اخبار


2 دقیقه پیش

عکس: استهلال ماه مبارک رمضان

همزمان با آغاز ماه مبارک رمضان جمعی از کارشناسان حوزه نجوم همراه با نماینده دفتر استهلال مقام معظم رهبری عصر دوشنبه هفدهم خرداد برای رصد هلال شب اول ماه مبارک رمضان بوسیله ...
2 دقیقه پیش

تا 20 سال آینده 16 میلیون بیکار داریم

وزیر کشور گفت: در نظام اداری فعلی که می‌تواند در ۱۰ روز کاری را انجام دهد، در ۱۰۰ روز انجام می‌شود و روند طولانی دارد که باید این روند اصلاح شود. خبرگزاری تسنیم: عبدالرضا ...

دانشجویان «ستاره دار» چه کسانی هستند؟


«دانشجویان ستاره دار» بحث و اتفاق جدیدی نیست و سابقه آن نیز به دولت قبل بازمی گردد. مساله ای که به دلیل اهمیت بالای آن، همانند موضوعاتی همچون گرانی و تورم، شاه بیت مشترک مناظره ها و سخنرانی های انتخاباتی برخی نامزدها از سال 88 تاکنون بوده است.

خبرآنلاین: «دانشجویان ستاره دار» بحث و اتفاق جدیدی نیست و سابقه آن نیز به دولت قبل بازمی گردد. مساله ای که به دلیل اهمیت بالای آن، همانند موضوعاتی همچون گرانی و تورم، شاه بیت مشترک مناظره ها و سخنرانی های انتخاباتی برخی نامزدها از سال 88 تاکنون بوده است.

سالهاست که "دانشجوی ستاره دار" سوژه سیاه و سفیدی برای رسانه ها و مسئولان کشور تبدیل شده است. تا قبل از سال 1388 مسئولان به صراحت از وجود دانشجویان ستاره دار سخن می گفتند و بعد از سال 1388 با افزایش تعداد دانشجویان ستاره دار این مسئله بنا به برخی دلایل سیاسی فرصت مطرح شدن در رسانه های کشور را پیدا نکرد.

 اما آنچه امروز مانده است سرنوشت نا معلوم تعداد زیادی از دانشجویان و آمار های تایید نشده ای از تعداد این دانشجویان. با این حال بر اساس یک بررسی دانشجویی از سوی تعدادی از دانشجویان محروم از تحصیل در حال حاضر حدود یک هزار دانشجوی محروم از تحصیل یا ستاره دار وجود دارد که 768 نفر از آنان طی 8 سال اخیر ستاره دار شده اند و 250 نفر دیگر از دانشگاه اخراج شده اند.

این درحالی است که این آمار هنوز به تایید هیچ نهاد رسمی ای نرسیده است و برخی مسئولان از تعداد بالای این دانشجویان و برخی دیگر از تعداد کم این دانشجویان خبر می دهند. با این حال سرپرست وزارت علوم جعفر توفیقی از تشکیل کمیته ای در وزارت علوم برای بررسی وضعیت دانشجویان ستاره دار خبرداده است و عنوان کرده که وضعیت این دانشجویان در حالی پیگیری است.
 


دانشجویان ستاره دار چه کسانی هستند؟

دانشجوی ستاره‌دار در ایران به دانشجویانی گفته که به خاطر فعالیت‌های سیاسی و صنفی خارج از چارچوب های تعیین محکومیت داشته‌اند. اما این درحالی است که دانشجویان ستاره دار سهیم شدن برخی نظرات شخصی و سلیقه ای افراد را در ستاره دار شدن خود سهیم می دانند. این دانشجویان ممکن است از ادامه تحصیل محروم شده یا تحت شرایط خاصی ثبت‌نام شوند.

اصطلاح «ستاره‌دار» از تابستان ۱۳۸۵ در اولین سال ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد مصطلح شد، هنگامی که تعدادی از دانشجویان داوطلب کنکور کارشناسی ارشد، با دیدن ستاره‌هایی در کنار نام خود در کارنامه کنکور متوجه وضعیت خاص خود برای محدودیت و محرومیت از تحصیل شدند. اما مسئولان سازمان سنجش ستاره دار شدن دانشجویان را تنها به دولت نهم مربوط نمی دانند.

به طوریکه مسئولان سازمان سنجش معتقدند که " استعلام از وضعیت دانشجویان، قانون مصوب شورایعالی انقلاب فرهنگی است و ربطی به دولت ها ندارد.» در همین رابطه ابراهیم خدایی، رییس سازمان سنجش آموزش کشور خردادماه امسال در این باره با تایید وجود دانشجوی ستاره دار، عنوان می کند: "از بعد از انقلاب اسلامی در کلیه دوران، استعلام برای پذیرفته شدگان دوره های تحصیلات تکمیلی وجود داشته است" .



