اخبار


2 دقیقه پیش

عکس: استهلال ماه مبارک رمضان

همزمان با آغاز ماه مبارک رمضان جمعی از کارشناسان حوزه نجوم همراه با نماینده دفتر استهلال مقام معظم رهبری عصر دوشنبه هفدهم خرداد برای رصد هلال شب اول ماه مبارک رمضان بوسیله ...
2 دقیقه پیش

تا 20 سال آینده 16 میلیون بیکار داریم

وزیر کشور گفت: در نظام اداری فعلی که می‌تواند در ۱۰ روز کاری را انجام دهد، در ۱۰۰ روز انجام می‌شود و روند طولانی دارد که باید این روند اصلاح شود. خبرگزاری تسنیم: عبدالرضا ...

سموم کشاورزی بلای جان ایرانی‌ها



اخبار,اخباراجتماعی,سموم کشاورزی


 اخبار اجتماعی - سموم کشاورزی بلای جان ایرانی‌ها

نوع سم هم خیلی مهم است، بعضی از آنها کمتر و بعضی از آنها بیشتر جذب می‌شوند. برای آنها که کمترند، با شستن این مشکل کم می‌شود ولی خیلی مواقع نمی‌توان کاری برای آنها کرد.

مردم میوه بخورند یا نه، و اگر بله، چطور آنها را آماده خوردن کنند؟ تعداد زیادی از ایرانی‌ها سال‌هاست که با این موضوع درگیرند؛ از چندسال پیش که با هر تابستان، نگرانی از ابتلا به وبا به دلیل آبیاری سبزی با آب‌های آلوده پیش آمد تا حالا که آلوده بودن میوه‌ها و صیفی‌جات به سموم و آفت‌کش‌ها، دردسرساز شده.

به گزارش شهروند، «محسن مروتی»، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات گیاه پزشکی و کارشناس باقی مانده سموم، یکی از افرادی است که هرچند وقت یک بار درباره تاثیر میوه‌های آلوده به سموم بر سلامت مردم هشدار می‌دهد.

او حالا می‌گوید که سرطان‌زا بودن این میوه‌ها ثابت شده و برای همین دیگر وقت آن است وزارت بهداشت به وظایفش برای نظارت بر مصرف میوه‌ها عمل کند.  به گفته او، مصرف میوه‌های آلوده به سموم، غیراز سرطان‌زایی، مشکلات دیگری را هم به‌دنبال دارد؛ از افزایش ناباروری گرفته تا مشکلات عصبی.

حالا چندسالی می‌شود که هر چند وقت یک بار در میان مردم نگرانی‌هایی درباره مسموم بودن بعضی میوه‌ها و صیفی‌جات ایجاد می‌شود. روند رسیدگی به این موضوع در دولت و دستگاه‌های مربوطه در این سال‌ها چطور بوده و چرا اساسا این موضوع تبدیل به یک مشکل لاینحل شده؟
مساله باقی ماندن آفت‌کش‌ها و سموم در محصولات کشاورزی، مساله‌ای است که ما حدود ۱۲‌سال است که به‌طور ویژه آن را بررسی می‌کنیم. ‌سال ۱۳۴۶ که برای نخستین‌بار جلسه کمیسیون کدکس ایران برگزار شد و ایران ملزم شد تا این موضوع را به‌طور رسمی پیگیری کند ولی از آن زمان تا‌ سال‌های ۸۱ و ۸۲، ایران هیچ کاری در این زمینه نکرد.

بعد از آن، این موضوع کم کم جدی‌تر شد و ایران با همکاری فائو، دو آزمایشگاه در سازمان دامپزشکی ایجاد کرد تا بتوان تولیدات دامپزشکی را که زیرنظر این سازمان است، از نظر تاثیر باقی ماندن سموم در بدنشان بررسی کرد.  برای این کارها، یکسری استاندارد نیاز داشتیم که تا آن زمان وجود نداشت، بنابراین از استانداردهای کدکس استفاده می‌شد و باقی استانداردها، چون تا آن زمان به‌طورکلی پایش انجام نمی‌شد. تا این‌که ما با پیگیری‌هایی که کردیم متوجه شدیم طبق قانون  پایش محصولات کشاورزی زمانی که برای مصرف مردم آماده می‌شود، به عهده وزارت بهداشت است ولی تولید محصولات سالم و بدون آلاینده به عهده وزارت کشاورزی است.

