تقویم تاریخ -22دی

1397م:12ژانویه سال 1397 میلادی امیر تیمور گوركان با نیروهایش به منظور تصرف هندوستان از گذرگاه خیبر گذشت. 341 سال بعد در همین ماه نادرشاه افشار ارتش ایران را از این گذرگاه وارد شبه قاره هند كرد و هر دو موفق به تصرف دهلی شدند. تیموریان كه بعدا با كمك صفویه ایران بر هند شمالی و غربی مسلط شدند مدتها بر این سرزمین حكومت كردند كه در تاریخ به امپراتوران مغولی هند معروفند و نادرشاه با تصرف دهلی با این كه پادشاه تیموری وقت را ابقاء كرد باعث تضعیف این امپراتوری شد و راه برتصرف و استعمار و سپس تجزیه این شبه قاره توسط انگلیسی ها هموار گردید. انگلیسی ها كه یك قرن و نیم پس از عبور نادر از تنگه خیبر، در همین منطقه به دست افغانها قتل عام شدند هنوز سیاست قدیمی خود در قبال افغانستان و دره سند را تغییر نداده و آمریكا را هم در آن شریك و بار دیگر در افغانستان نیروی نظامی مستقرکرده اند.

تنگه خیبر که از دومین سال قرن 21 به راه انتقال جنگ افزار برای نیروهای غرب در افغانستان مبدل شده است، دیگر امن نیست و روزی نیست که در آن و مناطق اطراف آن زد و خورد و خرابکاری روی ندهد.

1049م:تاریخ ادبیات جهان درگذشت صوفی و سخنور پارسی گوی خراسانی؛ ابو سعید ابوالخیر را در 81 سالگی در 12 ژانویه سال 1049 ذكر كرده است كه اشعار، گفته ها و عقاید او در «اسرار التوحید» گرد آوری شده است. وی از مروجان دوستی و مهربانی كردن و از نهی كنندگان كینه جویی و عناد بود. ابوسعید در «میهنه» خاوران به دنیا آمده بود.

1296م: 22دیماه 1296 (12ژانویه 1918) باراتف ژنرال روس و افرادش خاك ایران را ترك گفتند و در پی خروج آخرین نظامی روس از ایران، نیروهای انگلیسی كه از طریق عراق وارد غرب وطن ما هم شده بودند قصر شیرین و نیمی از استان كرمانشاه را تصرف كردند. انگلیسی ها در نیمه جنگ جهانی اول به بهانه درآویختن با عثمانی (متحد آلمان) كه از قرنها پیش بین النهرین (عراق امروز) را در كنترل داشت وارد خاك این سرزمین شده بودند.

در جریان جنگ جهانی اول و برغم اعلام بی طرفی قبلی ایران، نظامیان دولتهای متحارب (روسیه و انگلستان از یک سوی و عثمانی از سوی دیگر) به وطن ما وارد شده و ایران بیطرف را به میدان جنگ، تحریک و جاسوسی تبدیل کرده بودند. انگلیسی ها قبلا از جنوب و جنوب شرقی وارد ایران شده بودند. پس از پیروزی انقلاب بلشویكی روسیه، لنین به تروتسكی كمیسر نیروهای مسلح روسیه توصیه اكید كرده بود كه نظامیان روسیه را از ایران خارج سازد و گفته بود كه نظامیان یك دولت انقلابی نباید اشغالگر به شمار آیند و با خروج روسها بود که انگلیسی ها یکه تاز میدان ایران شدند و قصر شیرین را هم تصرف کردند. ورود انگلیسی ها به غرب ایران، فراهم ساختن زمینه تحت الحمایه ساختن وطن ما بود زیرا که عثمانی در همه جبهه ها دست به عقب نشینی زده بود و نیروی نظامی در ایران نداشت.

در آن زمان هدف عمده انگلستان از حضور نظامی در آسیای غربی سلطه براین منطقه صاحب نفت و چهارراه جهان بود. نفت بین النهرین حواس انگلیسی ها متوجه این سرزمین کرده بود زیرا كه با افزایش وسائط نقلیه موتوری، نیاز جهان را در آینده به این ماده حیاتی برآورد كرده بودند و می دانستند كه آقای جهان دولتی است كه كلید جریان نفت را به دست داشته باشد. در آن زمان هنوز نفت در سعودی و شیخ نشینها کشف نشده بود و در منطقه، این ماده تنها در ایران، عراق و قفقاز جنوبی استخراج می شد.