قانون چه می گوید؟

محروم کردن دانشجویان از حق ادامه تحصیل نقض اصول متعدد قانون اساسی جمهوری اسلامی نظیر بندهای 3، 9 و 14 اصل سوم و اصول 19، 20، 22، 30، 36، 37 و بویژه اصل 23 این قانون است که صراحتاً می‌گوید: «تفتیش عقاید ممنوع است و هیچ کس را نمی توان به صرف داشتن عقیده ای مورد تعرض و مواخذه قرار داد.»

علاوه بر مفاد بند 3 اصل سوم و اصل سی‌ام قانون اساسی ایران که دولت را به تسهیل و تعمیم آموزش عالی و همچنین گسترش وسایل تحصیلات عالی رایگان برای "عموم ملت موظف" کرده است، مستفاد از بندهای 9 و 14 اصل سوم و نیز اصول 20، 22، 30، 36 و 37 قانون اساسی، دولت ملزم است فارغ از نوع مذهب، مسلک و مرام سیاسی ضمن رفع تبعیضات ناروا، امکانات عادلانه را برای آحاد ملت ایجاد کرده و آنان را از همه حقوق انسانی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی برخوردار کند.

همچنین اصل نهم قانون اساسی نیز به صراحت بیان می‌دارد «در جمهوری اسلامی ایران آزادی و استقلال و وحدت و تمامیت ارضی کشور از یکدیگر تفکیک ناپذیرند و حفظ آنها وظیفه دولت و آحاد ملت است ... هیچ مقامی حق ندارد به نام حفظ استقلال و تمامیت ارضی کشور، آزادیهای مشروع را، هر چند با وضع قوانین و مقررات، سلب کند.»


ویدیو مرتبط :
دانشجویان ستاره دار*

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

تکلیف دانشجویان ستاره ‌دار تا آخر هفته مشخص می‌شود



دانشجویان ستاره ‌دار,سرپرست وزارت علوم,دکتر جعفر توفیقی

سرپرست وزارت علوم  :
تکلیف دانشجویان ستاره ‌دار تا آخر هفته مشخص می‌شود

نظام دانشگاهی ایران مخالف پرور نیست عزل و نصب روسای دانشگاه‌ها نظام‌مند خواهد شد

 "موضوع ستاره دار کردن دانشجویان را با مراجع ذیربط حل خواهیم کرد." این جمله ای بود که سرپرست وزارت علوم تحقیقات و فناوری با جدیت عنوان می‌کند. در راهروی وزارت علوم شنیدیم كه كمیته بررسی وضعیت دانشجویان ستاره‌دار كارش را شروع كرده و احتمالا نتیجه نخستین بررسی‌ها تا روز سه‌شنبه همین هفته اعلام خواهد شد. صحت این خبر را از دكتر توفیقی جویا شدیم.

 

او این خبر را رد نكرد اما یادآوری كرد كه حل برخی مشكلات نیازمند رایزنی‌هایی با دیگر دستگاه‌هاست كه ممكن است زمان بیشتری طلب كند. توفیقی قرار است خزان دانشگاه‌های ایران را بهاری کند. فردی که برای تغییر و اعتدال پا به وزارتخانه ای حساس گذاشته است .

 

دکتر جعفر توفیقی استاد تمام دانشگاه تربیت مدرس حالا در طبقه 16 ساختمان اصلی وزارت علوم بر صندلی وزارت تکیه زده است ، اگرچه او هنوز رای اعتماد مجلس را نگرفته و به عنوان سرپرست مشغول به فعالیت است، اما جزو آن گروه از مسئولانی است که کارنامه درخشانی در حوزه وزارت علوم داشته و در سال‌های 82 تا 84 هم به عنوان وزیر سکان وزارت علوم را برعهده گرفته بود.

 

از همین روی بسیاری از دانشگاهیان از این انتخاب خرسندند آنان بر این باورند که با ورود توفیقی تغییرات چشمگیری در دانشگاه‌ها مشاهده می‌کنند و فضای دانشگاه از سردی بی تحرکی خارج می‌شود این تغییرات البته در چند هفته ای که توفیقی به وزارت علوم بازگشته دیده شده است به گفته خودش اولین اقدامی که در این وزارتخانه انجام داده است تشکیل کمیته ای برای احقاق حق دانشگاهیان است .

