مذاکرات هسته ای، در مسیر توافق یا شکست؟!

  به این سه خبر دقت کنید:

- باراک اوباما، طرح نظارت نمایندگان کنگره بر توافق هسته ای ایران و 1+5 را امضا کرد. طبق این طرح، کنگره حق دارد هر گونه توافق احتمالی را رد یا تصویب کند.

- مذاکره کنندگان غربی و به ویژه آمریکایی ها، در دور جدید مذاکرات، مطالباتی فراتر از بیانیه لوزان را اعلام می کنند، از جمله درباره سطح غنی سازی ، تحقیق و پژوهش، تحریم ها و نیز دسترسی ها و ... .

- عراقچی گفت که نگارش متن توافقنامه بسیار کند پیش می رود.

آنچه مسلم است دو جریان عمده در جهان، به شدت مخالف و نگران توافق هسته ای ایران و 1+5 هستند: برخی کشورهای عربی به رهبری عربستان سعودی و صهیونیست ها.

بدیهی است که لابی های قدرتمند این دو جریان در آمریکا در حد اعلای فعالیت خود هستند تا نگذارند این توافق سر بگیرد. حتی زمان بندی حمله سعودی به یمن-مصادف با مذاکرات لوزان - نیز بی ارتباط با این موضوع نبود. عباس عراقچی در این باره می گوید: بعد از حمله عربستان، به جان کری گفتم که این حمله به یمن نیست، حمله به مذاکرات است. کری نیز پاسخ داد که اطمینان می دهد نگذارد مذاکرات آسیب ببیند.

به نظر می رسد لابی عربی-عبری در واشنگتن ، کار خود را به خوبی پیش می برد. هر چند اوباما بر توافق نهایی با ایران تأکید کرده و گفته است که نامش با توافق هسته ای با ایران گره خورده است، اما واقعیت این است که روند امور، در مسیر مطلوبی نیست و علت آن هم چیزی جز زیاده خواهی های جدید طرف آمریکایی نیست.

ایران و 1+5 در لوزان، توافقاتی درباره تعداد سانتریفیوژها، تأسیسات آب سنگین، تحقیق و پژوهش، نظام بازرسی ها ، روند لغو تحریم ها و ... داشته اند و قرار است همین توافقات اولیه، سنگ بنای توافق نهایی باشد.

با این حال، آمریکایی ها سطح انتظارات خود را در دور جدید بالا برده و تقاضاهای جدیدی فراتر از آنچه در لوزان مورد وفاق بوده است را مطرح می کنند. این، معنایی جز "عزم راسخ برای عهدشکنی و برهم زدن بازی" ندارد.

از سویی دیگر هم کنگره که اکثریت آن با جمهوری خواهان مخالف توافق است، این امتیاز قانونی را به دست آورده است که هرگونه توافقی را مورد بررسی قرار داده و احیاناً رد کند.

بنابراین، بی جهت نیست که نگارش توافقنامه بسیار کندتر از آنچه تصور می شود، پیش می رود.

بدیهی است که دولت و ملت ایران، خواهان توافق هسته ای با هدف رفع تحریم ها هستند. اما تمایل جدی آمریکا این است که فعالیت هسته ای ایران را متوقف کرده و در برابر ، تحریم ها را نگه دارد و فقط از شدت آن بکاهد.

قطعاً چنین وضعیتی برای ایران قابل قبول نخواهد بود. هیچ عقل سلیمی هم نمی پذیرد که ایران، فعالیت هسته ای اش را متوقف کند و در مقابل، چیزی نگیرد. انداختن توپ توسط دولت آمریکا از کاخ سفید به زمین کنگره نیز، دردی را دوا نمی کند چرا که از نظر ایران، این یک مسأله داخلی آمریکایی هاست. برای ایرانی ها ، تنها یک چیز می تواند مورد قبول باشد: لغو کامل همه تحریم ها.

اگر آمریکایی ها فراتر از لوزان زیاده خواهی کنند و بخواهند با تحریم ها بازی کنند، قطعاً هیچ توافقی در بین نخواهد بود.

