تقویم تاریخ - 29 مرداد

1953م:20 اوت 1953 یك روز پس از براندازی 28 مرداد 1332، دكتر مصدق و چند تن از یارانش از جمله دكتر صدیقی و دكتر شایگان در خانه ای در خیابان كاخ دستگیر و زندانی شدند. آنان عصر 28 مرداد هنگامی كه خانه دكتر مصدق زیر گلوله بود از راه دیوار خانه خارج شده بودند.

در همین روز بسیاری از مقامات و هواداران دكتر مصدق دستگیر و به افسرانی كه در عملیات براندازی شركت كرده بودند یك درجه ترفیعی داده شد. دسته های شعار دهنده بر ضد دكتر مصدق در روز 28 مرداد روزی كه با آرامش و مطابق معمول آغاز شده بود 200- 300 نفری بودند كه عمدتا با كامیون حركت می كردند، ولی ماموران انتظامی حاضر به جلوگیری از آنان نمی شدند و مانعی بر سر راهشان نبود. در آن روز ظرف چند ساعت سه بار روسای شهربانی كل تغییر یافته بودند و .... دكتر مصدق تا آخرین لحظه باور نمی كرد كه تغییر دولت او با این عملیات ظاهرا كوچك عملی باشد. طبق مندرجات صفحه 341 خاطرات دكتر مصدق، وی رجال كشور و مقامات ارشد (آن زمان) را سه گروه می دانست: یك گروه را مخلوق سیاست خارجیان معرفی می كرد كه با نظر خارجی وارد كار می شوند و مصالح خود را با مصالح خارجی توام می كنند و آنجا كه برای خارجی نفعی نباشد، آنان نفعی ندارند و ... و دو دسته دیگر رجال و مقامات خیرخواه وطن و هموطنان هستند، منتها شماری از آنان خیرخواه غیر مبارز هستند كه برای سربلندی، استقلال و آزادی عمل كشور و پیشرفت آن باید گروه اول را به حداقل و "صفر" رساند و خیرخواهان غیرفعال را تشویق و دلگرم به فعال شدن كرد و ....

 

1953م:در زمینه براندازی 19 اوت سال 1953 (28 مرداد 1332 خورشیدی) كتابهای متعدد و نظرات بسیار انتشار یافته است كه هر كدام حاوی تاریخچه ای از این رویداد است. از جمله كتابی كه خلاصه ای از یك فصل آن در زیر می آید:

MI - 6(اینتلیجنس سرویس انگلستان از درون) عنوان كتابی است كه محقق و استاد انگلیسی، استیفن دوریل Dorril، آن را تالیف كرده و از كتب سال 2000 است. در این كتاب كه یك فصل آن (فصل 28 از صفحه 558 تا 600) به ایران اختصاص یافته، مولف نوشته است كه معمولا رسم و عادت نبوده است كه درباره این سازمان كه یكی از سرویسهای جمع آوری اطلاعات در جهان است عكس و مطلب انتشار یابد و رسانه ها قلمفرسایی كنند. به نوشته مولف كسانی كه تاكنون درباره كارهای این سازمان نوشته اند از رقبای آن و یا از اعضای ناراضی بوده اند و پس از انتشار نیز از مزاحمت و ارعاب این سازمان مصون نمانده اند. بنابراین، كتاب 900 صفحه ای او منحصر به فرد است. در این كتاب آمده است با این كه انگلستان، دیگر یك قدرت بزرگ جهانی نیست معذلك اینتلیجنس سرویس آن به همان روش دوران امپراتوری ادامه كار می دهد. این سازمان نقش مهمی در جریان جنگ سرد داشت و به عقیده "دوریل" وجود آن برای انگلستان ضرورت حیاتی دارد.

 

1778م:امروز زادروز برناردو او هیگینز Bernardo O' Higgins بانی استقلال كشور شیلی است كه 20 اوت 1778 به دنیا آمد. وی سرهنگ نیروهای نظامی محلی وابسته به دولت اسپانیا بود كه در سال 1810 به جنبش استقلال طلبان شیلی پیوست، اما در جنگی كه روی داد از نیروی اعزامی اسپانیا كه شیلی را یك مهاجر نشین خود می دانست شكست خورد و به پرو Peru گریخت. وی در جنگ بعدی هم از اسپانیا شكست خورد و باز از عقیده اش عدول نكرد و در سومین جنگ پیروز شد و به عنوان نخستین رئیس جمهوری شیلی انتخاب گردید. وی مردی لیبرال چپ و هوادار اصلاحات ارضی و بر ضد فئودالیسم و اشرافیت بود كه برنامه تقسیم اراضی او و اعطای حقوق برابر به مردم دشمنی مالكان بزرگ اراضی و ثروتمندان را برانگیخت؛ به گونه ای كه ادامه حكومت برایش دشوار شده بود. برناردو برای سركوب مخالفان به خشونت متوسل نشد و به خاطر بقاء شیلی و پایان دو دستگی در جامعه از ریاست كشور كناره گیری كرد و به پرو رفت و تا پایان عمر همانجا ماند. او در سال 1842 فوت شد.

