اخبار


2 دقیقه پیش

عکس: استهلال ماه مبارک رمضان

همزمان با آغاز ماه مبارک رمضان جمعی از کارشناسان حوزه نجوم همراه با نماینده دفتر استهلال مقام معظم رهبری عصر دوشنبه هفدهم خرداد برای رصد هلال شب اول ماه مبارک رمضان بوسیله ...
2 دقیقه پیش

تا 20 سال آینده 16 میلیون بیکار داریم

وزیر کشور گفت: در نظام اداری فعلی که می‌تواند در ۱۰ روز کاری را انجام دهد، در ۱۰۰ روز انجام می‌شود و روند طولانی دارد که باید این روند اصلاح شود. خبرگزاری تسنیم: عبدالرضا ...

توضیحات رئیس سازمان سنجش درباره سهمیه‌ها



اخبار ,اخبار دانشگاه ,سهمیه های دانشگاه

 

اخبار دانشگاه - توضیحات رئیس سازمان سنجش درباره سهمیه‌ها

وقتی ما قیدی وضع می‏کنیم که این قید می‏تواند قید بومی‌‏گزینی، سهمیه‏ یا محدودیت پذیرش جنسیتی باشد، تمامی این موارد آن نمره به دست آمده را تحت تاثیر خود قرار می‏دهد. برای مثال وقتی شما قید سهمیه منطقه را تعیین می‏کنید و می‏گویید سهمیه منطقه یک جزو مناطق برخوردار محاسبه می‏شود طبیعی خواهد بود در منطقه سه کسی با نمره کمتر از همتای خودش در منطقه یک می‏تواند وارد دانشگاه شود.

روزنامه آرمان در گفت‌وگو با ابراهیم خدایی رئیس سازمان سنجش آموزش کشور به بررسی وضعیت سهمیه ها در دانشگاه ها پرداخته است:

شما به‌عنوان شخصی که سالیان سال در سازمان سنجش کشور فعال هستید اطلاع دارید که همواره نحوه انتخاب و سنجش دانشجویان با انواع سهمیه و... توامان بوده است. به نظر شما به عنوان یک کارشناس مناسب‏ترین روش گزینش علمی داوطلبان چه روشی است؟ به‌طور کلی تعیین چه ضوابطی را در این مسیر مناسب می‏بینید؟
در بحث ضوابط پذیرش دانشجو یک روش این است که امتحانی برگزار شود و با نمره‏ای که داوطلب در یک روند کاملا شفاف و مشخص آن را به دست آورده بتواند در یک مرکز علمی پذیرش شود. به بیانی دیگر ایده‏آل‏ترین و بهترین سیستم گزینش علمی این است که شما هیچ قید و بندی نداشته باشید یعنی، قیودی مانند بومی، سهمیه‏ و... از میان برداشته شود و ارزیابی تماما بر اساس نمره به دست آمده داوطلب باشد. این، ایده‏آل‏ترین نحوه پذیرش خواهد بود اما، عملیاتی شدن این موضوع با توجه به شرایط فرد، کشور، منطقه و همچنین نیازهای کشور می‏تواند متغیر باشد. در بسیاری از نقاط دنیا، مثل ما، در نحوه پذیرش قوانینی وضع شده است. برای مثال دانشگاه پرینستون وجود تنوع قومیتی را در پذیرش دانشجویانش در نظر می‏گیرد. همه جای دنیا به صورت غیررسمی یا رسمی قیودی در پذیرش دانشجو دارند.

 اما بعضا سهمیه‏‌ها مانع نیست بلکه تبعیضی مثبت است. اینطور نیست؟
به‌طور کلی وقتی ما قیدی وضع می‏کنیم که این قید می‏تواند قید بومی‌‏گزینی، سهمیه‏ یا محدودیت پذیرش جنسیتی باشد، تمامی این موارد آن نمره به دست آمده را تحت تاثیر خود قرار می‏دهد. برای مثال وقتی شما قید سهمیه منطقه را تعیین می‏کنید و می‏گویید سهمیه منطقه یک جزو مناطق برخوردار محاسبه می‏شود طبیعی خواهد بود در منطقه سه کسی با نمره کمتر از همتای خودش در منطقه یک می‏تواند وارد دانشگاه شود. به طور خلاصه در تمامی قیودی که گذاشته می‏شود شرایط آن مسابقه علمی عوض می‏شود.

