طرح عملیاتی برای مسکن امید

 

سیاست «تامین مسكن حداقلی برای 4 دهك اول» كه پیش‌تر «مسكن ‌اجتماعی» نامگذاری شده بود، از طریق سه برنامه شامل ساخت مسكن ملكی، تامین مسكن‌ اجاره‌ای و پرداخت كمك هزینه اجاره‌بها به‌زودی شكل عملیاتی به خود می‌گیرد.

 

این برنامه‌ها با همكاری مشترك وزارتخانه‌های راه‌وشهرسازی و تعاون، تحت نام «مسكن‌امید» در مرحله نهایی تصویب است.«مسكن امید» برای حداقل 600 هزار خانوار در مدت 6 سال طراحی شده و نهادهایی همچون بهزیستی، تامین ‌اجتماعی، كمیته امداد، صندوق‌ بازنشستگی و بنیاد مسكن، متولی شناسایی مخاطبان و مدیریت اجرای طرح خواهند بود.در مسكن امید، یك خط‌ قرمز ترسیم شده است.

«مسكن‌امید» پی‌ریزی شد
 مجموعه برنامه‌هایی كه در نسخه جدید طرح جامع مسكن، برای دهك‌های كم‌درآمد در نظرگرفته شده، تقریبا مراحل پایانی تصویب را پشت‌سر گذاشته و در مرحله تعیین «متولی اجرا» قرار گرفته است.

وزارت راه‌وشهرسازی همانطور كه در ابتدای دولت یازدهم وعده داد، «سیاست» تازه‌ای را در ازای توقف طرح مسكن‌مهر، برای خانوارهای كم‌بضاعت فاقد مسكن اتخاذ كند، هم‌اكنون ماحصل یكسال مطالعه گروه‌های تحقیق بابت شناسایی طرح جایگزین را «مسكن‌اجتماعی» معرفی كرده است. طرح «مسكن‌اجتماعی»، سیاست «تامین مسكن حداقلی برای خانوارهای اجاره‌نشین 4 دهك اول» را دنبال می‌كند و دارای حداقل سه برنامه عملیاتی- محوری است.

در قالب «مسكن‌اجتماعی»، برنامه‌هایی همچون «ساخت مسكن ملكی»، «ساخت یا تامین مسكن اجاره‌ای» و همچنین «تامین كمك‌هزینه اجاره‌بها یا همان یارانه‌ اجاره مسكن» پیش‌بینی شده است.

به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، مسوولان بخش مسكن برای عملیاتی شدن این برنامه‌ها، با توجه به ملاحظه‌ای كه براساس تجربه به‌دست آمده از مسكن‌مهر، بابت پرهیز از دخالت مستقیم دولت در كار مسكن‌سازی دارند، به فكر استفاده از ظرفیت‌ نهادهای متولی معیشت كم‌درآمدها در مسیر اجرای «مسكن‌اجتماعی» هستند.

در این میان، اعلام آمادگی وزیر تعاون برای تامین مسكن كارگران، زمینه‌ای قوی برای همكاری دو وزارتخانه «راه‌وشهرسازی» و «تعاون، كار و رفاه‌اجتماعی» به‌وجود آورده است.  این دو وزارتخانه در نظر دارند، بخشی از سیاست‌ها و برنامه‌های طرح «مسكن‌اجتماعی» را تحت نام «مسكن‌امید» از سال94 در سراسر كشور به اجرا دربیاورند.

«مسكن‌امید» برای اولین‌بار، اردیبهشت امسال از زبان علی ربیعی وزیر تعاون در گردهمایی روز كارگر مطرح شد.

مسوولان وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی نیمه اول امسال اعلام كردند، برای تامین مسكن كارگران طرحی موسوم به «مسكن‌امید» با ظرفیت 2 میلیون واحدمسكونی برای كارگران و بازنشسته‌های تامین اجتماعی در نظر گرفته‌اند.

هر چند طی ماه‌های اخیر، سكوت در این باره، باعث فراموشی مخاطبان نسبت به این طرح شد، اما همان طور كه پیش‌تر، وزیر تعاون از مذاكره اولیه خود با وزیر راه‌وشهرسازی برای اجرای «مسكن‌امید» توسط دو وزارتخانه گفته بود، این طرح به‌زودی در قالب یك توافق مشترك شكل عملیاتی به خود می‌گیرد.

  ابعاد و مختصات مسکن امید
گزارش «دنیای‌اقتصاد» در این باره حاكی است: طرح «مسكن‌امید» با ظرفیت كلی حداقل 600هزار واحدمسكونی، برای یك دوره حداقل 6ساله پیش‌بینی شده است. وزارتخانه‌های راه‌وشهرسازی و تعاون، كار و رفاه‌اجتماعی در نظر دارند از ابتدای سال94 در قالب این طرح، سالانه نیاز مسكن حدود 100 هزار خانوار عضو 4 دهك اول را به یكی از سه شكل مسكن‌اجاره‌ای، مسكن‌ملكی و یارانه‌ اجاره‌بها، تامین كنند.