 

 

1940م:بیستم اوت مصادف با ترور "لئون تروتسكی" در سال 1940 در كشور مكزیك است كه پاره ای از مورخان آن را توطئه استالین نوشته اند. "تروتسكی" كه با ضربات تیشه ویژه شكستن یخ كشته شد از رهبران انقلاب بلشویكی سال 1917 روسیه معتقد به جهانی شدن سوسیالیسم آن هم از نوع خالص بود و بر این اساس، فرضیه "انقلاب دائم (دائمی بودن یک انقلاب)" را مطرح ساخته بود تا سوسیالیسم شكست نخورد. ایجاد ارتش سرخ از ابتكارات تروتسكی بود و خود وی سالها بر این نیرو ریاست داشت. تروتسكی پس از فوت لنین، با استالین كه مخالف صدور انقلاب سوسیالیستی به سایر نقاط جهان بود و می گفت كه اتباع هر كشور خودشان رسالت انقلاب دارند و ربطی به ما ندارد دشمنی می كرد و همین وضعیت باعث تبعید او از شوروی شد و چون جز تركیه كشور دیگری او را نپذیرفت مدتی در اینجا بود و بالاخره ساكن كشور مكزیك شد و در آنجا كتابهای متعدد تالیف كرد. وی روزنامه نگار و نام اصلی اش "داویدوویچ" بود كه پس از فرار از زندان تزار در سال 1902 با یك گذرنامه جعلی به نام تروتسكی به لندن رفت و از آن پس این نام را برای خود حفظ كرده بود. وی در لندن با همكاری لنین نشریه "جرقه" را منتشر می كرد.

 

1945م:بمب افكن بی ـ 29 شماره 82 نیروی هوائی آمریكا كه سر خلبان آن نام مادرش «انولاگی» را بر آن گذارده بود با هزینه كردن میلیونها دلار مرمت شده و به حالت اولیه درآمده و از اوت 2003 در موزه اسمیتسونیان شهر واشنگتن قرار گرفته است تا عموم بتوانند از آن دیدن كنند. با این بمب افكن ، ششم اوت سال 1945 نخستین بمب اتمی كه در جنگ بكار رفت بر شهر هیروشیمای ژاپن فروافكنده شد كه ضمن آن بیش از 140 هزار ژاپنی كشته شدند. تصمیم مربوط به قرار گرفتن این بمب افكن در موزه واشنگتن كه چندی پیش اتخاذ شده بود در همان زمان با مخالفت برخی ژاپنی ها رو به رو شده بود كه تاثیری در اجرای تصمیم نداشت.

 

 

2003م:19 اوت سال 2003 چهار ماه و نیم پس از اشغال نظامی عراق ، مقر كاركنان سازمان ملل در شهر بغداد كه یك هتل سه طبقه سابق بود منفجر شد و « وییرا دو ملو » رئیس هیات و 19 تن دیگر كشته و دهها نفر مجروح شدند و ساختمان به صورتی كه در عكس دیده می شود درآمد. مواد منفجره در یك كامیون حامل مصالح ساختمانی و سیمان جاسازی شده بود و این كامیون در مجاورت ساختمان منفجر شد. از زمان اشغال نظامی عراق ، زدو خورد ها و انفجارها كه توام با تلفات است قطع نشده است و به نظر می رسد كه مخالفان سیاست خارجی آمریكا و انگلستان ، خاك عراق را تبدیل به میدان زور آزمایی با این دو دولت كرده اند.

 

 

1896: تلفن مجهز به دستگاه شماره گیر (خودكار) به ثبت داده شد.

1908: دولت بلژیك نام مستعمره بزرگ خود در آفریقا را «كنگوی بلژیك» گذارد.

1920: نخستین فرستنده رادیو بازرگانی روزانه (WWJ) در شهر دیترویت ایالت میشیگان آمریكا كار خودرا آغاز كرد؛ درست 20 سال پیش از این كه ایران دارای فرستنده رادیویی شود.

1953: چند روز پس از این كه منابع غرب اعلام كردند كه شوروی دست به آزمایش بمب هیدرژنی زده است ، این دولت رسما اعلام كرد كه در زرادخانه خود دارای بمب هیدرژنی است.