 

بحث من این است که ما قیودی می‏گذاریم که بر مبنای آن قیود برخی افراد می‏توانند وارد شوند و برخی نیز امکان ورود پیدا نمی‏کنند مثلا در رشته‏‌های علوم پزشکی، وزارت بهداشت می‌گوید از 100 نفر ظرفیت دانشگاه تهران، 45 نفر بایستی زن باشد و 45 نفر مرد و 10 نفر نیز رقابتی باشد تا هرکسی نمره بیشتری بدست آورده بود، وارد شود، بنابراین این وزارتخانه قید گذاشته و محدودیت تعیین کرده است.

 

حالا وزارت بهداشت این را بر چه اساسی تعیین می‏کند؟ بر اساس نیازسنجی‏ای که پیش‌تر داشته است انجام می‏دهد مثلا بر اساس نیاز به پزشک زن و مرد این ارقام را تعیین می‏کند. پس یک سوی بحث نیاز است و در سوی دیگر بحث مدیریت کلان کشور است. مثلا گفته می‏شود در معدن 80 الی 90 درصد نیروی انسانی مرد نیاز است. یا در بخش رشته‏های کشاورزی نیاز به فارغ‌التحصیل مرد بیشتر است.

 یعنی سیاست‏های کلان توجیهی برای تعیین سهمیه‏ می‏شوند؟
در وزارت علوم و سازمان سنجش به این موضوع اعتقاد داریم که می‌توانید بر اساس سیاست‌های کلان بر اساس نیازهای کشور مدیریت کنید اما نمی‏توانید راه را ببندید. راه را بستن یعنی اینکه بگویید در پزشکی تنها مردان را پذیرش می‏کنیم. همانطور که در سال‌های قبل که موضوع سهمیه‌بندی جنسیتی شدت گرفته بود مثلا دانشگاه اصفهان می‏گفت که من در ریاضی فقط زن را پذیرش می‏کنم و به همین ترتیب برای مردان در رشته حسابداری. این رویکرد اساسا با روح عدالت ناسازگار بود و دلایل توجیهی‏شان هم قابل قبول نبود.

 اساسا قیودی که هرساله به نحوی در دفترچه آورده می‏شوند و بر اساس دانشگاه و رشته و شهر و.. تغییر می‏کنند از سوی چه نهادها و در چه پروسه‏ای معین می‏شوند؟
در بحث قیود در رشته‏های شهریه‏پرداز هیچ قیدی وجود ندارد. از مجموع 695 هزار ظرفیت كل مراكز آموزش‌عالی اصولا در رشته‌ها و دانشگاه‌های شهریه بگیر از قبیل دانشگاه‏های پیام نور و غیرانتفاعی و دوره‌های نوبت دوم اساسا این قیود وجود ندارد. در بحث سهمیه‌ها و قیود و مناطق یک و... شورای‌عالی انقلاب فرهنگی و مجلس تصمیم‌گیرنده هستند و نهاد تصمیم‏گیر بالاتر از وزارت علوم است.سهمیه‌بندی اعم از سهمیه‌بندی مناطق، ایثارگران، بومی گزینی یا مصوبه مجلس دارد یا مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی دارد که در دفترچه نیز مستندات آن آمده است.منتهی در بحث جنسیتی ، من نمی‌خواهم همه چیز را سیاسی نگاه کنم، به‌خصوص ما این تمرکز را داشتیم تا این موضوع را مدیریت کنیم. روال پذیرش دانشجو بدین نحو است که ما پرتالی داریم و دانشگاه هرساله ظرفیت خودش را اعلام می‏کند و این در سیستم سازمان سنجش بررسی اولیه می‌شود و سپس در دفتر گسترش آموزش‌عالی از نظر مجوز و سقف پذیرش دانشجو بررسی و پس از تایید در این مرحله به‌صورت مستقیم وارد دفترچه می‌شود، یعنی ما نفیا و اثباتا وارد این روند نمی‏شویم.

 سازمان سنجش در این مساله هیچ نقشی ندارد؟
در بحث ظرفیت سازمان سنجش تصمیم گیرنده نیست و مجری مطلق است و ما حق نداریم ظرفیتی که دفتر گسترش تعیین کرد را کوچک‌ترین تغییری دهیم. و امید است در طی یک الی دو سال به نقطه تعادل دست یابیم. آمار و ارقام ما نشان می‏دهد که این قضایا مدیریت می‏شود. من یکی از مخالفان بحث تفکیک جنسیتی هستم اما برای تصمیم‏گیری و عمل درست باید فکر کنیم و راه حل مناسب كه به صلاح كشور و متناسب با نیازها باشد پیدا كنیم.

