سه نشانه مثبت از مذاکرات

همزمان با بروز نشانه‌های امید‌بخش در مذاكرات مطرح شد
انتقاد شدید نتانیاهو از «عقب‌نشینی كامل» 1+5 در برابر ایران
موگرینی: طرفین اراده سیاسی  برای دستیابی به توافق نشان داده‌اند

سخنگوی كمیسیون امنیت ملی مجلس: بازگشت ظریف امیدواركننده و نشانه‌ خروج مذاكرات از بن‌بست است

  در شرایطی ضرب‌الاجل نهایی مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+5 امشب، 9 تیر (30 ژوئن) به پایان می‌رسد که در حال حاضر به دلیل وجود اختلافات باقی مانده، تمدید چند روزه این گفت‌وگوها اصلی‌ترین سناریوی طرفین برای رسیدن به توافقی است که به گفته دیپلمات‌های حاضر در هتل کوبورگ وین، اراده سیاسی لازم برای دستیابی به توافق براساس چارچوب‌های به‌دست‌آمده از بیانیه لوزان وجود دارد.

اگرچه نگارش متن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) شامل متن و ضمائم در حال به پایان رسیدن است، اما همزمان طرف غربی و به‌خصوص برخی رسانه‌های همسو، در حال به راه انداختن بازی مقصر جلوه دادن طرف ایرانی برای هرگونه شکست احتمالی مذاکراتند که پیش‌تر نمونه آن را در آذر ماه 93 (نوامبر 2014) در وین شاهد بودیم که باعث شد مجددا گفت‌وگوها برای یک دوره هفت ماهه تمدید شود. در همین ارتباط، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی همزمان با برخی اظهارنظرهایی که در وین شنیده می‌شود، می‌گوید امتیازاتی که غرب بنا دارد در توافق نهایی به تهران بدهد، رو به افزایش است. او می‌گوید شاهد یک عقب‌نشینی کامل از خط‌قرمزهایی هستیم که قدرت‌های جهانی به تازگی به‌طور عمومی علنی کرده‌اند. به گزارش روزنامه صهیونیستی «هاآرتص»، بنیامین نتانیاهو، در جلسه هفتگی اعضای کابینه خود گفته است هیچ عجله‌ای برای امضای توافق نهایی با ایران وجود ندارد.

او این توافق را هر روز در حال بدتر شدن توصیف کرده است. نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی که از سرسخت‌ترین منتقدان مذاکرات جاری و توافق احتمالی به شمار می‌رود، مدعی شده است که هنوز برای بازگشت از توافق دیر نیست؛ برای بازگشت به خواسته‌هایی که جلوی ایران را به ادعای نتانیاهو، از مسلح شدن به سلاح اتمی می‌گیرد. نتانیاهو، پیش‌تر نیز در پیوند با «تغییر رفتار ایران» خواستار آن شده بود که توافق نهایی دربرگیرنده «تعهد روشن و بدون ابهام تهران برای به رسمیت شناختن اسرائیل باشد.» در واکنش به آن گفته‌ها، رئیس‌جمهوری آمریکا، گفته بود اینکه از ایران خواسته شود در توافقی برای اثبات صلح‌آمیز بودن برنامه اتمی‌اش، اسرائیل را به رسمیت بشناسد، قضاوتی به‌طور اصولی نادرست است.

اراده سیاسی در طرف‌ها
همزمان مسوول ارشد سیاست خارجی اتحادیه اروپا که روز یکشنبه به مذاکره‌کنندگان پیوست، می‌گوید تمام طرف‌ها «اراده سیاسی» لازم برای رسیدن به توافق نهایی را نشان داده‌اند. فدریکا موگرینی به خبرنگاران گفت: «این‌طور باید بگویم که اراده سیاسی وجود دارد. این را در همه طرف‌ها دیده‌ام. در نتیجه ما، تیم‌های مذاکره‌کننده را به ادامه کار بر سر متون گماشته‌ایم.»

