راز محبوبیت «تلگرام» در ایران

روزنامه ایران: بنیانگذار و مدیر عامل تلگرام در توییتر خود اعلام كرده است كه 20 درصد كاربران تلگرام را ایرانی‌ها تشكیل می‌دهند و آمار منتشر شده 80 درصدی نادرست است.

در ادامه یادداشت ایران به قلم سونیتا سراب پور آمده است: یكی از دلایلی كه كاربران ایرانی به سمت تلگرام كشیده شدند، كندشدن پیام‌رسان وایبر بود، سرویسی كه قبل از اختلال ایجاد شده روی آن، كاربران ایرانی زیادی از آن استفاده می‌كردند اما در آن زمان باز هم میزان استقبال كاربران ایرانی از وایبر قابل مقایسه با تلگرام نبود.

تلگرام با قابلیت‌هایی كه با هر به روز‌رسانی به آن اضافه می‌شود،‌ به سرویسی تبدیل شده كه می‌تواند نقش توییتر، ‌فیس‌بوك و دیگر شبكه‌های اجتماعی را در رساندن اطلاعات به دست كاربرانشان بدون محدودیت و استفاده از فیلترشكن مهیا كند.

تلگرام اولین سرویس اینترنتی خارجی است كه با وزارت ارتباطات ایران، به گفت‌و‌گو نشسته و حاضر است برخی سیاست‌های این وزارتخانه در مسدود‌سازی محتوای غیراخلاقی و خلاف قوانین ایران را روی شبكه خود برای كاربران ایرانی اعمال كند.

«لشكر ایرانی‌ها در تلگرام 48 میلیون شد»، این خبری است كه ابتدای هفته جاری یكی از خبرگزاری‌ها منتشر كرد و برخی دیگر از سایت‌ها نیز این آمار را باز نشر كردند. این سایت خبری با اتكا به آمار سایت بین‌المللی alexa كه میزان مراجعه ایرانیان به دو آدرس telegram.org و telegram.me را به ترتیب 3/45 و 5/80 درصد نشان می‌دهد و همچنین با اتكا به آمارهای اعلام شده از سوی مدیرعامل سرویس تلگرام كه به تازگی (فوریه 2016) اعلام كرد این شبكه پیام‌رسان 100 میلیون كاربر فعال دارد و با انجام چند فرمول ریاضی، به این نتیجه رسیده است كه تعداد كاربران ایرانی این شبكه نزدیك به 45 میلیون نفر است. آماری كه چندان درست به نظر نمی‌رسد، چرا كه 45 و 80 درصد نمایش داده شده از سوی سایت معروف alexa میزان ترافیك و در واقع استفاده كاربران ایرانی از این پیام رسان را نشان می‌دهد و این میزان درصد لزوماً به معنی تعداد كاربران ایرانی این شبكه نیست. از سوی دیگر «PavelDurov» بنیانگذار و مدیرعامل شبكه اجتماعی «تلگرام» در توییتر خود اعلام كرده كه 20 درصد تعداد كاربران تلگرام را ایرانی‌ها تشكیل می‌دهند و آمار اعلام شده 80 درصد را نادرست دانسته است. همچنین در آخرین آماری كه دی ماه سال گذشته دبیر شورای عالی فضای مجازی اعلام كرد، ‌تعداد كاربران ایرانی تلگرام نزدیك به 22 میلیون نفر اعلام شد كه از این تعداد نزدیك به 15 میلیون نفر فعال بوده‌اند. بنابراین بعید به نظر می‌رسد كه ظرف سه ماه تعداد كاربران این شبكه در ایران دو برابر شده و به 45 میلیون نفر برسد. با تمام اینها اما نمی‌توان میزان استقبال ایرانیان از این شبكه پیام‌رسان را نادیده گرفت و آن‌طور كه سایت alexa نشان می‌دهد بیشترین ترافیك به سمت تلگرام را كاربران داخل ایران تشكیل می‌دهند، تا جایی كه این سرویس (با آدرس telegram.org) در فهرست سایت‌های پربازدید ایران در رتبه 17 جای گرفته است. اما چه چیز باعث محبوبیت تلگرام در ایران شده است؟

