میهمان ناخوانده «فرهاد قفل‌ زن»!

روزنامه شرق: فرجام تلخ فرهاد کوهکن، دامن «فرهاد قفل‌زن» تناولی را هم گرفته است و این مجسمه یک‌متروخرده‌ای، گویا قرار نیست رنگ آرامش و آسایش را ببیند.

هنوز چندوقتی از بازسازی و ترمیم غیراصولی رنگ طلایی به این مجسمه مقابل تئاترشهر نگذشته که حالا یک لنگر سفیدرنگ بر پشت این مجسمه حک شده است؛ لنگری که معلوم نیست کار دست رهگذران تئاتر شهر است یا خرابکاران یا همان وندالیست‌ها. این مجسمه که حالا بخشی از میراث فرهنگی و بصری تهران شده است در چندسال گذشته بارها با تهدیدهای گوناگونی از جمله تهدید سرقت تا رنگ‌پاشی غیراصولی و البته چسباندن مداوم آگهی‌های تبلیغاتی بر شانه و دوش‌هایش روبه‌رو بوده است.

این مجسمه برنزی که 43سال است همسایه تئاترشهر شده، انگار سرنوشتش چنین بوده که هر دستکاری‌ای در تن و چهره‌اش روی دهد. البته از یاد نباید برد که فرهادی که سال 51 تناولی ساخت اینچنین نبوده است و چندسال پیش، به طرزی تراژیک تغییر شکل یافت و از فرم اولیه خارج شد. رهگذران قفل‌هایش را کندند و فرهاد ماند و یک قفس! حالا فرهاد یک میهمان ناخوانده هم دارد و آن‌هم یک لنگر سفیدرنگ است.

این اتفاق در حالی در مقابل تئاترشهر می‌افتد که این مجموعه خودش هم بارها از سوی نهادهای مختلف از جمله شهرداری تهران با مشکلاتی روبه‌رو بوده است. ساخت ورودی مترو و زیرگذر در چهارراه ولیعصر هرچند، به ترافیک شهر در یکی از تقاطع‌های پرتردد تهران کمک کرد اما مشکلی بود که تنها فرسوده شدن ساختمان و بازسازی نیمه‌تمام و غیراصولی تئاترشهر را به‌همراه داشت به‌طوری که اهالی تئاتر معتقدند این ساختمان نه‌تنها امنیت ندارد که مانند بمبی ساعتی است که یک حریق کوچک هم می‌تواند آن را تا مرز ویرانی پیش ببرد.

مشکلات این ساختمان به‌خودی‌خود آنقدر زیاد هست که مدیران آن حتی نتوانند کاشی‌های اطرافش را حراست کنند و جلو تخریب‌های محیطی رهگذران را بگیرند چه برسد به فرهاد که در حریم درجه‌یک آن است و بر بالای تالار پرحاشیه قشقایی قرار گرفته است. شاید این وظیفه شهرداری است که به کمک تئاترشهر بیاید؛ قولی که البته در یادداشت تفاهمی که بین وزارت ارشاد و شهرداری تهران امضا شد هم قید شده بود. بر اساس صحبت‌های انجام‌شده میان این دو نهاد بسیار مهم، قرار بود بخشی از بازسازی تئاترشهر با کمک شهرداری انجام شود؛ اتفاقی که البته نه‌تنها هنوز رخ نداده که بازسازی تئاترشهر هم فعلا به تعویق افتاده است. قرار بود بازسازی تازه تئاترشهر از خردادماه با تعطیل‌شدن سالن اصلی آغاز شود. اما با توجه به آماده‌نبودن شرایط این بازسازی و اینکه سالن اصلی احتمالا باید تا سه‌ماه تعطیل باشد و جشنواره عروسکی پیش‌روی مجموعه بوده فعلا به تعویق افتاده است.

هرچند مسوولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مرکز هنرهای نمایشی و حتی پریسا مقتدی، مدیر این مجموعه می‌گویند بازسازی مجموعه تئاترشهر بعد از جشنواره تئاتر فجر یعنی اواخر بهمن از تالار اصلی این مجموعه آغاز می‌شود.

سال 86 بهروز غریب‌پور به‌عنوان مدیر پروژه بازسازی معرفی شد و با بررسی دقیق تئاترشهر، طرح‌های خود را برای این بازسازی آماده کرد که این طرح‌ها هنوز هم وجود دارد اما مدتی بعد مدیر پروژه عوض شد و در نهایت بازسازی تئاترشهر به شیوه‌ای نامناسب انجام شد که مورد قبول هنرمندان تئاتر نبود و ناتمام هم ماند. با وجود این بازسازی، تئاتر شهر همچنان دچار مشکل آکوستیک است، سیستم نوری‌اش مساله دارد. خروج اضطراری ندارد و از سیستم اعلام و اطفای حریق هم بی‌بهره است.

در تمام این سال‌ها بحث بازسازی دوباره تئاترشهر مطرح بود و حالا قرار است این پروژه اواخر امسال اجرایی شود. البته برخی از مسوولان اعلام ‌کرده بودند که می‌خواهند از غریب‌پور کمک بگیرند. غریب‌پور البته روز جمعه در گفت‌وگو با ایسنا درباره این بازسازی گفته است: «کسی که به‌عنوان سرپرست پروژه انتخاب شده است، باید اولین اقدامش پژوهش باشد. او باید بررسی کند چه اتفاقاتی در زمینه بازسازی صورت گرفته است.» او درباره دعوتش برای بازساز تئاترشهر هم گفته که از طریق رسانه‌ها این موضوع را متوجه شده ولی با شرایطی که تنها از طریق رسانه‌ها بوده نمی‌تواند مسوولیت این بازسازی را برعهده بگیرد.

به گفته غریب‌پور فرد مسوول نمی‌تواند از طریق رسانه‌ها متخصصان را به همکاری دعوت کند چون جایگاه ما چنین نیست که اینگونه به همکاری دعوت شویم. بنابراین، در این رابطه نه میلی به همکاری دارم و نه کاری انجام می‌دهم چون تفکرم درباره بازسازی تئاترشهر زمین تا آسمان با آقایان متفاوت است. همین حرکت ایشان که بدون مطالعه صحبت کرده‌اند، نشان می‌دهد نتیجه بازسازی غیرقابل‌قبول خواهد بود. ضمن اینکه دیگر نه روحیه بازسازی تئاترشهر را دارم و نه انرژی و وقتش را.  این هنرمند تئاتر که تجربه طراحی و ساخت خانه هنرمندان و فرهنگسرای بهمن را دارد، اضافه کرد: مدیریت بازسازی یک پروژه یک امر کاملا تعریف‌شده است و مسابقه طراحی نیست.»