تکذیب پیشنهاد قانونی شدن تنبیه بدنی

چند مورد تنبیه بدنی در مدارس كشور و رسانه‌ای شدن آنها طی چند ماه گذشته، آموزش و پرورش را وادار كرد به موضع‌گیری در مورد تنبیه بدنی در مدارس بپردازد. نخستین موضع‌گیری این وزارتخانه با این برداشت روبه‌رو شد كه آموزش و پرورش سعی در «قانونی كردن» تنبیه بدنی در مدارس دارد.

به گزارش اعتماد، این برداشت از موضع وزارتخانه‌ای كه این روزها درگیر مسائل متعدد دیگری همچون كسری بودجه، استخدام و فروش و واگذاری مدارس دولتی به بخش خصوصی است، مسوولان آموزش و پرورش را بر آن داشت تا با صدور اطلاعیه‌ای به حاشیه‌ها در این زمینه پایان دهند و موضع رسمی این وزارتخانه در مورد تنبیه بدنی را مشخص كنند. در این اطلاعیه پیشنهاد قانونی شدن تنبیه بدنی در مدارس از سوی این وزارتخانه تكذیب و موضع آموزش و پرورش در مورد تنبیه بدنی در مدارس «ممنوع» و «جرم» اعلام شد.

آموزش و پرورش تاكید كرد تنبیه بدنی از نظر مقررات و قوانین آموزش و پرورش ممنوع و انجام آن جرم است و با مرتكبین تنبیه بدنی براساس قوانین و آیین‌نامه‌های مصوب برخورد جدی شده و می‌شود. وزارت آموزش و پرورش در این اطلاعیه توضیح داد: «منظور از تنبیه، مجموعه روش‌های بازدارنده به استثنای تنبیه بدنی است كه در ماده ٧٦ آیین‌نامه اجرایی مدارس به طور كامل تصریح و تشریح شده است و وزارت آموزش و پرورش همواره به همكاران آموزشی و تربیتی توصیه كرده از موارد احصاء شده در ماده فوق‌الذكر برای راهنمایی و تربیت دانش‌آموزان استفاده كنند.»

آنچه گذشت
افزایش شمار تنبیه‌های بدنی در مدارس كشور در بازه زمانی كوتاه كه در مواردی به علت شدت آسیب‌های وارده كار دانش‌آموزان را به بیمارستان و بستری كشانده بود، «خانه ملت» را برآن داشت تا گزارشی مبنی بر انتقاد از بروز رفتار تنبیهی در مدارس منتشر كند. در واكنش به این گزارش و دیگر گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌ها مركز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش‌وپرورش جوابیه‌ای منتشر كرد.

در بخشی از این جوابیه اشاره شده بود یكی از مسائل بسیار مهم تربیتی در آموزش‌وپرورش كودكان و نوجوانان، مساله تشویق و تنبیه است و این موضوع از دیرباز توجه متخصصان تعلیم و تربیت و روانشناسان، اولیا و مربیان را به خود جلب كرده است.

در این جوابیه همچنین آمده بود: «درست است كه تنبیه توصیه نمی‌شود و مدرسه و معلم باید تا می‌تواند از روش‌های تقویت مثبت استفاده از اصل سرمشق یا نمونه خوب، اصل اشباع و حذف پاداش‌ها در تعلیم و تربیت استفاده كند، اما این اصل هم باید مورد قبول مدرسه، خانواده، قانون (پیشنهاد می‌شود در تدوین قوانین تنبیهی توسط نمایندگان محترم خانه ملت طرفین موضوع به یك اندازه مدنظر باشند) و محققان قرار گیرد كه با اینكه هیچ یك از روش‌های تنبیهی توصیه نمی‌شود، اما به هر حال برای جلوگیری از بعضی رفتارهای پرخطر و بسیار ناشایست، می‌توان از اصل تنبیه در تعلیم و تربیت استفاده كرد زیرا ممكن است تنبیه تنها راهی باشد كه كودك یا نوجوان را وادار به انجام دادن رفتار دیگری غیر از رفتار نامطلوب كند، امكان دارد كه رفتار نامطلوبی در طول زمان آنقدر تحكیم یافته باشد كه جز با تنبیه كردن نتوان نوجوان یا جوان را به انجام دادن رفتار دیگری وادار كرد.»