بعدا معاملات نفتی آمریكاییان با دولت سعودی، انگلستان را در وضعیت رقابت توام با سازش قرار داد. هیتلر با هدف دست اندازی به نفت خاورمیانه و كوتاه كردن دست انگلستان بود که «رومل» را مامور پیشروی از شمال آفریقا به سوی شرق سوئز كرده بود و نیروهایش در شوروی را به سمت قفقاز و سرازیر شدن از این ناحیه به میدانهای نفت اعراب به حركت درآورده بود. این وضعیت بیش از پیش بر سماجت انگلیسی ها در كنترل نفت افزود و دیدیم كه چگونه در برابر ملی شدن نفت ایران ایستادگی كردند ولی روند این رویداد سرانجام آن دولت را مجبور به ورود به جریان سازش با رقیبان غربی كرد و ....

مشاركت انگلستان در اشغال نظامی عراق در سال2003 با همان هدف نفت و حفظ نفوذ قدیمی خود در خاورمیانه بود. انگلستان اینك بیش از نیاز داخلی خود دارای ذخایر نفتی در دریای شمال است ولی دست داشتن در معاملات جهانی نفت را ورای نیاز داخلی و كار تجارت می داند.

1952م:12 ژانویه 1952 (دی ماه 1330) یك دادگاه مستعمراتی انگلیسی در عدن (یمن جنوبی مستعمره دولت لندن) رای داد كه محموله نفت كشتی «رزماری» متعلق به انگلستان است و این كشتی بدون كسب اجازه از دولت انگلستان در بنادر ایران «نفت متعلق به انگلستان!» را به مقصد اروپا بارگیری كرده؛ باید محموله آن ضبط و تخلیه شود و صاحبان کشتی (که با پرچم «هندوراس» حرکت می کرد) هزینه دادرسی، توقیف و تخلیه را بپردازند تا آزاد شود. دولت انگلستان (مالك شركت نفت این كشور؛ بی. پی.) ملی شدن صنعت نفت ایران را برسمیت نمی شناخت. كشتی رزماری (رزمری) كه برغم محاصره دریایی ایران از سوی انگلستان، به حمل نفت ملی شده ایران به مقصد اروپا دست زده بود در باب المندب توسط یك ناوچه انگلیسی رهگیری و توقیف و به بندرگاه عدن منتقل و ناخدایش به دادگاه تسلیم شده بود.

مسیر رویدادهای بعدی نشان داد که بازی فرستادن رزماری به ایران و سپس توقیف آن و تخلیه محموله اش در عدن و انعكاس وسیع اخبار مربوط به این عملیات؛ تنها به منظور ناامید كردن ملت ایران و كاهش محبوبیت ملی دكتر مصدق و تقویت مخالفان داخلی او صورت گرفته بود.

1331ش:بیست و چهارم دی ماه 1331 دکتر مصدق رئیس دولت وقت در خانه خود ـ خیابان فلسطین امروز ـ نامه طومار مانند دبیران تاریخ (در آن زمان؛ تاریخ و جغرافیا و تعلیمات مدنی) دبیرستانهای تهران را دریافت کرد که در آن درخواست کرده بودند از مولفان کتابهای درسی تاریخ ویژه دوره دوم دبیرستانها تحقیق شود که چه مقام و نیرویی آنان را وادار کرده بود که در این کتابها تصویر بزرگی از اجتماع کشتی های نظامی انگلستان را چاپ کنند و این مقام و یا مقامات ـ هرکس که باشد ـ به دادگستری تسلیم شوند تا به اتهام خیانت به وطن محاکمه و مجازات شوند. این دبیران استدلال کرده بودند که اتهام خیانت به وطن می تواند به چنین مقاماتی اطلاق شود زیرا که که تصویر مندرج در کتاب در ذهن هر نوجوان نقش می بندد و تا سالهای سال گمان می کند که با چنین ناوگانی، دولت لندن حق دارد که آقای ایران هم باشد. این طومار که دارای صدها امضاء بود توسط نمایندگان دبیران به دکتر مصدق تسلیم شده بود. این دبیران بعدا به روزنامه های چپ و ملی گرا گفته بودند که عکس مندرج در کتاب، مربوط به دهه دوم قرن (قرن 20) بوده و احتمالا کشتی های انگلیسی برای برداشتن همین یک عکس و انتشار آن برای مرعوب کردن ملل ضعیف و نیز تقویت روحیه انگلیسیها اجتماع کرده بودند و ....

