناوگان مسافری و باری ما عمدتا آمریکایی بود. موتور هواپیماها عمدتا آمریکایی بود، ما در این زمینه دچار مشکل بودیم. تحریم صادرات مواد غذایی به آمریکا برداشته شده، تحریم هواپیمایی برداشته شده. حتی شرکتهای آمریکایی در تحریمهای اولیه در این بسته توافق، شعب شرکتهای آمریکایی در خارج از آمریکا لغو تحریم می شوند و می توانند با ایران کار کنند.

با وجود این سخنان، بعد ار قرائت بیانیه مشترک، آقای اوباما هم صحبت تندی کرد و هم وقیحانه درباره اینکه این توافق همه به نفع آمریکاست، طوری سخن گفت گویی تمام موارد مثبت برای آن سمت است و ما چیزی نگرفته ایم. یکی هم درباره تحریمهایی که سالها ادامه خواهد داشت دو سخن است. برخی می گویند این محدودیتها 25 ساله خواهد بود و ما می گوییم 8 ساله است. برداشت شما از این برخورد چیست؟ ممکن است آمریکایی ها دوباره دبه کنند؟
بنده و شما و مسئولان کشور نه اقتصاد و نه سیاست نه فرهنگ خود را با اظهارات هیچ مقام کشور دیگری از جمله رئیس جمهور آمریکا تنظیم نمی کنیم. مسئولان دولتهای دیگر مسایل داخلی دارند و به تناسب این مسایل، صلاح دیدند صحبت کنند. آنی که ما داریم مجموعه متن مصوب، پیشنویس قطعنامه شورای امنیت، 5 ضمیمه و یکی نیز ضمیمه رفع تحریم است. باید 3 ساعت وقت بگذارید تا بیایند و یک یک این بندها که دقت کارشناسی تیم اقتصادی در این مورد، از قوانین آنها بیشتر بود. آنها گاهی اذعان می کردند بچه های ما چیزی را دیدند که آنها ندیدند.

در ضمیمه رفع تحریم، با پیش دستی تیم ایران، در سه بخش لغو تحریمها را داریم و متقاعد شدند که در متن این بخش آورده شود که آثار لغو تحریم را هم ببینیم. درباره لغو تحریمها، مسئله سلبی است ولی در اینجا به صورت ایجابی آمده به نحوی که مدیران شرکتهای اروپایی و دیگران در دنیا بدانند در چه زمینه ای می توانند با ایران کار کنند و هیچ مشکلی نیست.

یعنی متن به طور کامل کارشناسی دقیق شده؟
یعنی متن به صورتی دقیق تنظیم شده که نیاز نیست شرکتها این متن را بدهند به کارشناسان خود و آنها بگویند اگر این عبارت بود، مشکلی نداشتیم. در متن به صراحت گفته در نفت، پتروشیمی، بیمه، حمل و نقل، خدمات وابسته، انتقال داده، نرم افزار و ... به تفصیل ذکر شده، آنی که واقعیت روی میز است و توافق 6 قدرت جهانی و ایران عزت مند را دارد، مجموعه سندهایی است که مورد توافق قرار گرفته.

 

اگر کسی در جایی در مسیر پیش رو، نکول کند نسبت به اجرای اینها، سرزنش جهانی را خواهد داشت. تمام این کاری که با تصویرسازی منفی و ایران هراسی کرده بودند، توانسته بودند این نهاد بین المللی را به تصویب 7 قطعنامه عیله ایران قانع کنند. اگر کسی به تعبیر شما دبه دربیاورد و در جایی در اجرا مشکل داشته باشد قدرت اینکه مجددا این بسیج جهانی را کند و بتواند با ادعای واهی تسلیحات هسته ای، ایران را بخواهد تحریم کند نخواهد داشت. اجازه بدهید سخنانی کسانی که مصرف داخلی دارد را بگذاریم برای خودشان.

