دعوای «قره باغ» بر سر چیست؟

باشگاه خبرنگاران جوان: سوال اینجاست که دعوای "قره باغ" بر سر چیست؟

اخیرا جنگ جدیدی در منطقه  قفقاز شکل گرفته که ده ها نفر را در یک هفته اخیر به کام مرگ کشانده و ثبات را از این منطقه گرفته است.

البته  "جنگ قره باغ" ،  مربوط به دیروز  و امروز نیست ؛ بلکه بیش از دو دهه اتفاقات و بی ثباتی ها پشت آن وجود دارد و شاید یکی از مهمترین دلایلی که باعث شعله ور شدن جنگ در منطقه  "قره باغ"  شده تبدیل شدن خود مختاری به ایجاد یک کشور مستقل با مرزهای مشخص به نام "قره باغ" است.

**درگیری آذربایجان و ارمنستان برسرقلمرو

خبرگزاری "رویترز (Reuters)" درباره علت بروز بحران در منطقه  نوشت: آذربایجان و ارمنستان یک جنگ بر سر قلمرو در سال  1990 داشتند  که در آن ده ها هزار نفر از هر دو طرف کشته شدند و صدها هزار نفر هم خانه و کاشانه خود را ترک کردند.

این خبرگزاری ادامه داد: بازگشت به جنگ به این منطقه شاید به دلیل آن باشد که  این منطقه ("قره باغ" در حوزه  "قفقاز") یک چهارراه مهم و استراتژیک برای انتقال خطوط نفت و گاز باشد و این جنگ در اوایل هفته جاری ده ها کشته از هر دو طرف برجای گذاشته است.

"رویترز (Reuters)" با بیان اینکه  " ناگورنو" یک منطقه کوهستانی بوده که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی رو به التهاب بوده عنوان داشت: تنش در این منطقه باعث شده تا ارمنستان و آذربایجان دست به اسلحه ببرند.


پس یکی از دلایلی که دو طرف را وارد یک نبرد خونین کرده  اختلافات ارضی است ؛ به عبارت بهتر آذربایجان و ارمنستان  هرکدام این منطقه را جزئی از خاک خود می دانند که باید به قلمروشان ضمیمه شود.

روزنامه گاردین  (The Guardian) درباره بحران "قره باغ" می نویسد: یک نبرد سنگین میان نیروهای مسلح ارمنستان و آذربایجان  به دلایل اختلافات (ارضی) حل نشده و مشکلات کلیدی و امنیتی ایجاد شده و این موضوع بر امنیت و ثبات اروپا تاثیر خواهد گذاشت.

ارمنی‌ ها معتقدند " قره باغ"  را اتحاد شوروی در سال  1920 میلادی از ارمنستان جدا کرد و به آذربایجان داد و این موضوع را قبول ندارند که از فروپاشی شوروی سوء استفاده شده و این منطقه به این خاطر داعیه الحاق به ارمنستان را ازسر گرفت؛ در عین حال "باکو"  هم اعتقاد دارد  که "قره باغ" جز جدایی ناپذیر آذربایجان بوده و این دعوای ایدئولوژیک و ارضی از سال 1988 تاکنون،  همچنان ادامه دارد.

**در حقیقت یکی از علل اختلافات دو کشور ریشه در تاریخ دارد

در حقیقت یکی از علل اختلافات دو کشور ریشه در تاریخ دارد و آن ها هر کدام معتقدند، "قره باغ" از ده ها سال پیش به آن ها (آذربایجان و ارمنستان) تعلق دارد و لذا این اختلافات تاریخی نیز دلیل دیگر جنگ جدید در منطقه "قفقاز" است.

اما جمهوری اسلامی ایران در تلاش است تا مشکلات و اختلافات ارضی و مرزی هرچه سریعتر بین دو طرف حل و فصل شود. "محمد جواد ظریف" وزیر امور خارجه کشورمان در این زمینه  خواستار حل و فصل فوری مشکلات بین ارمنستان و آذربایجان شد و البته این موضوع را به اطلاع دیپلمات های ارشد دو کشور نیز رساند.

وزیر امورخارجه کشورمان گفت: هدف ما پایان دادن به این درگیری‌ها است و معتقدیم كه باید با درایت كشورهای منطقه به خصوص همسایگان در منطقه‌ ما شاهد فضای صلح و آرامش باشیم.

وی با اشاره به اهمیت صلح و ثبات در منطقه و ایجاد روابط دوستانه بین همسایگان عنوان داشت: ما بر پایان دادن به درگیری‌ها تاكید داریم و معتقدیم باید از هر ظرفیتی برای پایان دادن این درگیری‌ها استفاده شود.

"استفان دیون"  وزیر خارجه کانادا در بیانیه‌ای اعلام کرد این کشور  از تشدید خشونت‌ها میان نیروهای ارمنستان و جمهوری آذربایجان در منطقه  "قره باغ"  نگران است و از طرفین می‌خواهند برای حفظ آتش بس واقعی، خویشتنداری نشان دهند و در چارچوب گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا، مسیر مذاکرات را در پیش گیرند.

البته ظهور و بروز درگیری های مرتبط با قلمرو و مرزی باید با وساطت کشورهای مهم منطقه به حل مشکل ختم شود و کشورهای قدرتمند منطقه ای باید تلاش کنند تا دو همسایه (آذربایجان و ارمنستان) در چارچوب یک موافقتنامه به یک هم افزایی برسند.

در مجموع به دلیل اختلافات ارضی ارمنستان و جمهوری آذربایجان ، ریشه های تاریخی اتصال قره باغ به هر دو کشور (یعنی اعتقاد "ایروان"  و "باکو" به یکپارچگی تمامیت ارضی با تاکید بر ضمیمه شدن "قره باغ" به خاک کشورشان) و اهمیت ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک "قره باغ" در این منطقه پس از 28 سال جنگ دوباره در این منطقه  رخ داده است.