اخبار
2 دقیقه پیش | عکس: استهلال ماه مبارک رمضانهمزمان با آغاز ماه مبارک رمضان جمعی از کارشناسان حوزه نجوم همراه با نماینده دفتر استهلال مقام معظم رهبری عصر دوشنبه هفدهم خرداد برای رصد هلال شب اول ماه مبارک رمضان بوسیله ... |
2 دقیقه پیش | تا 20 سال آینده 16 میلیون بیکار داریموزیر کشور گفت: در نظام اداری فعلی که میتواند در ۱۰ روز کاری را انجام دهد، در ۱۰۰ روز انجام میشود و روند طولانی دارد که باید این روند اصلاح شود. خبرگزاری تسنیم: عبدالرضا ... |
نظارت مجلس بر دولت احمدینژاد چگونه بود؟
اخبار سیاسی - نظارت مجلس بر دولت احمدینژاد چگونه بود؟
نظارت بر عملكرد نهادها و در راس همه دولت، یكی از اصلیترین وظایف مجلس شورای اسلامی به شمار میرود كه همواره نقش تعیینكنندهیی در اتحاد و قوای سه گانه و همچنین اداره بخش اعظمی از امور كشور داشته است؛ مسالهیی كه در هشت سال گذشته با افت و خیزهایی همراه بود تا برخی دولت و برخی دیگر مجلس را در بروز تخلفات، مقصر عنوان كنند.
روزنامه اعتماد در همین رابطه به گفتوگوی كوتاهی با ایرج ندیمی، عضو كمیسیون اقتصادی مجلس پرداخته است تا بیشتر مشخص كند كه ضعف نظارتی یا ضعف اجرایی موجبات بروز تخلفات را در كشور فراهم كرده است؛ سوالی كه ندیمی در پاسخ به آن معتقد است كه بیش از دولت و مجلس، شرایط زمانی و سیاسی داخل و خارج از كشور در نظارت مجلس بر دولت در اجرای قوانین نقشآفرینی كرده است.
او در عین حال تاكید میكند: هرچه نمایندگان برجستهتر و بالاتر باشند مجلس اثربخشی و توانایی بیشتری دارد. بنده در چندین جلسه نمایندگان برای نحوه نظارت بر دولت دهم حضور داشتم كه در آن جلسات به روشنی میدیدم كه چند نماینده تهران چگونه تصمیمات و نظرات نمایندگان را تغییر میدادند. در ادامه مشروح این گفتوگو را میخوانید:
اصلیترین وظیفه مجلس شورای اسلامی، نظارت بر نهادها است. آیا این نظارتی كه مجلس حداقل در حضور شما داشته، كافی است؟
در نظارت باید به این تفاهم برسیم كه در قانون اساسی به صورت عام و خاص مجلس نظارت را بر عهده دارد كه هر كدام متناسب با نهاد و ارگان مربوطه تعریف شده است و مجلس موظف است طبق همین تعاریف وظیفه نظارتی خود را اجرایی كند. بنابراین نباید در ارزیابی نظارت مجلس بر نهادهای مختلف رویكرد صفر تا صد را داشته باشیم.
به عنوان مثال مجلس شورای اسلامی نمیتواند در استقلال رای قضات دخالتی داشته باشد چون این به امر با استقلال ساختار قوه قضاییه در تعارض قرار دارد. همچنین در مورد نهادهای زیرنظر مقام معظم رهبری، مجلس تا اندازهیی كه ایشان اجازه دادهاند، نمایندگان نظارت دارند ولی این نظارت تمام و كمال نیست. این مساله در مورد قوه مجریه هم صدق میكند. باید در پاسخ آن كسانی كه میگویند مجلس بر دولت نهم و دهم نظارت نداشته است بگویم كه حتی نظارت مجلس در تمامی امور صدق نمیكند. چون در برخی مسائل مثل انتخاب اعضای كابینه به صورت مستقیم مجلس نمیتواند ورودی داشته باشد و تنها از طریق رای اعتماد یا عدم آن نظر خودشان را ارائه كنند. پس نباید در برابر تمامی اتفاقات و تخلفات و اقدامات دولت، مجلس را مقصر دانست.