یعنی الان وزارت جهاد کشاورزی نظارتی بر چگونگی رسیدن محصولات کشاورزی به مردم و مصرف آن ندارد؟
خیر، این وزارت بر مرحله تولید این محصولات نظارت می‌کند.

 اخیرا کارشناسان حوزه کشاورزی مانند خانه کشاورز اعلام کرده‌اند که وزارت جهاد کشاورزی هم باید مانند وزارت بهداشت بر مراحل تولید تا مصرف محصولات کشاورزی نظارت داشته باشد.


به هرحال آنطور که مقرر شده از تولید تا رسیدن به بازار به عهده وزارت جهاد کشاورزی است ولی وقتی که وارد بازار شود، به عهده وزارت بهداشت قرار می‌گیرد چون سلامت مردم قطعا به عهده وزارت بهداشت است.

حالا با این اوصاف، وزارت بهداشت به وظیفه‌اش دراین‌باره عمل می‌کند؟ چون آنطور که به نظر می‌رسد، وظیفه نظارت بر سلامت محصولات کشاورزی مانند سبزیجات و میوه و درجه سلامت آنها بین سازمان‌های مختلف دست به دست می‌شود.

خیر، وزارت بهداشت هیچ گاه به وظیفه‌اش دراین‌باره عمل نکرده و هنوز نمی‌کند. به زبان دیگر، پایشی که باید به‌طور منظم و منسجم وجود داشته باشد، به هیچ وجه وجود ندارد.

و از نظر شما وزارت جهادکشاورزی در مرحله تولید محصولات کشاورزی، کاملا به وظیفه‌اش عمل می‌کند؟
نمی‌توان گفت به‌طور کامل ولی در این حوزه، پایش‌ها و فعالیت‌هایی را انجام می‌دهد. درحالی‌که وزارت بهداشت درحال حاضر محصولات غذایی فرآوری شده مانند کنسروها را گاه گداری چک می‌کند ولی نظارت دایم بر محصولات کشاورزی در میادین میوه و تره‌بار برای تخمین سلامت آنها به هیچ وجه وجود ندارد و در این زمینه ضعف زیادی دارد.

خب فکر می‌کنید دلیل این نظارت نکردن چیست؟ چرا این وزارت که متولی سلامت مردم است بر موضوع مهمی مانند محصولات میوه و سبزی که مستقیما با سلامت مردم ارتباط دارد، نظارت نمی‌کند؟
بهانه وزارت بهداشت دراین‌باره این است که می‌گویند ما استاندارد ملی نداریم درحالی‌که در‌سال ۸۶ وزارت کشاورزی اولین سری استانداردهای ملی حداکثر میزان مجاز باقی مانده سبز را ارایه داد؛ یعنی دیگر بهانه‌ای برای وزارت بهداشت نبود که بگوید من استاندارد ندارم. ما در‌سال ۸۹ هم این استانداردها را بازبینی کردیم.  از ‌سال ۸۹ تا حالا، یعنی چهارسال، وزارت بهداشت هنوز نتوانسته کاری دراین‌باره انجام دهد.  بهانه دوم آنها این است که ما امکانات لازم را برای این موضوع نداریم.

این امکانات دقیقا چیست؟
امکانات اصلی موردنیاز برای این موضوع، چند آزمایشگاه مرجع است که هر چند وقت یک بار نمونه‌های محصولات کشاورزی را بیاورند و آزمایش کنند. مساله دیگر این است که اگر وزارت بهداشت آلودگی دید، چه باید کند؟ واقعیت این است که سیستم برگشت به تولیدکننده وجود ندارد. وزارت کشاورزی درحال حاضر برنامه‌ریزی کرده که محصولات کشاورزی با یک کد ۱۶ رقمی وارد بازار شود و بر اساس آن اطلاعات تولیدکننده ثبت است؛ براساس آن اگر محصولی آلوده باشد به تولیدکننده برمی‌گردد و تا زمانی که نتواند محصول سالم تولید کند، اجازه تولید محصول ندارد.  ما از سهم خودمان که تولید سالم است حرکت‌های خوبی انجام شده ولی ما بیشتر از وزارت بهداشت انتظار داشتیم که پایش‌های بهتری انجام دهد و همکاری بهتری در این زمینه داشته باشد.

