صدور مجوز در ۱۵ رشته علوم انسانی مشروط شد

اخبار دانشگاه - صدور مجوز در ۱۵ رشته علوم انسانی مشروط شد

علوم انسانی هنوز به ثبات نرسیده. شورای عالی انقلاب فرهنگی در حال بازنگری رشته‌های علوم انسانی است؛ همان رشته‌هایی كه از ٤-٣ سال قبل كار بازنگری آن از سوی وزارت علوم دولت دهم شروع شد.

به گزارش اعتماد، در جدیدترین اخبار از شورای گسترش تحول علوم انسانی صدور مجوز جدید در ١٥ رشته علوم انسانی مشروط شده است. این شورا از وزارت علوم درخواست كرده تا ایجاد تحول در سرفصل‌های این رشته‌ها، شورای گسترش مجوز ایجاد این رشته‌ها را صادر نكند. ١۵ رشته‌ای كه در حال حاضر صدور مجوز جدید برای آن مشروط شده، شامل آموزش و پرورش، تاریخ، جامعه‌شناسی، حقوق، روانشناسی، تعلیم و تربیت، علوم سیاسی، علوم اقتصادی، فلسفه، فلسفه دین و كلام، فرهنگ، ارتباطات و رسانه، مدیریت، معماری و هنر است.

اسلامی كردن، بومی‌سازی، كارآمدی و به روز كردن چهار سیاست شورای تحول در بازنگری رشته‌های علوم انسانی است. این شورا همچنین پنج محور تحول برای این رشته‌ها مشخص كرده كه شامل تحول در حوزه سرفصل‌ برنامه‌های درسی، محتوا، دانشجو، اساتید و فعالیت‌های تحقیقاتی است. این شورا همچنین مقرر كرده یك نماینده از شورای تحول در شورای گسترش وزارت علوم حضور داشته باشد تا زمانی كه تغییرات لازم برای رفع مشكلات كوتاه‌مدت در سرفصل‌های ۱۵ رشته علوم انسانی شورای تحول ایجاده نشده مجوز این رشته‌ها حتی‌الامكان صادر نشود.

ساماندهی گزینش و پذیرش استاد و دانشجو در علوم انسانی
علاوه بر نظارت شورای تحول علوم انسانی بر محتوای رشته‌های بازنگری شده، این شورا در آخرین جلسه خود از ساماندهی گزینش و پذیرش استاد و دانشجو در علوم انسانی صحبت كرده است. غلامعلی حداد‌عادل، رییس شورای تحول علوم انسانی می‌گوید: «ساماندهی گزینش و پذیرش استاد و دانشجو برای جذب استعدادهای توانمند برای ورود به علوم انسانی به‌طور جدی مورد توجه است. » حداد عادل همچنین گفته: «حوزه‌های محتوای كتب درسی و آموزشی، اساتید و اعضای هیات علمی، دانشجو، موسسات و پژوهشگاه‌ها و پایان‌نامه‌ها و مجلات علمی حوزه‌هایی هستند كه توسط شورای تحول و ارتقای علوم انسانی مورد توجه قرار گرفته‌اند.» او گفته در حوزه محتوای آموزشی برخی دوره‌های آموزشی یا كم است یا زاید است و برخی سرفصل‌ها هم در این دوره‌ها همین‌گونه است. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی همچنین تاكید كرده نمایندگانی از شورای تحول و ارتقای علوم انسانی در شورای برنامه‌ریزی و شورای گسترش وزارت علوم، عضو باشند و به همین منظور خواستار اصلاح آیین‌نامه این دو شورا شده است.

شورای تحول، آخرین فیلتر
شورای تحول علوم انسانی آخرین فیلتر در بازنگری رشته‌های علوم انسانی است. بازنگری علوم انسانی از اصلی‌ترین برنامه‌های وزارت علوم دوره گذشته بود كه همراه با تبلیغات زیاد دنبال شد. در این دوره علوم انسانی دچار تغییر و تحولات اساسی از نظر محتوای دروس، رشته‌ها و گرایش‌های درسی و همچنین استادان فعال در این حوزه شد.

بازنگری سر‌فصل‌ها، حذف و محدود شدن رشته‌های دانشگاهی علوم انسانی و دانشجویان این رشته و همچنین بازنشستگی استادان مطرح این حوزه نمونه‌یی از عملكرد وزارت علوم در این زمینه بود. وزارت علوم در دوره پیش اصرار داشت بازنگری سرفصل‌ها و تغییر در محتوای رشته‌های علوم انسانی را با وجود گستردگی و دامنه این رشته‌ها و سرفصل‌های مربوط به آن تا پایان این دوره به اتمام برساند و آمارهای كمّی مربوط به بازنگری‌ها را در كنار سایر دستاوردهای وزارت علوم قرار دهد.

در همین راستا از ابتدای مطرح شدن بازنگری علوم انسانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی از سوی این وزارتخانه ماموریت یافت بازنگری‌های سرفصل‌ها را شروع كند و با همان شتابزدگی كه پژوهشگاه بازنگری سرفصل‌ها را به اتمام رساند، دانشگاه علامه طباطبایی نیز از سوی وزارت علوم بازنگری محتوای رشته‌های علوم انسانی را شروع كرد.

