نظر مراجع تقلید درباره استخاره مجازی

خبرگزاری مهر: از راه حل هایی که مردم هنگام تصمیم گیری های دشوار از آن استفاده می کنند متوسل شدن به کتاب خدا و استخاره است. اما متاسفانه این امر چند سالی است که دستاویز برخی از سودجویی های شخصی شده است.

از گذشته استخاره نوعی امر مذهبی برای رفع حیرانی ها و دشواری های تصمیم گیری بود. از همان دوران مردم برای گرفتن استخاره سراغ عالمان دینی و روحانیون به نام شهر و محله خود که درک بهتری از مفاهیم قرآنی داشتند می رفتند. عده ای هم اعتقاد داشتند که نفس این علما و اشخاص بر صحت و دقت استخاره تاثیر به سزایی دارد.

 گرچه علمای دینی و مراجع تقلید بسیار تاکید کردند که گرفتن استخاره برای هر امور و تصمیمی به خصوص امور خیر صحیح نیست اما رواج بیش از حد استخاره و گرایش بی اندازه آن موجب شد برخی افراد با کنار گذاشتن تفکر و قوه عقل دل به استخاره های تبلیغی بدهند و تصمیمات خود را به آنها واگذار کنند.

استخاره های تجاری که دیگر جنبه معنوی گذشته را نداشته و صرفا با هدف درآمدزایی انجام شده و در تبلیغات خود مردم را به سمت انجام هرچه بیشتر این کار تشویق می کنند و چون در انجام این کار از نام مقدس قرآن کریم استفاده می شود شاید کمتر کسی به فکر ناصحیح بودن این امر و شک به آن بیفتد.

امروزه سایت های مختلفی برای افزایش بازدید خود کنار طالع بینی‌های ماه و سال و انواع فال‌های قهوه استخاره را نیز آورده‌اند به طوری که انگار استخاره نیز همسوی دیگر فال هاست. در بازار اپلیکیشن های تلفن همراه نیز افزونه های استخاره زیادی وجود دارد که هرکدام با امکانات و اسامی مختلف کاربران را تشویق به استفاده از آنها برای تصمیم‌گیری های روزانه می کنند.

با اینکه هیچ الزام شرعی در عمل به استخاره وجود ندارد اما در گذشته افراد بعد از گرفتن استخاره برای رفع حیرانی، خود را ملزم به عمل استخاره می دانستند. ولی دم دستی شدن این امکانات و اغلب عدم رعایت شرایط استخاره و گرفتن استخاره های بی مورد روزانه جنبه معنوی این امر کمرنگ شده و استخاره کننده ممکن است روزی چندین بار استخاره بگیرد و به هیچ کدامشان عمل نکند.

شماره تلفن های مختلف برای گرفتن استخاره نیز از معضلات استخاره های امروزی است. شماره های بی نام و نشانی که دست به دست میان مردم می چرخند و هیچ اسم و آدرس درستی ندارند و معمولا از افراد طلب پول و هزینه استخاره می شود. حتی در بسیاری از موارد صاحبان این شماره‌ها برای حل شدن مشکلات افراد را ترغیب به پرداخت هزینه بیشتر برای گرفتن «دعا» می‌کنند و ممکن است اعتقاداتشان را نیز دچار شک و شبهاتی کنند.

اما گروه دیگری از این شماره‌ها، شماره تلفن های گویایی هستند که با کدهای 90 92 آغاز می شوند. تماس با این شماره ها حدود 300 تومان برای تماس گیرنده هزینه دارد که در ابتدای تماس به وی اعلام می‌شود. بعد از انجام استخاره شماره پیگیری به فرد داده می‌شود و اعلام می گردد نتیجه استخاره دو ساعت بعد به وی اعلام می شود که با تلفن می توان نتیجه استخاره و آیه مورد استناد را شنید.

همچنین برخی سایت ها از آیت الله مکارم شیرازی استفتاء گرفته اند که ایشان در پاسخ به این سوال: «خواهشمند است نظر به آنکه چندی است که استخاره از طریق سیستم های هوشمند تلفنی در جامعه رایج شده است، نظر خود را درباره صحت و اعتبار چنین استخاره هایی و اینکه تا چه حد می توان به نتایج اینگونه استخاره ها اتکاء کرد؟» پاسخ داده اند: «بسمه تعالی در صورتی که استخاره کننده در واقع خود دستگاه باشد اعتباری به آن نیست. همیشه موفق باشید.»

با اینکه هنوز اظهارنظر دقیقی درباره اعتبار این استخاره از سوی عالمان دینی انجام نشده است. اما بسیاری معتقدند استخاره کننده حال و شان استخاره کننده تاثیر زیادی در استخاره دارد و باوضو بودن، رو به قبله بودن و خلوص وی در استخاره موثر است.

استخاره با کامپیوتر و نرم افزارها صحیح است؟ آیا می توان به آنها اعتنا کرد؟

رهبر فرزانه انقلاب اسلامی حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی): موارد مختلف است. اگر طبق روش های معمولی است مانعی ندارد.

حضرت آیت الله مکارم شیرازی: هرگاه طوری تنظیم شده باشد که آیات آغاز یکی از صفحات قرآن را بدون اطلاع قبلی منعکس کند مانعی ندارد.

حضرت آیت الله سیستانی: روش استخاره گرفتن در مفاتیح الجنان موجود است مراجعه شود.

حضرت آیت الله نوری همدانی: اگر استخاره کننده وارد در آن رشته باشد و بتواند از قرآن مجید برداشت مناسب و نزدیک به واقع داشته باشد اشکال ندارد.

حضرت آیت الله علوی گرگانی: اگر بگونه صحیح انجام شود مانعی ندارد گرچه اعتنا کردن به اینگونه استخاره ها از نظر ما محل تردید است.

برای استخاره چه کنیم؟

استخاره برای انجام هر نوع تصمیم و هرعملی صحیح نیست. اما بهتر است افراد برای گرفتن استخاره به مساجد و مراکز مذهبی محل سکونتشان مراجعه کنند و یا با شماره تلفن دفتر مراجع تقلید خود تماس بگیرند و از این طریق برای انجام استخاره اقدام کنند تا ازصحت و دقت استخاره مطمئن باشند و هم موجب فرصت طلبی بعضی افراد سودجو نشوند.