سمنان، تهران جدید؟

مجله مهر: انتقال پایتخت از تهران بالاخره رای آورد. طرحی که از مدتی پیش و به دنیال تشدید مشکلات شهر تهران و به خصوص آلودگی هوا، جدی تر مطرح شد و امروز کلیات آن در مجلس به تصویب رسید. اما کدام شهر به جای تهران بار پایتخت ایران بودن را به دوش می کشد؟ سمنان ، هشتگرد یا ساوه؟

طرح انتقال پایتخت مهمترین دستور جلسه علنی امروز مجلس بود و پس از نطق مخالفان و موافقان طرح، با 110 رای موافق، 67 رأی مخالف و 10 رأی ممتنع از مجموع 214 نماینده حاضر در صحن، تصویب شد.

تهران با 15 میلیون جمعیت و مشکلات عدیده ای مثل آلودگی هوا و آلودگی های صوتی، همه را نگران کرده و در واقع اولین بار نیست که تعیین گزینه دیگری به عنوان پایتخت کشور، مورد توجه قرار می گیرد. طبق آمار سالانه سالانه  150 هزار نفر به جمعیت تهران اضافه می شود تا مشکلات این شهر بیشتر و بیشتر شود و دیگر از دست بزرگراه های دو طبقه ،تونل ها و زیرگذرها و طرح زوج و فرد و تعطیلی مدارس،  هم کاری برای درمان بیماری ترافیک و آلودگی هوای تهران برنمی آید. ضمن اینکه روی گسل قرار گرفتن تهران و احتمال وقوع آن زلزله بزرگ معروف، باعث شده تا مسئولان به فکر راهی برای کاهش جمعیت این شهر باشند.

اما حالا که تصویب شده در آینده تهران دیگر پایتخت نباشد، کدام شهر انتخاب می شود؟ در دوره های مختلف که این طرح مورد بررسی قرار رفته نام شهرهای مختلفی بر سر زبان ها آمده و البته بیشتر مردم گمان می کنند شهرهای بزرگی چون شیراز، اصفهان یا تبریز گزینه های احتمالی باشند. اما حرف های مسئولان کشور نشان از انتخاب شهرهای اطراف تهران به عنوان پایتخت دارد.

اواخر سال 91 سخنگوی کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور مجلس ،انتقال کامل وزارتخانه‌ها به شهر جدید پرند را مطرح کرد و محمد وکیلی استاندار سمنان هم در دیدار یک ماه پیش معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط زیست از این استان، سمنان را یکی از گزینه های مناسب برای انتقال پایتخت سیاسی کشور دانست.نزدیک بودن سمنان به پایتخت فعلی، یکی از مهمترین دلایلی است که نام این استان را جدی تر مطرح کرده است.

مدتی پیش علیرضا خسروی نماینده سمنان،‌مهدی‌شهر و سرخه در مجلس هم نزدیکی به تهران و وجود زیرساخت‌های مناسب را مهمترین ویژگی‌های شهرستان سمنان برای پایتخت شدن دانسته و گفته بود که در گذشته هم سمنان به عنوان گزینه اصلی انتقال پایتخت سیاسی مطرح شده بود.

البته به نظر می رسد اجرای طرح هایی مثل انتقال آب دریای خزر به سمنان هم بی دلیل نبوده و در واقع زمینه سازی برای انتقال پایتخت بوده است!


یکی از نمایندگان تهران در مجلس هم حدود یک سال قبل، تبریز را به عنوان اصلی ترین گزینه برای انتقال پایتخت اعلام کرده بود. ساوه هم یکی دیگر از شهرهایی است که نامش به عنوان پایتخت بعدی اعلام شده بود. اراک هم یکی از گزینه های احتمالی و مطرح شده بود که به نظر می رسد با وجود مشکلات زیست محیطی و به خصوص آلودگی هوای این شهرها ، بخت آنها برای پایتخت شدن کمتر باشد. البته نام هشتگرد هم چندباری به عنوان نامزد عنوان پایتختی اعلام شده بود.
مخالفان: این طرح منطقی نیست!

بر اساس ماده 1 طرح ساماندهی و انتقال پایتخت سیاسی و اداری که امروز تصویب شد، شورای ساماندهی پایتخت برای بررسی و جمع بندی مطالعات انجام شده درخصوص تراکم زدایی و ساماندهی شهر تهران، انتقال پایتخت سیاسی و اداری کشور، انجام پژوهش های ضروری و جانمایی مکان مناسب برای انتقال پایتخت سیاسی و اداری و ساماندهی پایتخت جدید، در قوه مجریه تشکیل می شود.

شورایی که با حضور رئیس جمهور یا معاون اول رئیس جمهور به عنوان رئیس شورا، وزیر کشور ،دو نفر از اعضای کمیسیون های شوراها و امور داخلی کشور و برنامه، بودجه و محاسبات با انتخاب مجلس شورای اسلامی، وزیران راه و شهرسازی، نیرو، جهاد کشاورزی، امور اقتصادی و دارایی و نفت، معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور، رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، شهردار تهران، نماینده ستاد کل نیروهای مسلح و رئیس سازمان پدافند غیرعامل تشکیل می شود.

ضمن اینکه این شورا موظف است حداکثر ظرف دو سال از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون، طرح جامع ساماندهی و انتخاب مکان مناسب برای انتقال پایتخت سیاسی – اداری را تهیه و برای انجام سایر اقدامات قانونی به دولت ارائه کند.

البته تصویب این کلیات مخالفانی هم داشت.مجید انصاری معاون پارلمانی رئیس جمهور با بیان اینکه نمی توان کارکنان دولت و وزارتخانه ها را به اجبار منتقل کرد یا به آنها گفت در تهران بمانند،گفت: «تجربه سایر کشورها در زمینه انتقال پایتخت موفق نبوده و با توجه به اینکه تهران ظرف ده ها سال شکل گرفته هیچکدام از نقاط کشور ظرفیت استقرار این امکانات و جمعیت را ندارد.»

جواد جهانگیرزاده عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم در جلسه امروز گفت: «طرح انتقال پایتخت اجرایی نخواهد شد چرا که تجربه کشورهای دیگر نشان می دهد این طرح آثار مثبتی در بر ندارد.ضمن اینکه اجرای این طرح به اعتبارات کلان نیاز دارد که در حال حاضر چنین اعتباراتی وجود ندارد.»

موسی غضنفر آبادی عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس هم معتقد است که مشکلات تهران را باید در خود این شهر حل کرد و طرح انتقال پایتخت فرار از مشکلات تهران است.

کمال علیپور خنکداری عضو کمیسیون عمران مجلس هم یکی دیگر از کسانی بود که امروز به عنوان مخالف این طرح صحبت کرد و گفت: «طرح انتقال پایتخت کاری غیرعقلانی و غیرمنطقی است، لذا باید به جای مطرح شدن چنین طرحی زیرساخت های این شهر را توسعه داد و ساماندهی کرد.»
باید منتظر ماند و دید که این بار هم طرح انتقال پایتخت در حد همین کلیات باقی می ماند و بعد از مدتی فراموش می شود یا اینکه سمنان و شهرهای دیگر بخت بیشتری برای پایتخت شدن پیدا می کنند و نامشان به عنوان پایتخت جدید مطرح می شود.