همه شیوه‌های اجرایی «مسكن‌امید» براساس سازوكارهای قید شده در نسخه جدید طرح جامع مسكن، طراحی خواهد شد.

طرح جامع مسكن، نقشه‌راه دولت یازدهم برای هر نوع اقدام در بخش مسكن محسوب می‌شود كه ریز مسیرهای اجرایی در سه زمینه‌ كلی «تامین مسكن همه دهك‌ها، ساماندهی بازار مسكن و همچنین نظام تامین مالی مسكن» در آن آمده است.

 

طبق نیازسنجی‌هایی كه در طرح جامع مسكن انجام شده، در فاصله سال‌های 1393 تا 1405، حدود 4/2 میلیون خانوار اجاره‌نشین در 4 دهك اول، جامعه مخاطبان «مسكن‌اجتماعی» را تشكیل خواهند داد كه در طول این 13سال، امكانات سكونتی و در عین حال توانمندسازی آنها باید توسط دولت انجام گیرد. هم‌اكنون برای حداقل 600 هزار خانوار از جمعیت كم‌درآمدهای متقاضی مسكن در بازه زمانی شش سال آینده، طرح «مسكن‌امید» در آستانه تصویب نهایی و اجرا قرار گرفته است.

هر چند در جریان مذاكرات اولیه ماه‌های اخیر، ظرفیت 2 میلیونی برای مسكن‌امید پیشنهاد شده بود؛ اما حساسیت مقامات وزارت راه‌‌وشهرسازی به طراحی یك ظرفیت واقعی و دست‌یافتنی باعث تعدیل رقم اولیه شد.

به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، در صورتی كه توافق نهایی دو وزارتخانه برای اجرای سیاست‌های مسكن‌اجتماعی در قالب طرح «مسكن‌امید» به امضای دو وزیر برسد، یكبار دیگر وزارت تعاون و مجموعه تعاونی‌های مسكن، به صحنه مسكن‌سازی برمی‌گردند.
این دو وزارتخانه– وزارت مسكن و وزارت تعاون- اولین بار در سال86 و در جریان اجرای طرح مسكن‌مهر، كار مشترك انجام دادند؛ آن زمان بنا بود 5/1 میلیون واحدمسكونی توسط تعاونی‌ها ساخته شود.

در حال حاضر، هنوز هیچ مصوبه یا توافق‌نامه رسمی بین وزیر راه‌وشهرسازی و وزیر تعاون، كار و رفاه‌اجتماعی، برای نحوه اجرای «مسكن‌امید» منعقد نشده است، اما مطابق پیش‌نویس طرح جامع مسكن، مطالعه كارشناسان و موضوعات پیشنهادی قرار است نهادهای تحت امر وزارت تعاون و وزارت راه‌‌وشهرسازی، ماموریت‌های مسكن‌امید را محقق كنند.

سازمان تامین اجتماعی، صندوق بازنشستگی، سازمان بهزیستی، كمیته امداد و همچنین بنیاد مسكن انقلاب اسلامی، مجموعه نهادها و دستگاه‌هایی هستند كه سكان مدیریت و نظارت بر اجرای مسكن‌امید را به دست خواهند گرفت. 

عباس آخوندی، اوایل امسال و در روز سالگرد تشكیل حساب 100 حضرت امام خمینی (ره)، با حضور در بنیاد مسكن، اعتبار اولیه‌ای معادل یك میلیارد تومان برای اجرای «مسكن ‌اجتماعی» به بنیاد ارائه كرد و از مسوولان بنیاد مسكن خواست مقدمات شناسایی جامعه مخاطبان را آغاز كنند.

هم‌اكنون بنیاد مسكن در كنار 4 نهاد دیگر، باید «مسكن‌امید» را جلو ببرند.
در قالب «مسكن‌امید»، قرار است نیاز مسكن 100 هزار خانوار 4 دهك اول در هر سال، از سه طریق ساخت مسكن ملكی، اجاره‌ای و همچنین پرداخت كمك‌هزینه اجاره‌بها تامین شود.

در این طرح، تشكیل تعاونی‌های مسكن كارگری پیش‌بینی شده است.

به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، برآورد می‌شود بسته سه منظوره ساخت، اجاره و كمك‌‌هزینه اجاره‌بهای طرح مسكن امید، برای كل دوره 6ساله، به حداقل 60 هزار میلیارد تومان منابع احتیاج داشته باشد. منابع «مسكن‌امید» شامل زمین، تسهیلات بانكی، كمك هزینه دولتی و آورده نقدینگی متقاضیان – دهك‌های 1 و 2 از پرداخت آورده معافند – خواهد بود.
به این منظور، سه بانك رفاه، تعاون و مسكن، بخش‌هایی از عملیات تامین مالی مسكن‌امید را برعهده خواهند گرفت و مابقی منابع مالی مورد نیاز از محل وجوه اداره شده دولتی و منابع طرح هدفمندی یارانه‌ها تامین خواهد شد.

