نظر مسوولان درباره فیلتر «واتس اپ»

خبرگزاری ایسنا: بحث فیلتر شدن شبکه‌های اجتماعی با روی کار آمدن و گسترش شبکه های اجتماعی و نرم افزارهای موبایلی در باره این شبکه‌ها هم از سال گذشته آغاز شد و کاربران ایرانی با محدودیتهایی در این زمینه مواجه‌اند. هنوز مدت چندان زیادی از فیلترینگ شبکه اجتماعی موبایلی وی چت نمی‌گذرد که بحث های متعددی در زمینه فیلترینگ واتس آپ مطرح شده و استفاده از این نرم افزار در کشور با مشکلاتی همراه شده است. البته به طور کلی کاربران نرم افزارهای ارتباطی موبایل معمولا پیش از فیلتر شدن نیز با مشکلات و کندی‌هایی در استفاده مواجه هستند اما به هر حال داستان فیلتر شدن یک نرم افزار داستان دیگری دارد.

پس از فیلتر شدن وی چت دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه رایانه‌ای فیلتر شدن نرم‌افزارهای خارجی مشابه وی چت را هم از مواردی دانسته بود که در دستور کار کمیته تعیین مصادیق قرار دارند. عبدالصمد خرم آبادی در عین حال از خارج نشدن فیلترینگ نرم‌افزارهای تانگو، وایبر، واتس آپ و کوکو از دستور کار کمیته تعیین مصادیق خبر داده بود و البته یادآور شده بود که تا زمانی که نرم افزارهای مشابه داخلی وارد بازار نشوند این مساله به تعویق خواهد افتاد.

وی چندی پس از فیلتر شدن وی چت در این زمینه گفت: استنباط من به عنوان دبیر کارگروه این است اگر کارگروه به این نتیجه برسد که نرم افزارهای داخلی مشابه وی چت می توانند نیاز ارتباطی صوتی و تصویری کاربران را برآورده کند کارگروه دستور فیلتر آنها را هم صادر می‌کند. البته این بستگی به نظر اعضای کارگروه دارد و همه اعضای کارگروه باید در این خصوص اظهار نظر کنند. دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه همچنین عنوان کرد: معمولا کشورها اجازه نمی‌دهند که زیرساخت ارتباطی آنها و بستر ارتباطی شهروندان آنها در اختیار عوامل بیگانه باشد چرا که ارتباطات شهروندان حاوی اطلاعاتی است که جمع‌آوری و تحلیل آنها توسط بیگانگان می‌تواند ضررهای جبران ناپذیری برای کشور به دنبال داشته باشد.

وی ادامه داد: وی چت و نرم‌افزارهای مشابه آن ارتباطات صوتی، تصویری و متنی برخط از طریق تلفن همراه را بین کاربران فراهم می کنند و این نرم افزارها در بعضی مواقع، محتواهای مجرمانه بسیاری را رد و بدل می کنند که کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه که وظیفه آن جلوگیری از انتشار محتوای مجرمانه است، به دلیل خارجی بودن مسوولان این شبکه‌ها امکان انجام وظایف قانونی خود را ندارد. خرم آبادی با بیان این که نرم افزارهای داخلی فراوانی شبیه وی چت در کشور وجود دارند، گفت: مسوولان کشور باید تمام تلاش خود را جهت تقویت و ارتقاء کیفیت این نرم افزارها بکار گیرند تا این نرم افزارها بتوانند نیازهای داخلی و خارجی شهروندان کشورمان را تأمین کنند؛ در این صورت دیگر نیازی به نرم افزارهای پرخطر خارجی نخواهیم داشت.

وی افزود: اکثر سرویس های مذکور این قابلیت را دارند که اطلاعات کشور ما را که در بین کاربران رد و بدل می شود، جمع آوری و تحلیل کنند و در اختیار بیگانگان قرار دهند و این خطر بزرگی برای کشور ما محسوب می شود. دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه اینترنتی افزود: معمولا هیچ کشوری اجازه نمی دهد که ارتباط بین شهروندانش در بستر امکانات خارجی انجام شود. من نمی دانم چرا برخی از مسوولان اصرار دارند که شهروندان ما را به سوی سرویسهای خارجی سوق دهند. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که مرکز بزرگی تحت عنوان مرکز رسانه‌های دیجیتال را در اختیار دارد باید تلاش کند که سرویس‌های داخلی را که شبیه وی چت است تقویت کند تا مردم نیازمند سرویس های خارجی مانند وی چت، وایبر، واتس اپ، تانگو، کوکو و ... نباشند.

وی درباره پاسخ به سوالی درباره این که آیا فیلتر شدن نرم افزارهایی مانند وایبر و واتس اپ و تانگو و ... در دستورکار کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه قرار دارد؟ گفت: این موضوع در دستور کارگروه قرار گرفته است و زمانی که کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه در رابطه با فیلتر شدن وی چت تصمیم می گرفت مقرر شد تا زمان تقویت نرم افزارهای مشابه داخلی، فیلتر شدن نرم افزارهای خارجی مذکور به تعویق بیفتد و در صورتی که نرم افزارهای داخلی بتوانند نیازهای ارتباطی مردم را تأمین کنند این موضوع مجددا توسط کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه مورد بررسی قرار می گیرد.

اما پس از فیلتر شدن وی چت در واقع کاربران همواره به نوعی نگران فیلتر شدن سایر نرم افزارهای ارتباطی موبایل بودند و در این میان از اواسط اسفندماه به بعد اختلالات واتس اپ در ایران نسبت به گذشته افزایش یافته و ارسال فایل های صوتی و تصویری با مشکلات شدید همراه شد در حالی که این اختلالات جهانی نبوده و به ایران محدود می شد. به تازگی نیز وزیر ارتباطات در این رابطه به اظهار نظری پرداخته و گفته است:« اخبار و تماسهای زیادی دریافت کرده‌ام در خصوص اینکه وزارت ارتباطات موافق مسدود کردن اپلیکیشن whats aap (واتس اپ) است. نماینده وزارت در کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه نسبت به مخالفت با این تصمیم اقدام کرده و وزارت ارتباطات با توجه به تعداد قابل توجه کاربران موافق این تصمیم نیست.»

با این همه حال باید در انتظار ماند تا درنهایت مشخص شود آیا امکان استفاده از نرم افزارهای موبایلی مانند واتس اپ برای کاربران ایرانی همچنان مهیا خواهد بود یا در سال جدید باید به انتظار فیلترینگ بخش بیشتری از این نرم افزارها نشست. پیام‌رسان "واتس‌آپ" که مختص تلفن‌های همراه است، امکانی را فراهم می‌کند تا کاربران این سرویس بدون وارد کردن لیست مخاطبان از طریق آدرس بوک بتوانند مخاطبان خود را شناسایی کنند و با آنها ارتباط برقرار کنند. واتس اپ در سال ۲۰۱۳ در سراسر جهان ۴۵۰ میلیون کاربر داشته که حداقل ماهی یکبار آنلاین بوده‌اند.