ماهیت یک شی‌ء نورانی در آسمان ارومیه

خبرگزاری ایسنا: ظهور هاله‌ای درخشان در آسمان شمال غربی ایران حوالی ساعت 20 و 40 دقیقه سه شنبه، 30 اردیبهشت، سبب انتشار شایعه‌های بسیاری شد؛ با این حال به گفته کارشناسان ماهنامه نجوم، نور مشاهده شده تنها مربوط به آزمایش موشک بالستیک روسی بوده است.

گزارش‌های اولیه منتتشر شده در اواخر شب سه شنبه، نشان می داد که این شیء نورانی حوالی ساعت 21:41 در آسمان تبریز و همچنین در زمان مشابه در آسمان ارومیه و شهرهای دیگر آذربایجان شرقی و غربی، دیده شده است.


صادق زارعی از منجمان آماتور شهر ارومیه در این باره گفت که این شیء ناشناس را در حوالی ساعت 21 و 40 دقیقه در ارتفاع 30 درجه‌ای افق غرب در حوالی جوزا دیده است. شاهدان عینی خبر از شکل مخروطی این شیء نورانی می‌دهند که سر مخروط رو به شمال و انتهای دم مخروط جهت جنوب را نشانه گرفته بود.

با اطلاع از شکل مخروطی، وصول تصاویر از این پدیده و تکرار آن برای چندین بار در آسمان ایران، کارشناسان علوم فضایی و تحریریه نجوم به ماهیت فضایی این پدیده پی بردند.

پیش از این در خرداد 1386، خرداد 1391 و همچنین شهریور 1391 این اتفاق در آسمان ایران رویت شده بود که گزارش مفصل آن در ماهنامه نجوم به ترتیب به چاپ رسیده است. تمامی این پدیده‌ها منشأ فضایی داشتند، بدین ترتیب که با تخلیه سوخت یک موشک فضایی در طبقات فوقاتی جو، چنین شکلی در آسمان نقش می‌بندد.

شهرام یزدان پناه، کارشناس علوم فضایی در این باره گفت: «ساعت مشاهده در مقایسه با زمان غروب خورشید در منطقه، شکل و ظاهر پدیده رویت شده و بزرگی منطقه رصد، شکی باقی نمی گذارد که ما با یک پدیده مداری روبرو بوده ایم. پدیده ای که با توجه به تجربیات و مشاهدات قبلی حدس زده می شود به مخزن سوخت مراحل پایانی یک پرتاب کننده فضایی یا موشک بالستیک دوربرد تعلق داشته باشد. محل وقوع آن به احتمال زیاد در ارتفاع خیلی زیادی رخ داده که در آن ساعت از شب هنوز نور خورشید به انجا می رسیده است و بنابراین بازتاب آفتاب از گازهای رها شده از مخزن سوخت، منظره رعب آور یا شاید زیبای شامگاه سه شنبه در غرب ایران را پدید آورده است.» موشک‌های بالستیک از لحاظ ساختار بسیار به موشک‌های فضایی نزدیکند و از طبقات فوقانی جو عبور می‌کنند. یزدان پناه در پاسخ به سرمنشا این پدیده به ماهنامه نجوم گفت: «‫با توجه به موقعیت مکانی سکوهای پرتاب فضایی، به نظر نمی رسد پدیده مورد مشاهده حاصل پرتاب فضایی بوده است و بیشترین احتمال ممکن به ازمایش موشکهای بالستیک روسی مربوط می شود.‬»

با اطمینان از منشا موشکی این پدیده، تحریریه نجوم در جست‌وجوی منشا اصلی آن، مطلع آزمایش موشک بالستیکی روسیه در شب گذشته شد. این موشک بالستیک با نام RS-12M Topol ICBM از پایگاه Kapustin Yar در شمال غربی دریای خزر در ساعت 21 و 38 دقیقه سه شنبه (ساعت 17 و 8 دقیقه گرینویچ) و در قزاقستان هدف موشک ضدبالستیک «ساری شاگان» قرار گرفت. زمان حرکت این موشک بالستیک و خط سیر آن با گزارش‌های دریافتی در ماهنامه نجوم تطابق کامل دارد.