نسخه جدیدنجات دریاچه ارومیه/وان دریاچه تشنه ایران راسیراب می‌کند؟

از وقتی موضوع انتقال آب دریاچه وان به دریاچه ارومیه طرح شده، مسئولان آن را یک طرح در دست بررسی می‌دانند اما با انتشار خبر درخواست ایران از ترکیه برای انتقال آب دریاچه وان از سوی رسانه‌های کشور ترکیه موضوع کمی جدی‌تر به نظر می‌رسد.

در خصوص احیای  دریاچه ارومیه از سال‌های گذشته تاکنون گزینه‌های زیادی مطرح‌شده ، برخی از کارشناسان معتقدند احیای دریاچه ارومیه امکان‌پذیر نیست اما در مقابل این بحث کارشناسان دیگری اعتقاددارند دریاچه ارومیه می‌تواند و باید احیا شود.

این در حالی است که امروز دریاچه ارومیه بیش از ۹۵ درصد از وسعت خود را از دست داده و به دلیل حجم و غلظت بالای نمک تبخیر آب را افزایش می‌دهد. حال با این شرایط انتقال آب از سایر کشورهای همسایه چقدر می‌تواند تن تشنه این دریاچه را سیراب کند.

دریاچه وان با ۱۲۰ کیلومتر درازا، ۸۰ کیلومتر پهنا و ژرفای میانگین ۱۷۱ متری (ژرف‌ترین بخش آن ۴۵۱ متر است) و مساحت ۳٬۷۵۵ کیلومترمربعی بزرگ‌ترین دریاچه داخلی ترکیه لقب دارد.

فاصله طولی دو دریاچه ارومیه و وان که روزهایی کاملا متفاوت را سپری می‌کنند، حدود ۱۷۰ کیلومتر است، در نظر گرفتن این فاصله کم به‌اضافه شرایط مطلوب فعلی وان ترکیه سبب شده متولیان احیای دریاچه ارومیه انگشت‌بر روی طرحی بگذارند که مخالف و موافقان زیادی دارد اما باید منتظر ماند و دید دریاچه ارومیه با نسخه جدید نجات می‌یابد یا نه؟

انتقال آب از گرجستان و ارمنستان از دیگر گزینه‌هایی است که از سوی برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی در راستای احیای دریاچه ارومیه مطرح می‌شود، گزینه‌هایی که بین خود همین نمایندگان مجلس شورای اسلامی مخالفانی دارد.

انتقال آب از وان به دریاچه ارومیه از سه بعد در دست بررسی است
نماینده مجری طرح احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان غربی در خصوص انتقال آب از وان به دریاچه ارومیه عنوان می کند که در حال حاضر عملی شدن طرح مخالف و موافقان متعددی دارد، این در حالی است که این طرح یکی از ده‌ها طرحی است که از قبل مطرح بود و در این موقعیت زمانی به دلیل امکان‌پذیر بودن در دست بررسی است.

هادی بهادری در گفتگو با  مهر بابیان اینکه این طرح از سه بعد اجرایی، سیاسی و زیست‌محیطی در دست بررسی است اظهار داشت: مهم‌ترین بعد بررسی این طرح ابعاد زیست‌محیطی آن است که این موضوع در دست مطالعه بوده و در صورت نتایج مثبت این مطالعات سایر مباحث طرح مطرح و بررسی خواهد شد.

وی با تأکید بر ضرورت مشارکت همگانی در بحث احیای دریاچه ارومیه گفت: دریاچه ارومیه هم‌اکنون بیش از ۹۵ درصد از وسعت خود را ازدست‌داده و روزهای بحرانی را سپری می‌کند بنابراین ستاد احیای دریاچه ارومیه هر طرحی که بتواند موجب نجات این تالاب بین‌المللی شود را تحت بررسی و مطالعه قرار می‌دهد که انتقال آب از وان یکی از این طرح‌هاست.

بهادری در خصوص مسائل زیست‌محیطی مطرح در قالب این طرح گفت: آب دریاچه وان ارومیه دارای PH ۱۰ بوده درحالی‌که PH دریاچه ارومیه هفت است، بحث دیگر اینکه آب دریاچه وان ۲۴ گرم در لیتر املاح دارد اگر بخواهیم ۱۰ میلیارد مترمکعب آب از وان به دریاچه ارومیه منتقل کنیم حجم بسیار بالایی املاح باید منتقل شود که این موضوعات به همراه سایر مسائل زیست‌محیطی در دست مطالعه و بررسی است.

نماینده مجری طرح احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان غربی با اشاره به اینکه در صورت نتایج مثبت مطالعات زیست‌محیطی انتقال آب از وان به دریاچه ارومیه مشکلی در ابعاد اجرایی و سیاسی نخوادم داشت افزود: ارتفاع دریاچه وان ترکیه ۳۵۰ متر بالاتر از دریاچه ارومیه است به این دلیل انتقال آب هزینه چندانی نخواهد داشت.
 