این جوابیه و پاسخ آموزش و پرورش در رسانه‌ها با عنوان «پیشنهاد قانونی شدن آموزش» منعكس شد و آموزش و پرورش را وادار به دومین واكنش كرد. حمیدرضا كفاش، معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش در تشریح موضع این وزارتخانه توضیح داد: آنچه از سوی آموزش و پرورش اعلام شده موضع رسمی این وزارتخانه نبوده و به هیچ‌وجه قانونی شدن تنبیه بدنی مدنظر ما نیست، بلكه تجدید نظر در روش‌های تنبیه یا روش‌های بازدارنده از رفتارهای پرخطر و حركاتی است كه دانش‌آموزان نباید در مدرسه انجام دهند. در ادامه موضع آموزش و پرورش در مورد تنبیه بدنی و نظرات كارشناسان در این زمینه مرور می‌شود.

اخبار اجتماعی  - اعتماد
 

ویدیو مرتبط :
در تقبیح تنبیه بدنی

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

آیا تنبیه بدنی آخرین چاره است؟

بعضی از والدین آخرین راه چاره را در تربیت فرزندان ، تنبیه بدنی می دانند؛ اما همواره به جای تنبیه و اعمال خشونت راه بهتری هم می توان پیدا كرد. چون تنبیه بدنی عوارض متعددی در رفتار و روحیه فرزند شما به جای خواهد گذاشت. حتی اگر بسیار به ندرت كودك خود را تنبیه می كنید، حتماً این مطلب را مطالعه كنید.

 

 

 

بسیاری از والدین عمداً دست به تنبیه بدنی نمی زنند. معمولاً هنگامی این رفتار از بزرگترها سر می زند كه كنترل خود را از دست بدهند یا احساس ناامیدی كنند.

 

 

ممكن است بابا به خاطر این كه سه بار از كودك خواسته تلویزیون را خاموش كند و او توجهی نكرده عصبانی شود و كتكش بزند. یا وقتی پسر كوچولوی چهار ساله به وسط خیابان می دود شاید مامان او را بزند تا حواسش بیشتر جمع باشد.

 

 

همه پدر و مادرها می دانند كه گوش نكردن كودك به حرف آنها چقدر ناراحت كننده است؛ نگرانی و دلهره از به خطر افتادن سلامت بچه هم به همین صورت. مادری كه گفتیم، از این كه پسرش دوباره به وسط خیابان بدود و مثل این دفعه شانس نیاورد! خیلی نگران است.

 

 

اكثر والدین حداقل یك بار فرزندشان را تنبیه بدنی كرده اند یا احساس كرده اند او یك كتك مفصل لازم دارد. اما به راستی چرا این تعداد از پدر و مادرها از تنبیه بدنی استفاده می كنند؟ شاید بگویید: چون مؤثر است. ولی واقعیت این است كه اگر تنبیه بدنی مؤثر باشد فقط و فقط در كوتاه مدت تأثیرگذار است.

 

 

 

 

مادر سمیرا كوچولو گهگاه او را تنبیه بدنی می كند، ولی آن سوی ماجرا اینست که ، مربی او در مهدكودك مرتب باید مراقبش باشد تا بچه های دیگر را آزار ندهد!

 

 

در سال 2002 یك تحقیق وسیع در مورد آثار و عوارض تنبیه به عمل آمد. خانم «الیزابت تامسون» از مركز ملی كودكان فقیر در دانشگاه كلمبیا، اطلاعات گردآوری شده طی 62 سال را مورد بررسی قرار داد و دریافت كه: هر قدر كودك بیشتر تنبیه شود احتمال بروز رفتار پرخاشگرانه در او بیشتر می شود.

 

 

 

ضمناً چنین كودكی بیشتر رفتارهای نادرستی مثل دروغگویی ، حقه بازی و آزار و اذیت دیگران را از خود نشان خواهد داد. كودكانی كه با تنبیه بزرگ شده اند كمتر درست و نادرست را از هم تشخیص می دهند، و در غیاب والدین خود بیشتر از سایر بچه ها رفتارهای نادرست و بی ادبانه انجام می دهند.