 یعنی دانشگاه در ترکیب جنسیتی ظرفیت خودش مرجعی تصمیم گیرنده است؟
دانشگاه اختیار دارد بر اساس شرایط خودش ظرفیت خودش را مدیریت کند. یکسری دانشگاه‏ها مشکلات ساختاری مانند خوابگاه و امکانات دانشگاهی دارند و بخشی از مشکلاتی که شما می‌بینید مشکلات صنفی دانشگاه‌هاست و این مراکز به لحاظ خدمات دانشجویی مشکلاتی دارند ولی با وجود همه این مشکلات شاهد هستید 25 دانشگاه بطور کلی سهمیه‌بندی جنسیتی را امسال حذف کردند.

 چندسالی است که در بسیاری از رشته‏‌های کارشناسی دانشگاه‏ها در ذیل قید زن و مرد در دفترچه انتخاب رشته محدودیتی در تعداد پذیرش شوندگان هر جنس ذکر می‏شود. شما به‌عنوان رئیس سازمان سنجش بگویید نحوه سهمیه‏بندی جنسیتی در سال‌جاری چگونه بوده است؟
این سوال شما مربوط به رشته‏‌های سقف‎دار بوده و در بحث جنسیتی چهار نوع پذیرش داریم، یکسری رشته‌‏ها رقابتی هستند که در ظرفیت پذیرش این رشته‏‌ها میان زنان و مردان قیدی وجود ندارد. یک سری رشته‏‌ها با نام سقف‏‎‌دار شناخته می‏شوند، منظور از سقف‏دار همین بحث دانشگاه علامه و تهران است که می‏گویند مثلا در اقتصاد تعداد10نفر زن و 10 نفر مرد پذیرش می‏شوند؛ و در ادامه رشته‌‏هایی هستند که فقط زنان را می‏پذیرند و در مقابل رشته‏‌هایی نیز هستند که فقط مردان را پذیرش می‏کنند.

در سال گذشته به‌رغم تعدیل‏‌هایی که صورت گرفت 58هزار نفر رقابتی و 29 هزار نفر سقف‏‌دار و 5700نفر تنها زن و 9500 نفر نیز تنها مردان بودند که در دانشگاه‌ها پذیرش شدند، که اکثر رشته‌های فقط مرد و فقط زن مربوط به دانشگاه‏‌های تک جنسیتی بوده است. امسال به دانشگاه‏‌ها توصیه شد که نباید رشته‏ای که سال گذشته رقابتی بوده را امسال به سقف‏دار تغییر دهید و اگر سقف‏دار بود نمی‏توانید به تک‌جنسیتی تبدیل کنید. یعنی دانشگاه‏‌ها می‏توانستند شرایط را تعدیل کنند اما نمی‏توانستند محدودیت‏ها را افزایش دهند.

 

و درمجموع دانشگاه‌ها این توصیه را رعایت كردند. الان حدود 20 هزار ظرفیت رقابتی ما افزایش پیدا کرده است یعنی سال گذشته که حدود 58 هزار نفر بود امسال به حدود 78 هزار نفر افزایش پیدا کرده است و رشته‏‌های دوره روزانه به شدت به سمت رقابتی شدن میل پیدا کرد و رشته‏های سقف‏دار حدود 10 هزار و رشته‏‌های فقط زن حدود 250 نفر و رشته‏‌های فقط مرد حدود 3200 نفر کاهش پیدا کرده‏‌اند. و این روند به سمت آزادسازی رقابت‏هاست و ما نمی‏خواهیم به‌صورت دستوری این کار صورت بگیرد. دانشگاه‏های بر اساس امکانات خودشان ظرفیت را اعلام می‏کنند.