برخی می‌گویند نظام آموزشی ما یک نظام اپوزیسیون پرور شده است و به ‌جای تولید نخبه سیاسی و اجتماعی بیشتر روشنفکر تولید می‌کند. شما این باور را قبول دارید ؟
خیلی موافق نیستم که دانشگاه‌ها در درون نظام مخالف پروری می‌کنند.دانشگاه‌ها منتقد هستند و روشنفکر به معنای مثبت کلمه تربیت می‌کنند. شما هم اکنون می‌دانید که بزرگترین دستاورد این نظام ،دستاوردهای علم و فناوری است . شما می‌بینید که مقام معظم رهبری بارها و بارها تاکید داشتند که کشور به لحاظ علم و فناوری در رتبه‌های بالا قرار دارد. آمار و ارقام هم این را نشان می‌دهد. هم اکنون ایشان توسعه علمی و اقتصادی را اولویت اول کشور می‌دانند و تاکید می‌کنند که باید پیشرفت‌های علمی کشور حفظ شود.

 

هم اکنون دانشگاه‌ها بزرگ‌ترین پشتیبان کشور هستند.بزرگ‌ترین فرصت برای کشور شده‌اند. دستاوردهای علم و فناوری موجب شده است تا کشور ما در محافل بین المللی با قدرت مذاکره کند و با تهدیدها مقابله کند بدون تردید یکی از موضوعاتی که از تحریم‌ها دشمن ممانعت می‌کند پیشرفت‌های علمی است .بنده معتقدم که دانشگاه‌ها منتقد هستند اما در عین انتقاد وظیفه خود نسبت به نظام و کشور را به خوبی انجام می‌دهند.بله روشنفکر تربیت می‌کنند و این روشنفکری هم نوعی ارزش است .

 

اگر از روشنفکری اینگونه تعبیر شود که آنان نسبت به نظام هیچ گونه تعهدی ندارند این تعبیر اصلا درست نیست.روشنفکر یعنی انسان نو اندیش،نوآور و خلاق.روشنفکر از نگاه ما کسی است که نقاط ضعف را رسد کند و با یک نگاه انتقادی آن را به نقاط مثبت تبدیل کند وتهدیدها را به فرصت تبدیل کند.بنابراین واقعیت این است که دانشگاه‌ها اپوزسیون‌پرور نیستند. دانشگاهیان منتقد هستند این روحیه انتقادی را برای کشور یک فرصت تلقی می‌کنم چون برایند همه اینها همین است که هم اکنون دانشگاه‌ها جزو افتخارات کشور شده است.


 آیا نظام سیاسی و اجتماعی ما تحمل این حجم از منتقدان و مخالفان را دارد؟
این تحمل را باید داشته باشد.اینکه در یک کشوری فضای باز سیاسی باشد و فضای گفت‌و‌شنود و جود داشته باشد تحمل شنیدن انتقاد هم وجود خواهد داشت .این دیگر برعهده مدیران سیاسی کشور است که از این ظرفیت‌ها در دانشگاه به خوبی استفاده کنند باید فضا برای این اقدامات باز شود.باید بین ظرفیتی که در دانشگاه‌ها داریم و فضای سیاسی کشور یک توازنی ایجاد کنیم تا نخبگان سیاسی کشور بتوانند حداکثر استفاده را از ظرفیت دانشگاه‌ها داشته باشند.


  برنامه‌های دولت اعتدال به چه شکلی در متون آموزشی ما قرار خواهد گرفت ؟بین متون آموزشی آن باورهای مردمسالاری دینی وجود ندارد به ویژه این موضوع در علوم انسانی بیشتر به چشم می‌خورد شما چه برنامه ای برای این موضوع مهم دارید؟
به نظرم این موضوع به در بحث تحول در علوم انسانی در وزارت علوم در حال پیگیری است .کمیته‌هایی تشکیل شده و افرادی هم در حال پیگیری هستندو بحث شما هم اشاره به محتوای علوم انسانی دارد .این اتفاق می‌تواند در دانشگاه‌ها بیفتد چرا که کشور ما یک کشور مستقل از نظر ارزش‌های فرهنگی و دینی است .

 

آنچه که در تحول علوم انسانی مطرح است آن است که باید از نظریه پردازان و از همه دانشمندان و دانشجویان نخبه علوم انسانی کشور حمایت کنیم که فضایی نو اندیشی و نظریه پردازی و تئوریزه کردن مبحث مردمسالاری دینی ابتدا در فضای کشور جاری شود.بعد از آن بتدریج در متون درسی قرار گیرد .این به معنای بومی سازی است یعنی آنکه دانشگاهیان در کنار نظریه‌های غربی که در علوم انسانی داریم و البته نگاه انتقادی هم نسبت به آن وجود دارد خود نظریه پردازی و نظریه سازی کنند.