مردم کامشان امروز به این موفقیتها شیرین شده، ولی وقتی صحبتهای رئیس جمهور آمریکا را می شنویم، مردم می گویند کدام درست است؟ آقای روحانی درباره لغو یکدفعه تحریمها صحبت می کنند ولی اوباما می کوید گام به گام تحریمها لغو می شود. آقای رئیس جمهور می گوید محدودیتها 8 ساله است ، آنها می گویند محدودیتها 25 ساله است. کدام درست است؟
بهترین پاسخ برای سئوال شما و هر ادعایی که برای مصرف داخلی گفته می شود، متن هاست. در متن پیوست دو، تعهدات رفع تحریمها، درباره اروپا و دولتهای عضو اتحادیه اروپایی آمده، این نکته است و تعهد شده اگر برخی کشورها که داریم در اروپا که رفته اند حتی تقنین ویژه ای در این باره کرده اند، آنها ملزم می شوند قوانین اجرایی ملی را لغو یا اصلاح کنند. وفق پیوست شماره 5 کلیه تحریمها یا اقدامات محدود کننده در بخشهای 1 تا 10 زیر را اجرایی کند و کلیه مفاد تصمیم -که منظور تحریم ها بود- شورای اتحادیه اروپایی آنها را لغو نمایند. این عین عبارت ضمیمه شماره 2 است. درباره آمریکا نیز متنی شبیه این را دارد که در روز اجرا رئیس جمهور آمریکا اجرای کلیه تحریمهای اقتصادی، مالی و بانکی مرتبط با هسته ای را متوقف می کند و اقدامات لازم برای لغو تحریمها را آغاز می کند.

نکته مهم این است. از نقطه نظر اقتصاد، شرکتها دنبال منافع اقتصادی اند. آنی که تابحال سر راهشان بوده، سنگی در جاده انداخته بودند که تحریم نام داشت. آنها با دلیل اقتصادی با ایران کار می کنند. ایران موقعیتش در آینده طوری است که نمی توانند کار نکنند. چند ماه پیش یک کنفرانس اقتصادی در لندن بود و یک مشاور اقتصادی یهودی از آمریکا آمده بود و می گفت خیلی از لحاظ شخصی دوست ندارم درباره ایران مثبت حرف بزنم ولی از لحاظ کارشناسی ایران بکرترین اقتصاد نوظهور جهان را دارد. الان در همه تحلیل هایی که می شود جایگاه ایران در اقتصاد بین المللی، برجسته است. شرکتها این را می بینند و نیاز به هول دادن ندارند. با برداشته شدن شرایط حقوقی تحریم، انگیزه اقتصادی دارند. هیچ قانونی شرکتها را مجبور به همکاری با ایران نمی کند، بلکه کار آنها توجیه اقتصادی دارد.

امروز مدیر عامل یکی از بزرگترین شرکتهای کشتی رانی دنیا به دفتر من آمد. به دنبال احساس عمومی که در اروپا ایجاد شده که اگر دیر بجنبد، باید آخر صف بروند. ایشان اعلام آمادگی کرد در بحث کشتیرانی، بنادر، راه آهن و سرمایه گذاری گسترده در پالایشگاه داشته باشد. این شخص به دنبال دهه ها شرکتی بود که با ما تماس گرفتند و لحظه شماری می کنند تا وارد همکاری اقتصادی شوند.

ممکن است در بحثهای هسته ای، محدودیتهایی را برای ایران داشته باشیم ولی باید گفت ما اقدامی نخواهیم کرد تا زمانی که مصوبات تصویب شود و قطعنامه شورای امنیت، ظرف چند روز آینده تصویب شود و شورای حکام نیز مصوبه بدهد. رئیس جمهور آمریکا این متن را ابلاغ کند. پس از آن ایران شروع به اقدامات خود می کند، ولی در امروز آثار اقتصادی این توافق را می توانیم لمس کنیم.