1955: بپاخیزی الجزایری ها و مراكشی ها بر ضد استعمار فرانسه به اوج خود رسید و نیروهای فرانسه در این روز صدها معترض و بعضا مسلح الجزایری را كشتند. الجزایری ها و مراكشی ها در جریان بپاخیزی خود به موسسات و مساكن اروپاییان حمله می بردند و تخریب می كردند.

1968: نیروهای پیمان ورشو برای سركوب هواداران سوسیالیسم ملایم (دوبچك) وارد چك اسلواكی شدند. منابع غرب شمار آنان را بالغ بر 650 هزارتن! گزارش كرده بودند.

1985: طبق برخی منابع، اسرائیل از جانب آمریكا و از طریق یك دلال بین المللی اسلحه (در جریان جنگ عراق و ایران) 96 راكت ضد تانك «تو ـTOW» به ایران فروخت.

ویدیو مرتبط :
رضا عطاران و تقویم تاریخ :))

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

تقویم تاریخ -29 اردیبهشت

749م:19 مه سال 749 و دو سال پس از آغاز بپاخيزي ابومسلم خراساني بر ضد امويان، ارتش مروان آخرين خليفه اموي شرق (دمشق) در جنگ منطقه زاب از او شكست خورد و شيرازه حكومت امويان (كه مورد تنفر شيعيان هستند) در خاورميانه از هم گسيخت و عباسيان با كمك ابومسلم بر جاي آنان نشستند و دارالخلافه را از دمشق به بغداد منتقل كردند. از آن پس، حكومت امويان تا مدتي منحصر به اندلس (اسپانيا) و گوشه دوردست آفريقاي شمال غربي بود.

1258ش:بيست و نهم ارديبهشت زادروز دكتر محمد مصدق ناسيوناليست بنام ايرانى، بانى ملى شدن نفت ايران و رهبر وطن در سال هاى ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۲ است كه به سال ۱۲۵۸خورشيدى در تهران به دنيا آمد و در ۱۴ اسفند ۱۳۴۵ فوت شد.

 

1951م:19 ماه مه سال 1951 دولت وقت آمريكا تحت فشار شديد انگلستان اعلام كرد كه شركتهاي نفتي آمريكا در شرايط موجود كه اختلاف ايران و انگلستان بر سر نفت ادامه دارد مايل به مشاركت در فعاليتهاي نفتي ايران ازجمله بستن قرارداد خريد نيستند و درصدد آن برنخواهند آمد.

1953م:19 مه 1953تيتر بزرگ روزنامه ها در سراسر جهان مربوط به اعتراض شديد دكتر محمدعلي ملكي وزير بهداري وقت ايران و پرخاش او به نماينده انگلستان در كنفرانس جهاني بهداشت در ژنو بود كه به برخورد لفظي طرفين انجاميده بود. صداي اعتراض فريادگونه دكتر ملكي هنگامي بلند شد و نطق نماينده انگلستان را در جلسه كنفرانس قطع كرد كه نماينده انگلستان از بحرين به عنوان جزيره تحت الحمايه آن كشور كه از لحاظ مناطق بهداشتي جهان بايد در عداد نواحي شرق مديترانه قرار گيرد نام مي برد. دكتر ملكي ضمن قطع اظهارات نماينده انگلستان گفت كه بحرين يك گوشه از خاك ايران است و اين ايران است كه در مجامع بين المللي بايد از طرف بحرين سخن بگويد نه انگلستان استثمارگر كه آن قطعه از خاك ميهن ما را اشغال نظامي كرده است و در اين كنفرانس او (دكتر ملكي) بايد پيشنهاد دهد كه بحرين در چه ناحيه بهداشتي جهان قرار گيرد، نه نماينده دولت اشغالگر.

 

1332م:اشل ترميم شده حقوق پايه (بدون مزايا، از جمله دستمزد كار اضافي كردن) كارمندان دولت ايران در سال 1332 ( استخدام رسمي ها ) سي ام ارديبهشت اين سال جهت پرداخت به خزانه داري كل ابلاغ شد. در اين اشل، حقوق كارمند پايه يك (تازه استخدام) 150 تومان (1500 قران و به مراتب كمتر از يك پانصدم چنين دستمزدي در سال 1383 و يك هزارم در سال 1388) تعيين شده بود. طبق اين جدول، حقوق آخرين پايه آن زمان (پايه 9) ششصد و نود و دو تومان بود.

 

1941م:«ورنر زومبارتVerner Sombart» فيلسوف و اقتصاددان آلماني و مولف كتاب هاي «چرا سوسياليسم در ايالات متحده موفق نمي شود؟»، «زندگاني در محيط كاپيتالسم و در چارچوب سوسياليسم»، «چرا اديان الهي كاپيتاليسم را تاييد نكرده اند»، «اقتصاد ماركسيستي» و ... 19 ماه مه 1941 در 65 سالگي فوت شد. وي به همان گونه كه در خود ديده و تجربه كرده بود؛ عقيده داشت كه افراد چپگرا، نخست تمايل ماركسيستي دارند ولي به تدريج كه تجربه كسب مي كنند و پا به سن مي گذارند اين ايده به سوسياليستي، سپس سوسيال دمكراسي و از اين مرحله به ناسيونال سوسياليستي تحول پيدا مي كند.