 

همه مسئولیت‌ها برعهده دانشگاه نیست و فکر می‌کنم احزاب اینجا نقش مهمی دارند.البته همه خواسته‌هایمان را هم نمی توانیم از برنامه‌های درسی انتظار داشته باشیم . دانشجو مدتی در دانشگاه است و با جامعه ارتباط دارد یکی از رسالت‌های احزاب سیاسی هم آن است که آنها هم در این بحث فعالیت داشته باشند که مکمل دانشگاه باشند.

 

جامعه، دانشگاه و نخبگان سیاسی هر یک مسئولیتی خاص خود را دارد که با کمک یکدیگر می‌توانند این بحث را پیش برند تا نظریه‌های موجود در کشورما و در نظام جمهوری اسلامی چگونه تبیین شود چگونه مستند شود و چگونه وارد ادبیات آموزش عالی کشور شود.


یکی از اتفاقات مهم در8 سال گذشته بحث خانه نشینی استادان دانشگاه و همچنین ستاره دارکردن دانشجویان بوده است.آخرین اقدام شما برای بازگشت استادان برجسته کشور به دانشگاه و همچنین دانشجویان ستاره دار برای ادامه تحصیل چیست؟
مسئولان وزارت علوم و دانشگاه باید در قبال تصمیماتی که می‌گیرند پاسخگو باشند به این معنا که اگر استادی ،دانشجویی و کارمندی احساس کند حقی از وی ضایع شده این حق باید از سوی مدیران بررسی شود.بنابراین درباره استادان بازنشسته و همچنین دانشجویان ستاره‌دار سال‌های گذشته هم همین اتفاق تکرار می‌شود.

 

این موضوع جزو حقوق شهروندی است که مردم بتوانند نسبت به تصمیماتی که برای آنها گرفته شده است اگر اعتراضی دارند مطرح کنند و دانشگاه و وزارت علوم هم موظف است به اعتراض دانشگاهیان پاسخ دهد.کمیته ای هم اکنون در وزارت علوم تشکیل شده است و اعتراض‌هایی هم به این وزارت خانه منعکس شده است . استادانی که بازنشسته شده اند و یا کارمندانی که در حقشان ظلم شده همچنین دانشجویانی که احساس می‌کنند رای بر علیه شان صادر شده به این کمیته مراجعه کنند.


  این کمیته با ورود شما تشکیل شده است؟
بله این تصمیم جدید است .هم اکنون کمیته‌هایی تشکیل شده است که به این در خواست‌ها رسیدگی خواهد کرد و آنچه که مطابق قانون بوده است را اعلام می‌کند.


  این کمیته‌ها در وزارت علوم پایدار خواهند بود؟
این پاسخگویی باید دایمی باشد.وزارت علوم همواره باید پاسخگوی دانشگاهیان باشد. ما امسال نهایت تلاشمان را کردیم که در دوره دکتری و کارشناسی ارشد دانشجوی ستاره دار نداشته باشیم .البته مواردی هم بوده که نظر بر این بوده که برخی دانشجویان از ادامه تحصیل منع شوند اما خوشبختانه با هماهنگی با مراجع ذیربط منع از تحصیل برخی از دانشجویان برداشته شد.


آیا شما تصمیم خواهید گرفت که با همکاری مراجع ذیربط موضوع ستاره دار بودن دانشجویان را به طور کلی حل کنید؟
بله این موضوع در برنامه وزارت علوم خواهد بود. البته با این فضایی که در کشور ایجاد شده است و دولت اعتدال هم تاکید داشته فضای سیاسی باز خواهد شد فکر می‌کنم شرایط فراهم شود که یک تجدید نظری در این باره انجام شود.این موضوع جزو اولویت‌های ما خواهد بود که با مراجعی که اینگونه تصمیمات را خواهند گرفت رایزنی داشته باشیم.همچنین بسیار خوش بین هستیم که دانشجویان به علت سلیقه‌های سیاسی و اندیشه‌های سیاسی منع از تحصیل نشوند.


  شما چند وقت پیش اعلام کردید اگر در این سال‌ها حقی از کسی ضایع شده به وزارت علوم مراجعه کند؟مهم‌ترین مشکلی که در این چند روز داشتید چه بود؟
هم اکنون مهم‌ترین مسئله ای که وجود دارد پاسخگویی به مطالبات دانشگاهیان است .از زمانی که دکتر روحانی به عنوان رئیس جمهور انتخاب شدند دانشگاهیان احساس مسئولیت کردند .دانشگاهیان در مواردی به روند 8 سال گذشته انتقاد داشتند از جمله اختیاراتی که از دانشگاهیان سلب شده است به عنوان مثال بحث پذیرش دانشجوی دکترا که در وزارت علوم متمرکز شده است دانشگاهیان در این باره اعتراض دارند.

