اخبار


2 دقیقه پیش

عکس: استهلال ماه مبارک رمضان

همزمان با آغاز ماه مبارک رمضان جمعی از کارشناسان حوزه نجوم همراه با نماینده دفتر استهلال مقام معظم رهبری عصر دوشنبه هفدهم خرداد برای رصد هلال شب اول ماه مبارک رمضان بوسیله ...
2 دقیقه پیش

تا 20 سال آینده 16 میلیون بیکار داریم

وزیر کشور گفت: در نظام اداری فعلی که می‌تواند در ۱۰ روز کاری را انجام دهد، در ۱۰۰ روز انجام می‌شود و روند طولانی دارد که باید این روند اصلاح شود. خبرگزاری تسنیم: عبدالرضا ...

دانشگاه‌؛ محل کسب دانش یا چاپخانه مدرک؟



اخبار,اخبار دانشگاه ,مدارک دانشگاهی

الگوی تحصیل و اشتغال در ایران کنونی تغییر رویه داده و مدرک ماهیت تازه‌ای پیدا کرده است اگر در گذشته مدرک دانشگاهی مهر تأییدی بر دانش و مهارت دارنده مدرک بود که دارنده آن می‌توانست با آن هویت اجتماعی دیگری را برای خود پیدا نماید ولی هم اکنون هدف رفتن به دانشگاه تنها کسب مدرک است و کسب دانش و مهارت به اولویت چندم تنزل پیدا کرده‌.

مسایلی که در جامعه در حوزه عمومی ‌به بحث و گفت‌وگو گذاشته می‌شود از جنس اموری هستند که همه مردم به نحوی با آنها سروکار دارند ولی در برخی مسایل از جمله مباحث علمی‌و تخصصی هر چند همه مردم آزادند و می‌توانند کم و بیش اظهار نظر کنند ولی این روشنفکران و نخبگان هستند که با شناخت چالش‌ها راهکارهای علمی‌و منطقی را جمع بندی و ارائه می‌نمایند به شرطی که تعامل و گفت‌وگوی آزادانه و فارغ از هرگونه فشار و اجباری موجود باشد.

 

روشنفکران بخشی از جامعه هستند و مانند هرگروهی از تأثیرات درون و برون گروهی به دور نیستند در واقع تأثیر پذیری روشنفکران از شرایط سیاسی اجتماعی و اقتصادی در هر زمان و مکانی انکار‌ناپذیر است ولی مساله اصلی در چگونگی دریافت این تأثیرات است. در بسیاری از جوامع اراده عمومی ‌از خرد جمعی سر بلند می‌کند و خرد جمعی نیز خود محصول تعامل و گفت‌وگوی انتقادی میان همه نیروهای موجود در جامعه می‌باشد.

 

و در میان این نیروها روشنفکران نقش بارزتری دارند چنانچه می‌دانیم اصولاً روشنفکران بیرون از سیاستند و به موضع‌گیری نسبت به آن می‌پردازند و از یک جناح و یا حزب پیروی نمی‌کنند و دائماً در بین تردید‌و‌امید در تکاپواند همچنین خصلت بارزی که دارند این است با عقب‌ماندگی و جهل می‌ستیزند برای توسعه و رشد اجتماعی تلاش می‌کنند و با نقد وضع موجود دگرگونی مثبت را در سر می‌پرورانند.

اما سوال اینجاست در حالیکه نخبگان و روشنفکران نقش مهمی‌در جامعه دارند راه پرورش نخبه و روشنفکر از کجا می‌گذرد؟ از کدام کهریز باید باغ تفکر روشنفکران را آبیاری کرد؟ یکی از آن راه‌ها دانشگاه است. در وصف و نقش دانشگاه بسیار گفته و نوشته شده ولی می‌توان گفت که نقش دانشگاه در تربیت و پرورش روشنفکر و نخبه بسیار با اهمیت‌تر است دانشگاه برای نیل به اهداف روشنفکری باید دانشجویانی تربیت نماید که جلوتر از بدنه اجتماع در حال پیش‌روی باشند در هر جامعه‌ای دانشگاه و دانشجویان آن نقش اساسی را در تحولات سیاسی- اجتماعی‌، فرهنگی اقتصادی جامعه ایفا می‌کنند در ایران نیز این نیاز روز به روز دارای اهمیت می‌شود ولی مسأله مهم در انحراف دانشگاه از مسیر اصلی و دور شدن از رسالت اصلی آن هر روز بیشتر احساس می‌گردد.