این دانشگاه نیز به ریاست صدرالدین شریعتی در صدر دانشگاه‌های كشور به تقویت هر چه بیشتر ارتباط حوزه و دانشگاه در راستای اسلامی كردن علوم انسانی پرداخت. ٥٥٥ درس منتخب از میان ٣٨ رشته علوم انسانی شروع به بازنگری شد و نهایتا به بازنگری گسترده در رشته‌هایی همچون علوم اجتماعی، روانشناسی و فلسفه علوم سیاسی انجامید. بعد از این مرحله شورای تحول، ارتقا و بازنگری علوم انسانی متشكل از روحانیون و اعضای حوزه علمیه قم از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب سرفصل‌ها و دروس بازنگری شده برای ابلاغ به دانشگاه‌ها را برعهده دارند.

با این وجود عملكرد این شورا نشان می‌دهد بعد از یك سال فعالیت و زیر ذره‌بین قرار دادن علوم انسانی تاكنون اقدام چندانی در این زمینه صورت نگرفته است. این در حالی است كه مسوولان وزارت علوم می‌گویند ما بعد از ٤-٣ سال تحول در علوم انسانی در این زمان منتظر دروس بازنگری شده بودیم تا مجوزهای لازم در این زمینه داده شود.

جای خالی اعتماد به دانشگاهیان
در حال حاضر بخشی از انتقادات به روند كار این شورا به تاخیر در بازنگری و تصویب رشته‌ها و بخش دیگری به حضور كم‌رنگ اساتید مطرح رشته‌های علوم انسانی در كار گروه‌های بازنگری است. این روند باعث شده بخش زیادی از سرفصل‌های بازنگری شده مورد تایید گروه‌های آموزشی دانشگاه‌ها نباشد.

مسوولان وزارت علوم می‌گویند شورای تحول با توجه به ماموریت جدیدی كه در این زمینه بر عهده دارد باید زودتر به نتیجه برسد. سپردن بخشی از كار به دانشگاهیان و گروه‌های آموزشی بخش دیگری از انتظارات دانشگاهیان است. مسوولان در این زمینه معتقدند دانشگاهیان ما توانمندی‌های لازم را دارند و نباید بازنگری علوم انسانی تنها به یك كمیته سپرده شود و از توانمندی‌های دانشگاه غفلت شود. براساس این روند محصول كار بازنگری نهایتا چیزی می‌شود كه مورد تایید متخصصان این رشته نخواهد بود. بخش زیادی از متخصصان رشته‌های علوم انسانی هم به روند كار این شورا كه با محدود‌سازی رشته‌های علوم انسانی همراه بوده، انتقاد دارند.

سید‌حسین حسینی، مدیركل دفتر گسترش آموزش عالی در گفت‌وگو با «اعتماد» با بیان اینكه توقف رشته‌های علوم انسانی مطلوب نیست، می‌گوید: تصمیمات شورای گسترش براساس مصوبات كمیته تحول است. اگر موردی در كمیته تحول مورد بررسی قرار می‌گرفت در شورای گسترش مطرح می‌شود در غیر این صورت باید منتظر مصوبات این شورا ماند. حسینی با بیان اینكه نباید در این زمینه بن‌بست ایجاد شود، می‌گوید: ما نمی‌توانیم علم را متوقف كنیم. در همه جای دنیا روال به این شكل است كه هر گونه تحول در علوم انسانی از درون دانشگاه‌ها به وجود می‌آید و این قبیل امور به دانشگاه‌ها ارجاع داده می‌شود.

پیشنهاد حذف كارشناسی فلسفه، راه‌اندازی رشته‌های پژوهش محور زنان در دانشگاه‌ها، بازنگری تمام سرفصل‌های رشته مدیریت، تغییر تمام منابع درسی و حذف گرایش‌ها در رشته روانشناسی، اصلاح برنامه‌های درسی معماری و شهرسازی در تمام مقاطع از جمله اقدامات شورای تحول علوم انسانی، تاكنون بوده است.

اخبار دانشگاه - اعتماد

صدور مجوز برای 564 رشته جدید در سه ماهه نخست امسال/ظرفیت سازی برای 83 هزار دانشجوی ارشد

صدور مجوز برای 564 رشته جدید در سه ماهه نخست امسال/ظرفیت سازی برای 83 هزار دانشجوی ارشد

خبرگزاری فارس: مدیرکل گسترش آموزش عالی با اشاره به صدور مجوز برای 564 رشته‌محل جدید کارشناسی ارشد در سه ماهه اول امسال از ظرفیت سازی برای پذیرش 83 هزار دانشجوی کارشناسی ارشد در سال جاری خبر داد.

ابوالفضل حسنی مدیرکل گسترش آموزش عالی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس با بیان اینکه تا کنون 83 هزار ظرفیت‌سازی برای پذیرش دانشجوی کارشناسی ارشد 91 صورت پذیرفته است، گفت: در سه ماهه اول امسال 564 رشته محل کارشناسی ارشد مجوز دریافت کرده‌اند که این میزان تا پایان سال قطعاً افزایش می‌یابد.

به گفته وی در سال 88 تعداد 387 رشته محل کارشناسی ارشد در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی کشور دایر بود، این تعداد در سال 89 با رشد 51 درصدی به 586 رشته‌محل رسید.

مدیرکل گسترش آموزش عالی با بیان اینکه در سال 90 تعداد رشته‌‌محل‌ها نسبت به سال 89 رشدی حدود 13 درصد داشته است، خاطرنشان کرد: تعداد رشته‌محل‌ها در سال 90 از 568 به 650 رشته‌محل افزایش یافت./فارس