در دولت جدید و با توجه به این‌که وزارت بهداشت در بعضی حوزه‌ها درحال برداشتن گام‌های بزرگی است، تغییری دراین‌باره ایجاد نشده؟
الان مدتی است که وزارت بهداشت جلسات و برنامه‌هایی برگزار می‌کند و هر از گاهی حرکت‌هایی انجام می‌شود ولی آنطور که باید و شاید، این موضوع پیگیری نمی‌شود.  الان با توجه به این‌که ما استانداردهای لازم را داریم، وزارت بهداشت باید نمونه‌هایی را بردارد و از نظر استانداردهای مختلف، آنها را بررسی کند.  وزارت جهاد کشاورزی سعی می‌کند تا جایی که ممکن است اجازه ندهد آلودگی بیش از حد مجاز شود و پیشنهاد می‌کنیم که از مواد غیرسمی آلترناتیو که تحت عنوان مواد و عوامل بیولوژیک است استفاده شود که تاثیر سویی بر انسان ندارد.  تا حدی هم موفق بوده‌ایم ولی این کافی نیست.  ما می‌گوییم که درست کنترل شود ولی وقتی از بیرون و از بازار برای این کنترل‌ها فشار نیاید، فایده‌ای ندارد.

البته همه موارد هم به وزارت بهداشت و نظارتش برنمی‌گردد، در مرحله تولید محصولات کشاورزی و سمپاشی آنها هم هنوز مشکلات زیادی وجود دارد.  مثلا در چند‌سال گذشته ورود آفت‌کش‌ها و سم‌های چینی و هندی بی‌کیفیت به ایران، باعث دو چندان شدن این مشکل شده است.  مشکل دیگر هم ناآشنا بودن کشاورزان با سم‌های مختلف و چگونگی استفاده از آنهاست.

درست است. یکی از عمده دلایل آلودگی‌های محصولات کشاورزی همین است.

از چه زمانی این مشکل سم‌های وارداتی بیشتر شد؟
از زمان شروع تحریم‌ها. هرچه این تحریم‌ها بیشتر شدند، این مشکل هم شدت بیشتری پیدا کرد.  از وقتی تحریم‌ها بیشتر شد، یا شرکت‌های اروپایی فروشنده آفت‌کش‌ها هم سخت‌تر آن را به ما فروختند یا اگر هم وارد می‌شد، قیمت‌های آن‌ها به اندازه‌ای بالا است که کشاورز نمی‌تواند آن را بخرد. شرکت‌های داخلی تولیدکننده، سم‌ها را از چین و هند وارد می‌کنند و آنها را به‌صورت عمده به کشاورزها می‌فروشند.
 
مشکلات این سموم دقیقا چیست؟
اولا تکنیک‌هایی که در آنها استفاده می‌شود، تکنیک‌های استاندارد نیست. ثانیا آن چیزی که به‌عنوان مواد همراه به آنها می‌زنند از کیفیت لازم برخوردار نیست و این دو موضوع باعث کارا نبودن این سموم به اندازه کافی می‌شود. مثلا در خیلی موارد ما می‌بینیم که چون کیفیت این سموم به اندازه کافی نیست، کشاورزان اگر مثلا قرار است یکی دو بار از این سموم استفاده شود تا ۱۵ بار هم از آن استفاده می‌شود.

مصرف سالانه آفت‌کش‌ها برای محصولات کشاورزی سالانه در ایران به چه اندازه است؟
مصرف آفت‌کش‌ها در ایران از‌ سال ۸۰ تا ۸۴ که بررسی نمی‌شد، بالای ۶‌هزار تن در ‌سال بود که در ‌سال‌های ۹۰ و ۹۱ به ۲۰‌هزار تن رسید و حالا هم می‌توان گفت که این مصرف دقیقا ۱۶ تا ۲۰هزارتن است. مصرف سموم در دنیا سالانه چهار‌میلیون تن است.  در هیچ جای دنیا اینطور نیست که محصولات کاملا عاری از سموم تولید شود و مقدار کمی از این محصولات عاری تحت‌عنوان ارگانیک تولید می‌شود که چون قیمتشان خیلی بالاست، ‌درصد استفاده آن زیاد نیست.  


 چندسالی می‌شود درباره تولید این محصولات در ایران هم صحبت می‌شود.
ما در ایران چیزی به‌عنوان محصولات ارگانیک نداریم، محصولات سالم داریم که استانداردهای لازم در آنها رعایت شده است.

