دختران مجرد، مادر می‌شوند!

قانون جدید فرزندخواندگی در یک قدمی تصویب 

دختران مجرد، مادر می‌شوند! 

براساس آمارهای سازمان بهزیستی درحال حاضر فقط 18درصد کودکان بی‌سرپرست تحت پوشش این سازمان شرایط واگذاری به خانواده‌ها را دارند در حالی که در صورت تصویب قانون جدید شرایط واگذاری 50 درصد کودکان فراهم می‌شود. در حال حاضر 9 هزار و 500 کودک در مراکز و خانه‌های کودک تحت پوشش سازمان بهزیستی نگهداری می‌شوند که در شرایط فعلی فقط 18درصد کودکان شرایط داشتن سرپرست دائم و فرزند خوانده شدن را دارند. 

همچنین بر اساس آمارهای سازمان بهزیستی 9 درصد کودکان بهزیستی سر راهی و 7 درصد آنان نیز معلول هستند و فقط 18 درصد کودکان تحت پوشش شرایط فرزند خواندگی را دارند و در مجموع سالانه حدود یکهزار کودک به خانواده‌های دارای شرایط واگذار می‌شوند که البته سهم استان تهران نیز در سال جاری فقط حدود 180 کودک بی‌سرپرست و 10 کودک به صورت امین موقت بوده که به خانواده‌ها سپرده شده‌اند.

با قانون قبلی فرزندخواندگی که که متعلق به 38 سال قبل است واگذاری فرزند به خانواده‌ها بسیار سخت است و مدتی است سازمان بهزیستی با استفاده از نظرات کارشناسان و متخصصین مفاد جدیدی به این قانون افزوده که پس از کش و قوس‌های فراوان هم اکنون درکمیسیون اجتماعی در دست بررسی است.

قانون فرزندخواندگی مربوط به 38 سال قبل است

مدیرکل بهزیستی استان تهران در گفت‌وگو با مهر با اعلام اینکه قانون فرزندخواندگی در ایران مربوط به 38 سال قبل است، گفت: این قانون سال 53 به تصویب مجلس رسیده و بسیار قدیمی است.

این نهاد با مشکلات و تنش‌هایی برای واگذاری کودکان به خانواده مواجه است بنابراین حدود 5 سال پیش سازمان بهزیستی کشور با ارائه طرحی کارشناسی شده در قالب زوایای مختلف سپردن کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست تحت حمایت بهزیستی به هیات دولت درصدد کاهش مشکلات این بخش است. دکتر ولی‌ا... نصر افزود: این طرح توسط هیات دولت به شورای نگهبان ارسال شده و شورای نگهبان نیز آن را به کمیسیون اجتماعی مجلس ارجاع داده است.

وی اظهار امیدواری کرد با تعامل خوب میان شورای نگهبان و مجلس بسیاری از مشکلات حیطه فرزندخواندگی به ویژه در بخش حضانت فرزند به صورت امین حل شود.

وی در ادامه با بیان اینکه 85درصد از کودکان تحت حمایت بهزیستی کودکان بد سرپرست و 15درصد بی‌سرپرست هستند، می‌گوید: به ازای هر کودک قابل واگذاری در مراکز زیر نظر بهزیستی 7 خانواده متقاضی گرفتن آن کودک هستند که توسط کمیته‌های شناسایی صلاحیت مورد بررسی قرار می‌گیرند. مدیرکل بهزیستی استان تهران موارد امتیازی بهزیستی به خانواده‌ها را شامل مواردی همچون: میزان تمکن، تحصیلات، سن، موقعیت‌های اجتماعی و مذهبی و همچنین نداشتن سوء‌سابقه و اعتیاد در خانواده‌های متقاضی فرزند اعلام می‌کند.