عقب‌نشینی ایران از بیانیه لوزان
همزمان مقامات غربی در گفت‌وگو با خبرگزاری «رویترز» مدعی شده‌اند ایران در حال عقب‌نشینی از مفاد بیانیه لوزان است. به گزارش خبرگزاری تسنیم، رویترز که تلاش کرده زمینه مقصرسازی ایران را در صورت شکست مذاکرات در روزهای آخر این ماراتن فراهم کند، به اظهارات روز گذشته فیلیپ هاموند، وزیر خارجه بریتانیا اشاره کرد که به خبرنگاران در محل مذاکرات هسته‌ای گفت: «چالش‌های مهمی از جمله درباره پارامترهای توافق شده در لوزان سوئیس باقی مانده است.» هاموند گفت: «در برخی حوزه‌ها همچنان درباره تفسیر توافقات لوزان اختلافات اساسی وجود دارد.» برخی مقامات غربی این اظهارات هاموند را عقب‌نشینی در موضوعاتی همچون جزئیات فنی نظارت بر اجرای تعهدات ایران دانسته‌اند. یک مقام غربی ریشه این عقب‌نشینی را در مخالفت مقامات ارشد ایران با فریز کردن فعالیت‌های حساس هسته‌ای برای مدت زمان طولانی دانسته است.

توافق بدون بازرسی قابل تصور نیست
از سوی دیگر، لیندسی گراهام، سناتور جمهوریخواه آمریکایی در مصاحبه با الجزیره درباره توافق هسته‌ای گفت: «نمی‌توانم توافقی را تصور کنم که مورد تایید کنگره قرار گرفته باشد و در برگیرنده بازرسی‌ها از تاسیسات نظامی در هرکجا و هرزمان نباشد.» تیم کین، سناتور دموکرات آمریکایی نیز گفت: «تصور این مساله که از تاسیسات هسته‌ای بازرسی نداشته باشیم، نتیجه بخش نخواهد بود.» بن کاردین، دیگر سناتور دموکرات که مسوول مذاکرات میان جمهوری‌خواهان و دموکرات‌های آمریکا درمورد توافق هسته‌ای است نیز گفت: «موضوع تنها این نیست که آمریکا به دنبال چه چیزی است. مساله این است که آیا ایران به مسیری که ما خواهان حرکت در آن هستیم خواهد رفت یا خیر.»

بازرسی‌های تکمیلی
همزمان با طرح موضوع بازرسی‌ها به‌عنوان مهم‌ترین اختلافی که سرعت گفت وگوها را در ساعات پایانی ضرب‌الاجل کند کرده است، دیپلمات‌های اروپایی و آمریکایی در واکنش به اظهار نظر علنی مقامات ایرانی مبنی بر ممنوعیت بازرسی از اماکن نظامی، ادعا کردند که هرگونه بازدیدی از تاسیسات حساس ایرانی، بیش از آنکه به‌صورت «سیستماتیک» باشد، به‌صورت «تکمیلی» است تا موجب بازسازی اعتماد شود.

یک مقام رسمی دولت ایالات متحده تایید کرد که بازرسی‌ها از تاسیسات حساس (ایران) شامل پایگاه‌های نظامی به‌صورت سیستماتیک انجام نخواهد شد. به جای آن، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران قادر خواهند بود تا در مورد دسترسی مدیریت شده آنچه را که مورد نیاز بازرسان است، در اختیار آنها قرار می‌دهد بدون اینکه اسرار نظامی و صنعتی ایران افشا شود، مذاکره کنند. بلومبرگ همچنین به نقل از تعدادی از دیپلمات‌های نزدیک به مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 در وین که خواستند نامشان فاش نشود گزارش داد که «ایران پذیرفته است تا پس از تایید اجرای محدودیت‌های اعمال شده بازرسان بین‌المللی منتظر تخفیف در تحریم‌ها بمانند.»

بازگشت ظریف با بسته پیشنهادی 1+5
از سوی دیگر سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس درباره بازگشت یك روزه ظریف به ایران گفت: «سفر ظریف به ایران نشان‌دهنده ارائه یک بسته پیشنهادی جدید است و به نظر می‌آید فضای مذاکرات در وین یک فضای امیدوارکننده شده و پیشنهادهای ارائه شده نشان می‌دهد که مذاکرات از بن بست خارج شده است.»

نوذر شفیعی در گفت‌وگو با خبرگزاری «تسنیم»، با اشاره به بازگشت وزیرخارجه به تهران گفت: «زمانی که در مذاکرات، پیشنهادی از طرف مقابل، در جلسه مطرح می‌شود، مسوولان یا باید تلفنی پیشنهاد را به کشور خود اطلاع دهند یا در یک سفر چند ساعته با مسوولان ارشد، نظرات ارائه شده را بررسی و تحلیل کنند.» محمدجواد ظریف روز یکشنبه محل مذاکرات کوبورگ را به سمت تهران ترک کرد و مجددا قرار است امروز سه‌شنبه راهی وین شود. همچنین سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز یکشنبه شب به منظور پیوستن به تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای به وین سفر کرد.