 

اگر از مسایل قبل از انقلاب 57 بگذریم در ایران بعد از انقلاب و با آغاز جنگ با عراق برای گذار از دوره جنگ نیاز به دولتی قدرتمند و بزرگ احساس شد دولت از یک سو در داخل جبهه‌های جنگ مشغول حفظ و تقویت بنیه نظامی ‌بود و در داخل کشور وظیفه ساماندهی به وضعیت اقتصادی و اجتماعی داشت که برای نیل به این اهداف از نیروی انسانی برخوردار نبود و برای تربیت این نیروها به ایجاد دانشگاه نیاز داشت ظرفیت دانشگاه‌های دولتی که با محدودیت همراه بود باعث شد که به مراکز آموزشی دیگری پناه آورده شود و یکی از آنها دانشگاه آزاد بود که با حمایت دولت و استقبال گسترده جامعه روبرو شد و بعد از آن دانشگاه پیام نور تأسیس گردید ومتعاقب آن چندین مرکز آموزش عالی دولتی و غیر انتفاعی در جامعه ظاهر شدند.

می‌توان گفت یکی از دلایل هجوم بیش‌از حد به دانشگاه آزاد در دهه 60 سختی پذیرش در دانشگاه‌های دولتی و همچنین کسب مدرک برای استخدام در بخش دولتی بود که در آن روزها عکس سال‌های اخیر امنیت شغلی در بخش دولتی وجود داشت.

 

با ورود راحت‌تر به دانشگاه و کسب آسان مدرک دانشگاهی هجوم مردم به دانشگاه‌ها به مراتب بیش‌از سال‌های گذشته شده است و باعث شده طبقه تحصیلکرده جامعه دارای آمار بیشتری از قبل باشد البته الگوی تحصیل و اشتغال در ایران کنونی تغییر رویه داده و مدرک ماهیت تازه‌ای پیدا کرده است اگر در گذشته مدرک دانشگاهی مهر تأییدی بر دانش و مهارت دارنده مدرک بود که دارنده آن می‌توانست با آن هویت اجتماعی دیگری را برای خود پیدا نماید ولی هم اکنون هدف رفتن به دانشگاه تنها کسب مدرک است و کسب دانش و مهارت به اولویت چندم تنزل پیدا کرده‌- ریشه یابی این تنزل خود به تحقیقات دانشگاهی و بررسی‌های کارشناسی نیاز دارد- پس نقشی که در سطور قبل یادآوری گردید عملاً از اهمیت افتاده و ادامه چنین روندی تربیت روشنفکر را به تأخیر خواهد انداخت.

به عبارتی دیگر اگر در گذشته دانشگاه محلی برای کسب علم و دانش بوده هم اکنون به چاپخانه مدرک تبدیل شده است. دستیابی به مدرک نه تنها عملاً بر کیفیت علم و دانش تأثیر گذاشته بلکه فعالیت‌های دانشجویی را با محدودیت و چالش‌های زیادی مواجه نموده است. فضای نشاط و گشودگی را از دانشجویان و دانشگاه گرفته است بخشی از این رکود و خمودگی را می‌توان از عدم وجود برنامه‌ریزی و غیر‌علمی ‌بودن مسؤولان دانشگاه دانست و بخشی نیز به مطالب و جزوات و کتب معرفی شده از طرف مدرسان برمی‌گردد بایستی توان تحلیلگری وضعیت موجود درون جامعه را به دانشجویان آموزش داد اگر دانشجویان تنها به آنچه که می‌شنوند اکتفا نمایند و تنها اخذ نمره و مدرک مدنظرشان باشد توان اندیشیدن آنها تضعیف شده و از متن جامعه عقب می‌مانند دانشگاه باید محیط و فضایی را برای دانشجویان فراهم نماید که همزمان با خواندن دروس دانشگاهی با مراجعه به صاحب‌نظران و انجام تحقیقات علمی‌آگاهی‌های خود را دوچندان نمایند پرورش و تربیت دانشجوی پویا خود مستلزم اطلاعات و آگاهی‌هایی است که مدرسان به دانشجویان منتقل می‌نمایند کارهای تحقیقاتی به ندرت دیده می‌شود و این بدین معناست که نقش مدرسان نیز در به وجود آمدن این فضای تنگ و فرسایشی احساس می‌گردد.

