خاطرات خواندنی یک مرد از ازدواج موقت

زنان پرس: این همه سال نشستیم و منتظر شدیم. منتظر شدیم تا ببینیم پایان تمام فیلم‌ها و سریال‌های مردان دو زنه و زن‌های صیغه‌ای به کجا ختم می‌شود. تازگی‌ها هم درگیرش بودیم؛ در سریال خداحافظ بچه. درگیر «خسرو»یی که با وجود داشتن زن تحصیلکرده و امروزی ‌مثل «شهناز»، «نازنین» را صیغه می‌کند.  این بار هم برای آرزوهای کوچک «زن صیغه‌ای» سریال دلمان سوخت و برای«زن دائم» سرافسوس تکان دادیم.

درست مثل آن سال‌ها که برای مظلومیت هدیه تهرانی در فیلم شوکران که زن صیغه‌ای فریبرز عرب‌نیا بود، آه کشیدیم. یا همان قدر که از رضا کیانیان فیلم همیشه پای یک زن درمیان است، بدمان می‌آمد. خواهی نخواهی در گیرش هستیم. همه‌مان. چه آنهایی که می‌خواهند از دست روابط نامشروع خلاص شوند و چه آنهایی که روابط مشروع‌شان دیگر لذت بخش نیست. چه مردمی‌که اعتقادات مذهبی محكمی دارند و چه آن‌هایی كه  اینگونه نیستند.

از یک طرف بخش بزرگی از هرم جامعه ‌ایرانی را جوانان تشکیل داده‌اند و به خاطر شرایط سخت ازدواج، «ازدواج موقت» درحال تبدیل شدن به ضرورت‌هاست و از طرف دیگر بعد از سال‌ها همچنان عرف جامعه‌ ایرانی چشم دیدن «زنان صیغه‌ای» را ندارد. ماجرا 10 سال بعد از انقلاب شروع شد.

ماجرای صیغه، دوستداران و دشمنانش. پشتیبانان ازدواج موقت، مواضع مشخصی داشتند و دشمنانش هم همینطور. این پرونده همیشه در کش و قوس‌های فراوان اسیر بوده است وطی دو سال گذشته مجلس دوباره موضوع را مطرح كرده است. مثل همیشه؛ عده‌ای سفت و سخت ایستادند و از فواید ازدواج موقت سخنرانی‌های پر‌ تاب و عتاب به راه انداختند و عده‌ای دیگر در صف مخالف، صیغه را با مذموم‌ترین واژگان تاریخ یکی کردند اما بازهم خبری نشد.

این همه قیل و قال و باز هم کسی قاطعانه نگفته است: ازدواج موقت؛ مفید است یا نه  مصاحبه‌ای که پیش رو دارید، به نقل از زنان‌پرس ، تجربه‌های مردی است که به قول خودش «نگاه‌های سنگین جامعه را نادیده گرفته» و بارها تجربه ازدواج موقت داشته است. ما تنها نقل کننده‌ این تجربه‌ها هستیم؛ قضاوت به عهده خود شما.

این مصاحبه با مردی30 ساله است که اکنون متأهل است؛ کسی که دغدغه‌هایی درباره ازدواج موقت دارد. او درباره نحوه آشنایی‌اش با ازدواج موقت توضیحاتی می‌دهد: در حقیقت برای حل مشکل خانمی ‌وارد ماجرا شدم و بعد از اینکه مشکل او را حل کردم، یک رابطه عاطفی شکل گرفت و از آنجا که از طرف اوهم احساس خلأ عاطفی از قبل وجود داشت و از طرف دیگر هردو در خانواده مذهبی بزرگ شده بودیم، از راه حل شرعی استفاده کردیم.

وقتی تن به ازدواج موقت می‌دادید، نگران نگاه دیگران نبودید؟

اینقدر به نگاه دیگران اهمیت دادیم که خیلی از مستحبات و بعضا واجبات رو کنار گذاشته‌ایم. کافی است دودوتا چهارتا کنیم ببینیم که نتیجه توجه به نگاه و حرف مردم برای ما سودمند هست یا نگاه و توجه خدا؟

 فکر می‌کنید تجربه صیغه، راضی‌کننده ا‌ست؟ یعنی کسانی که به سمتش می‌روند راضی هستند و ناراحتی‌هایی برایشان ایجاد نمی‌شود؟

برای من راضی‌کننده بود. به ‌این خاطر که مورد خوبی را پیدا کردم. شخصی که قصدش آزار و اذیت و صدمه زدن به من نبود، در حقیقت وجود ما برای همدیگر همچون مکملی بود در برهه‌ای از زندگی. در مورد این مسئله مطالعه لازم را انجام داده بودیم و من به عنوان یک مرد متأهل تمام تلاشم را کردم که همسرم احساس کمبودی در آن زمانی که من متعه دارم نکند.

 متعه را به کسی پیشنهاد می‌کنید؟

برای این جواب فقط به‌این سفارش امام صادق علیه‌السلام اکتفا می‌کنم: «متعه حلال نیست مگر بر کسی که شناخت دقیق نسبت به آن دارد و حرام است بر کسی که جاهل به [احکام و شرایط] آن است.» و یا این در کلام دیگری از محمد بن عیص آمده که از امام صادق (ع) سوال کردم از متعه، امام (ع) فرمود: «نعم اذا کانت عارفة، قلنا: فان لم تکن عارفة. قال فاعرض علیها….» که در این روایت امام (ع) اهمیت دانش زن را نسبت به‌این موضوع تبیین می‌فرماید و توجه به ‌این مسئله که اگر زن آگاهانه ‌این امر را پذیرفت، او دیگر نسبت به‌این امر و عواقب آن مغبون به شمار نمی‌آید.