برخی از نمایندگان اعتقاد دارند كه مجلس در نظارت بر دولت گذشته موفق عمل نكرده است. شما با این نظر موافق هستید؟
مجلس یك سری امكانات و اختیارت تعریف شدهیی برای نظارت بر دولت احمدینژاد داشت كه در زمانهای مورد نیاز آنان را به كار گرفت. ما در جریان استیضاح آقای شیخ الاسلام و همچنین آقای كردان از هر آن چیزی كه در اختیار قانونی داشتیم دخالت كردیم. آنچه مسلم است این است كه شاید این نظارت اثر بخش نبوده است كه این موضوع به شاخصههای بازدارندگی و اثربخشی مربوط میشود و جای بحث و تامل دارد.
منظور شما از اینكه نظارتها از نظر شاخصههای بازدارندگی و اثر بخشی جای بحث و تامل دارد، چیست؟
میگویم جای بحث و تامل دارد چراكه دو بحث انتظارات و شرایط اینجا مطرح میشود. در واقع بخشی از این نظارتها وقتی مورد قبول واقع میشود كه بتواند انتظارات را بر آورده كند. بنده از این حیث چنین عقیدهیی دارم كه در مواردی توقعات ما از نظرات بر دولت محقق نشد.
اما در عین حال نمیتوان از شرایط و حدود نظارتی مجلس غافل ماند. برای مثال عرض میكنم كه مجلس شورای اسلامی طبق قانون میتواند كمیتههای تحقیق و تفحص یا پیگیری جهت نظارتهای ویژه در نهادها و ارگانها تشكیل بدهد. بر همین اساس ما در دولت گذشته تصمیم به تشكیل كمیته تحقیق و تفحص گرفتیم كه جزو اختیارات مجلس بود. اما همین مساله بنا به شرایط داخلی، خارجی و زمانی كشور با مخالفتهایی رو به رو شد تا در آن برهه زمانی از چنین تصمیمی منصرف شویم. آیا در چنین شرایطی میتوان گفت كه مجلس از نظارت كوتاهی كرده است؟
آیا منظور شما از اینكه شرایط نظارت فراهم نبوده این است كه مخالفتی با نظارتها وجود داشته است؟
ببینید در نظارت جدا از شرایط، ما حد و حدود قانونی خودمان را داریم. به عنوان مثال در جلسات رای اعتماد دولت آقای احمدینژاد در برخی موارد پیش آمد كه ما با وزیر پیشنهادی موافق نبودیم ولی از آنجایی كه در انتخاب فرد جایگزین او وظیفه یا اختیار قانونی نداشتیم مطمئن نبودیم كه فرد پیشنهاد شده بعدی حتما بهتر یا بدتر خواهد بود و ما در این شرایط تنها میتوانستیم از اتفاقات بعدی جلوگیری كنیم.
علاوه بر این شرایط نظارت در دولتها با یكدیگر متفاوت است. در یك دولت ممكن است رییس دولت خیلی از قانون تمكین نكند كه كار را برای مجلس سخت میكند و در یك دولت ممكن است رییس دولت اهل مشورت و شورا نباشد یا بالعكس رییسجمهوری وجود داشته باشد كه در تصمیمات مهم دولت از نظر و مشورت دیگران استفاده میكند. این شرایط متفاوت نقش مهمی در نظارت مجلس و ارتباط آن با دولت دارد.