 اما همچنان برخی دانشگاه‏‌های مادر مانند علامه و تهران طبق روال قبلی پذیرش می‏کنند.
 در دانشگاه علامه طباطبایی گفت‌وگوهای مفصلی با رئیس این دانشگاه داشتیم. دکتر سلیمی معتقد است در سال‏های گذشته سیستمی در دانشگاه پیاده و اجرا شده است که برخی معتقدند نتایج آن مثبت و برخی دیگر معتقدند پیامدهای منفی داشته است لذا ریاست این دانشگاه تیمی را تعیین کرده است که روشمند این موضوع را بررسی علمی کنند تا مشخص شود که آیا این تصمیم باعث افزایش راندمان علمی شده است یا خیر؟ آیا باعث تقویت معنویت یا تغییر در متغیرهای دیگر شده است یا خیر؟! هدف این است این موضوع بررسی شود تا میزان موفقیت طرح ارزیابی گردد و بر اساس ارزیابی بدست آمده وزارت علوم یا شورای‌عالی انقلاب فرهنگی تصمیم‏گیری کند.

 

این مساله به‌صورت آزمایشی در دانشکده علامه اجرا شده است و چون این دانشگاه خودش مایل بود این سیستم حفظ گردد تا بتواند به جمع‏بندی دست پیدا کند بنابراین این روش تداوم پیدا کرد اما چیزی را که باید در نظر داشته باشید این است که روند فعلی در نحوه تعیین ظرفیت جنسیتی دانشجویان خوب بوده است.

 به نظر شما، سهمیه‏بندی جنسیتی در نهایت به عدالت آموزشی نزدیک شده؟
من از دو منظر به ماجرا نگاه می‏کنم از منظر رئیس سازمان سنجش به عنوان کسی که مسئولیت انتخاب دانشجو را دارد علاقه‌مندم تماما داوطلبان صرفا بر اساس نمره آزمون وارد دانشگاه شوند و هیچ قید و بندی نباشد. و نظرم را هم در بالا راجع به مقوله پذیرش جنسیت گفتم و از منظر دوم جواب سوال شما مثبت است و امسال روند پذیرش به سمت عدالت آموزشی حركت خیلی بیشتری داشته است.

بر اساس آمار و ارقام چگونه بود؟ مثلا اگر بنا باشد آخرین مرد قبول شده را با آخرین زن قبول شده در رشته‏ای واحد قیاس کنیم چه چیزی بدست می‏آید؟! رتبه این دو تحت‌تاثیر سهمیه‏‌بندی جنسیتی چقدر با یکدیگر اختلاف خواهند داشت؟
بر اساس آمار سال گذشته در رشته‌هایی پذیرش جنسیتی از نوع سقف‌دار داشتند، به‌عنوان مثال رشته‏های علوم پزشکی اختلاف رتبه بین آخرین فرد قبول شده زن و آخرین مرد قبول شده در یک رشته و دانشگاه یکسان قابل توجه بود و بعضا بین 500 رتبه اختلاف مشاهده می شد و امسال هنوز گزینشی صورت نگرفته تا رتبه‌ها استخراج شود اما بحث شما را بصورت اصولی قبول دارم و این امر روشنی است به‌دلیل آنکه شما قید تعیین کرده‏اید مسابقه علمی را تحت‌الشعاع قرار داده اید.

 رویکرد وزارت علوم برای دستیابی به عدالت آموزشی در ظرفیت پذیرش دانشگاه‏ها چگونه است؟
شرایط پیش رو مثبت است و نگاه وزارت علوم حرکت به سمت عدالت آموزشی است اما وزارت نمی‏خواهد تصمیمات یک شبه و بدون كارشناسی بگیرد. اما اگر روند پذیرش را در سالهای 91، 92 و 93 مقایسه كنید می بینید ظرفیت‌ها بیشتر به سمت رشته‌های رقابتی بوده و این از مقایسه دفترچه‌های كنكور كاملا مشخص است.

 به نظر شما تغییر سیاست‏های آموزشی که بعضا سلیقه‏ای و به دولت‏ها بستگی دارد، نمی‏تواند جایگاه سازمان را در نظر مردم تغییر دهد؟
سازمان سنجش نگاه سیاسی ندارد. ما در بحث سازمان سنجش به دنبال کار خودمان هستیم. ما در بحث گزینش دانشجو فقط نگاه علمی داریم. اما سیستم‏هایی هستند که در پذیرش دانشجو اثر می‏گذارند اما چون خروجی توسط سازمان سنجش است همه تصور می‏کنند عامل آن نیز همین سازمان است. در بحث تاثیر 25 درصد سوابق تحصیلی با اینکه قانون مجلس بود و ما نیز مخالف بودیم اما به نام این سازمان تمام شد.