و تولید و مصرف آنها هنوز در ایرن فراگیر نشده، درست است؟
نمی‌شود هم که فراگیر شود. چون در حالت عادی هم وقتی محصولی تولید می‌شود بین ۳۰ تا ۴۰ درصد، خسارت می‌بیند.  در جایی مانند آمریکا گفته می‌شود که اشکال ندارد من این خسارت را می‌دهم ولی محصولات ارگانیک را دو برابر می‌فروشم ولی این موضوع در ایران کشش ندارد چون خرید همین محصولات عادی کشاورزی هم که تولید می‌شود برای تعداد زیادی از مردم سخت و گران است و بنابراین مسلم است که در ایران نمی‌توان تولید و مصرف این محصولات را گسترش داد بنابراین استفاده از سم کماکان در اولویت است.

در بقیه کشورهای دنیا هم مانند ایران محصولات گلخانه‌ای بیشتر از بقیه محصولات، مشکل آلوده بودن به سموم را دارند؟
ما درحال حاضر چند قطب تولید محصولات گلخانه‌ای داریم؛ یکی در جیرفت است و بقیه در تهران و کرج. اگر به آنها سر بزنید متوجه می‌شوید که آنها اصلا سازه‌های مناسب و استانداردی ندارند.  مثلا گلخانه‌های هلندی از هر نظر کنترل می‌شوند.  اما در ایران این موضوع برعکس است.

خب وزارت جهاد کشاورزی تصمیم جدی‌ای برای کنترل این گلخانه‌ها و محصولات آنها ندارد؟
در دوره‌های مختلف نظارت‌هایی وجود داشته است ولی به هرحال مگر تا چه حد می‌توان کشاورزان را کنترل کرد؟

اگر اینطور است پس چرا در همین کشورهای خارجی که خودتان گفتید این نظارت‌ها وجود دارد؟
در این کشورها با مکانیسم‌هایی این نظارت‌ها وجود دارد.  در کشورهای اروپایی محصولات فله خیلی کم است و کد رهگیری دارند، به محض این‌که آنها را بزنیم، تولیدکننده پیدا می‌شود اما ما این سیستم‌ها را در ایران نداریم.

مگر این نظارت‌ها چقدر سخت است؟ وزارت جهاد کشاورزی با این‌که می‌داند آلوده بودن محصولات کشاورزی به سموم، مستقیما با سلامت مردم در ارتباط است و به آن ضرر می‌رساند، چرا در طول همه این سال‌ها یک سیستم نظارتی درست برای این موضوع در نظر نگرفته و وزارت بهداشت را برای عمل به وظیفه‌اش پای کار نکشیده است؟
اولا این موضوع زیرساخت‌های خیلی مهمی مانند تجهیزکردن آزمایشگاه‌ها می‌خواهد. موضوع دیگر این است که در ایران، بیشتر خرده کشاورز وجود دارد تا کلان کشاورز، ولی در کشورهای پیشرفته اینطور نیست و یک کشاورز ممکن است ۱۰۰ تا ۲۰۰ هکتار زمین داشته باشد و بنابراین نظارت بر آنها خیلی آسان‌تر از نظارت بر خرده زمین‌هایی است که محصولاتشان به بازار ایران می‌رود. سازمان حفظ نباتات این کار را با همراهی کلینیک‌های کشاورزی انجام می‌دهد و از آنها خواسته با کشاورزان در ارتباط باشند، به آنها کد دهند اما هنوز تمام نشده چون تعداد کشاورزان ما بالاست.  


این سموم و آفت‌کش‌ها بیشتر در کدام محصولات کشاورزی باقی می‌مانند؟
در محصولات گلخانه‌ای خیار و گوجه عمده‌ترین محصولاتند و در تولیدات باغی، توت‌فرنگی. متاسفانه بیشتر محصولات گلخانه‌ای ما، محصولات تازه خوری‌اند مانند خیار و گوجه‌فرنگی.  یکی از خطرناک‌ترین این محصولات خیار است و بیشترین آسیب را در آن داریم.

پیاز چطور؟ چون قبلا اعلام شده که حدود ۳۰ تا ۴۰‌درصد آلودگی‌ها مربوط به خیار است.
ما چندان روی پیاز کار نکرده‌ایم، چون بیشتر اوقات پخته می‌شود و این موضوع آلودگی آن را با میزان زیادی از بین می‌برد.