نظر خود شما درباره نظارت مجلس بر دولت احمدینژاد چیست؟ آیا مجلس دچار دوگانگی در این نظارتها نبود؟
هرچه باشد لااقل در دو سال آخر دولت دهم مجلس نظارت جدیتری داشت. هرچه در سالهای میانی دولت نهم و دهم این امر كمتر بود كه علت اصلی آن مربوط به همان رفتارها و داستانهایی كه دولت از خود ایجاد میكرد میشد. ولی در این سالهای پایانی مجلس واكنشهای جدی و سختی از خود نشان میداد.
فكر میكنید دلیل این افت و خیزها چه بود؟ به نظر شما این ضعف مجلس را نشان نمیدهد؟
ببینید برای مجلس این افراد هستند كه نقش مهمی را ایفا میكنند. یعنی هرچه نمایندگان برجستهتر و بالاتر باشند مجلس اثربخشی و توانایی بیشتری دارد. بنده در چندین جلسه نمایندگان برای نحوه نظارت بر دولت دهم حضور داشتم كه در آن جلسات به روشنی میدیدم كه چند نماینده تهران چگونه تصمیمات و نظرات نمایندگان را تغییر میدادند. بنابراین در رابطه مجلس با دولت بیش از آنكه بخواهیم نگاهها را متوجه دولت كنیم باید نگاهمان را معطوف به ساختار مجلس كنیم.
در دولت یازدهم میبینیم كه نمایندگان با وسواس بیشتری نسبت به گذشته از ابزار نظارتی خود بهره میگیرند. چرا باید چنین وسواسی كه در دولت قبل بیشتر با سكوت همراه بود حالا فعال شود؟
جدای از مسائل و اختلافات جناحی و حزبی میخواهم بگویم كه در رابطه با بحث نظارت مجلس بر دولت تغییراتی در آییننامه داخلی مجلس داشتیم كه این روند نظارت را با افت و خیزهایی همراه كرده است. از یك طرف طرح سوالات كارآمد شدهاند، از یك سو همچنان تحقیق و تفحصها به ضعف و قوت خود باقی است و در نهایت در تذكرات و استیضاحها شرایطی به وجود آمده كه با ضعفها و نواقصی روبهرو باشیم.
در نهایت هم باید این را اضافه كنم كه شرایط كنونی كشور ما باعث شده تا میزان طرح سوالات و نظارت مجلس بر دولت دچار تغییراتی شود كه همه آن متوجه نمایندگان نیست. شرایطی مثل توافقنامه ژنو و اوضاع داخلی كشور كه از دست مجلس خارج است.
اخبار سیاسی - اعتماد
ویدیو مرتبط :
تفاوت مجلس و دولت از زبان احمدی نژاد
خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :
نظارت مجلس بر دولت احمدی نژاد چگونه بود؟
ایرج ندیمی، عضو كمیسیون اقتصادی مجلس:بنده در چندین جلسه نمایندگان برای نحوه نظارت بر دولت دهم حضور داشتم كه در آن جلسات به روشنی میدیدم كه چند نماینده تهران چگونه تصمیمات و نظرات نمایندگان را تغییر میدادند.
در گفتوگوی كوتاهی با ایرج ندیمی، عضو كمیسیون اقتصادی مجلس به این موضوع پرداخته شده است تا بیشتر مشخص كند كه ضعف نظارتی یا ضعف اجرایی موجبات بروز تخلفات را در كشور فراهم كرده است؛ سوالی كه ندیمی در پاسخ به آن معتقد است كه بیش از دولت و مجلس، شرایط زمانی و سیاسی داخل و خارج از كشور در نظارت مجلس بر دولت در اجرای قوانین نقشآفرینی كرده است.