به نظر شما صحبتهای اوباما مصرف داخلی دارد؟ می شود نتیجه گرفت آنها در گفتار خود صداقت ندارند؟
یکی از نقاظ قوت این توافق این است که مبتنی بر ذاتیات مباحث توفیق حاصل شده و توفیق مبتنی بر اعتماد نبوده است. دلیل کافی داشتیم درباره رویکردهای نامناسب و خصمانه این دولتها از جمله در جنگ تحمیلی که به آنها اعتماد نکنیم. موضوع ما اعتماد نبوده است. ما اعتمادمان به جوانان انقلابی کشور، به مذاکره کنندگان و مسئولان نظام است. با طی همه مراحل و بررسی دقیق و طولانی و با دقت نظر در همه جوانب رسیده ایم به این که توافق خوب است. این از منظر ماست. به منظر آنها کار نداریم. آنها به دلایل خود، ناگزیر شده اند توافق کنند و دیدند گزینه ای غیر از این ندارند. دیگر با ایران امروز نمی شود با زبان تهدید و تحریم سخن گفت.

پیروزی اصلی ما در این توافق، پیروزی گفتمانی است. زبان بیانیه را نگاه کنید و مقایسه کنید با مدلی که چند سال قبل اینها با ایران سخن می گفتند. در سراسر این بیانیه جز تکریم از ایران و سخن مبتنی بر اعتماد به برنامه صلح آمیز هسته ای ایران چیز دیگری نمی یابید. اینها همان کسانی هستند که با بی ادبی و وقاحت درباره ایران تعبیراتی مانند محور شرارت را به کار می بردند. متانت و منطق ایران، جایگاه بین المللی ایران و... اینها را به جایی رسانده که بدانند ادامه زبان تهدید و تحریم کاربرد ندارد و باید به زبان تکریم سخن بگویند. باید به آنها فرصت دهیم این زبان جدید را پیدا کنند. خشت به خشت اعتماد باید ساخته شود.

خیلی ها تعجب کردند، شما چرا به وین رفتید. رفتید تا کار خاصی انجام دهید یا آنجا بودید تا قوت قلب تیم مذاکره کننده باشید؟
اولین زمینه ای که کار توافق آن تکمیل شد، ضمیمه تحریمها بود و بحثهای اقتصادی بود که خوشبختانه تیم کارشناسی اقتصادی از ماهها قبل کارخود را آغاز کرده بود و در ادوار اخیر مذاکرات نیز کنار تیم اصلی قرار گرفته بود. بحث لغو تحریمها اولویت یک ما بود. گفته بودیم تا بحث تحریمها لغو نشود، گفتگوی دیگری را ورود نمی کنیم. در لوزان در اولین دور مذاکرات، موضع ما این بود که اول، باید بحث رفع تحریمها باشد.

به نظر می رسید تیم مذاکره کننده در برخی روزهای حساس ترین چالشها را داشتند. شب جمعه قبل یک دفعه اوضاع بهم ریخت. از این پشت صحنه ها گفتنی دارید؟
برای ما اوضاع بهم نریخت. ما مسیر مستقیم داشتیم حرکت می کردیم. هیچ موعد و مهلتی برای ما رسمیت نداشت. هدفی داشتیم که باید به آن می رسیدیم. برخی می گفتند عمل زمانی را باید رسید، خطوط قرمزی که از سوی نظام تعیین شده بود برای تیم ما ملاک عمل بود. رسیدن به هدف تامین حقوق هسته ای در کنار رفع تحریمها و چرخش اقتصاد کشور مطرح بود. هدف بزرگ دیگر این بود که رویکرد ظالمانه و نابه حقی که پرونده ایران به شورای امنیت رفته، باید تعیین تکلیف شود.