 

 

یكی از مادران كه معمولاً فرزندش را تنبیه بدنی می كند می گوید: «بچه من موقعی رفتارش درست است كه او را تنبیه می كنم. اما راستش، نمی دانم رفتار درست او به خاطر ترس است یا این كه واقعاً خوب و بد را از هم تشخیص داده است.»

 

 

 

 

 

 

پس چه باید كرد؟

آیا جایگزین مناسبی به جای تنبیه بدنی وجود دارد؟ رفتارهایی كه در ذیل آورده شده با این اعتقاد فهرست شده كه یك كودك سزاوار احترام است، حتی وقتی رفتارش آنگونه كه باید نیست.

 

 

سعی كنید در رفتارتان ملایم و مهربان باشید. وقتی تن (TONE) صدایتان عادی و طبیعی باشد كودك بهتر حرفتان را می شنود.

 

 

كمی تأمل كنید. یك مكث كوتاه در عكس العمل و اندكی صبر هنگام هیجان، می تواند گره گشا باشد. چه اشكالی دارد كه بگوییم: «الآن برای مواجهه و حل این مسئله خیلی ناراحت هستم و موقعیت مناسب نیست. بعداً در موردش صحبت می كنیم.»

 

 

به او بیاموزید. به جای مجازات او به خاطر كار نادرستش، كار درست را به او یاد بدهید. مثلاً بگویید: «وقتی اسباب بازی هایت را در اتاق پذیرایی رها می كنی من این كارت را نمی پسندم. دوست دارم دفعه بعد آنها را در كمد بگذاری.»

 

 

 

 

مثبت باشید. به جای آنكه بگویید :«چند مرتبه باید به تو بگویم كه دندانهایت را مسواك بزنی؟!» می توانید بگویید : «دندان های قشنگت را مسواك بزن كه همین طور قشنگ بماند. بعد منو خبر كن كه بعد از تو مسواك بزنم.»

 

 

«توضیح» به جای «تهدید». می توانید با یك توضیح مختصر، علت زشتی رفتار او را روشن كنید تا در ذهنش دلیلی برای تغییر رفتار داشته باشد.

 

 

از عصبانیت دوری كنید. به جای تمركز روی اشتباه یا رفتار نادرست كودك، كه شما را برای هیجان و عكس العمل احساسی آماده می كند، از هر یك از موارد خطای فرزندتان به عنوان موقعیت خوبی جهت راهنمایی او و فراگیری استفاده كنید.

 

 

انگیزه بدهید. به او با جملات خاصی انگیزه بدهید و صحبت های تشویق كننده داشته باشید.

 

 

انعطاف پذیر باشید. وقتی كودك می پرسد: «می تونم این برنامه تلویزیون رو تا آخر ببینم، بعد بریم بیرون؟» منطقی باشید. اگر فرصت دارید، به درخواستش جواب مثبت بدهید. بدین ترتیب كودك رفته رفته با هنر گفتگو و مذاكره آشنا می شود.

 

 

از لجبازی و زورآزمایی بپرهیزید. هیچ كاری مخربتر و بی فایده تر از زور آزمایی با فرزند نیست. او را به همكاری كردن تشویق كنید. مثلاً می توان گفت : «من مشكلی دارم. من دوست دارم تو پیراهن تمیزی بپوشی ولی می بینم كه تو بازهم همون قبلی رو می پوشی. به نظرت چطور می شه این مسئله رو رفع كرد؟». وقتی مشكل را با كودك در میان بگذارید احتمالاً بیشتر علاقه مند می شود كه در حل آن كمك كند و با شما همكاری كند.

 

 

زیرك باشید. اگر عملكرد فعلی شما اثر ندارد با زیركی راه دیگری پیدا كنید. تغییر خط مشی شما آسان تر است تا این كه همیشه بخواهید اول او تغییر كند. از خودتان بپرسید: «چه كار دیگری می توانم بكنم تا او را به عكس العمل بهتری ترغیب كند؟»

 

 

نكته: در رابطه با مجازات كودك این سه قاعده را به یاد داشته باشید:

 

- هنگام عصبانیت از مجازات بپرهیزید.

 

- برای تلافی كردن یا انتقام گرفتن، مجازات نكنید.

 

- همیشه مجازات شدیدتر، مجازات بهتر نیست.