تسهیل در واگذاری فرزند به خانواده ها

در همین رابطه معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی نیز از تصویب نهایی لایحه فرزند خواندگی در آینده‌‌ای نزدیک در مجلس خبر داده و عنوان کرد که مدتی است کمیسیون اجتماعی مجلس در حال رفع اشکالات لایحه فرزند خواندگی است و تاکنون نیز درصد زیادی از ایرادات برطرف شده است که امیدواریم در آینده‌‌ای نزدیک این لایحه به تصویب نهایی برسد. محمد نفریه با اشاره به اینکه تصویب لایحه جدید فرزند خواندگی باعث ایجاد تسهیل در روند واگذاری فرزند به خانواده‌ها می‌شود، گفت: در حال حاضر مراحل واگذاری فرزند به خانواده‌ها حداکثر 6 ماه زمان نیاز دارد که این مدت در صورت تصویب نهایی لایحه جدید بسیار کاهش پیدا خواهد کرد.

براساس گفته‌های معاون سازمان بهزیستی، تاکنون فقط کودکان بی‌سرپرست شرایط واگذاری را داشتند اما در قانون جدید کودکان بدسرپرست را نیز می‌توان به عنوان فرزند خوانده یا امین موقت به خانواده‌ها واگذار کرد و این موضوع می‌تواند تحولات زیادی در واگذاری فرزند به خانواده‌ها ایجاد کند. به گفته نفریه، داشتن سلامت روانی که به تائید پزشک رسیده باشد، شرایط مالی مناسب، نداشتن سوء‌سابقه، اعتیاد و...از جمله مواردی است که خانواده‌ها برای پذیرفتن فرزند باید داشته باشند و همچنین براساس قانون جدید، به خانواده‌های دارای فرزند و دختران مجرد سن بالا نیز کودک واگذار خواهد شد.

واگذاری فرزند به دختران مجرد در قانون جدید

اما امیرحسین قاضی‌زاده سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس از آخرین تحولات در طرح فرزندخواندگی خبر داده و گفت: این لایحه21 اصلاحیه دارد و در انتها باید در صحن علنی مجلس به تصویب برسد. البته در این خصوص منتظر هیات‌رئیسه مجلس هستیم تا لایحه را مطرح کرده و در صحن علنی به تصویب نهایی برساند.

یکی از این اصلاحیه‌ها درباره فرزندان بدسرپرست است تا وضعیت تأمین مالی آن‌ها ارتقا یابد. وی افزود: در صورت تصویب نهایی قانون فرزندخواندگی دخترانی که سن بالا دارند نیز می‌توانند فرزند اختیار کنند.

به هر حال لایحه جدید فرزندخواندگی که به منظور تسهیل در واگذاری فرزند به خانواده‌های دارای شرایط تدوین شده چندین ماه است که مراحل بررسی و کار کارشناسی خود را طی می‌کند که امیدواریم هرچه سریعتر در کمیسیون اجتماعی ایرادات آن برطرف و برای تصویب نهایی وارد صحن علنی مجلس شود که البته برای باید منتظر نتیجه نهایی آن ماند که آیا در نهایت واگذاری فرزند به دختران مجرد، خانواده‌های دارای فرزند، ایرانیان خارج از کشور و... انجام می‌شود یا خیر./آرمان

چگونه قانون، مادر شدن دختران مجرد را به رسمیت می شناسد؟

 اخباراجتماعی - چگونه قانون، مادر شدن دختران مجرد را به رسمیت می شناسد؟

قانون جدید فرزند خواندگی که پس از چندین سال کار کارشناسی و کش و قوسهای فراوان و تغییرات زیاد به تصویب رسید دارای مفاد و بخشهای زیادی است که در بسیاری موارد به نفع فرزندان تحت پوشش سازمان بهزیستی است و باعث می شود امکان واگذاری برای تعداد بیشتری از کودکان فراهم شود . از سال گذشته تا کنون که این قانون به تصویب رسیده کمیته های مختلف مشغول تدوین راهکارهای اساسی برای اجرایی شدن آن هستند که یکی از آنها ثبت نام اصلی والدین در شناسانه کودک است که باید با همکاری چندیدن سازمان انجام شود که البته به گفته مسئولان سازمان بهزیستی مراحل پایانی را می گذراند.