نگاهی به جزوات و مطالب ارائه شده به دانشجویان و کتاب‌های معرفی شده در برخی از رشته‌های تحصیلی گواه این ادعاست. به قول یکی از اساتید دانشگاه تهران‌، دانشجویان ما حداکثر به خواندن یک جزوه مندرس درسی که به دلیل زیراکس شدن مکرر به زحمت می‌توان آن را خواند، بسنده می‌کنند؛ آنهم صرفاً برای چند ساعتی در شب امتحان در غیر اینصورت یادداشت‌های دست نویس یک دانشجوی ساعی که سر کلاس حاضر بوده و جمعاً به 20 الی 30 صفحه نمی‌رسد، فتوکپی شده و حفظ همان چند برگ دستنویس دست و پا شکسته کفایت می‌کند. وقتی چنین وضعیتی در دانشگاه‌های ما شکل گرفته پس نمی‌توان قوه تجزیه و تحلیل دانش آموختگان را بالا برد و نمی‌توان جامعه را به مشتی از حفظیات که فردای امتحان فراموش می‌شوند، سپرد. اینجاست که نقش مدرسین پررنگ‌تر شده و مسوولیت آنها سنگین‌تر می‌شود.

نگاه غیر علمی‌به دانشگاه و فعالیت دانشجویان موجب ایجاد فاصله بین دانشجویان و سایر روشنفکران می‌شود. اثرات این فاصله در لحظاتی نمایان می‌شود که دانشجویان به تحلیلهای منطقی و جدی نیاز داشته باشند که حتماً نیاز دارند قطع ارتباط دانشجویان با متفکران اجتماعی و غالب کردن یک نوع تفکرات جناح در قدرت، آثار بسیار منفی می‌تواند داشته باشد دوری از مطالعات غیر‌درسی یکی از بیماری‌هاییست که دانشجویان با آن دست به گریبانند. زمانی که دانشجویان که با توجه به شرایط سنی در اوج جوانی به سر می‌برند واجد پتانسیل‌هایی هستند، با مسائل نمره و کسب مدرک درگیر شوند به همان میزان آنها از مسایل اجتماعی دور خواهند شد. جالب است وجود انواع رشته‌های فنی و کمبود رشته‌های علوم انسانی از جمله علوم سیاسی و جامعه‌شناسی در دانشگاه‌ها مزید علت شده است.

هرچند در سال‌های قبل از انقلاب دانشجویان رشته‌های فنی نقش مهمی‌در مسایل اجتماعی داشتند ولی هم اکنون دانشجویان رشته‌های فنی فرسنگ‌ها از آن دور شده‌اند. راه برون رفت از این مشکل می‌تواند هم‌اندیشی و همفکری دانشجویان و نیروهای فکری اجتماعی باشد و هم ترغیب دانشجویان در طول ترم به مطالعه و بررسی چندین کتاب می‌تواند این رکود و کم تحرکی را از چهره دانشگاه بزداید که برای این منظور دانشگاه باید میزبان بسیاری از متفکران و اساتیدی باشد که هم کیفیت آموزش را بالا ببرند و هم با برگزاری سمینار و سخنرانی با حضور گرایش‌های فکری موجود درجامعه نشاط و سرزندگی را به محیط دانشگاه بازگرداند. ذکر این نکته نیز خالی از لطف نخواهد بود که اگر راهکاری برای مشارکت نخبگان و روشنفکران در روندها و مناسبت‌ها اندیشیده نشود طبیعتاً شکاف بین روشنفکران و اماکن علمی‌و سایر نهادها تشدید می‌شود و البته ادامه چنین روندی پیامدهای غیر‌قابل پیش‌بینی خود را در پی خواهد داشت.