او در عین حال تاكید میكند: هرچه نمایندگان برجستهتر و بالاتر باشند مجلس اثربخشی و توانایی بیشتری دارد. بنده در چندین جلسه نمایندگان برای نحوه نظارت بر دولت دهم حضور داشتم كه در آن جلسات به روشنی میدیدم كه چند نماینده تهران چگونه تصمیمات و نظرات نمایندگان را تغییر میدادند. در ادامه مشروح این گفتوگو را میخوانید:
اصلیترین وظیفه مجلس شورای اسلامی، نظارت بر نهادها است. آیا این نظارتی كه مجلس حداقل در حضور شما داشته، كافی است؟
در نظارت باید به این تفاهم برسیم كه در قانون اساسی به صورت عام و خاص مجلس نظارت را بر عهده دارد كه هر كدام متناسب با نهاد و ارگان مربوطه تعریف شده است و مجلس موظف است طبق همین تعاریف وظیفه نظارتی خود را اجرایی كند. بنابراین نباید در ارزیابی نظارت مجلس بر نهادهای مختلف رویكرد صفر تا صد را داشته باشیم. به عنوان مثال مجلس شورای اسلامی نمیتواند در استقلال رای قضات دخالتی داشته باشد چون این به امر با استقلال ساختار قوه قضاییه در تعارض قرار دارد. همچنین در مورد نهادهای زیرنظر مقام معظم رهبری، مجلس تا اندازهیی كه ایشان اجازه دادهاند، نمایندگان نظارت دارند ولی این نظارت تمام و كمال نیست. این مساله در مورد قوه مجریه هم صدق میكند. باید در پاسخ آن كسانی كه میگویند مجلس بر دولت نهم و دهم نظارت نداشته است بگویم كه حتی نظارت مجلس در تمامی امور صدق نمیكند. چون در برخی مسائل مثل انتخاب اعضای كابینه به صورت مستقیم مجلس نمیتواند ورودی داشته باشد و تنها از طریق رای اعتماد یا عدم آن نظر خودشان را ارائه كنند. پس نباید در برابر تمامی اتفاقات و تخلفات و اقدامات دولت، مجلس را مقصر دانست.
برخی از نمایندگان اعتقاد دارند كه مجلس در نظارت بر دولت گذشته موفق عمل نكرده است. شما با این نظر موافق هستید؟
مجلس یك سری امكانات و اختیارت تعریف شدهیی برای نظارت بر دولت احمدینژاد داشت كه در زمانهای مورد نیاز آنان را به كار گرفت. ما در جریان استیضاح آقای شیخ الاسلام و همچنین آقای كردان از هر آن چیزی كه در اختیار قانونی داشتیم دخالت كردیم. آنچه مسلم است این است كه شاید این نظارت اثر بخش نبوده است كه این موضوع به شاخصههای بازدارندگی و اثربخشی مربوط میشود و جای بحث و تامل دارد.
منظور شما از اینكه نظارتها از نظر شاخصههای بازدارندگی و اثر بخشی جای بحث و تامل دارد، چیست؟
میگویم جای بحث و تامل دارد چراكه دو بحث انتظارات و شرایط اینجا مطرح میشود. در واقع بخشی از این نظارتها وقتی مورد قبول واقع میشود كه بتواند انتظارات را بر آورده كند. بنده از این حیث چنین عقیدهیی دارم كه در مواردی توقعات ما از نظرات بر دولت محقق نشد. اما در عین حال نمیتوان از شرایط و حدود نظارتی مجلس غافل ماند. برای مثال عرض میكنم كه مجلس شورای اسلامی طبق قانون میتواند كمیتههای تحقیق و تفحص یا پیگیری جهت نظارتهای ویژه در نهادها و ارگانها تشكیل بدهد. بر همین اساس ما در دولت گذشته تصمیم به تشكیل كمیته تحقیق و تفحص گرفتیم كه جزو اختیارات مجلس بود. اما همین مساله بنا به شرایط داخلی، خارجی و زمانی كشور با مخالفتهایی رو به رو شد تا در آن برهه زمانی از چنین تصمیمی منصرف شویم. آیا در چنین شرایطی میتوان گفت كه مجلس از نظارت كوتاهی كرده است؟