یکی از شرایط داشتن فرزندخوانده این است که از زندگی مشترک زوجهای متقاضی فرزند خواندگی باید حداقل 5 سال گذشته باشد مشروط به اینکه حداقل یکی از آنها بیش از ۳۰ سال سن داشته باشد باید با یکدیگر تقاضا بدهند، به دلایل پزشکی بچه دار نشوند و سابقه کیفری و سوء پیشینه هم نداشته باشند.

همچنین برخورداری از سلامت جسمی و روانی، وضعیت اجتماعی و اقتصادی خوب و نداشتن اعتیاد از شرایط دیگر فرزند خواندگی است و از سوی دیگر والدین جدید باید یک سوم اموال خود را بسته به شرایط زندگی شان به نام فرزند خوانده کنند.

حمید رضا الوند مدیر کل دفتر کودک و نوجوان سازمان بهزیستی در مورد فرزند خواندگی گفت: از سوی دیگر والدین متقاضی فرزندخواندگی پس از مراجعه به بهزیستی، مورد بررسی های مددکاری و روان شناسی قرار می گیرند و برای این که شرایط فرزندپذیری آنها مشخص شود به مشاور ارجاع داده می شوند.

ماجرا به همین جا ختم نمی شود و پس از بررسی پرونده متقاضی و تکمیل آن و همچنین دارا بودن شرایط لازم از سوی سازمان بهزیستی، پرونده آنان به مقام قضایی ارجاع داده می شود تا بر اساس تشخیص پزشکی قانونی مبنی بر ناتوانی در بچه دار شدن، نداشتن سوء سابقه و داشتن صلاحیت های دیگر اجتماعی حکم صادر شود.

در نهایت پس از اینکه حکم برای والدین متقاضی صادر شد کودک دلخواه در سن و جنسیت خاص آنان ابتدا به مدت 6 ماه تحویلشان داده می شود و در این مدت مددکار سازمان بهزیستی در خانه حضور پیدا کرده و از از نزدیک وضعیت روانی ، بهداشتی و جسمی کودک و برخورد والدین جدید با وی را مورد بررسی قرار داده و گزارش می دهد.تا این مرحله حکم سرپرستی موقت برای خانواده متقاضی صادر شده و برای صدور حکم دائم گزارش مددکار سازمان به مراجع قضایی اعلام می شود و تایید بهزیستی و نظر قاضی حکم سرپرستی از موقت به دائم تغییر پیدا میکند.

الوند این سخت گیریها را به نفع کودک دانسته و عنوان کرد که رفتار والدین با فرزند خوانده و وضعیت وی در مکان جدید باید به طور مرتب در ماههای اولیه بررسی شود. البته تمامی این سخت گیریها به نفع فرزند است و در این صورت آینده وی تا حدودی تضمین خواهد شد.

از سوی دیگر پس از پایان مراحل ، خانواده متقاضی باید برای گذاشتن اسم و دریافت شناسنامه به سازمان ثبت احوال کشور مراجعه کنند و با نامه ای که از بهزیستی در دست دارند مراحل بعدی انجام می شود .

مدیر کل امور کودک و نوجوان سازمان بهزیستی گفت: در قانون جدید فرزند خواندگی اسم والدین اصلی کودک باید در صفحه ای از شناسنامه وی درج شود البته این در حالی است که والدین قبلی مشخص باشند و این مورد در قانون قبلی وجود نداشت چون فقط کودکان بی سرپرست به فرزند خواندگی سپرده می شدند اما براساس قانون جدید شرایط واگذاری کودکان بد سرپرست نیز فراهم شده است.

او گفت: یکی از مشکلاتی که در حال حاضر وجود دارد این است که اغلب خانواده ها کودکان زیر دو سال و عمدتا دختر را برای فرزند خواندگی انتخاب می کنند در صورتیکه تعداد این کودکان به نسبت ما بقی فرزندانی که وجود دارد کم است و هر چه سن کودکان از این زمان بگذرد شرایط فرزند خواندگی برای آنان سخت تر می شود.