 نگاه خانواده‌تان به‌این ماجرا چطور بود؟ نگران نبودید که اگر متوجه شوند برای‌تان دردسر درست شود؟

نگاه عمده افراد به‌این مسئله متاسفانه منفی ا‌ست. به نظر من هم به خاطر کم‌کاری جامعه مذهبی نسبت به تبلیغ این مسئله است. البته نمی‌شود گله‌مند بود. شما می‌بینید بعضا یک طلبه حوزه علمیه با این امر کاملا مخالفت می‌کند و سریال‌ها و فیلم‌های تلویزیونی عواقب این کار را همچون گناهی کبیره به تصویر می‌کشند. خب عواقب تبلیغ بد هم کاملا مشخص است و چطور با این دید منفی من نمی‌توانستم نگران این مسئله نباشم. تنها کاری که کردم این بود که دقت نظر به خرج دادم و سعی کردم که همسرم متوجه نشود.

 مهریه‌ را چه چیزی در نظر گرفتید؟

مهریه‌ها به خاطر اینکه متعه هدف مادی به دنبالش نبود معمولا هدایایی همچون کتاب، سی دی و یا ختم قرآن و هدیه ثواب آن به حضرت صاحب‌الامر(عج) بوده که همه پرداخت شده و یا بخشیده شده.

 احساس‌تان نسبت به کسی که روزی همسرتان بوده؟ بعد از جدا شدن حس وابستگی به آن شخص نداشتید؟

قطعا احساس خوبیست. کسی که یک مدت محدود برای شما یک دوست، همزبان، همدل و یار خوبی بوده قطعا برای نبودنش دلتنگی خواهید کرد و وابستگی هم بوده اما همینطور هم که قبلا اشاره کردم کاری کردیم که رضای خدا در آن بوده و این مشکلات را هم خود خدا برایمان حل کرد.

 در زمان عقد موقت از نظر وظایف همسری سعی‌تان این بود که کامل رفتار کنید؟ یا چون عقدتان موقت بود برای‌تان اهمیت نداشت؟

راستش نگاه من به عقد موقت مثل عقد دائم هست. برای همین سعی خودم را کردم که او از نظر مالی و معنوی احساس کمبودی نکند.

 نگران نبودید که در این مدت صاحب فرزند شوید و برای‌تان مشکلاتی به وجود بیاید؟

دسته دیگری از روایات است که توجه مردان را در نهی از اولاد به سبب «متعه» بیان می‌نماید. مثلاً امام صادق(ع) روایتی را از پدر گرامی‌اش و سپس از رسول خدا (ص) بیان می‌نماید که پیامبر(ص) فرمود: «ان‌الله اخذ میثاق علی سایر المومنین ان لاتعلق منه فرج من متعه» خداوند متعال پیمان گرفت بر سایر اهل ایمان که هرگز رحم زنی از او به جهت متعه تعلقی پیدا نکند و بارور نگردد و در ادامه آن می‌فرماید: «این امتحان سختی است که به سبب آن ایمان مومن از کفرش در تعلق رحم و باروری همسر متعه‌ای پدیدار می‌گردد. سپس امام(ع) فرمود: «و قال رسول‌الله (ص) ولد المتعه حرام» که ‌این حرمت همان شدت در کراهت و منع از این نوع باروری است. چون شریعت توجه تامی ‌به حفظ حیثیت زن و مرد مسلمان دارد، لذا امیرالمؤمنین می‌فرماید: «اتقوا مواضع التهمة» از جمله مواضع تهمت موضع متعه است که در روایات بدان اشاره شده است و این مواضع تهمت رو می‌شود با راهکارهای جلوگیری انجامش داد.

 بعضی افراد در مخالفت با متعه نظرشان این است که برخلاف حقوق زنان است و فقط در آن لذت جنسی مرد در نظر گرفته شده. نظرتان در این باره چیست؟

این مسئله را اگر از خانم‌های صاحب تجربه بپرسید قطعا جوابی خلاف آن دریافت خواهید داشت. یعنی شما باور می‌کنید که از بین تمام کسانی که متعه می‌کنند فقط مردها لذت می‌برند؟ پس زن برای چه هدفی متعه می‌کند؟ اگر بگویند که خب از سر نیاز مالی من نمی‌توانم باور کنم.

 به نظرتان متعه باعث فروپاشی خانواده‌ها نمی‌شود؟ با توجه به‌اینکه اغلب مردان متاهل برای متعه اقدام می‌کنند؟

متعه برای متأهل شرعا مشکلی ندارد و اگر درست انجام شود حتی باعث ثبات بیشتر خانواده نیز می‌شود. به‌این خاطر که متعه خلأهایی را از مرد پر می‌کند که متاسفانه زن‌های امروزی خیلی مایل و جاهد به پر کردن آن خلأها نیستند و به نظرم حتی توانایی این مسئله را ندارند. آن هم به خاطر عدم آموزش مناسب و عدم اختصاص وقت به‌این مسائل است.