 

ما معتقدیم فردی که در زابل است باید به‌گونه دیگری ارتقا داده شود وقتی که تمام معلمان قوی و سیستم آموزشی به روز در مرکز و شهرهای بزرگ کشور متمرکز شده است طبیعی است که دانش آموزان مناطق محروم ضعیف و ضعیفتر می شوند و اختصاص سهمیه درمان واقعی نیست بلكه جهت توسعه متوازن و ارتقای سطح آموزشی باید به راه‌های دیگری فكر كرد. ما فضا را باید به سمت عدالت‌محوری و شفافیت ببریم و این در نگاه همه مدیران و كارشناسان سازمان سنجش آموزش كشور حاکم است اما اینکه چقدر این کار ممکن است به عوامل بسیاری بستگی دارد.

 

ما در بحث جنسیتی پیشنهادهای متعدد کارشناسی داده‌ایم كه روند كلی آن كم كردن قیود و سهمیه جهت نیل به عدالت آموزشی است و این امر در سهمیه‌های مختلف از قبیل بومی گزینی نیز حاكم است و معمولا نظرات كارشناسی سازمان مورد قبول تمامی جریان‏های مختلف سیاسی قرار می گیرد. هدف این است که به هر روش علمی عدالت آموزشی محقق شود. روند ما نیز به سمت عدالت آموزشی است.
اخبار دانشگاه - آرمان

 


ویدیو مرتبط :
توضیحات دکتر توکلی - معاون سازمان سنجش

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

توضیحات رئیس سازمان سنجش درباره دریافت هزینه مجدد از تعدادی داوطلب کنکور ارشد



اخبار,اخبار دانشگاه ,کنکور ارشد

 

اخبار دانشگاه - توضیحات رئیس سازمان سنجش درباره دریافت هزینه مجدد از تعدادی داوطلب کنکور ارشد

رئیس سازمان سنجش آموزش کشور درباره دریافت هزینه مجدد از تعدادی از داوطلبان کنکور کارشناسی ارشد ۹۳ توضیحاتی ارائه کرد.

ابراهیم خدایی رئیس سازمان سنجش آموزش کشور در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس با اشاره به آزمون کارشناسی ارشد 93 و دریافت مبلغی از تعدادی از داوطلبان گفت: 20 هزار داوطلب در زمان توزیع کارت آزمون کارشناسی ارشد 93 اطلاعات شناسنامه‌ای و معدل خود را اصلاح کردند و مبلغی نیز از آنها دریافت نشد.

به گفته وی، از سوی دیگر در این آزمون 200 نفر در زمان توزیع کارت آزمون کارشناسی ارشد 93 یعنی یک یا دو روز مانده به آزمون درخواست تغییر رشته و محل برگزاری آزمون داشتند که از این افراد براساس مصوبه هیئت دولت مبلغی بالغ بر 52 هزار تومان دریافت شد.

رئیس سازمان سنجش آموزش کشور با تأکید بر اینکه مبلغ دریافت شده به خزانه دولت واریز می‌شود، خاطرنشان کرد: از افرادی پول دریافت شده است که برای آنها صندلی و سؤال برای آزمون درنظر گرفته نشده بود، ضمن اینکه با هر تغییر در روند برگزاری آزمون داوطلبان هزینه‌ها ده‌ها برابر می‌شود.

وی دریافت هزینه از داوطلبان آزمون کارشناسی ارشد 93 طی زمان توزیع کارت را معطوف به 3 گروه اعلام کرد و گفت: گروه اول افرادی بودند که دو روز مانده به برگزاری آزمون رشته امتحانی خود را تغییر دادند، برای این افراد سؤال و صندلی درنظر گرفته نشده بود لذا سازمان سنجش برای مساعدت با توجه به قانون با دریافت مبلغی که به خزانه دولت واریز می‌شود رشته امتحانی این داوطلبان را تصحیح کرد.

خدایی ادامه داد: از سوی دیگر داوطلبانی درست در زمان توزیع کارت آزمون حوزه امتحانی خود را تغییر دادند برای این افراد نیز برنامه ریزی جدید صورت پذیرفت.

وی گفت: گروه دیگر نیز افرادی بودند که ثبت‌نام نکرده بودند و در زمان ثبت‌نام در خارج از کشور به سر می‌بردند یا به هر دلیلی ثبت‌نام نکرده بودند که این افراد نیز با پرداخت هزینه ثبت‌نام شدند.

اخبار دانشگاه -فارس