 

 

2007م:تهران از 13 ماه مه 2007 داراي دو روزنامه ديگر شده بود که عمري کوتاه داشتند. يكي از اين دو روزنامه به نام «هم ميهن» سيزدهم و دومي به نام «شرق» چهاردهم مه كار انتشار خود را ازسرگرفته بودند. اين دو روزنامه قبلا منتشر مي شدند كه اولي از چند سال پيش و دومي از سپتامبر 2006 در توقيف بودند كه بعدا از آنها رفع توقيف شده بود. اين دو روزنامه پس از چندي باز توقيف شدند!.

 

 

1925م:مالك شباز (در افواه معروف به: ملكم ايكس) رهبر جنبش ناسيوناليستي سياهان آمريكا و بنيادگذار «ملت اسلام» در ايالات متحده 19 ماه مه 1925 به دنيا آمد و با مبارزات پيگير خود در سياهپوستان اين كشور كه بيش از سي ميليون نفرند غرور، هويت سياسي و تشخص اقتصادي ايجاد كرد كه آنان را به زندگاني بهتر و پيشرفت رهنمون شد. وي در 21 فوريه 1965 در نيويورك در مراسم نخستين روز هفته برادري ملي به قتل رسيد!.

 

1935م:19 ماه مه 1935 سرهنگ تي. اي. لورنس (شاو) معروف به لورنس عربستان در 46 سالگي جان سپرد. وي چند روز پيش از آن در «دورست» انگلستان بر اثر افتادن از موتوسيكلت دچار ضربه مغزي شده بود. وينستون چرچيل پس از آگاه شدن از مرگ سرهنگ لورنس گفته بود: از دست رفتن لورنس به امپراتوري انگلستان چنان آسيبي زده است كه تا سالها جبران نخواهد شد.

 

2004م:ژنرال كولن پاول وزير امور خارجه وقت امريكا 16 ماه مه 2004 در مصاحبه اي كه از شبكه تلويزيوني ان بي سي پخش شد در پاسخ به پرسشي از اين كه پيش از حمله نظامي به عراق، از تريبون شوراي امنيت سازمان ملل گفته بود كه عراق داراي سلاح كشتار جمعي است عذر خواهي كرد و گفت كه ماموران اطلاعاتي او را گمراه كرده بودند. در همين مصاحبه، «تيم راسرت» مصاحبه گر شبكه پرسيده بود: آيا با توجه به نظرسنجي از عراقي ها كه 82 درصد آنان گفته بودند دولتي را كه باحضور نظامي آمريكا در كشورشان انتخاب شود قبول نخواهند داشت بازهم دولت جورج بوش مي خواهد در زمان مقرر در آن كشور انتخابات برگذار كند؟، و پاول پاسخ داده بود كه برنامه انتخابات و تحويل امور عراق به يك دولت موقت عراقي تغيير نخواهد يافت ولي نيروهاي نظامي ما براي حفظ نظم در عراق باقي خواهند ماند.

 

2004م:«جو بايدن» سناتور وقت در يك مصاحبه تلويزيوني كه 19 ماه مه سال 2004 از شبكه ان بي سي پخش شد گفت: با اين كه گزارش هاي احمد چلبي درباره اوضاع عراق همه اش نادرست از آب درآمد هنوز ماهانه چهارصد هزار دلار از دولت ما (آمريكا) حقوق مي گيرد. اين مصاحبه شانزدهم ماه مه صورت گرفته بود. بايدن در انتخابات نوامبر 2008 معاون رئيس جمهور آمريکا شده است.

 

2005م:«جورج گالووي» نماينده پارلمان انگلستان كه در جلسه هفدهم ماه مه 2005 سناي آمريكا حضور يافته بود تا اتهامات چند سناتور آمريكايي را رد كند گفت: متهم كردن اين و آن بر پايه اسناد ساختگي و مجعول دولت دست نشانده آمريكا در عراق، تنها نشانه آن است كه مي خواهيد شكست سياست دولتتان در قبال عراق را از ديد جهانيان پنهان كنيد.

 

1536: هنري هشتم پادشاه انگلستان به جاي طلاق دادن كه منع مذهبي داشت، همسر دوم خود آن بولين را به جلاد سپرد و گردن زده شد.

1649: قانون كامان ولت (مشترك المنافع) شدن انگلستان به تصويب پارلمان اين كشور رسيد.