سرعت و امنیت بالا

بدون شك در یك سال اخیر یكی از سرویس‌های اینترنتی پرطرفدار در بین كاربران ایرانی،‌ تلگرام بوده است. در حالی كه در كشورهای اروپایی و امریكایی پیام‌رسان‌هایی مانند واتس‌اپ یا وایبر نقش اساسی در برقراری ارتباطات مجازی بین كاربران دارند اما در ایران تلگرام حرف اول را می‌زند. شبكه پیام‌رسانی كه این روزها نقش مهمی در تمامی زمینه‌های زندگی مردم ایران بازی می‌كند، از سیاست گرفته تا رونق كسب و كارهای جدید.اما این محبوبیت برای این شبكه پیام‌رسان روسی در ایران كم هزینه هم نبوده است چرا كه بارها و به دلایل مختلف از سوی كمیته تعیین مصادیق،‌ تهدید به فیلتر شده است، هرچند تا كنون با سیاست‌های خاص وزارت ارتباطات این شبكه به كار خودش ادامه داده است. یكی از دلایلی كه كاربران ایرانی به سمت تلگرام كشیده شدند، كند شدن پیام‌رسان وایبر بود؛ سرویسی كه قبل از اختلال ایجاد شده روی آن، كاربران ایرانی زیادی از آن استفاده می‌كردند اما در آن زمان باز هم میزان استقبال كاربران ایرانی از وایبر قابل مقایسه با تلگرام نبود. بسیاری سرعت بالا در ارسال مطالب از متن گرفته تا فایل‌های تصویری و ویدئویی را دلیل اصلی محبوبیت تلگرام در بین كاربران ایرانی می‌دانند. از سوی دیگر امنیت بالای این شبكه پیام رسان سبب شده كاربران داخل كشور به سمت استفاده از آن كشیده شوند. براساس اعلام مدیران تلگرام، این پیام رسان امكان برقراری ارتباط امن و رمزنگاری شده را با قابلیتی با عنوان Secret Chat به معنای واقعی در اختیار كاربرانش می‌گذارد. با این قابلیت كاربران به شكل كاملاً امن می‌توانند گفت‌وگوهای خصوصی رمزگذاری شده‌ داشته باشند و حتی قابلیت از بین رفتن خودكار متن گفت‌و‌گوی خود را نیز در بخش تنظیمات امنیتی فعال كنند. همچنین از طرف دیگر برای برنامه خود رمز عبور قرار دهند.

مسیری جدید برای اطلاع رسانی

تلگرام یك شبكه پیام‌رسان صرف نیست. حالا تلگرام با قابلیت‌هایی كه با هر به روز‌رسانی به آن اضافه می‌شود،‌ به سرویسی تبدیل شده كه می‌تواند نقش توییتر، ‌فیس‌بوك و دیگر شبكه‌های اجتماعی را در رساندن اطلاعات به دست كاربرانشان بدون محدودیت و استفاده از فیلترشكن مهیا كند. قابلیتی كه قطعاً به دلیل مسدود شدن اكثر شبكه‌های اجتماعی پربازدید در دنیا، یكی دیگر از دلایل محبوبیت این پیام‌رسان در بین كاربران ایرانی به حساب می‌آید. در ابتدا تلگرام هم مانند اكثر پیام‌رسان‌ها قابلیت هایی داشت اما رفته رفته این قابلیت‌ها به روزتر و جذاب‌تر شد. برای مثال نسخه‌های اولیه تلگرام اجازه ایجاد گروه با ظرفیت 200 نفر را می‌داد. اما در به روز‌رسانی‌های بعدی این شبكه با قابلیت ساخت سوپر گروه با ظرفیت هزار نفر همراه شد. همچنین ایجاد قابلیت كانال‌ در این پیام‌رسان محدودیت تعداد كاربران را به نوعی شكست. كانال‌های تلگرام در حال حاضر به یكی از جذاب‌ترین قابلیت‌ها برای كاربران ایرانی تبدیل شده‌اند. اگر از كانال‌های سرگرمی و اطلاع‌رسانی فاصله بگیریم،‌ حالا كانال‌ها به یكی از راه‌های رونق كسب و كارها تبدیل شده‌اند. در واقع بسیاری، بخشی از سیاست رشد و اطلاع‌رسانی تجارت‌شان را به دست این كانال‌ها سپرده‌اند. براساس آمار سایت Alexa، میزان ترافیك مراجعه به دامین telegram.me (آدرسی برای پیوستن به گروه‌ها و كانال‌ها)، از سمت ایران برابر با 80 درصد كل ترافیك جهان به این دامین بوده است.

