رئیس‌جمهور بعدی آمریکا توافق هسته‌ای را لغو نمی‌کند

ایران برنده اصلی اجرای برجام
رئیس‌جمهور بعدی آمریکا توافق هسته‌ای را لغو نمی‌کند

 روز یکشنبه رهبر ایران به فرمانده نیروی دریایی سپاه به خاطر دستگیری ۱۰ تفنگندار آمریکایی که به اشتباه وارد آب های سرزمینی ایران شده بودند، مدال شجاعت اعطا کرد. اگرچه این افراد در فاصله کوتاهی پس از بازداشت آزاد شدند، اما اقدام روز یکشنبه نشان می دهد که تا چه اندازه روابط ایران و آمریکا تیره و تار و در عین حال عجیب است.

برخی از نامزدهای ریاست جمهوری آمریکا، این اقدامات را برای نقض توافق هسته ای با ایران و بر هم زدن آن کافی می دانند. در مناظره انتخاباتی روز سه شنبه نیز دو تن از کاندیداهای جمهوری خواه اعلام کردند که در صورت برگزیده شدن، توافق را بر هم می زنند. اما نگاه به شرایط نشان می دهد که این رجزخوانی ها تنها تهدیداتی پوچ هستند.

زمانی که رئیس جمهور بعدی در کاخ سفید مستقر شود، نزدیک به یک سال از اجرائی شدن برجام گذشته است. ایران با کشورهای زیادی مثل فرانسه، ایتالیا، روسیه، چین و سایرین وارد معامله شده است و طبیعی است که هیچ کس به دنبال به راه انداختن یک بحران بین المللی نباشد. بنابراین، رئیس جمهور بعدی نیز طبیعتا شرایط جدید و واقعیت های آن را خواهد پذیرفت. تجربه نیز نشان می دهد که رئیس جمهور بعدی جلوی این مسیر را نخواهد گرفت.

اگرچه شرایط حاضر- توافق با ایران و محدود کردن برنامه هسته ای آن در ازای لغو تحریم ها - از آلترناتیوهای دیگر- ایران هسته ای یا جنگ با ایران- بهتر است، اما دلیلی هم برای رضایت صد درصدی از اجرای برجام وجود ندارد.

علاوه بر این که توافق میان شش قدرت برتر جهان و ایران رابطه آمریکا را با متحدان دیرینه آن یعنی اسرائیل و عربستان سعودی دچار مشکل کرد، این توافق در حال بر هم زدن موازنه قدرت در منطقه به نفع ایران است.

برای شروع، ایران توانست اجازه دسترسی به اموال بلوکه شده خود را بدون پایان دادن به حمایت از رژیم بشار اسد در سوریه، حوثی ها در یمن و حزب الله در لبنان بدست بیاورد. افزون بر این، در حالی قدرت ایران رو به افزایش است که کشورهای عرب با چالش های متعددی رو به رو هستند. اعتراضات مدنی، ضعف اقتصادی و حتی تجزیه از مشکلاتی است که جهان عرب با آن مواجه است.

بعلاوه، پس از چهار دهه تنش میان ایران و آمریکا، وابستگی آمریکا به ایران در حال افزایش است. آمریکا به کمک ایران برای انجام دادن تعهداتش طبق برجام، حل و فصل جنگ داخلی سوریه و برقراری ثبات در عراق نیاز دارد. رسیدگی به این موضوعات پیچیده می تواند مستلزم شناسایی رسمی افزایش نفوذ ایران در منطقه از سوی آمریکا باشد.

همانطور که موافقان توافق اعلام می کنند، وجه مثبت این توافق برقراری کانالی برای رابطه میان ایران و آمریکا است. این افراد آزادسازی تفنگداران آمریکایی و مبادله زندانیان را از مزایای این رابطه بر می شمرند.

با این وجود، دستگیری تفنگداران آمریکایی هنوز هم برای استفاده تبلیغاتی مورد توجه ایرانیان است، سیامک نمازی هنوز آزاد نشده است و اطلاعی نیز از سرنوشت روبرت لویسنون در دست نیست. بدین ترتیب به نظر می رسد که ایران هر گاه منافع آن اقتضا کند، از کانال ارتباط با آمریکا بهره برداری خواهد کرد.

درست است که هدف از توافق هسته ای، برقراری تعادل در ایران نبوده است. حتی نشانه ای نیز دال بر تقویت عناصر تندرو در ایران دیده می شود. از آن جمله می توان به افزایش مشاوران نظامی ایران در سوریه، عدم تایید صلاحیت بسیاری از نامزدهای اصلاح طلب مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان و تداوم انکار هولوکاست اشاره کرد.

این موارد نشان می دهد که ایران نه تنها توافق هسته ای را تهدیدی علیه نظام خود و کاراکتر ایدئولوژیک آن نمی بیند، بلکه آن را راهی برای تقویت قدرت خویش می داند. لغو تحریم های بین المللی به ایران این امکان را می دهد که مشکلات اقتصادی خود را کم کرده و نارضایتی عمومی را به طور نسبی از میان ببرد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که ورای همه سخن پراکنی ها، هیچ از یک نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در صورت موفقیت اقدام به بر هم زدن یکجانبه یک توافق بین المللی نخواهند کرد. از طرف دیگر این توافق تا اندازه ای به نفع ایران است که این کشور نیز هرگز حاضر نمی شود راسا آن را نقض کند.

