روش‌ خنک شدن برای فرار از گرما

ایسنا: شیوه‌های خنک‌کاری فعلی، عمدتاً بر خنک‌کاری فضای ساختمان یا خودرو توجه دارند در حالی که با روش‌های بسیار ساده و کم‌هزینه‌ای مانند خنک‌کاری موضعی بدن از طریق نقاطی که‌ عروق از نزدیکی سطح پوست عبور می‌کنند، می‌توان هدف اصلی کاهش احساس گرما را محقق کرد.


یکی از مناسب‌ترین نقاط خنک‌ کاری سریع بدن، گردن است به نحوی که به‌ وسیله گردن‌آویز هیدروژلی یا حوله‌ای می‌توان تا چندین درجه احساس خنکی بیشتری را برای فرد فراهم کرد.

امیر شریف‌ یزدی، مدیر دفتر تحقیقات شرکت برق منطقه‌ای یزد که در مقاله‌ای علمی تاثیر خنک‌کاری موضعی بدن در کاهش نیاز خنک‌کاری ساختمان‌ها را مورد بررسی قرار داده است، در این باره تصریح می‌کند: حدود یک‌سوم پیک بار انرژی الکتریکی ایران، مربوط به‌ مصارف انواع کولرهاست و به‌ بیان دیگر خنک‌کاری مهمترین موضوع از دیدگاه سمت مصرف انرژی الکتریکی در ایران است. از این ‌رو گزینه‌های جایگزین روش‌های الکتریکی خنک‌کاری یا شیوه‌های کاهنده میزان مصرف انرژی الکتریکی برای خنک‌کاری، می‌توانند به‌ مدیریت مصرف برق تابستان کمک کنند و مطرح شود مثلاً به‌ طور خاص، خنک‌کاری موضعی می‌تواند به‌ جای روش مرسوم خنک‌کردن فضای ساختمان‌ بر خنک‌کردن بدن افراد تمرکز کند.

وی در همین رابطه تصریح می‌کند: یکی از ساده‌ترین و کم‌هزینه‌ترین شیوه‌های خنک‌کاری، سرد کردن نقاط کلیدی بدن است چرا که در این نقاط، عروق از نزدیکی پوست عبور می‌کنند و با خنک‌کردن مستمر خون عبوری، بدن از درون خنک می‌شود.

شریف یزدی یکی از موثرترین نقاط اشاره شده را گردن عنوان و اظهار می‌کند: توجه به‌ چنین امکانی، دست‌کم می‌تواند میزان نیاز به‌ خنک‌کاری کل فضا را کاهش دهد و به‌ویژه در اوج مصرف تابستان، به‌ کاهش نیاز مصرف انرژی الکتریکی کمک کند.

وی با بیان این که خنک‌کاری سر، پیشانی، مچ دست و پا از گزینه‌های دیگر در این مقوله هستند، می‌گوید: در این مقاله ضمن بیان علل موضوع و اهمیت میان‌رشته‌ای آن در سلامتی انسان و نیز بهبود عملکرد کاری ازنظر نشاط، دقت، طب کار و پزشکی، چند شیوه خنک‌کاری بدن به‌جای فضا و به‌طور خاص با استفاده از گردن‌آویز‌های خنک‌کننده معرفی شده است.

وی به نقش کلیدی هیدروژل نقشی در این رابطه نیز اشاره و بیان می‌کند: این ماده با قابلیت جذب چند صد برابری آب، نسبت به وزن خود و تبخیر تدریجی آن، بدون خیس و لکه کردن دیگر البسه مجاور گردن‌آویز، خنکی تدریجی و مستمری به‌ گردن می‌دهد.

این پژوهشگر ضمن بیان این که پس از گرم ‌شدن یا تبخیر نسبی آب، طی چند دقیقه مجدداً می‌توان این گردن‌آویز را شارژ کرد، سهولت حمل، امکان استفاده به صورت تزئینی یا پنهان بین لباس و بدن، امکان دوخت خانگی، قابلیت استفاده دست‌کم چندماهه و هزینه بسیار کم تهیه را از دیگر مزایای این ابزار خنک‌کاری برمی‌شمارد.

وی معتقد است که به ‌عنوان هدفی آرمانی، استفاده گسترده از این وسایل می‌تواند تا چند درجه نیاز به‌ خنک‌کاری محیط خانه یا محل کار را کاهش داده، شیوه‌ای برای کاهش مصارف ساعات اوج مصرف باشد.

وی با تاکید بر این که از سوی دیگر شاخص "میزان فعالیت در محیط باز" به‌عنوان یکی از شاخص‌های سلامت مطرح است، می‌گوید: از این ‌رو وسایل یاد‌ شده با افزایش قابلیت تحمل شرایط فضای باز، می‌توانند موجب ترغیب خروج از منزل برای ورزش و دیگر فعالیت‌ها شود و به‌ ارتقای سطح سلامت عمومی کمک کنند.

شریف یزدی تصریح کرد: با توجه به سابقه چندین ساله استفاده در دیگر کشورها، امکان استفاده مثبت از تجارب سعی و خطا، به منظور ترویج سریع آن در ایران وجود دارد.

مدیر دفتر تحقیقات شرکت برق منطقه‌ای در پایان نیز تاکید می‌کند: خنک‌کاری می‌تواند موجب افزایش دقت، آرامش، تمرکز و نشاط شود، از این ‌رو مزایایی به‌ مراتب بیش از صرفه‌جویی انرژی در حوزه سلامت و بهداشت جسمی و روانی برای این امر وجود دارد.