در پی خواندن طومار و شنیدن اظهارات نمایندگان دبیران، دکتر مصدق تصمیم به تبیین تعریف خیانت به وطن، افزایش شمول آن و دوباره نویسی قوانین مربوط و تشدید مجازات مرتکبین گرفت و سفارش لازم را به همکاران خود کرد تا در آن باره مطالعه شود. همچنین قرار براین شده بود که کتاب مورد اعتراض برای سال تحصیلی بعد مورد تجدید نظر قرارگیرد و همچنانکه نمایندگان دبیران خواسته بودند واکنش افغانها به مداخلات لندن و جریان قتل عام انگلیسی ها در ژانویه 1842 و موارد دیگری از این دست برآن اضافه شود و ....

با اینکه «لطفی» وزیر دادگستری کابینه دکتر مصدق قضیه تبیین و تعمیم خیانت به ملت را دنبال کرده بود، با براندازی سال بعد (28 امرداد 1332) همه تلاش ها در این زمینه که ضروری تشخیص داده شده بود متوقف شد و تا سالهای سال، آن عکس مورد اعتراض از کتابهای درسی حذف نشد!.

 

 

1357ش:شاپور بختیار آخرین نخست وزیر نظام سلطنتی ایران در این روز در سال 1357 در حالی كه در كنار عكس بسیار بزرگی از دكتر مصدق نشسته بود برنامه های دولت خود را اعلام داشت كه برخی از آنها از این قرار بودند:

انحلال ساواك، قطع صدور نفت به اسرائیل، محدود كردن اختیارات سازمان برنامه ( كه دولتی در دولت شده بود)، محاكمه غارتگران (از هر قماش)، اعلام مقتولان تظاهرات سیاسی به عنوان «شهید»، ممنوع الخرج كردن عوامل فساد اداری و متهمان به سوء استفاده از قدرت و نفوذ، آزادی زندانیان سیاسی، پرداخت غرامت به زندانیان و محكوم شدگان به اتهامات سیاسی، شكنجه شدگان و بازماندگان اعدام شدگان مربوط و نیز اعاده حیثیت ازایشان، ایجاد دادگاههای ویژه دریافت و رسیدگی به شكایات از سازمانهای دولتی و اشخاص در زمینه ظلم و اجحاف و نقض حق و تبعیض ( از 28 امرداد1332 تا آن زمان) و ....

وی همچنین اطمینان داده بود كه مقامات زندانی در پادگانهای لویزان و جمشید آباد (هویدا، سپهبد نصیری، نیك پی، منوچهر آزمون، داریوش همایون، روحانی و ...) محاكمه و در صورت ثبوت جرم مجازات خواهند شد.

این مقامات در طول ماههای مهر تا دی ماه 1357 به خاطر آرام كردن مردم (كه نمایشی خوانده شده است) دستگیر و توسط دژبان تهران نگهداری می شدند كه بعدا آن دسته از آنان كه در روزهای 21 و 22 بهمن موفق به فرار نشدند به دست انقلابیون افتادند و بیشترشان با احکام صادره به امضای صادق خلخالی قاضی شرع دادگاه انقلاب اعدام شدند. شاه (طبق كتاب خاطراتش) پیش از خروج از كشور به هویدا پیغام داده بود كه از ایران خارج شود و قول داده بود که وسائل خروج او را فراهم خواهد ساخت، ولی (به نوشته شاه) هویدا جواب داده بود كه كاری نكرده است كه از محاكمه بترسد.

 

 

2004م:در سه روز منتهی به 15 ژانویه 2004 «دومینیك دو ویلپن» وزیر امور خارجه وقت فرانسه و همچنین دو سخنگوی رسمی دولت آمریكا از رد صلاحیت دهها نماینده آن دوره مجلس شورای اسلامی و شماری دیگر از متقاضیان نامزدی برای انتخابات دور بعدی این مجلس از سوی شورای نگهبان كه به بست نشینی نمایندگان رد صلاحیت شده انجامیده بود انتقاد كرده بودند. لحن اظهارات «دومینیك دو ویلپن» در این باره، در ادبیات دیپلماسی «بی سابقه» توصیف شده و مفسران رسانه ها آن را نوعی ابراز تردید وی به منصفانه برگزار شدن انتخابات 20 فوریه 2004 ایران تلقی کرده بودند که به مثابه دخالت در امور یک دولت دیگر بود. "دو ویلپن" این نظر خودرا به عنوان یک مقام دولتی (نه، شخصی) پس از ملاقات با حسن روحانی دبیر وقت شورای امنیت ملی جمهوری اسلامی بیان کرده بود و این ملاقات در پاریس صورت گرفته بود.