امكانات جدید با هر به روز رسانی

تلگرام با هر بار به روزرسانی، قابلیت‌های جدیدی را در اختیار كاربرانش می‌گذارد. برای مثال در آخرین به روزرسانی این پیام رسان كه مربوط به هفته گذشته است، امكانات این سرویس بهبود قابل توجه‌ای پیدا كرده است.برای مثال با نوشتن كلماتی مانند @ music / @youtube / @foursquare و @sticker در كادر گفت‌و‌گوی خود می‌توانید سرویس‌های جالبی دریافت كنید. برای شروع اگر @sticker را در كادر گفت‌و‌گو بنویسید و سپس یك ایموجی یا شكلی مانند:(را انتخاب كنید،‌ حالا تعداد قابل توجهی استیكرهای مرتبط با این شكلك را می‌بینید و دستتان برای انتخاب استیكر جذاب باز است. اگر به موسیقی علاقه دارید كافی است از عبارت music@ استفاده و آهنگ مورد علاقه خود را تایپ و آن را پیدا كنید.

روبات‌های دوست‌ داشتنی

یكی دیگر از قابلیت‌های جذاب و جالب تلگرام،‌ روبات‌های آن است. روبات این پیام‌رسان می‌توانند عملكردی مانند یك روزنامه هوشمند داشته باشند و محتویات مرتبط با خواسته‌های شما را به محض انتشار، پیش روی شما قرار دهد یا حتی امكان بهره‌مندی از خدمات جانبی مانند مشاهده پیش‌بینی وضعیت آب و هوا و ترجمه مطالب را فراهم كرده و در نهایت از این فراتر رفته و به عنوان یك شطرنج‌باز حرفه‌ای در مقابل شما قرار بگیرند.

امكان استفاده از روبات‌ها از طریق ارسال پیام و دستورات مختلف به روبات، با بازكردن پنجره گفت‌و‌گو یا اضافه كردن آنها به گروه‌های مختلف تلگرامی وجود دارد اما به عنوان راهكاری ساده، می‌توانید ثبت‌نام برای دریافت خدمات روبات را با تایپ نام روبات بعد از علامت @ در قسمت جست‌و‌جو، انجام دهید. برای مثال اگر به دنبال یك معلم زبان خوب می‌گردید كافی است از @AndyRobot كمك بگیرید.

به هرحال بجز این موارد شاید بی‌راه نباشد اگر بگوییم تلگرام اولین سرویس اینترنتی خارجی است كه با وزارت ارتباطات ایران، به گفت‌و‌گو نشسته و حاضر است برخی سیاست‌های این وزارتخانه در مسدود‌سازی محتوای غیراخلاقی و خلاف قوانین ایران را روی شبكه خود برای كاربران ایرانی اعمال كند، هرچند مدیران تلگرام بارها اعلام كرده‌اند مسدود‌سازی بخش‌های غیراخلاقی تلگرام را درسراسر دنیا پیگیری می‌كنند و این امتیاز تنها مربوط به ایران نیست. با تمام اینها اما این پیام رسان تا به حال برای اجرای فیلترینگ روی محتوای غیراخلاقی و همچنین توجه به سیاست‌های دولت ایران در فضای مجازی بارها با وزارت ارتباطات نامه‌نگاری كرده است. همچنین خبرهای تأیید نشده‌ای در خصوص مذاكره برای انتقال سرورهای این شبكه به داخل ایران از سوی برخی شركت‌های اینترنتی شنیده می‌شود، خبری كه اگر به حقیقت تبدیل شود، می‌تواند تأثیر قابل توجهی روی سرعت و سرویس‌دهی این پیام‌رسان در كشور داشته باشد.