عدم توافق هر چند مطلوب ملت ایران نیست اما این نیز پذیرفتنی نیست که ایرانی ها همه چیز بدهند ولی همچنان در تحریم باقی بمانند. همچنین هیچ ملتی برنمی تابد که خارجی ها، دسترسی نامحدود به اماکن نظامی اش داشته باشند.

شکست مذاکرات، هر چند برای مردم ایران، چیزی جز تشدید رنج تحریم ها را در پی نخواهد داشت اما برای آمریکا و هم پیمانان عبری و عربی اش نیز نه تنها سودمند نیست بلکه خسارت بار خواهد بود چرا که می تواند مقدمه ای برای حرکت ایران به سمت غیرشفاف شدن فعالیت های هسته ای و نهایتاً به هم ریختن توازن قدرت در منطقه باشد که قطعاً برای عربستان و اسرائیل بسیار نگران کننده و ای بسا تراژیک باشد.

 اخبار  سیاست  خارجی - عصر  ایران 

کسی حاضر نیست شکست مذاکرات هسته ای را به گردن بگیرد، گفتگوها تمدید می شود/پیامدهای عدم توافق هسته ای چیست؟

 اخبارسیاست خارجی  - فیگارو:
کسی حاضر نیست شکست مذاکرات هسته ای را به گردن بگیرد، گفتگوها تمدید می شود/پیامدهای عدم توافق هسته ای چیست؟

روزنامه فیگارو چاپ فرانسه با انتشار مقاله ای تحت عنوان "ماراتون تازه بر سر پرونده اتمی ایران در وین"، به مذاکرات هسته ای پرداخته است.

به گزارش تیک ، فیگارو می نویسد: این سومین گفتگو طی یک سال که از روز سه شنبه آغاز شد و قرار است تا روز ۲۴ نوامبر ادامه یابد، هدفش تبدیل توافق موقت میان ١+۵ به توافق دائمی است. اما چالش‌ها بر سر راه این توافق همان قدر بزرگ هستند که پیامدهای این توافق.

بدین معنا که اگر توافق دائمی شود، روابط ایران و امریکا، پس از ۳۵ سال رکود، عادی خواهد شد و این می تواند شکل دیگری به خاورمیانه ببخشد، در اتحادها تغییر به وجود آورد و همکاری بیشتری را برای حل تنش های بزرگ منطقه، یعنی عراق وسوریه، ممکن سازد. ایران هم خواهد توانست از تحریم های اقتصادی رها شود و جای خود را در میان تولید کنندگان بزرگ نفت جهان باز یابد.

برعکس، اگر گفتگوها شکست بخورند، بار دیگر تلاش به گسترش برنامه های اتمی در خاورمیانه جان خواهد گرفت و همه می دانند که عربستان سعودی، به گفته کارشناسان، از چندی پیش پایه های یک برنامه اتمی غیر نظامی را چیده است.

این شکست همچنین می تواند پایه گذار یک جنگ تازه در خاورمیانه باشد چون اسرائیل که بارها اتمی شدن ایران را خطری اساسی برای خود توصیف کرد، بارها تهدید به ضربه وارد آوردن به تاسیسات اتمی ایران کرده است.

از این رو زمان برای حل این مشکل بسیار مناسب است اما موانع هم پر شمار و سخت هستند. در ایران تندروها مخالف این توافق هستند و ایران پیشنهاد ١+۵ را برای تولید مقادیر کمی اورانیوم غنی شده و کاهش شمار سانتریفوژهای خود نپذیرفته است.

 مقاومت هائی هم می تواند از سوی متحدان آمریکا، یعنی عربستان سعودی و اسرائیل انجام گیرد. این مقاومت حتی می تواند از سوی فرانسه هم بیاید که با اصل گسترش سلاح های اتمی مخالف است.

به هر رو، بین یک "توافق نامناسب" که اعضای ١+۵ خواستارش نیستند و قطع گفتگوهائی که پیامد هایش را هیچ کس نمی خواهد به گردن بگیرد، گفتگوهای وین ممکن است، با دادن یک مهلت چند هفته ای و یا چند ماهه، پایان پذیرد.

 اخبار سیاست خارجی  -  تیک