 

در فضاهای غیر حقوقی اهمیت این موضوع کمتر گفته شده. برخی از کشورها، که قطعنامه شورای امنیت گرفته اند، حتی رژیمشان عوض شده یا به جنگ شده اند. برخی بعد از 12 سال تغییر رژیم قطعنامه هایشان مانده بود. ایران یک مهلتی گرفته که در این مهلت، پرونده باید از شورای امنیت خارج شود، فارغ از این که آژانس گزارش بدهد یا ندارد. البته اگر آژانس زودتر گزارش بدهد، زودتر پرونده از شورای امنیت خارج می شود. دکتر ظریف تعبیری داشتند که آنچه در توافق به دست آمده، کف خواسته های ماست و خیلی چیزها ممکن است بیش از این باشد که به دست می آید.

به عنوان یک چهره اقتصادی به افق پیش روی اقتصاد ما اشاره کنید. برخی احساس نگرانی می کنند و می گویند با این توافق همه عرصه ها گشوده است و واردات خواهیم داشت و برخی می گویند مشکلات کاملا حل شده، محور اصلی برنامه پسا تحریم چیست؟
بگذارید این تعبیر را به کار ببرم. این توافق یک فصل نوین تلاش و شکوفایی را برای کشور ما آغاز می کند. در عرصه اقتصادی که توضیح خواهم داد و در عرصه سیاسی و فرهنگی نیز باید تلاش کنیم. فرصت نشد امشب اشاره کنیم در حوزه فرهنگی این توافق چه دستاوردهایی داشت. این منطق انقلاب اسلامی و این فرهنگ عزت مندانه استقامت بدون تجاوز به دیگران، روحیه پیدا کردن برای اینکه راه حل مسایل سیاسی از طریق مذاکره، در امروز منطقه ما که برخی فکر می کنند مشکلات را باید با تجاوز حل کنند از دستاوردهای این توافق بود. ببینید آتش تروریزم در منطقه چطور زبانه می کشد، ایران اسلامی 37 سال پس از انقلاب، چهره رحمانی و عدالت جوی خود را در کنار مطق و محبت نشان داد. این توفقیهای بزرگی است. این ابعاد را باید باز کرد.

از لحاظ اقتصادی، اینها سنگی سر راه رشد اقتصادی ما انداختند. قرار بود طبق سند چشم انداز به رشد 8 درصد برسیم. برخی به دلیل تحریم و قدری به دلیل سوتدبیرها، باعث شد متوسط رشد ما به 3 درصد هم نرسد. این همت ملی می خواهد و رشد به دست خارجی ها انجام نمی شود. دوستی از فعالان اقتصادی امروز پیامکی زده بود و خداقوت گفته بود من تشکر کردم و گفتم از این به بعد دست شماست.

 

امروز کارگر، کارآفرین، مخترع و مبتکر ما، صادرکنندگان و تولیدکنندگان ما باید به سمت فتح بازارهای صادراتی بروند. شرکتهای ما در زنجیره ارزش افزوده جهانی جایگاه خود را بیایند. قطعه سازان در زنجیره عرضه خودروی جهانی جای خود را باز کنند. ما بنا بر اقتصاد پساتحریم باید از فناوری جهانی استفاده کنیم. کار، مدیریت، طراحی و هدفگذاری باید از ما باشد. کسی گمان نکند رشد آینده ما با اتکای به دیگران امکان پذیر است. به تعبیر قرآنی "مستوی علیه سوقه". البته دیگران حق نداشتند ما را از ظرفیت جهانی محروم کنند. قرار نیست حدود 100 میلیارد دلار دارایی هایی که آزاد شده را ما آدامس و بادکنک و عروسک وارد کنیم. این باید ضربدر 3 و 5 شود و به فاینانسهای بین المللی تبدیل شود و سرمایه گذاری در کشور فراهم شود تا برای جوانانمان ما فرصت اشتغال ایجاد شود.

 اخبار  سیاسی  - خبر  آنلاین 

ویدیو مرتبط :
دکتر نهاوندیان:سخنی با فعالان اقتصادی

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

نهاوندیان: فعالان اقتصادی درگیر «تحریم داخلی» شده‌اند

 

 

 

 

«رقم 18 درصدی هزینه تسهیلات در سیستم بانکی یکی از مهم‌ترین تاثیرات را در افزایش قیمت تمام شده کالاها در کشور و کاهش بهره‌وری بخش تولید بر جای گذاشته و وضعیت سیستم بانکی تا آنجا وخیم شده که هم‌اکنون زنگ خطر افزایش غیرقابل انتظار چک‌های برگشتی به صدا در آمده است.»