۱۰ میلیارد مترمکعب آب از وان به دریاچه ارومیه منتقل می‌شود
بهادی اعتبار پیش‌بینی‌شده برای اجرایی شدن این طرح را یک میلیارد دلار عنوان کرد و گفت: دریاچه وان ترکیه ۷۰۰ میلیارد مترمکعب آب دارد که اگر ۱۰ میلیارد مترمکعب به دریاچه منتقل شود امید به احیای این تالاب ارزشمند بیشتر شده و با انتقال هر یک میلیارد مترمکعب آب ۲۷ سانتیمتر آب دریاچه ارومیه بالا می‌آید.

نماینده مجری طرح احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان غربی با اشاره به نزدیکی دو دریاچه وان و ارومیه به یکدیگر و ارتفاع بالای وان نسبت به دریاچه ارومیه این طرح را عملی و منطقی دانست و گفت: باید منتظر نتایج مطالعات زیست‌محیطی بود.

بهادی در خصوص بحث‌های انتقال آب از گرجستان به دریاچه ارومیه نیز گفت: انتقال آب از گرجستان به دریاچه ارومیه به‌هیچ‌وجه منطقی نیست .

درعین‌حال دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه نیز با حمایت و تائید از انتقال آب از وان به دریاچه ارومیه گفت: با توجه به اینکه ارتفاع دریاچه وان ترکیه ۳۵۰ متر از دریاچه ارومیه بالاتر است، انتقال آب از این کشور هزینه چندانی ندارد البته این طرح فعلاً در حد مطالعات بوده و درصورتی‌که مطالعات زیست‌محیطی، شیمیایی و بیولوژی آن مثبت باشد کار انتقال انجام می‌شود.

عیسی کلانتری در گفتگو با خبرنگار مهر بابیان اینکه فاصله دو دریاچه ۱۷۰ کیلومتر است به هزینه انتقال آب اشاره کرد و اظهار داشت: انتقال آب از وان ترکیه به دریاچه ارومیه هزینه چندانی ندارد چون دریاچه وان، ۳۵۰ متر از دریاچه ارومیه بالاتر است.

کلانتری تأکید کرد: بنابراین پس از مطالعه در مورد اینکه آیا ساختار آب دریاچه وان ترکیه و دریاچه ارومیه با یکدیگر همخوانی دارد یا نه؟ که این نیز، سه تا چهار ماه به طول می‌انجامد، مذاکرات فنی و سیاسی بین دو کشور انجام می‌شود.

مخالف شدید انتقال آب از وان به دریاچه ارومیه هستم
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی از مخالفان شدید طرح انتقال آب از وان به دریاچه ارومیه بوده و معتقد است انتقال آب از ترکیه تنها سود اقتصادی برای کشور همسایه به دنبال داشته و آبی از وان به دریاچه ارومیه منتقل نمی‌شود.

نادر قاضی پور در گفتگو با خبرنگار مهر بابیان اینکه کشور ترکیه به ایران بدهکار است افزود: با طرح انتقال آب از وان به دریاچه ارومیه نمی‌خواهند پول ایران را بدهند بلکه قصد دارند با پول کشورمان مناطق هم‌مرز با ایران را آباد کرده و هزینه لوله‌گذاری به این مناطق را انجام دهند.

وی بابیان اینکه ترکیه می‌خواهد با این طرح هزینه‌های توسعه و آبادانی مناطق مرزی کشور خود اعم از لوله‌گذاری و ... را با  پولی که با ایران بدهکار است جبران و تأمین کند افزود: در صورت لوله‌گذاری و انتقال آب، انفجار لوله توسط گروهک های مستقر در مرز، مانع انتقال آب به کشورمان شده و آب را به مناطق  خود هدایت خواهند کرد.

وی انتقال آب از کشورهای همسایه برای احیای دریاچه ارومیه را طرح‌هایی غیرعملی خواند و خواستار مدیریت منابع آبی داخل کشور و احیای آن از طریق همین منابع و آب‌های مرزی کشور شد.

حال با این اختلاف نظرهای مسئولان و نمایندگان مجلسط، باید منتظر ماند و دید آیا با تجویز نسخه جدید نجات دریاچه ارومیه ، وان می‌تواند دومین دریاچه شور دنیا را سیراب کند سؤالی که پاسخ آن منوط به گذر زمان است.

 

 اخبار اجتماعی - مهر

ویدیو مرتبط :
فیلم هوایی از دریاچه ارومیه ایران و دریاچه وان ترکیه !

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

جزئیات نسخه نجات دریاچه ارومیه

 

اخبار اقتصادی - جزئیات نسخه نجات دریاچه ارومیه

مسعود محمدیان صبح امروز در جلسه کمیته دریاچه ارومیه سازمان جهادکشاورزی استان آذربایجان‌شرقی اظهار کرد: از 19 راهکار پیشنهادی کارگروه ویژه نجات دریاچه ارومیه شش طرح مرتبط با سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی است.