در پایان امید است مسؤولین این نکته را درک نمایند که مسایل جامعه به هم پیوسته است یعنی نمی‌شود اقتصاد راگرفت، به مسایل فنی پرداخت ولی فرهنگ، سیاست و اجتماع را رها کرد به عبارتی دیگر باید در زمینه‌های مذکور به موازات هم و در چارچوب قانون سعی در اصلاح امور نمود تا شاهد جامعه‌ای پر از نشاط و پویایی باشیم. پس همانطورکه اشاره شد تأثیر روشنفکران در جامعه محسوس و نقش دانشگاه نیز در تربیت روشنفکر مهم است لذا می‌توان نتیجه گرفت که راه اصلاح جامعه از دانشگاه می‌گذرد.
اخبار دانشگاه - مردم سالاری

 


ویدیو مرتبط :
‫مدرک زبان؟ تحصیل در دانشگاه‌های آلمان‬‎

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

آزمون دکتری دانشگاه آزاد شرط مدرک ندارد/ممنوعیت تحصیل کارکنان در محل خدمت



اخبار,اخبار جدید,اخبار 

جالب

 

مرکز آزمون دانشگاه آزاد اعلام کرد:

آزمون دکتری دانشگاه آزاد شرط مدرک ندارد/ممنوعیت تحصیل کارکنان در محل خدمت

مرکز آزمون دانشگاه آزاد اعلام کرد: هر داوطلب برای دوره دکتری با آزمون دانشگاه آزاد می‌تواند بدون در نظر گرفتن مدرک کارشناسی ارشد خود انتخاب رشته کند.

به گزارش سرویس دانشگاهی ایسنا، بر اساس اطلاعیه مرکز آزمون، در دوره با آزمون دکتری هیچ محدودیتی به لحاظ تجانس مدرک کارشناسی ارشد با رشته انتخابی دوره دکتری مدنظر قرار ندارد، اما در مورد بدون آزمون رعایت متجانس و همنامی با رشته فارغ التحصیلی ارشد الزامی است و همچنین در مورد رشته دامپزشکی با آزمون رعایت تجانس برای داوطلبان الزامی است.

همچنین در آزمون دکتری 92، هر داوطلب می‌تواند 5 انتخاب داشته باشد، اما حوزه امتحانی فرد انتخاب اول اوست، تاکید کرد: حوزه امتحانی داوطلبان انتخاب اول است، لذا داوطلبان باید در محل انتخاب اول خود در آزمونشان شرکت کنند.

در این اطلاعیه همچنین تاکید شده که کارکنان و اعضای هیات علمی دانشگاه آزا نباید محل خدمت خود را برای ادامه تحصیل انتخاب کنند بجز مواردی که رشته انتخاب فقط یک مجری داشته باشد.

مرکز آزمون در خصوص مراحل و ضوابط انتخاب دانشجو، اعلام کرد: سوالات برای اولین بار بصورت تستی طراحی می‌شود. لذا داوطلبان باید خود را برای این نوع آزمون آماده کنند. البته نکته مهم این است که گزینش در دو مرحله انجام می‌گیرد که مرحله اول آزمون کتبی است که سوم و چهارم اسفندماه سال جاری برگزار می‌گردد و این آزمون 75 درصد نمره را در بر می‌گیرد و بعد از انتخاب داوطلبانی که حد نصاب نمره کتبی را کسب کرده‌اند، با اولویت نمره کتبی دعوت به مصاحبه می‌شوند که این مرحله 25 درصد نمره به حساب می‌آید، که در مجموع پذیرش هر فرد به نتیجه دو مرحله او بستگی دارد.

در مورد وضعیت نظام وظیفه متقاضیان مرد نیز آمده است: داوطلبان مذکر نباید به لحاظ مقررات خدمت وظیفه عمومی منعی برای ادامه تحصیل داشته باشند در غیر این صورت امکان ادامه تحصیل برای آنها وجود ندارد.

در پایان آمده است: داوطلبان در صورت داشتن سوال در هر زمینه‌ای می‌توانند سوال خود را به آدرس ایمیل [email protected] و یا سامانه اینترنتی www.azmoon.org‌ارسال کنند تا کارشناسان مرکز به آنها در اسرع وقت پاسخ گویند./ایسنا