اینکه گفته می‌شود مشکل سمی بودن محصولات کشاورزی با درست شستن آنها از بین می‌رود، درست است؟
نوع سم هم خیلی مهم است، بعضی از آنها کمتر و بعضی از آنها بیشتر جذب می‌شوند.  برای آنها که کمترند، با شستن این مشکل کم می‌شود ولی خیلی مواقع نمی‌توان کاری برای آنها کرد.  


آمار کلی وجود دارد که چند‌درصد میوه‌ها و سبزیجات به آفت‌کش‌ها آلوده‌اند؟
در محصولات گلخانه‌ای به حدود ۳۰ تا ۴۰‌درصد می‌رسد ولی باز هم نمی‌توان دقیقا دراین‌باره آمار اعلام کرد.

بحث مهم درباره باقی ماندن سموم و آفت‌کش‌ها در محصولات کشاورزی، تاثیر آنها بر سلامت مردم و ایجاد سرطان‌های مختلف در مردم است. دقیقا تاثیر این آفت‌کش‌ها بر سلامت مردم چیست؟
ما نمی‌توانیم هیچ رابطه مستقیمی بین مصرف آفت‌کش‌ها و سرطان ایجاد کنیم.  تنها راهی که در دنیا این دو را به هم ربط داده‌اند، می‌گویند در مناطقی که مصرف آفت‌کش‌ها بالا است، سرطان بیشتر شیوع پیدا کرده. قطعا یکی از دلایل عمده سرطان این سموم است.

غیر از سرطان، چه مشکلاتی را ایجاد می‌کنند؟
مسمومیت‌ها که تکلیفشان معلوم است شرایط مزمن و غیرمزمن دارند که اگر تکرار شوند باعث چند بیماری می‌شوند.  این مسمومیت‌ها وقتی تکرار شوند باعث بیماری‌های عصبی مختلفی می‌شوند؛ پرخاشگری یکی از اصلی‌ترین آنها است. اختلال در حافظه کوتاه مدت و فراموشی‌های مختلف است.  اختلال یادگیری و فراگیری در کودکان، پارکینسون و آلزایمر از دیگر تبعات آن است. مساله دیگری که در ایران و به ویژه در تهران با آن مواجهیم، عقیم‌سازی و نابارور شدن است که ما روی آن کار کرده‌ایم و در کوتاه مدت هم می‌توان آن را دید.  اگر آمارهای مراکز عقیم‌سازی و...   را ببینید، متوجه می‌شوید آمار ناباروری و عقیم شدن در زوج‌ها بسیار بالاست. ما در اطلاعاتمان داریم که یک‌سری از سموم باعث عقیم شدن، سقط جنین و ناباروری می‌شود.

نوع این سموم مشخص است؟
آنها از خانواده‌های ارگانوفسفرها و ارگانوکلرها هستند که دسته دوم منع مصرف دارند.

ولی با این وجود در ایران مصرف می‌شود.
بله گاهی دیده می‌شود که انبارهایی داریم که این سموم را دارد ولی استفاده نمی‌کند یا همراه با دیگر سموم و به صورت قاچاقی وارد ایران می‌شود و در زمینهایی مصرف می‌شوند. یک‌سری سموم هورمونی هم وجود دارد که بیشتر در آمریکا و کانادا استفاده می‌شود و در ایران کمتر. کسانی که از این سموم استفاده می‌کنند دچار اختلالات هورمونی و جنسی‌اند.

سوالی که شاید تعدادی از مردم داشته باشند این است که به هرحال آنها نمی‌توانند میوه و سبزی استفاده نکنند. بهترین راه برای کمتر کردن آسیب‌های این سموم چیست؟
خود مصرف‌کننده باید تا جایی که ممکن است حداقل نکات را رعایت کند. مهم‌ترین کار این است که میوه‌ها را خوب و با آب نمک شست‌وشو دهند. در غذاهایی که باید پخته شوند، توجه شود که مواد کاملا پخته شوند، با دمای کم و مناسب و به مدت زیاد.  میوه‌هایی ماند خیار را حتما پوست بکنند.  اینها نکاتی است که مصرف‌کننده باید رعایت کند و وظیفه وزارت جهاد کشاورزی و بهداشت به جای خودش است.
 اخبار اجتماعی - شهروند
 