 

اخبار سیاست خارجی - دیپلماسی ایرانی

 

ویدیو مرتبط :
کارشکنی های مکرر کنگره آمریکا در جهت لغو توافق هسته ای

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

لغو توافق هسته ای با ایران ریسک بزرگی است، رئیس جمهور بعدی دست به این کار نمی زند

نیویورک تایمز نوشت: پرزیدنت اوباما به دنبال توافقی است که حداقل ده سال تداوم داشته باشد، اما تهدید اخیر سناتورهای جمهوریخواه این سئوال را مطرح کرده است که آیا این توافق حتی 22 ماه تدوام پیدا می کند؟

به گزارش  «انتخاب»، در ادامه مقاله نیویورک تایمز آمده است: 47 سناتور جمهریخواه در نامه ای بی سابقه عنوان کردند که رئیس جمهور بعدی آمریکا ممکن است توافق با ایران را لغو کند.

سخن سناتورهای جمهوریخواه، از یک جهت صحیح بود، در واقع رئیس جمهور جدید می تواند با مفاد و مواردی از توافق که از رئیس جمهور پیشین به ارث برده، موافقت نکند. اما این اقدام، سنت شکنی عجیبی خواهد بود که روسای جمهور آمریکا از آن دوری کرده اند.

به طور کلی، روسای جمهور توافق های بین الملی را لغو نمی کنند چراکه اعتبار دیگر توافق ها را به خطر می اندازد و متحدان را از ما بیگانه می کند و کاخ سفید را با شرایطی مواجه می کند که یک رئیس جمهور هرگز حاضر نیست آن را تحمل کند.

جان بلینگر مسئول حقوقی شورای امنیت ملی در دوران جرج بوش پسر، گفت:  رئیس جمهور اختیار لغو توافقنامه ها را دارد، اما باید بداند که این اقدام نقض توافق های بین المللی است.

وی افزود: افراد معدودی حاضر به انجام چنین اقدامی هستند.

این نامه که توسط سناتور تام کاتن تهیه شده، پاسخی به نگرانی ها در مورد توافق هسته ای دولت اوباما با ایران تلقی می شود.

به نظر می رسد که این نامه با هدف ایجاد تشکیک در بین سران ایران در مورد تعهد آمریکا به مفاد توافق هسته ای نوشته شده است.

وزیر خارجه ایران این نامه را یک حقه ی تبلیغانی و بدون ارزش حقوقی دانست. اما حمید ابوطالبی مشاور حسن روحانی بیانیه ای منتشر کرد و هشدار داد که دخالت کنگره باید جدی تلقی شود.

اتفاقات اخیر نشان می دهد که روسای جمهور امریکای معاصر چطور از قدرت اجرایی خود در توافق با کشورهای خارجی استفاده می کنند. درحالیکه قانون اساسی می گوید پیش از امضا توافقی، دو سوم سنا باید به آن رای دهند، روسای جمهوری آمریکا اغلب از این موضوع با عنوان توافقات اجرایی با همتایان خارجی عبور کرده اند.

از دهه 1930، 94 درصد عهدنامه ها بین امریکا و دیگر کشورها این روند را طی کرده است و تنها 6 درصد آنها به سنا جهت تصویب آن منتقل شده است.

در مورد ایران نیز اوباما می تواند تحریم ها را با اختیاری که به او داده شده، لغو کند. او همچنین این قدرت را دارد که دیگر تحریم های اعمال شده علیه ایران را در تعلیق بگذارد. 

نمایندگان کنگره زمانی می توانند خواستار ایفای نقش در توافق هسته ای شوند که اوباما بخواهد تحریم ها را برای همیشه لغو کند.

لغو توافق هسته ای با ایران باعث پیچیدگی فضا خواهد شد، بخصوص اینکه این به معنای جدایی از بریتانیا، آلمان و فرانسه تلقی می شود.

در واقع، از نظر فنی، رئیس جمهور می تواند توافق را لغو کند، اما این خیلی بعید است که توافق های اجرایی که روسای جمهور سابق آن را منعقد کرده اد را لغو کنند، مخصوصا آنکه امضا دیگر کشورها روی آن عهدنامه باشد.

این ماجرا زمانی پیچیده تر می شود که توافق ایران برای تصویب به شورای امنیت سازمان ملل برود.

مارک فیتزپاتریک کارشناس مسائل ایران در انستینو انگلیسی مطالعات استراتژیک گفت:  با تصویب این توافق در شورای امنیت، بعد حقوقی دیگری به این توافق افزوده می شود.

وی افزود: حکم شورای امنیت در این مورد باعث می شود که این توافق محکم تر باشد.

اخبار سیاست  خارجی  - انتخاب