این مطلبی بود که دکتر محمد نهاوندیان، رییس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران در بازدیدی که از غرفه روزنامه «دنیای اقتصاد» در جریان هفدهمین نمایشگاه بین‌المللی مطبوعات و خبرگزاری‌ها داشت، عنوان کرد.

دیداری که در آن، نهاوندیان خود را از خوانندگان همیشگی روزنامه دنیای اقتصاد معرفی کرد و تقدیرش از رویکرد علمی و حرفه ای این روزنامه را این‌گونه به زبان آورد: «حضور در غرفه این روزنامه فرصت مغتنمی است که قدرشناسی خود را از تلاش دست‌اندرکاران حوزه‌های خبررسانی و تحلیل اقتصادی ابراز کنم و پایداری ایشان در تبیین اصول و مفاهیم اقتصادی را بستایم.»

رییس پارلمان بخش خصوصی در این دیدار، پیرامون چند پرسش از جمله روند پیگیری کاهش قیمت تمام شده محصولات تولید داخل در جریان اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها با خبرنگار «دنیای اقتصاد» به گفت‌وگو نشست و گفت: افزایش قیمت تمام شده کالاها در ایران به دو عامل قوانین و مقررات دولتی و تابعیت از بازار برمی‌گردد که در این بین، عامل اول تاثیرگذاری بیشتری از خود نشان داده است.

او در این‌باره، نرخ بالای هزینه تسهیلات در سیستم بانکی ایران را در حالی از مهم‌ترین عوامل در افزایش قیمت تمام شده کالاها در کشورمان ارزیابی کرد که متذکر شد: این نرخ در شرایطی تعیین شده است که هزینه تسهیلات در سیستم بانکی در کشورهایی با اقتصاد رو به رشد، 2 درصد تعیین شده است.

رییس پارلمان بخش خصوصی، ژاپن را یکی از کشورهای دارای هزینه تسهیلات بانکی کم و حدود صفر خواند که به گفته وی، تاثیرات تعیین این نرخ و بسته‌های حمایتی ارائه شده از سوی دولت این کشور در این زمینه، در توسعه اقتصادی آنها نیز کاملا مشهود است. او در ادامه سخنش گفت: همه این شرایط در حالی است که هر سال نرخ حداقل دستمزد نیز در کشور در حال افزایش است و مجموع این موارد و مواردی همچون اجباری تعیین شدن سهم کارفرما در هزینه تامین اجتماعی به افزایش قابل توجه قیمت تمام شده کالاها در کشور انجامیده است.

او خاطرنشان کرد: بر این اساس، اگر نهضت کاهش قیمت تمام شده کالاها به طور جدی به جریان بیفتد، دولت نقش و سهم خود را در این حوزه خواهد دید و حراست از فضای رقابتی که با معضل افزایش قیمت تمام شده مخدوش شده را در کانون توجه قرار خواهد داد.

این کارشناس اقتصادی برای پررنگ‌تر کردن انتقادش نسبت به وضعیت کلی سیستم بانکی و سطح تعامل این سیستم با گردانندگان بازار اظهار کرد: متاسفانه شمار چک‌های برگشتی آن چنان افزایش یافته که زنگ خطر این موضوع به صدا درآمده است.

او در ادامه، سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی و بدهی‌های دستگاه‌های دولتی به پیمانکاران را از عوامل اصلی افزایش شمار چک‌های برگشتی در سیستم بانکی خواند و تاکید کرد: سیستم بانکی باید حکم افرادی که تسهیلات بانکی را دریافت کرده‌اند و سپس آن تسهیلات را در مسیری خارج از تولید و بازدهی اقتصادی داخلی صرف کرده‌اند، جدا کند؛ چرا که یکی از عوامل به تاخیر افتادن تسویه بدهی‌های بانکی برای تولیدکنندگان، تاخیر در تحویل تجهیزات و مواد اولیه وارداتی است و از کنترل آنها خارج است.