تمدید بلندمدت‌تر مطرح نیست
با زمزمه‌هایی که میان خبرنگاران درخصوص تمدید احتمالی مذاکرات شنیده می‌شود، سخنگوی فارسی زبان وزارت امور خارجه آمریکا گفت هدف ما همچنان رسیدن به توافق پیش از 30 ژوئن است. ممکن است چند روز بیشتر لازم باشد، مثل آنچه در لوزان اتفاق افتاد اما هیچ برنامه‌ای برای تمدید بلندمدت‌تر لازم و مطرح نیست. آلن ایر در گفت‌وگو با خبرگزاری «ترند» درباره روند مذاکرات هسته‌ای گفت: «‌همه طرف‌ها متعهد به رسیدن به توافق جامع و پایدار هستند. این فرصت کم‌نظیری است که نباید از دست برود.

در دو هفته پیش همه مذاکره‌کنندگان به‌طور فشرده و بدون وقفه سخت در تلاش بودند تا اختلافات باقی‌مانده حل شود. اما اختلافات و شکاف‌ها که بعضی از آنها عمده است سرجای خود باقی مانده‌اند. او افزود: «آنچه برای رسیدن به آن لازم و کافی است فقط تصمیم‌های سخت سیاسی است. ما امیدوار هستیم که در چند روز آینده در وین تلاش همه ما برای رسیدن به این هدف مثمر ثمر شود.» این در شرایطی است که دنیس راس، مشاور پیشین باراک اوباما، از تمدید مذاکرات خبر داد و گفت که احتمالا مذاکرات بین 3 تا 6ماه تمدید خواهد شد.

توافق بر سر لغو تحریم‌ها، اختلاف بر سر تحقیق و توسعه
گزارش‌ها حاكی است که طرف‌های مذاکره هسته‌ای در مذاکرات خود تا روز گذشته در زمینه جدول زمان‌بندی رفع تحریم‌ها علیه ایران به پیشرفت‌هایی دست پیدا کرده‌اند. بنابر گزارش منابع غربی، این موضوع که تاکنون از محورهای «دشوار» مورد بحث بین ایران و گروه 1+5 بود در حال حاضر دیگر موضوع چندان چالش‌برانگیزی در این مذاکرات به‌شمار نمی‌آید.

با این حال چگونگی ادامه روند تحقیق و توسعه در برنامه هسته‌ای ایران به‌ویژه در خلال دوره ۱۰ تا ۱۵ سال بعد از توافق نهایی هسته‌ای، هم‌اینک ازجمله مسائل فنی مورد بحث طرفین است. بنا بر این گزارش، روز گذشته در وین، کار نگارش پیش‌نویس توافق نهایی اتمی ادامه یافت و جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا نیز با بان کی‌مون، دبیرکل سازمان ملل متحد دیدار داشت؛ کری این دیدار را «خوب» توصیف کرده و از «سخت‌کوشی» بان کی‌مون در جریان مذاکرات هسته‌ای با ایران تقدیر کرد. خبرگزاری مهر نیز روز گذشته نوشت که وزیران امور خارجه و انرژی ایالات‌متحده آمریکا جمع‌بندی نهایی خود از مذاکرات هسته‌ای و نقاط اختلاف را به کاخ سفید منتقل کرده و در انتظار دستور و فرمان نهایی باراک اوباما هستند.

 اخبار  سیاست  خارجی  -  دنیای  اقتصاد

سه نشانه مثبت در بورس تهران

اخبار اقتصادی - شاخص بورس تهران به 72 هزار واحد نزدیک شد
سه نشانه مثبت در بورس تهران

به این ترتیب روز گذشته رشد 85 واحدی در کارنامه بورس تهران به ثبت رسید و با آنکه در میانه معاملات مرز 72 هزار واحدی را رد کرد، اما در نهایت در رقم 71 هزار و 978 واحد توقف کرد. با این حال رشد بیش از 50 درصدی حجم معاملات نسبت به میانگین آن در سه هفته گذشته و رسیدن آن به حدود 497 میلیون سهم نشانه‌ای از حرکت ملایم بورس تهران به سمت خروج از رکود است.