 

بحث بهبود فضای سیاسی دانشگاه‌های کشور که یکی از مطالبات جدی بوده است.دانشجویان هم جزو مطالباتشان فضای آزاد تشکل‌های دانشجویی بوده است و آنها اعلام کردند در این سال‌ها یک نگاه انبساطی به تشکل‌های دانشجویی داشتیم . پاسخگویی به این مطالبات جزو دغدغه اصلی ما است .


  بحث انتخاب روسای دانشگاه‌ها هم بسیار مهم است ؟ در این سال‌ها روسای دانشگاه‌ها از طرف رئیس جمهور یا از سوی وزیر علوم انتخاب شده اند برنامه شما برای پایان این وضعیت چیست؟
ما معتقدیم برای هرگونه تصمیم گیری باید از حداکثر مشارکت دانشگاهیان استفاده کنیم. دانشگاهیان کشور مهم‌ترین ظرفیت‌های کارشناسی کشور و همچنین جزو اقشار نخبه و فرهیخته هستند .بنابراین نه تنها در بحث روسای دانشگاه‌ها بلکه باید در نظام تصمیم‌گیری کلان مملکت نیز دانشگاهیان باید احساس مسئولیت کنند.

 

انتخاب روسای دانشگاه‌ها از حساسیت بسیار زیادی برخوردار است باید سازوکاری اندیشیده شود که از مشارکت دانشگاهیان در این حوزه استفاده شود بدون آنکه اختیارات دیگر سازمان‌ها و ارکان‌ها سلب شود.در انتخاب روسای دانشگاه‌ها شورای عالی انقلاب فرهنگی نقش دارد همچنین وزیر علوم هم دارای اختیاراتی است این موارد به نظرم به هیچ عنوان منافاتی با یکدیگر ندارد.


  هم اکنون چنین ساز وکاری وجود دارد؟
برخی سازوکارها قبلا در فاصله سال‌های 80 تا 84 تجربه شده است، همچنین در مواردی از نظر شورای دانشگاه استفاده شده و در مواردی هم از نظر هیات امنا، که همه جنبه مشورتی داشته و بسیار هم موثر بوده، و این مشارکت موجب شده تا رئیس دانشگاه از پشتوانه بهتری برخوردار باشد و هیات علمی و کارکنان نیز همکاری بهتری با رئیس دانشگاه داشته باشند. عزل و نصب‌های اخیر درباره چند نفر در دانشگاه‌ها یک سری واکنش‌ها را در برداشته که خیلی‌ها معتقدند که سرپرست نمی تواند عزل و نصب داشته باشد.


  توضیح شما چیست؟
اختیارات سرپرست وزارتخانه طبق قوانین موجود همان اختیارات وزیر است. سرپرست وزارتخانه از اختیارات خودش استفاده می‌کند آنچه که برخی‌ها می‌گویند که عزل و نصب‌های فراوان انجام شده است. کل عزل و نصب‌ها دو مورد بوده است. در معاونت‌ها هم صرفا دو مورد بوده است که یک موردش با استعفای معاون مربوطه موافقت شده. بنابراین کل بحث که شما در فضای رسانه می‌بینید، محدود به 4 نفر است.


  در 8 سال گذشته به خاطر برخی تبعیض‌های حاكم بر آموزش عالی به برخی از دانشجویان ظلم شده و از روند معمول زندگی عقب افتاده‌اند. آیا راهی برای دلجویی و جبران در نظر دارید؟
رسیدگی و حفاظت از حقوق دانشگاهیان را واقعا مسئولیت درجه اول خودم می‌دانم و برای آن احترام قائل هستم. کمیته در وزارت خانه تشکیل شده است. در هر موردی که حقی از کسی ضایع شده است مراجعه کند و ما هم پیگیری می‌کنیم.

 

درباره بورسیه هم در فضای رسانه مسائلی مطرح شده که این‌ها را باید زمان داشته باشیم و بررسی کنیم. اعطای بورس داخل و خارج ساز و کار خود را داشته است.بنده هم به شدت علاقه مندم این وضعیت را بررسی کنم که از چه روالی تبعیت می‌کرده و در آنجا اگر احساس کنیم حقی از کسی ضایع شده، پیگیری جدی خواهیم داشت./قانون