سپرده‌گذاری با چه نرخی به صرفه است؟

هفت صبح: نرخ سود سپرده‌های بانکی با توجه به شرایط فعلی حتما افزایش پیدا خواهد کرد. کارشناسان می‌گویند حداقل سود، باید بالای 25 درصد باشد

از اولین روز‌های کاری سال 92 بحث تغییر سود سپرده‌ها به صورت جدی مطرح شده است. هر چند انتظار می‌رفت، تکلیف این موضوع در آخرین جلسه کاری شورای پول و اعتبار در اسفند ماه گذشته روشن شود اما تغییر در میزان نرخ سود تسهیلات و سپرده‌های بانکی و تصمیم‌گیری در مورد افزایش آن به امسال موکول شد.

  آیا سود سپرده‌ها افزایش می‌یابد؟

هر چند هنوز تصمیم قطعی در مورد افزایش سود سپرده‌های بانکی گرفته نشده است اما اظهارات مسئولان بانکی نشان می‌دهد به این نتیجه رسیده‌اند برای افزایش ماندگاری سپرده‌ها در بانک‌ها باید نرخ سود را بالا ببرند.

نوسانات شدید نرخ ارز و طلا، به ویژه در سال گذشته بازار‌های پولی و مالی کشور را تحت تاثیر قرار داده و سیستم بانکی را نیز با مشکلاتی مواجه کرده است. چنانکه طبق آمار بانک مرکزی در سال گذشته، شاخص ماندگاری سپرده‌های بانکی با کاهش روبه‌رو بود.

در این شرایط کارشناسان و فعالان اقتصادی معتقدند، افزایش نرخ سود بانکی می‌تواند برای سپرده‌گذاران ایجاد انگیزه کرده و از خروج سپرده‌های بانکی جلوگیری کند.

رئیس کل بانک مرکزی نیز در جدیدترین اظهارات خود با انتقاد از نرخ پایین سود بانکی گفته است: پایین نگه داشتن نرخ سود سپرده‌های بانکی طی سال‌های گذشته موجب کاهش سپرده‌گذاری در سیستم بانکی و افزایش تقاضای تسهیلات بانکی شده است. اما تجربه نشان داده تصمیم‌گیری در این مورد و اجرای آن حداقل 3 ماه طول می‌کشد و حالا سوال این است کسانی که سپرده‌گذاری بانکی را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کرده‌اند باید منتظر بمانند؟

---

  سپرده‌گذاری کوتاه مدت

کسانی که از قبل سپرده‌گذاری کرده‌اند فعلا دست‌شان به جایی بند نیست. مگر اینکه در زمان افزایش سود سپرده‌ها قرارداد‌شان را با بانک‌ها باطل کنند و از خیر سودهای قطعی بگذرند و مجدد سپرده‌گذاری کنند. این کار تنها زمانی به صرفه خواهد بود که سود سپرده‌ها حداقل پنج درصد افزایش یابد.

یعنی اگر کسی سپرده‌گذاری 5 ساله را با نرخ سود 20 درصد انجام داده و اکنون در سال سوم سپرده‌گذاری‌اش است در صورتی که نرخ سود سپرده‌های بلند‌مدت به 25 درصد برسد، بهتر است با باطل کردن قرارداد دوباره از اول سپرده‌گذاری کند.

در هیچ شرایطی برای سپرده‌های بلند مدتی که در سال چهارم قرارداد خود هستند به صرفه نیست که این کار را بکنند‌ اما کسانی که هنوز سپرده‌گذاری نکرده‌اند شانس بیشتری دارند که از افزایش سود سپرده‌های بانکی استفاده کنند.

آنها برای اینکه پول‌شان راکد نباشد می‌توانند آن را در بانک‌های مختلف با نرخ 9 درصد و به مدت شش ماه سپرده‌گذاری کنند. در این شرایط به محض بالا رفتن نرخ سود سپرده‌گذاری می‌توانند قرار‌داد‌شان را به بلند مدت تبدیل کنند.

---

   با چه نرخی سپرده‌گذاری به صرفه است؟

اما سوال مهم‌تر این است که در شرایط فعلی و با توجه به وضعیت بازار و بورس، سپرده‌گذاری با چه نرخی به صرفه است. کارشناسان بازار سرمایه معتقدند در شرایط فعلی، تنها با نرخ‌های بالای 24 درصد سپرده‌گذاری در بانک‌ها به صرفه است.

در غیر این صورت کسانی که بالای 20 میلیون تومان سرمایه دارند بهتر است بازارهای دیگری از جمله بورس را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند.

البته کسانی که توان ریسک کردن و ورود به بازار‌های پرریسک را ندارند همچنان می‌توانند سپرده‌های میان مدت را به عنوان یک راه برای حفظ ارزش پول‌شان انتخاب کنند.

---

  سود‌ها چه میزان افزایش می‌یابد؟

مسئولان بانکی خصوصا مقامات بانک مرکزی هم ظاهرا به این نتیجه رسیده‌اند با سود‌های فعلی یا افزایش‌های یك تا دو درصدی اتفاقی در وضعیت سپرده‌ها نخواهد افتاد. به همین خاطر در اظهار‌نظرهای آنها هم صحبت از افزایش‌های شش تا هفت درصدی است.

خود بهمنی، رئیس کل بانک مرکزی می‌گوید: کاهش سپرده‌گذاری، کاهش تراز بانک‌ها را در پی دارد که خود موجب افزایش بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی می‌شود، که در ادامه این امر موجب افزایش پایه پولی شده و به افزایش تورم ختم می‌شود. نرخ سود ۲۰ درصدی زمانی که تورم دی ماه ۲۸.۷ درصد و تورم بهمن ماه ۲۹.۸ درصد است منطقی به نظر نمی‌آید.

 اگر نرخ سود سپرده‌ها و اوراق مشارکت تغییر نکند، با توجه به کاهش ارزش پول تمایل به بازار‌هایی مانند‌ ارز و سکه طبیعی است. نرخ واقعی سود یعنی سودی که پرداخت می‌شود، منهای نرخ تورم باید مورد توجه قرار بگیرد.

این خیلی مهم است که سیاست‌گذاری پولی ما به سمتی حرکت کند که اگر فکر می‌کنیم ورود پول به بازارهای دیگر برای اقتصاد مملکت مشکل درست می‌کند، این را تبدیل به سپرده‌گذاری با یک نرخ سود واقع‌بینانه کنیم. با این تفاسیر در صورت تصویب شورای پول و اعتبار باید منتظر نرخ‌های بالای 25 درصد برای سپرده‌های میان مدت بود.