ویدیو مرتبط :
پهپادهایی ایرانی چگونه بلای جان ناوهای آمریکایی شدند?2

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

وقتی قلیان بلای جان ایرانی‌ها می‌شود



اخبار ,اخبار اجتماعی ,قلیان

اخبار اجتماعی - وقتی قلیان بلای جان ایرانی‌ها می‌شود

مصرف قلیان در کشور از خط قرمز عبور کرده و دیگر نمی توان با توصیه های پزشکی، امیدوار بود که آمار مصرف کنندگان مواد دخانی کاهش یابد. شاید، بارزترین شاهد این ادعا، نگرانی بیش از 4 هزار پزشکی باشد که با ارسال نامه ای به رئیس جمهور، نسبت به خطرات مصرف قلیان هشدار داده اند.

به گزارش مهر، موضوع قلیان کشی در جامعه روز به روز بر نگرانی دست اندرکاران حوزه سلامت می افزاید به طوریکه در آخرین اقدام، بیش از 4000 پزشک که در بین آنها چهره های شناخته شده و رجل سیاسی نیز دیده می شود، با نوشتن نامه ای به رئیس جمهور، از وی خواستند تا به هر نحو ممکن شده از عرضه قلیان در سطح قهوه خانه ها، سفره خانه های سنتی و... جلوگیری کند. زیرا، بررسی ها نشان می دهد که خطرات مصرف قلیان به مراتب بیشتر از کشیدن سیگار است. هرچند مصرف هر نوع مواد دخانی، با بیماریهای خطرناکی همراه است که از جمله آنها، می تواند به بروز انواع سرطانها اشاره کرد.

ماجرای نامه 4 هزار پزشک به رئیس جمهور
حدود یک ماه قبل بیش از چهار هزار نفر از ‏چهره‌های سرشناس حوزه سلامت کشور طی نامه‌ای به رئیس جمهوری با ابراز ‏نگرانی از مصرف بی رویه قلیان و سونامی سرطان ناشی از آن درخواست کردند تا بر اساس قوانین ‏جلوی گسترش روز افزون این پدیده خانمان سوز گرفته شود.

آنها این نامه را نوشتند که نگرانی خود را بروز دهند و از بالاترین مقام اجرایی کشور بخواهند که در این زمینه تدبیری بیاندیشد تا شاید بتوان از روند رو به افزایش گرایش به سمت مصرف قلیان در جامعه جلوگیری کرد.

بر اساس آنچه در نامه این پزشکان آمده است: "سرعت رشد ابتلا به سرطان در کشور به شکل قابل توجهی افزایش یافته است و کشور ما ‏بالاترین ‏روند رشد ابتلا به سرطان را در ‏دنیا داراست، 30 تا 35 درصد علت سرطان ها به عوامل خطری باز می گردد که ‏علت اصلی آن ‏دخانیات است و 30 درصد مرگهای ناشی از سرطان مستقیما با ‏دخانیات در ارتباط است. هر چند مبارزه ‏با دخانیات به یک ‏خواست جهانی بدل گشته و حتی قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات در کشور تصویب و ‏ابلاغ ‏شده است، اما متاسفانه ‏گام های عملی و متقنی که توانسته باشد مانعی بر توسعه مصرف سیگار و قلیان در کشور ‏بویژه در بین جوانان باشد، هنوز مورد ‏انتظار خیر ‏خواهان عرصه سلامت کشور است.  قلیان تفریحی است که هر روز ‏فاصله جوانان را با مرگ و نیستی کمتر می کند و ‏آنان را به ورطه فلاکت می کشاند."

15 درصد جوانان ایرانی قلیانی هستند
بر اساس ‏گزارش سازمان جهانی ‏بهداشت، سالانه پنج میلیون نفر به دلیل مصرف قلیان می ‏میرند و آخرین آمار منتشر شده از سوی وزارت بهداشت نیز ‏گویای آن است که ‏‏15 درصد جوانان 13 تا 15 سال در کشور مصرف ‏کننده قلیان هستند و سالانه در مجموع 35 هزار ‏تن تنباکو در کشور دود می شود.