این رشد برای ارزش معاملات البته حدود 30 درصد بوده است که رشد کمتری را نسبت به حجم معاملات نشان می‌دهد. این تفاوت تاکیدی بر گزارش‌های پیشین «دنیای اقتصاد» مبنی بر افزایش معاملات سهم‌های کوچک نسبت به سهم‌های بزرگ در بازار سهام تهران است. همچنین در معاملات دیروز بازار سرمایه، حقیقی‌ها نقش پررنگ و حضور فعال‌تری داشتند و این موضوع نشان می‌دهد که اعتماد به بورس تهران برگشته است.

از طرف دیگر کاهش فعالیت سرمایه‌داران حقوقی که با تامل و صبر بیشتری در بازار فعالیت می‌کنند نیز نشانه‌ای از وجود تردید‌ها در بورس است. شاید علت تردید حقوقی‌ها ابهام در نتیجه مذاکرات باشد، چرا که به نظر می‌رسد بورس همچنان در انتظار مذاکرات به سر می‌برد. اگر چه روند مذاکرات با کندی پیش می‌رود اما به اعتقاد وزیر امورخارجه دسترسی به توافقات دور از دسترس نیست.

به عقیده کارشناسان به نتیجه رسیدن مذاکرات سیاسی کشور می‌تواند بارقه‌های امید میان سهامداران حقوقی و حقیقی برای ایجاد رونق در وضعیت اقتصادی کشور و در نهایت خروج بورس از رکود فعلی را به وجود بیاورد.  به گفته فعالان بازار، اگر مذاکرات هسته‌ای به نتیجه برسد، می‌توان امیدوار بود که بازار سرمایه رشد یابد و شاخص کل و قیمت اغلب شرکت‌های بورسی با رشد همراه شوند و بار دیگر امید برای بازگشت به روند صعودی و جبران بخشی از زیان‌های تحمیلی به سهامداران افزایش یابد.

به عقیده بسیاری از کارشناسان روند بازار سرمایه براساس نتیجه نهایی مذاکرات هسته‌ای مشخص خواهد شد و در حقیقت روند بازار پس از شفافیت اثر واقعی توافقات بر اقتصاد نمایان می‌شود به‌طوری‌که اثر حقیقی توافقات بر تغییرات میزان فروش و صادرات شرکت‌ها و همچنین سوددهی آنها مشخص می‌شود.

در این راستا فرهنگ قرا‌گوزلو، کارشناس بازار سهام در مورد شرایط کنونی بورس و قیمت سهام گفت: قیمت سهم‌ها در كف تاریخی خود قرار دارد؛ قیمت‌هایی كه به نظر می‌رسد در سال‌های آینده دیگر تکرار نشود بنابراین اکنون بهترین زمان برای خرید سهام است و سهامداران برای جبران زیان‌های خود می‌توانند نسبت به خریداری سهام اقدام کنند.

وی افزود: کاهش نرخ تورم و به تبع آن کاهش نرخ سود سپرده‌ها در آینده می‌تواند موجب بهبود وضعیت بازار سهام شود.  وی روند رو به بهبود مذاكرات هسته‌ای را اثر‌گذارترین عامل بهبود وضعیت بازار سهام دانست و افزود: درپی مذاکرات هسته‌ای و سیاست‌های دولت در راستای ایجاد انضباط پولی و مالی، از یک سو زمینه برای برنامه‌ریزی سرمایه‌گذاران داخلی فراهم شده بنابراین با تامل بیشتری اقدام به بررسی طرح‌های توسعه‌ای و سرمایه‌گذاری می‌کنند و از سوی دیگر فضا برای سرمایه‌گذاران خارجی برای ورود به بورس تهران فراهم می‌شود که اینها همه می‌توانند موجب بهبود وضعیت بازار سهام شود.

وی با بیان اینکه در حال حاضرعمده مشكل سرمایه‌گذار خارجی محدودیت‌های قانونی ورود نقدینگی آنها به بازار سهام کشور است، افزود: اگر محدودیت‌های قانونی حل شوند، سرمایه‌گذاران خارجی ریسك‌های سیستماتیك كشور را می‌پذیرند، چرا که تصمیم‌گیری آنها در مورد آن قسمت از نقدینگی است که می‌خواهند در بازارهای نوظهور مثل تركیه، چین، ایران، آفریقای جنوبی، گامبیا، ویتنام، برزیل و... سرمایه‌گذاری کنند نه در بازارهای توسعه یافته که در مقایسه این بازارهای نوظهور با یکدیگر باید گفت سهام شرکت‌های بورسی ایران بسیار ارزان‌تر از سایر بازارهای نوظهور است بنابراین از جذابیت بیشتری نیز برخوردار خواهد بود.