همچنین مصوبه پرداخت 300 هزار فقره وام 50میلیونی نوسازی در بافت‌های فرسوده كه اخیرا به تصویب دولت و شورای پول و اعتبار رسید نیز به كمك «مسكن امید» می‌آید.

  زمین «مسكن‌امید»، از كجا؟
به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، آن‌طور كه در طرح جامع مسكن به‌عنوان نقشه‌راه دولت در مسائل اجرایی بخش مسكن آمده است، «مكان‌یابی» برای هر نوع برنامه ساخت یا تامین مسكن در سال‌‌های آینده باید با محوریت «شهرمنطقه» انجام بگیرد. «شهرمنطقه» مجموعه شهر اصلی و شهرستان‌های اطراف در فاصله نزدیك به هم را شامل می‌شود؛ به گونه‌ای كه برنامه مسكن‌سازی در مناطقی كه به محل كار و فعالیت خانوارها نزدیك است و در عین حال امكان تردد و جابه‌جایی وجود دارد، اجرا خواهد شد.

مطالعات طرح جامع مسكن نشان می‌دهد: در دست‌‌كم دو دهه گذشته، مكان‌یابی‌ها برای تامین مسكن خانوارهای كم‌درآمد نادرست بوده و هماهنگ نبودن طرح‌های شهری با طرح‌های تامین مسكن باعث شده در فواصل دورتر از كلان‌شهرها یا روی زمین‌های گران‌قیمت داخل شهرها، برنامه‌ریزی‌های غیركاربردی انجام شود.

 

به همین خاطر، هم‌اكنون برای «مسكن‌امید»، متناسب با مكان اراضی تحت مالكیت دولت، اولویت به بافت‌فرسوده داخل شهرها و شهرستان‌های اطراف شهرهای اصلی داده شده است. در عین حال، طبق ماده‌ای از قانون ساماندهی مسكن، كلیه وزارتخانه‌ها و دستگاه‌‌های دولتی، مكلفند زمین‌های خود در داخل شهرها را به منظور اجرای طرح‌های تامین مسكن كم‌درآمدها، در اختیار وزارت راه‌وشهرسازی قرار دهند.

آنچه در حال حاضر، از طرف مسوولان وزارت راه‌‌وشهرسازی برای تامین «زمین» موردنیاز مسكن‌امید، جزو خط‌قرمز تعریف شده است، جلوگیری از هر نوع تمركزگرایی مطلق خانوارهای كم‌درآمد است.

قرار است، این خانوارها به صورت پراكنده از سه برنامه مسكن‌امید منتفع شوند؛ به این معنی كه ایجاد یك محله اجاره‌ای یا ملكی مخصوص 4 دهك اول، در دستور كار نیست.
اخبار اقتصادی - دنیای اقتصاد

 

ویدیو مرتبط :
سرانجام مسکن مهر و طرح جامع مسکن

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

جزئیات طرح مسکن امید برای قشرهای کم‌درآمد

 

علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفت‌وگو با تسنیم، درباره جزئیات طرح مسکن امید کارگران گفت: این طرح در چند بخش دنبال می‌شود که یکی از آنها مسکن کارگری و دیگری مسکن معلولان است.

وی ادامه داد: در مرحله اول بحث مسکن معلولان را آغاز کرده‌ایم. با توجه به اینکه مشکلات خانواده‌های معلول بسیار زیاد است تاکنون هشت‌هزار و 550 خانوار دارای بیش از دو معلول را شناسایی کرده‌ایم.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی بیان کرد: با همکاری بنیاد مسکن، بنیاد مستضعفان و وزارت راه و شهرسازی قصد داریم طی چند سال آینده تمام این افراد صاحبخانه شوند.

ربیعی در ادامه به واگذاری دوهزار مسکن در روستاهای کشور برای معلولان به‌همت بنیاد مسکن، بنیاد مستضعفان و ستاد اجرایی فرمان امام خمینی(ره) و وزارت مسکن خبر داد و گفت: اعتباراتی برای این بخش پیش‌بینی شده است که بخشی از این اعتبار در بخش معلولان است و مقرر شده 15 میلیون تومان توسط بنیاد مسکن، 6 میلیون تومان وزارت کار، دو میلیون تومان وزارت ورزش و 30 میلیون تومان اعتبار بانکی با بهره اندک و واگذاری زمین از سوی زمین و مسکن برای صاحبخانه شدن خانواده‌های دارای معلول و تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد در نظر گرفته شود.

وی تأکید کرد: بسته بعدی در راستای طرح مسکن امید، مسکن کارگری است که این موضوع را با شناسایی دهک‌های پایین آغاز خواهیم کرد و در نهایت بسته را به‌صورت کلی در شورای عالی رفاه رونمایی می‌کنیم. 

اخبار اقتصادی - تسنیم