آیا منظور شما از اینكه شرایط نظارت فراهم نبوده این است كه مخالفتی با نظارتها وجود داشته است؟
ببینید در نظارت جدا از شرایط، ما حد و حدود قانونی خودمان را داریم. به عنوان مثال در جلسات رای اعتماد دولت آقای احمدینژاد در برخی موارد پیش آمد كه ما با وزیر پیشنهادی موافق نبودیم ولی از آنجایی كه در انتخاب فرد جایگزین او وظیفه یا اختیار قانونی نداشتیم مطمئن نبودیم كه فرد پیشنهاد شده بعدی حتما بهتر یا بدتر خواهد بود و ما در این شرایط تنها میتوانستیم از اتفاقات بعدی جلوگیری كنیم. علاوه بر این شرایط نظارت در دولتها با یكدیگر متفاوت است. در یك دولت ممكن است رییس دولت خیلی از قانون تمكین نكند كه كار را برای مجلس سخت میكند و در یك دولت ممكن است رییس دولت اهل مشورت و شورا نباشد یا بالعكس رییسجمهوری وجود داشته باشد كه در تصمیمات مهم دولت از نظر و مشورت دیگران استفاده میكند. این شرایط متفاوت نقش مهمی در نظارت مجلس و ارتباط آن با دولت دارد.
نظر خود شما درباره نظارت مجلس بر دولت احمدینژاد چیست؟ آیا مجلس دچار دوگانگی در این نظارتها نبود؟
هرچه باشد لااقل در دو سال آخر دولت دهم مجلس نظارت جدیتری داشت. هرچه در سالهای میانی دولت نهم و دهم این امر كمتر بود كه علت اصلی آن مربوط به همان رفتارها و داستانهایی كه دولت از خود ایجاد میكرد میشد. ولی در این سالهای پایانی مجلس واكنشهای جدی و سختی از خود نشان میداد.
فكر میكنید دلیل این افت و خیزها چه بود؟ به نظر شما این ضعف مجلس را نشان نمیدهد؟
ببینید برای مجلس این افراد هستند كه نقش مهمی را ایفا میكنند. یعنی هرچه نمایندگان برجستهتر و بالاتر باشند مجلس اثربخشی و توانایی بیشتری دارد. بنده در چندین جلسه نمایندگان برای نحوه نظارت بر دولت دهم حضور داشتم كه در آن جلسات به روشنی میدیدم كه چند نماینده تهران چگونه تصمیمات و نظرات نمایندگان را تغییر میدادند. بنابراین در رابطه مجلس با دولت بیش از آنكه بخواهیم نگاهها را متوجه دولت كنیم باید نگاهمان را معطوف به ساختار مجلس كنیم.
در دولت یازدهم میبینیم كه نمایندگان با وسواس بیشتری نسبت به گذشته از ابزار نظارتی خود بهره میگیرند. چرا باید چنین وسواسی كه در دولت قبل بیشتر با سكوت همراه بود حالا فعال شود؟
جدای از مسائل و اختلافات جناحی و حزبی میخواهم بگویم كه در رابطه با بحث نظارت مجلس بر دولت تغییراتی در آییننامه داخلی مجلس داشتیم كه این روند نظارت را با افت و خیزهایی همراه كرده است. از یك طرف طرح سوالات كارآمد شدهاند، از یك سو همچنان تحقیق و تفحصها به ضعف و قوت خود باقی است و در نهایت در تذكرات و استیضاحها شرایطی به وجود آمده كه با ضعفها و نواقصی روبهرو باشیم. در نهایت هم باید این را اضافه كنم كه شرایط كنونی كشور ما باعث شده تا میزان طرح سوالات و نظارت مجلس بر دولت دچار تغییراتی شود كه همه آن متوجه نمایندگان نیست. شرایطی مثل توافقنامه ژنو و اوضاع داخلی كشور كه از دست مجلس خارج است.