عصر ایران - مهرداد خدیر: میزان رضایت مردم از عملکرد کارلوس کی روش سر مربی تیم ملی فوتبال ایران فراتر از انتظار بود؛ 88 درصد مردم در نظر سنجی برنامه 90 - پنج شنبه 9 بهمن 90 - به او رای مثبت دادند و موافقت خود را با ادامه کار این مربی نام آور ابراز داشتند.

این در حالی است که انتظار تحقق آرزوی فتح جام ملت های آسیا پس از 40 سال همچنان محقق نشد و شماری از مربیان داخلی از او انتقاد می کنند.

نویسنده این سطور نه یک کارشناس ورزشی که یک بیننده عادی و البته علاقه مند مسابقات فوتبال است اما به این موضوع می توان و باید از منظر اجتماعی و تا اندازه ای هم سیاسی نگریست. زیرا یگانه برنامه تلویزیون ایران که مردم را دسته بندی نمی کند و نظرات همه در آن بازتاب دارد نشان داد مردم واقع بین تر از قبل شده اند، دلیل پرداخت دستمزد بالا به کی روش را درک می کنند و از عملکرد 4 ساله او راضی اند و البته خیلی هم امید ندارند که او برود بهتر بیاید یا به او پول ندهند در محله آنها با آن پول زمین بازی احداث کنند.

به لحاظ آمار ورزشی البته از 50 بازی 26 برد و 15 تساوی به دست آمده و ایران حریفان آسیایی را یکی در پی دیگری از سر راه برداشته و  در بازی عراق مستحق حذف نبوده و قبل تر هم در جام جهانی نمایش ناامید کننده ای ارایه نداده است.

در برنامه شامگاه پنج شنبه که تا پاسی از بامداد آدینه 10 بهمن ادامه یافت 88 درصد  مردم رضایت خود را اعلام داشتند و این در حالی بود که نزدیک به یک ساعت قبل و حین نظر سنجی یکی از میهمانان برنامه – بیژن ذوالفقار نسب - در نقد او و بیشتر درباره نوع قرارداد او سخن گفته بود و تلویحا و تصریحا علاقه خود را به تشکیل کمیته ای برای نظارت بر عملکرد او و احتمالا زیر نظر خودش ابراز کرد.

راز محبوبیت کارلوس کی روش اما نزد ایرانیان چیست که راه نیافتن به مرحله بعدی جام جهانی، ناکامی در قهرمانی جام ملت های آسیا و مخالفت مربیان هر دو تیم پر هوادار و حذف بازیکنان مشهور نیز خدشه ای در آن وارد نساخته و همچنان قادر به جلب رای 88 درصد آرای مردم است و به بیان دیگر ایرانیان به او می گویند: بمان کارلوس!

با نگاه جامعه شناختی و نه از منظر تخصص ورزشی و در بیان عادل فردوسی پور«فوتبالی» 10 دلیل می توان یافت و ارایه کرد:

1. علاقه مندان بعید می دانند جانشین کی روش بهتر از او باشد. هیچ مربی سرشناس تری پشت دروازه های فوتبال ایران منتظر ننشسته یا اگر باشد احتمال توافق با او مطرح نیست که به خاطر آن فرد بعدی و در راه از این دل بکنیم.

هنگامی که ناصر الدین شاه ترور شد نخستین سوال رییس نظمیه از ضارب – میرزا رضا کرمانی – این بود که کی پشت دروازه شهر است و قرار است بر تخت بنشیند که تو این کار را کردی؟

او می خواست بگوید گزینه جانشینی مظفر الدین است که از همه نظر نسبت به ناصر الدین کهتر بود.

یک وجه دل بستن به کی روش این است که مربی خارجی مطرحی نیز احتمالا جای او نخواهد آمد. سهل است که بار دیگر روز از نو و روزی از نو و مدتی بلاتکلیفی و بعد سر و کله نام های تکراری پیدا می شود.