البته یکی از نکات ضروری و مثبت قانون جدید فرزند خواندگی ، فراهم شدن امکان واگذاری کودکان بی سرپرست و بد سرپرست است و در این صورت امکان واگذاری 50 درصد کودکان سازمان بهزیستی مهیا می شود اما این آمار در گذشته فقط 18 درصد بود و این موضوع اتفاق مهمی است که برای کودکان بی سرپرست و بد سرپرفت رخ داده است.

در حال حاضر حدود 23 هزار کودک فاقد سرپرست صلاحیت موثر تحت پوشش این سازمان بوده و در خانه های کودک و نوجوان زندگی می کنند که 87 درصد این کودکان بد سرپرست هستند.سالانه حدود یک هزار تا 1200 نفر از کودکان که فاقد جد پدری هستند و هویت خانوادگی شان مشخص نیست به سرپرستی دائم سپرده می شوند.

الوند به ماده مهمی از قانون جدید فرزند خواندگی اشاره کرد و گفت: واگذاری فرزند دختر به دختران مجرد بالای 30 سال و زنان بدون شوهر یکی از مواردی است که در قانون جدید گنجانده شده است بطوریکه براساس آن دختران مجرد دارای شرایط و متقاضی فرزند می توانند به سازمان بهزیستی مراجعه کنند و پس از طی کردن مراحل مختلف در نهایت کودک دختر به آنان به عنوان فرزند خوانده واگذار می شود.

مدیر کل دفتر کودک و نوجوان سازمان بهزیستی از تدوین آیین نامه اجرایی واگذری فرزند به دختران مجرد ۳۰ سال به بالا خبر داد و گفت: این آیین نامه با همکاری سازمان ثبت احوال ، قوه قضاییه و بهزیستی در دست تدوین است.

برای ثبت اسم کودک در شناسنامه دختران مجرد کمیته ای با حضور مسئولان ذیربط تشکیل شده است و بزودی سازو و کار مشخص برای این امر اعلام خواهد شد.

این مسئول در سازمان بهزیستی داشتن هشت شرط را برای متقاضیان فرزند خواندگی واجب و ضروری دانست و گفت: بر اساس ماده ششم قانون فرزند خواندگی، عدم محکومیت جزائی موثر با رعایت مواد مقرر در قانون مجازات اسلامی، تمکن مالی،‌ عدم حجر و اعتقاد به یکی از ادیان مصرح در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ، سلامت جسمی و روانی لازم توانایی عملی برای نگهداری و تربیت کودکان و نوجوانان تحت سرپرستی، نداشتن اعتیاد به مواد مخدر، روان‌گردانها و الکل، صلاحیت اخلاقی و عدم ابتلا به بیماری‌های واگیر و صعب‌العلاج از جمله شروطی است برای فرزند خواندگی مد نظر قرار می گیرد.

همچنین در قانون جدید سن فرزند خواندگی نیز سه سال افزایش پیدا کرده است بطوریکه شرط سن کودک برای فرزندخواندگی در قانون قبل که متعلق به 40 سال پیش بود زیر ۱۲ سال عنوان شده بود اما در قانون جدید این سن به 15 سال افزایش پیدا کرده است .

در هرحال یکسال از تصویب قانون فرزند خواندگی می گذرد و طی این مدت مسئولان نهادهای ذیربط مشغول تدوین و تهیه راهکارهای اجرایی شدن مفاد آن هستند که امیدواریم هر چه سریعتر به اتمام رسیده و زمینه اجرای گسترده آن در سراسر کشور فراهم شود تا تعداد بیشتری از 23 هزار فرزند سازمان بهزیستی همچون سایر کودکان بتوانند از لذت داشتن یک خانواده ای گرم و والدین مهربان و مسئول بهره مند شوند.
 اخباراجتماعی  - مهر