در بخش دیگری از نامه پزشکان به رئیس جمهور آمده است: "هر چند این تحفه ‏استعماری در طول تاریخ ‏در زندگی اجتماعی ایرانیان ریشه دوانیده ‏است و لیکن امروزه توسعه این ناهنجاری با توجه به مضرات فوق العاده ای که برای ‏سلامت ‏آحاد جامعه ایجاد نموده است ‏به عنوان یک معضل اجتماعی شناخته می شود و می توان گفت قلیان دروازه ورود ‏نوجوانان به مصرف سایر مواد دخانی ‏است و ‏شیوع مصرف قلیان در بین حدود 37 درصد از نوجوانان و جوانان کشور، خطری ‏جدی برای سلامت این نسل ‏است.‏"

هر چند مصرف سیگار ساده تر و شیوع آن بیشتر از قلیان است اما میزان منواکسید کربن وارد شده به بدن انسان در اثر ‏استعمال ‏قلیان 6 برابر سیگار و میزان ‏عامل سرطانی قلیان 46 برابر بیشتر از سیگار است.

دیگر عوامل سرطانی ‏مانند ‏آرسنیک در قلیان چهار برابر سیگار و سرب در قلیان 202 برابر ‏سیگار است و تجارت انواع تنباکوها با ‏رنگ و بوی مختلف از ‏اسانس های گوناگون از یک طرف و فروش و نمایش انواع قلیان های داخلی و خارجی از کیفی ‏تا ‏جیبی از طرف دیگر سبب ‏گردیده است که آثار زیانبار این عامل دخانی دوصد چندان گردد. بیماریهای عفونی واگیردار ‏‏در اثر استفاده مشترک از شیلنگ ‏قلیان ‏و افزودن الکل یا داروهای روانگردان به تنباکوی قلیان، افزایش شدید نیکوتین ‏پلاسما و ضربان قلب و خطر ابتلا به سرطان ‏دهان، مثانه و ابتلا به آسم، حساسیت ‏آلرژیک و سل ریوی از دیگر ره ‏آوردهای این تحفه استعماری است.‏

پزشکان در نامه خود آورده اند: "جناب آقای رئیس جمهور؛ در شرایطی که مصرف سالانه 60 میلیارد نخ سیگار در کشور، سلامت و اقتصاد جامعه را به یغما می برد ‏و علی رغم تمام ‏مصائبی که ‏این عامل دخانی ایجاد نموده است، بحث استعمال قلیان و رواج آن در بین دختران و پسران جوان ‏نقل محافل ‏و رسانه های گوناگون است و مدیران دو سازمان ‏متولی وزارت بهداشت و نیروی انتظامی نسبت به عواقب شکل ‏گیری ‏آمارهایی درباره استعمال دخانیات بویژه قلیان در میان این قشر از جامعه هشدارمی دهند اما ‏پاسخ مناسبی در این ‏خصوص ‏دریافت نمی شود.‏"

وضعیت اسفبار استعمال قلیان در محافل خصوصی، قهوه خانه ها،رستوران ها معضلی است که رفع آن عزمی ملی و ‏حرکتی ‏جهادی را می طلبد و نیاز است تا ‏جنابعالی به عنوان رئیس جمهور شخصا میدان داری این حرکت جهادی را بر ‏عهده بگیرید و با ‏ایجاد جنبش ملی مبارزه با قلیان زمینه را برای پیشگیری از ‏نابودی نسل جوان این کشور فراهم نموده تا ‏شرمنده نسل آینده ‏نشویم.‏

استادان، اعضاء هیئت علمی دانشگاه ها و پژوهشگاه های علوم پزشکی و متخصصین آمار، پیشگیری و درمان ‏سرطان ‏ضمن ابراز نگرانی از گسترش ‏مصرف قلیان در کشور، خواستار و پیگیر اجرای کامل قانون جامع کنترل و مبارزه ‏ملی با دخانیات ‏مصوب سال 1385 و آئین نامه اجرائی آن مصوب سال 1386 ‏بوده که در آن ممنوعیت عرضه قلیان در ‏اماکن عمومی از جمله ‏قهوه خانه ها با صراحت مورد تاکید قرار گرفته است و اجرای قانون و آئین نامه اجرائی آن را ‏ضامن ‏حفظ سلامت آحاد جامعه ‏بویژه جوانان و آینده سازان این کشور می دانند. اکنون که تحقق عدالت و ارتقاء سلامت به ‏عنوان یکی از دغدغه های قابل ‏تقدیر ‏دولت تدبیر و امید در تابلوی تحول در نظام سلامت نمایان گردیده است، می طلبد ‏با توجه جدی به اصل تقدم پیشگیری ‏بر درمان با مبارزه ملی بر علیه قلیان و ‏بنگاه های عرضه کننده آن، زمینه را برای ‏اجرای کامل سیاست های سلامت ابلاغی از ‏سوی رهبری فراهم آورید.‏