فعالان اقتصادی را با یک چوب نرانید

رییس پارلمان بخش خصوصی همچنین ممنوع‌الخروج شدن گروهی از فعالان اقتصادی بدهکار به سیستم بانکی را منطقی و جایز ندانست و ضمن توصیف این اقدام به عنوان مصداقی از «تحریم داخلی»، تصریح کرد که برخورد یکسان و با یک چوب راندن فعالان اقتصادی بدون توجه به علل ایجاد مشکلات مدنظر در واحدهای اقتصادی آنها کاملا نادرست است.

او در عین حال یادآوری کرد که اتاق ایران با انجام مذاکراتی با متولیان سیستم بانکی، رسیدگی به وضعیت این فعالان اقتصادی را پیگیری می‌کند.

رییس اتاق ایران در ادامه به پرسشی در مورد جزئیات پیشنهاد اتاق ایران در مورد انتقال اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها برای بنگاه‌های اقتصادی به یک مرحله بعد از اجرای طرح برای مصرف‌کنندگان خانگی پاسخ گفت و بیان کرد: قانون هدفمندسازی یارانه‌ها طبق مصوبه مجلس باید ظرف پنج سال و به صورت مرحله بندی شده به اجرا درآید و از این رو، در سال نخست صرفا حدود 20 درصد از طرح مورد اجرا قرار خواهد گرفت؛ چراکه در مراحل ارائه طرح، همواره نگرانی‌هایی برای کارشناسان اقتصادی و طراحان نسبت به آثار تورمی پس از اجرا در بخش‌های مختلف وجود داشته است.

او ادامه داد: نگرانی از بابت آثار تورمی اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها به این علت است که در حال حاضر، تنها 30 درصد از کل انرژی کشور به بخش تولید اختصاص پیدا می‌کند که این موضوع به افزایش قیمت تمام شده محصولات در کشور منجر شده است.

نهاوندیان این را گفت تا متذکر شود: توجه به مجموع این نکات نشان می‌دهد که باید تسهیلات ویژه ای برای گردانندگان چرخ‌های تولید در کشور در نظر گرفته شود و راهکارهایی چون اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها برای بنگاه‌های اقتصادی پس از اجرای طرح برای مصرف‌کنندگان داخلی مدنظر قرار گیرد؛ چراکه اگر به بخش تولید آمادگی بیشتری برای پذیرش افزایش قیمت حامل‌های انرژی بدهیم، قطعا آثار تورمی کمتری را شاهد خواهیم بود.

او در مورد نحوه ارائه این آمادگی به بخش خصوصی توضیح داد: اصل پیشنهاد اتاق بازرگانی ایران این است که دولت در تعیین 20 درصد افزایش قیمتی که در سال نخست اجرای طرح مد نظر قرار گرفته، مصارف خانگی را در اولویت قرار دهد و بخش تولید به مرحله دوم منتقل شود تا بخش خصوصی بتواند خود را با قیمت‌های جدید منطبق کند و به بهره‌وری برسد.

سخن گفتن از انتخابات زود است

بحث انتخابات اسفند ماه اتاق بازرگانی و روند جلسات فعالان بخش خصوصی پیرامون این موضوع پرسش دیگری بود که رییس اتاق ایران با آن مواجه شد و در این باره صرفا به گفتن این نکته اکتفا کرد که «هنوز سخن گفتن از انتخابات اتاق زود است.» او در عین حال تصریح کرد که موضوع انتخابات اتاق بازرگانی صرفا طبیعتی اقتصادی دارد و از این رو، بی شباهت به انتخابات سیاسی است که این اصل، حاشیه‌سازی سیاسی از این اتفاق را می‌زداید...../تحلیل:عصرایران