وی افزود: دولت در نخستین روزهای فعالیت رسمی خود در بیست ‌و هشتم مرداد ماه امسال کارگروه ویژه‌ای را مامور کرد تا همه راهکارهای موجود برای نجات دریاچه ارومیه از مرگ را بررسی و نتیجه را برای تصمیم‌گیری به دولت ارائه کند.

محمدیان گفت: این کارگروه راهکارهای لازم را برای نجات دریاچه ارومیه پیشنهاد کرد که انتقال آب از رودخانه‌هایی مانند ارس و دریای خزر، تغییر الگوی کشت، جلوگیری از ادامه برداشت‌های غیرمجاز آب در حوزه آبریز دریاچه ارومیه، توقف برداشت آب از طریق حفر چاه‌های غیرمجاز، توقف سدسازی و مطالعات آن در حوزه آبریز دریاچه ارومیه، لایروبی رودخانه‌های مؤثر بر دریاچه ارومیه و رهاسازی منابع آبی ذخیره شده در پشت سدها از این راهکارهاست.

رئیس سازمان جهادکشاورزی استان با تاکید به اینکه امروز فاجعه دریاچه ارومیه به یک چالش اساسی در کشور تبدیل شده است، ادامه داد: مسئله با اهمیت نابودی دریاچه ارومیه، خطر وقوع طوفان‌های نمکی و از بین رفتن کشاورزی در استان‌های شمال‌غرب کشور باعث شد تا دکتر روحانی در زمان رقابت‌های انتخاباتی برای دور یازدهم ریاست جمهوری به مردم منطقه وعده بدهد در صورت رئیس جمهور شدن، موضوع فاجعه زیست محیطی دریاچه ارومیه را پیگیری کند.

وی ادامه داد: دولت یازدهم پس از انتخاب دکتر حسن روحانی به ریاست جمهوری در نخستین جلسه هیئت وزیران دولت تدبیر و امید به وعده خود عمل کرد و فاجعه دریاچه ارومیه در هیئت وزیران مطرح و بر لزوم یافتن راهکارهای جلوگیری از نابودی کامل این دریاچه تاکید شد.

محمدیان افزود: تعیین تکلیف چاه‌های غیرمجاز و بدون پروانه، جلوگیری از توسعه اراضی کشاورزی با استفاده از سازوکارهای تشویقی و تنبیهی، اجرای عملیات‌ آبخیزداری و تاکید بر آبخوان‌داری برای تقویت سفره‌های آب زیرزمینی حاشیه دریاچه ارومیه به شرط حفظ حقابه رودخانه‌ها تا ورودی به دریاچه از جمله وظایف مشخص شده سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی در راستای احیای دریاچه ارومیه است.

وجود 13 هزار چاه غیرمجاز در آذربایجان شرقی
وی با بیان اینکه 13 هزار و 300 چاه غیرمجاز در آذربایجان شرقی و مشرف به حوضه دریاچه ارومیه وجود دارد که تعیین تکلیف آنها یکی از اقدامات برای احیای دریاچه ارومیه است، افزود: در قانون تعیین تکلیف چاه‌های غیرمجاز آمده است که حقابه این چاه‌ها باید کاهش یابد و مشروط به آبیاری تحت فشار به آن‌ها مجوز داده شود، اما مسئولیت آن بر عهده آب منطقه‌ای است و جهاد کشاورزی در اجرای این قانون همکاری و هماهنگی‌های لازم را انجام می‌دهد.

رئیس سازمان جهادکشاورزی استان با بیان اینکه احیای دریاچه ارومیه یک وظیفه ملی است، افزود: حفظ شرایط موجود کشاورزی نیز در حوضه دریاچه ارومیه وظیفه خطیری است که بر عهده مسئولان این سازمان می باشد.

محمدیان ادامه داد: جلوگیری از توسعه سطح اراضی کشاورزی در حوضه با استفاده از ساز و کارهای تشویقی و تنبیهی، مدیریت نهاده‌های کشاورزی در حوضه با توجه به محدودیت منابع آب و عدم واگذاری این نهاده‌ها به بهره‌برداران غیرمجاز منابع آب، آیش‌بندی کشت‌های یک ساله با اعمال محدودیت عرضه آب و تدوین و اجرایی کردن الگوی کشت مناسب برای هر منطقه، اجرای برنامه‌های آگاه‌سازی و اطلاع‌رسانی عمومی درخصوص وضعیت دریاچه و نقش مردم و جوامع محلی در احیای دریاچه ارومیه، عملیات آبخیزداری با تاکید بر آبخوانداری برای تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی حاشیه دریاچه و تهیه سیستم نقشه‌های کاداستر زراعی و باغی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه نیز مجموعه وظایفی هستند که بخش کشاورزی از طریق کارگروه نجات دریاچه ارومیه موظف و مکلف به انجام آن شده است.
اخبار اقتصادی - فارس