واکنش وزیر بهداشت
بعد از نوشتن این نامه بود که پزشکان شروع کردند به هشدارهای پزشکی و خطراتی که می تواند مصرف قلیان برای سلامت فرد به دنبال داشته باشد. در همین ارتباط دکتر سید حسن هشمی وزیر بهداشت، نیز در نشست مشترک با وزیر صنعت، معدن و تجارت که اخیرا برگزار شده است، کاهش دسترسی به سیگار و قلیان را خواستار شد و گفت: با تولید و مصرف دخانیات به ویژه سیگار و قلیان مخالفیم.

وی افزود: افراد جامعه وقتی در اثر استعمال سیگار و قلیان مریض می شوند بیماریهای صعب العلاج، معلولیت و آسیبهای اجتماعی حاصل از مرگ و میر افراد افزایش می یابد که این هزینه های عمومی سلامت را نیز بالا می برد که بخشی از این موارد قابل جبران هم نیست.

وی مشکل عمده را ورود غیرقانونی سیگار به کشور بیان کرد گفت: هر قدر هزینه را بالا ببریم و دسترسی را کاهش دهیم، اگر دستگاه های نظارتی کار خود را به خوبی انجام ندهند کار بیهوده ای کرده ایم.

وزیر بهداشت در ارتباط با نامه 4000 پزشک به رئیس جمهور در سونامی سرطان ناشی از افزایش مصرف قلیان، افزود:  گفت: مطالبه همه ما به ویژه وزارت بهداشت مبارزه با مصرف دخانیات به ویژه سیگار و قلیان است که امیدوارم دستگاههای ذی ربط، مسئولانه رفتار کنند.

هاشمی با بیان اینکه استفاده قلیان ممنوع است به نامه 4000 پزشک به رئیس جمهور اشاره کرد و گفت: دستگاههایی که باید نظارت کند مشخص است؛ حال قوه قضاییه و اماکن مشخص در صورت دیدن تخلف باید متخلفان را به دست قانون بسپارند و مطابق قانون با آنها رفتار کنند که این به قوه قضاییه مربوط می شود.

وزیر بهداشت، نامه 4000 پزشک به رئیس جمهور را اقدامی نمادین از طرف کل جامعه پزشکی برشمرد و افزود: این به این معناست که همه جامعه پزشکی و همه خانواده ها و همه ایرانیان علاقه مند هستند که قانون دقیقا رعایت شود و در مواردی هم که تخلف می شود به شدت برخورد شود.

عرضه قلیان دم درب منازل
در همین حال دکتر علیرضا مرندی وزیر اسبق بهداشت و نماینده مردم تهران در مجلس با یادآوری نامه 4 هزار پزشک به رئیس جمهور درباره مهار سونامی ‏سرطان ناشی از مصرف بی رویه قلیان، یادآور شد: بیش از 4 هزار پزشک در نامه‌ای خواستار جلوگیری از عرضه قلیان شدند اما در عمل هیچ اتفاقی رخ نداد؛ این موضوع نشانگر آن است که جان مردم به هیچ وجه برای مسئولان اهمیتی ندارد.

وی با نگران کننده خواندن نگاه منفعلانه مسئولان نسبت به عرضه مواد دخانی در جامعه، تصریح کرد: به نظر می رسد سود ناشی از گردش مالی این صنعت مهمتر از جان انسانهاست.

مرندی با تاکید بر تصویب و ابلاغ قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات در کشور، تصریح کرد: جمهوری اسلامی جزو نخستین کشورهایی است که در زمینه جلوگیری از عرضه سیگار و سایر مواد دخانی قوانینی را پیگیر و به تصویب رساند بر این اساس به راحتی می‌توان جلوی عرضه مواد دخانی در کشور را گرفت تنها باید زمینه اجرایی شدن قوانین را فراهم کنیم.

وی با نگران کننده خواندن میزان مصرف سیگار در جامعه، گفت: امروز شاهدیم که قلیان علاوه بر قهوه‌خانه‌ها در درب منازل هم عرضه می‌شود که این وحشتناک است.

اخبار اجتماعی - مهر