این کارشناس بازار سهام با بیان اینکه 8 ماه پیش در خرید سهم‌ها منطق خاصی نبود، گفت: در دوران اوج رونق بورس هیج تغییری در وضعیت اقتصادی و بحث مذاکرات به وجود نیامده بود و قیمت سهام به‌صورت کاذب رشد می‌کرد اما اکنون وضعیت اقتصادی بهبود یافته و قدرت چانه‌زنی افزایش یافته و همچنین وحدت و یکپارچگی در ارکان اجرایی کشور به وجود آمده و در بحث مذاکرات نیز اظهار نظرهای خوش‌بینانه‌ای از سوی رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه صورت گرفته که همه این عوامل بورس را با رونق مواجه می‌کند.

  این کارشناس بازار سرمایه وضعیت شرکت‌های بورسی را مد نظر قرار داد و گفت: برخی از شركت‌ها ٧٠ درصد ظرفیت خود كار می‌كنند كه اگر اوضاع اقتصادی کشور بهبود یابد و توافقات حاصل شود، می‌توانند سود‌آوری خود را تا دو برابر افزایش دهند و این مهم در بهبود وضعیت بورس بسیار موثر خواهد بود.

وی در پایان به سرمایه‌گذاران پیشنهاد کرد: با دید حداقل سه ساله وارد بازار سهام شوند و از تصمیم‌های شتاب‌زده و هیجانی پرهیز کرده و با دانش و تفکر به بازار وارد شوند و بازاری که ماهیت آن با بازار سپرده و اوراق مشارکت متفاوت است را با هم مقایسه نکنند.

در بازار چه گذشت؟
در داد‌و‌ستدهای روز گذشته بورس تهران شاخص برای دومین روز متمادی توانست رشد کند و در مدار مثبت قرار بگیرد.

نمادهای سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی، کشتیرانی، فولاد آلیاژی ایران، ایران‌خودرو، مپنا و گل‌گهر با بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص باعث رشد این متغیر شدند. این در حالی بود که تاپیکو با بیشترین تاثیر منفی بر شاخص مانع رشد بیشتر این متغیر شد. سایر شاخص‌های بورسی نیز دیروز صعودی شدند، به‌طوری که شاخص صنعت 78 واحد بالا رفت. همچنین شاخص‌های بازار اول و دوم به ترتیب 71 و 112واحد رشد را ثبت کردند.

خودرویی‌ها، گروه مالی و انبوه‌سازی با بیشترین حجم معاملات در صدر برترین گروه‌های بازار قرار گرفتند. بیشترین رشد شاخص‌های صنعتی نیز متعلق به گروه زراعت، سایر مالی و کانی غیر‌فلزی بود.

صدرنشینی بازار نیز با بیشترین رشد قیمت متعلق به نمادهای فولاد آلیاژی ایران، شهد ایران، صنایع خاک چینی ایران، ایران ارقام، فرآورده‌های نسوز آذر، کارخانجات تولیدی شیشه رازی و سالمین بود. این در حالی بود که صنعتی آما، سرماآفرین، پشم شیشه ایران، پارس سوئیچ، پمپ ایران، لامپ پارس شهاب و سرمایه‌گذاری نیرو با بیشترین کاهش قیمت در انتهای جدول معاملات قرار گرفتند.

همچنین سهامداران دیروز برای تصاحب سهام شرکت‌های فرآورده‌های نسوز آذر، کارخانجات تولیدی شیشه رازی، بین‌المللی توسعه ساختمان، سیمان فارس، صنایع آذرآب، بهنوش ایران و داروسازی کوثر سنگین‌ترین صف‌های خرید را تشکیل دادند. در مقابل طولانی‌ترین صف‌های فروش متعلق به نمادهای کاغذسازی کاوه، فولاد امیرکبیر کاشان، پارس پامچال، پارس الکتریک، سیمان مازندران، سیمان اصفهان و تایدواتر خاورمیانه بود.

اخبار اقتصادی - دنیای اقتصاد