داعش چگونه غافلگیر شد؟

برای نبرد با داعش در سنجار 32 هزار رزمنده آماده شدند لذا ضربه به داعش بسیار غافلگر کننده بود که به هلاکت و اسارت شمار زیادی از تروریست های این گروه انجامید.

هجوم داعش، قیمت نفت، تجاوز به یمن؛ چرا همیشه غافلگیر می‌شویم؟!

سال ۹۳ با حداقل سه غافلگیری بزرگ برای افکار عمومی و حتی برخی مقامات و مسئولان ایرانی تمام شد؛ غافلگیری‌های بزرگی که شاید در سال جدید هم ادامه یابد.

به گزارش تابناک، یورش برق‌آسای داعش به شهرهای غربی و شمالی عراق که تا آستانه اشغال بغداد و اربیل نیز پیش رفت برای دستگاه‌های اطلاعاتی غربی نیز یک شکست بود. ایالات متحده هزینهٔ مالی و انسانی فراوانی در عراق پرداخته بود و با خروج نیروهای آمریکایی از این کشور، مخالفان جمهوری‌خواه رئیس‌جمهور اوباما به وی اعتراض می‌کردند که اشتباهات وی، باعث از دست رفتن عراق شده است.

جیمز کلپر، مدیر امنیت ملی آمریکا تحت فشار رسانه‌های آمریکایی، توجیه جالبی برای غافلگیری آمریکا داشت. وی به واشنگتن‌پست گفت: ما از توانایی و قابلیت‌های داعش و نیز نقایص نظامی دولت عراق مطلع بودیم. مشکل این بود که در ارزیابی اراده داعش برای جنگیدن اشتباه کردیم. این همیشه یک مشکل بوده است. ما در ویتنام هم این مشکل را داشتیم. ما ویت‌کنگ‌ها و ویتنام شمالی ر ا دست کم گرفتیم و اراده ویتنام شمالی را بیشتر از واقعیت تخمین زدیم. این بار هم ما داعش را دست کم گرفتیم و دولت عراق را بیشتر از واقعیت در نظر گرفته بودیم.

آمریکایی‌ها در غافلگیر شدن در برابر اقدامات داعش تنها نبودند. در ایران هم حداقل در سطح افکار عمومی، اقدامات داعش بسیار غافلگیرکننده بود. به همین سبب، در عامه مردم نگرانی‌هایی درباره احتمال ورود داعش به خاک ایران به وجود آمد.

غافلگیری بعدی ایرانی‌ها به فاصله کوتاهی پس ماجرای داعش پیش آمد. به فاصله دو تا سه ماه بعد از هجوم داعش، قیمت نفت ناگهان در مسیر سقوطی شدید قرار گرفت و نمایندگان مجلس، برخی مقامات دولتی و فعالان سیاسی، انگشت اتهام را به سوی عربستان، کویت، عراق، روسیه و یا هر کشور دیگری گرفتند.

همراه با ترس از مشکل کسری بودجه دولت، مسئولانی که می‌توان پیش‌بینی افت قیمت نفت و آینده اقتصادی کشور را هم در زمره وظایف آن‌ها در نظر گرفت، به جای پاسخ گفتن به چرایی غافلگیر شدن، به دنبال متهمان خارجی گشتند، ولی در این میان دو نکته نادیده گرفته شد؛ نخست اینکه از یک سال پیش از آن، پیش‌بینی‌هایی در مورد احتمال چنین سقوطی در قیمت نفت وجود داشته و دوم آنکه حتی اگر سقوط قیمت نفت نتیجه توطئه‌ای علیه ایران بوده است، قاعدتا نهادهایی در کشور مسئول پیش‌بینی چنین توطئه‌ای بوده‌اند.

شش ماه پس از داستان سقوط قیمت نفت، این بار افکار عمومی ایران با تجاوز عربستان و چند کشور عربی دیگر به یمن و پشتیبانی کشورهای غربی از این تجاوز غافلگیر شدند. به احتمال زیاد، این تجاوز نزد برخی نهادهای مسئول پیش‌بینی شده بوده، ولی این پیش‌بینی به افکار عمومی نرسیده بود.

اگر این پیش‌بینی جدی بود، جدی گرفته می‌شد و واکنشی متناسب با آن در نظر گرفته می شد و احتمالا امکان تلاش‌هایی برای سست کردن ائتلافی که برای تجاوز به یمن شکل گرفته است، وجود داشت.

مثال‌های فوق، تنها سه نمونه از موارد غافلگیری افکار عمومی و حتی مقامات ایرانی در یک سال گذشته است؛ غافلگیری‌هایی که ظاهرا هیچ تضمینی وجود ندارد در سال جدید هم تکرار نشود. مسأله مهم در این میان پاسخ به این سؤال است که چرا ما زیاد غافلگیر می‌شویم و باید برای پیشگیری از چنین غافلگیری‌هایی چه بکنیم؟

اخبار بین الملل - تابناک