2. دکتر محمود سریع القلم راه حل مشکلات ایران را در یک کلمه بین المللی شدن به معنی اتصال به دنیا می داند.

در فوتبال ما با مربی معتبری چون کی روش احساس اتصال می کنیم. حال آن که بهترین مربی داخلی نیز این حس را به ما نخواهد داد.

اکنون مردم امکان مقایسه یافته اند. استاد نامدار دانشگاه درباره خود نیز می گوید من هنگامی می توانم عملکرد خود را بسنجم که در دانشکده ما مثل همه دانشگاه های معتبر دنیا استادانی از دیگر کشورها نیز تدریس کنند و برای این که انگ غرب زدگی نزنند بلافاصله توضیح می دهد نه الزاما از آمریکا و فرانسه که از ترکیه و مالزی.

کی روش به مردم امکان مقایسه و احساس اتصال داده حال آن که با مربی داخلی انگار در حمام خانه مان آواز می خوانیم و طبعا خودمان از صدای خودمان خوش مان می آید!

3. او در بهترین باشگاه های دنیا مربی گری کرده از رئال مادرید تا منچستر یونایتد. الکس فرگوسن نیز در کتاب خود بارها از او به نیکی و دانش نام برده است.این باشگاه ها در ایران محبوب اند و همین که مربی آنها اکنون در ایران است احساس خوبی ایجاد می کند. در مورد رئال البته او دوام نیاورد اما این اقتضای فوتبال است و در قیاس با عملکرد بارسا  منتقد او شدند نه در مقایسه های دیگر.

4. رقم قرار داد یک میلیون و چهار صد هزار دلار یا یورو با سه برابر شدن قیمت ارز در دولت احمدی نژاد سنگین تر به نظر رسید اما مردم نه تنها به این امر واقف اند که می دانند وقتی مربی داخلی به گفته علیرضا منصوریان نیم میلیون دلار می گیرد کی روش طبعا سه تا چهار برابر دریافت می کند.

دستمزد او کم نیست.اما هیچ تضمینی وجود ندارد که پولی که به سرمربی تیم ملی پرداخت نمی شود در جای دیگر هزینه شود.

هفته گذشته دارایی دو باشگاه وابسته به وزارت ورزش دو ورزشگاه اجاره ای اعلام شد! در حالی که هر سال 50 میلیارد بدهی بالا می آورند. بنا براین مردم می دانند که دستمزد کمتر به معنی سرمایه گذاری بیشتر نیست.

ضمن این که بخشی از دستمزد او با راه یابی به جام جهانی جبران می شود. از منظری دیگر نیز ارزش تبلیغاتی و سیاسی  فراوانی دارد و صرفا پرداخت دستمزد به یک نفر نیست. مردم را به فوتبال باز گردانده ورزشگاه ها را دوباره پرتماشاگر می سازد و رسانه های ورزشی رونق می گیرند و اینها درآمد است نه هزینه.

دستمزد اولین مربی خارجی در فوتبال ایران (دان گیبل) دو هزار تومان معادل قیمت یک دستگاه رولز رویس مدل 1948 بود. او در سال 1951 نایب قهرمانی بازی های آسیایی را به ارمغان آورد. مقایسه ها باید از این دست باشد. هر چند که هیچ کس رقم بالای دستمزد کی روش را انکار نمی کند.

5. در سال های اخیر مردم آن قدر اعداد عجیب و غریب در فساد های مالی شنیده اند که برخی رقم ها دیگر بزرگ جلوه نمی کند!

مقامات رسمی از 2.7 میلیارد دلاری می گویند که بابک زنجانی بدهکار است و 3 هزار میلیارد تومانی که مه آفرید امیر خسروی بهای آن را با جان خود پرداخت و عددی که یک مقام سیاسی سابق محکوم به بازگرداندن آن شده است.

دستمزد اما ولو بالا حلال است واختلاس نیست و از این رو هنگامی که یک میلیون و 400 هزار یورو یا دلار با اعداد داخلی غیر دستمزدی و اختلاسی و ارتشایی مقایسه می شود دیگر بالا به نظر نمی آید ولو کسانی که طبیعی می دانند بعضا یک فقره 100 دلاری را انیز از نزدیک ندیده باشند و چشم به راه آخرین 5شنبه ماه باشند که یارانه نقدی 45 هزار و 500 تومانی واریز می شود.

