نمودار روند 100 ساله تغییر جمعیت جهان

مجله دیجی کالا - فرزانه احسانی مؤید: یکی از معیارهای اساسی برای تحلیل اقتصاد جهانی، بررسی جمعیت هریک از کشورها و روند تغییر آن طی برهه‌های زمانی است. در این‌جا ضمن بررسی آمار جمعیت تعدادی از کشورهای جهان، یک انیمیشن دموگرافی تهیه شده که آمار ۱۲ تا از پرجمعهیت‌ترین کشورهای جهان را در قابل یک نمودار نشان می‌دهد.


در طول سال ۲۰۱۵ جمعیت آمریکا رو به افزایش گذاشت و اقتصاد این کشور ثبات بیش‌تری نسبت به قبل و دوره‌ی بحرانی که سپری شد، پیدا کرد. بازار سهام و املاک رشد کرد و حالا بسیاری از کارشناسان و متخصصان اقتصادی امید دارند که اقتصاد آمریکا به دوره‌ی درخشان پیش از بحران بازگردد.

اما در چند ماه اخیر شاهد تغییراتی بودیم که این روند را به سویی دیگر سوق داد. البته که جمعیت آمریکا همچنان رو به افزایش است اما وضعیت اقتصادی کشورها دچار روندی پیچیده‌تر شده است. وضعیت بازارها از همیشه بدتر شده، نفت حالا به ۳۰ دلار هم رسیده و روند تولید در ایالات متحد کندتر از گذشته شده است. معلوم نیست عاقبت اروپا و ژاپن به کجا ختم می‌شود و بدهی کشورها زنگ هشدار اقتصاد بین‌المللی را به صدا در آورده است.

سرمایه‌گذاران و رسانه‌ها پذیرفته‌اند که اوضاع طبق پیش‌بینی‌ها جلو نرفته ولی آیا اصلا جای امیدواری هست؟ جمعیت تاثیر مهمی روی اقتصاد کشورها دارد. باید توضیحی منطقی برای بازار و روند اقتصادی پیدا کرد که برای همه، چه سرمایه‌گذاران و چه مردم عادی، قابل درک باشد. یکی از این شیوه‌ها برای روشن کردن وضعیت رشد جعیت کشورها، ارایه‌ی توضیحات دموگرافی است.

در انیمیشن دموگرافی که به همین منظور تهیه شده و در زیر آمده، روند صد ساله‌ی تغییر جمعیت ۱۲ تا از پرجمعیت‌ترین کشورهای جهان از سال ۱۹۶۰ تا ۲۰۶۰ را می‌بینیم.


جالب است که در حوالی سال ۲۰۰۰ چند کشور اروپایی از این دامنه خارج شدند؛ یعنی جمعیت‌شان نسبت به قبل به‌شدت کاهش یافت. در شروع انیمیشن، انگلیس، آلمان، فرانسه و ایتالیا حضور دارند اما به تدریج در نمودار سقوط می‌کنند. انگلیس که به انتهای نمودار منتقل شده، سیاست پذیرش مهاجرت را به عنوان تنها گزینه‌ی موثر برای جبران افول اقتصادی خودش دیده که با وجود حمله‌های اخیر در پاریس و حساسیت‌ها روی خاور میانه، در حال حاضر آن را راه حل خیلی مناسبی نمی‌بیند. آلمان هم یکی از قطب‌های اصلی اقتصاد و باید از این قوی‌تر عمل کند تا بتواند اقتصاد اروپا را سرپا نگه دارد.

اما تغییرات دموگرافیک کشور چین از تمام این‌ها جالب‌تر است. پیش‌بینی می‌شود که حدودا تا یک دهه‌ی آینده رشد جمعیت چین (که سیاست تک‌فرزندی را در برنامه دارد) متوقف می‌شود و سپس رو به کاهش می‌رود.

اما صعود هند و نیجریه به بالای نمودار، با توجه به وضعیت اقتصادی و رفاهی این کشورها مشکل است. هردوی این‌ها پرجمعیت‌ترین شهرهای جهان را دارند؛ جای چین را هند می‌گیرد و به اولین کشور پرجمعیت دنیا تبدیل می‌شود و پیش‌بینی می‌شود که نیجریه در چند دهه‌ی آینده حتی آمریکا را هم پشت سر خواهد گذاشت تا به رده‌ی سوم این نمودار صعود کند.

رشد جمعیتی، دیر یا زود، تاثیرش را بر اقتصاد و سرمایه‌گذاری کشورها نشان می‌دهد. باید منتظر تحلیل‌های بعدی بر اساس این نمودار و معیارهای دیگر باشیم.