6. مطابق آمار رسمی دو میلیون نفر و بنا به آمار غیر رسمی 4 میلیون ایرانی در خارج از کشور زندگی می کنند.حضور یک مربی در اندازه و آوازه کی روش برای آنان اطمینان بخش و جذاب تر است تا مثلا چهره بسیار محترمی مانند آقای حسین فرکی یا همین بیژن خان ذوالفقار نسب.

نگاه آنان به داخل هم انتقال می یابد. زیرا تیمی با هدایت کی روش  و بازی بازیکنان شاغل در کشورهای دیگر بیشتر در کانون نوجه رسانه ای قرار می گیرد و ایرانیان خارج از کشور نیز بیش از داخلی ها از این موقعیت آگاه هستند.

7. جامعه ایران از فقر و فقد شادی رنج می برد. حساسیتی که متوجه سینما و موسیقی و کنسرت هست دامن گیر فوتبال نیست اما هنگامی می توان به ورزشگاه رفت که به مربی و بازیکن علاقه داشته باشی. در غیاب ستاره های موسیقی پاپ، کی روش و شاگردان او ستاره هایی هستند که به جامعه شادی تزریق می کنند و هنگام باخت نیز سرخوردگی به بار نمی آورند. هر چند حسرت بر جای می گذارند.

8. بخشی از راز محبوبیت کی روش به خاطر چهره و تیپ و ادبیات و حالات او هم هست. کنار زمین بازی با عراق به گونه ای ایستاده بود که اصطلاحا «انگار بچه پایین است»! حال آن که اگر کراوات بسته و خشک ایستاده یا نشسته بود این احساس را ایجاد نمی کرد.

محبیوبیت ناصر حجازی فقید هم تماما به خاطر سابقه بازی و دروازه بانی و مربی گری نبود. از چهره سینمایی و صراحت لهجه ناصر خان هم ناشی می شد.

البته او تیپ جنتلمنی داشت اما در انتقاد روحیه ستیهنده و دوری از هر تملق و چاپلوسی محبوب ترش ساخته بود.این البته یگانه عامل نیست اما چهره و فرم صحبت و گفتار و رفتار در محبوبیت یک شخصیت بی تاثیر نیست. چه روحانی و سیاستمدار باشد مثل سید محمد خاتمی چه سرمربی فوتبال باشد مانند کارلوس کی روش.

9. غالب مربیانی که بعد از انقلاب به ایران آمده اند به اروپای شرقی تعلق داشته اند. درست است که از 1990 به بعد این تقسیم به شرق و غرب معنی سیاسی خود را از دست داده اما روحیات شرقی باقی است. واقعا «ویچ» ها کجا و امثال کارلوس یا آری هان کجا؟ فارغ از عملکرد فنی غالب ایرانیان حتی ندید، مربی غربی را ترجیح می دهند! نقش عادل فروسی پور را هم انکار نکنید که زیرکانه فضا را به نفع کی روش هدایت می کند!

10. جامعه واقع بین تر شده و می داند اگر کی روش که در بهمن 89 به ایران آمد و با تحریم و انزوا و دولت احمدی نژاد کارنامه قابل قبولی داشت بعد از توافق نهایی و محتمل هسته ای و فتح باب رابطه دوباره و بهبود دیپلماسی که حتی تیم ملی فلسطین دیدار دوستانه خود را لغو نکند با بازی های تدارکاتی بیشتر می توان امید افزون تری به آینده داشت. در دیدار دوستانه ایران و سوئد در فروردین 94 – کمتر از سه ماه دیگر- کی روش روی نیمکت تیم ملی بنشیند و سردار و اشکان و گوچی و دیگران با جان و دل بازی کنند بهتر است یا ...؟

راز اقبال 88 درصدی به کارلوس کی روش شاید در اندیشیدن به همین پرسش آخر باشد.