در همان زمان این شایعه در افواه شنیده می شد که برخی از نمایندگان رد صلاحیت شده آن دوره تقنینیه که خبرگزاری های غرب در گزارشهایشان "اصلاح طلبان" می نوشتند به شرکتهای اتحادیه اروپا مخصوصا کمپانی های فرانسوی در عقد قراردادهای پر منفعت نظر مساعد نشان داده بودند!.

در نیمه ژانویه 2004"ارلی"، یک سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا هم گفته بود که انتظار دارد دولت ایران (قوه مجریه) تلاش محافظه کاران (اصولگرایان) این کشور برای شکل دادن نتیجه انتخابات فوریه 2004 را خنثی کند.

در سه روز مورد بحث، در رسانه های سایر كشورها، بر اخبار (مطلق) بست نشینی 83 نماینده آن دوره مجلس شورای اسلامی كه صلاحیت آنان همانند شماری متقاضی دیگر نامزدی برای انتخابات دور بعدی این مجلس رد شده بود؛ تفسیر و تحلیل هم اضافه شده بود. برخی از تحلیلگران رسانه ها، این بست نشینی را عملی «كم سابقه» خوانده و افزوده بودند که كمتر دیده شده است كه نمایندگان یك پارلمان به خاطر «خود» به چنین اقدامی دست زده باشند و پاره ای از مقامات اجرایی (وابسته به قوه دیگر حكومتی) از جمله برخی از روسای انتصابی ایالات (استانداران) و حتی بعضی از اعضای كابینه هم از اقدام آنان جانبداری و اشاره به كناره گیری كرده باشند.

در بیشتر تفسیر ها، این بست نشینی بویژه در آستانه بیست و پنجمین سالروز سقوط سلطنت 2500 ساله ایران را كه 11 فوریه 2004 بود در كنار هم قرار داده و عنوان «نبرد سیاسی فرزندان انقلاب بر سر قدرت» بر آن نهاده و به تشریح قوانین و ضوابط انتخاباتی در جمهوری اسلامی و مقایسه آنها با قوانین مربوط در سایر كشورها پرداخته بودند و این سئوال را مطرح کرده بودند كه که اگر ایرادی به ضوابط وجود داشته، چرا همین دسته از نمایندگان، قبلا در صدد اصلاح ضوابط از طریق وضع قانون بر نیامده بودند؟ و این تحصن را می توانستند در صورت رد اصلاحیه های ضوابط انتخاباتی انجام دهند كه خریدار بیشتری داشت.

در این تفسیرها ضمن تشریح شرایط نامزدشدن و تایید صلاحیت نامزدها از سوی شورای نگهبان، تفسیرنگاران با مقایسه شرایط با ضوابط کشور متبوع، اشاره به سخت بودن شرایط در جمهوری اسلامی برای تایید نامزدی کرده بودند.

 

1876م:«جك لندن» نویسنده و روزنامه نگار سوسیالیست آمریكایی 12 ژانویه 1876 میلادی در سانفرانسیسكو به دنیا آمد و 40 سال عمر كرد. وی در طول عمر كوتاه خود 50 كتاب نوشت كه به بیشتر زبانها ترجمه شده اند و شمار خوانندگان او در خارج از آمریكا بیش از این كشور بوده است.

در روزنامه نگاری، وی پیشنهاد كرده بود كه به جای مقاله سیاسی رساله سیاسی نوشته شود، زیرا كه ستون روزنامه جای كافی برای گفتن همه مطلب ندارد و كوتاه نوشتن یك تحلیل سیاسی، خواننده را به جایی نمی برد و احیانا او را گیج و گمراه می كند.

داستانهای او آكنده از انتقادهای اجتماعی هستند كه در هر كدام كوشیده است یك مشكل جامعه را نقد كند. بر ضد استثمار نوشته، از فقر نالیده و دلایل آن را در قالب داستان برنگاشته و از طبقه زحمتكش به دفاع برخاسته است. وی 22 نوامبر سال 1916 براثر ازكار افتادگی كلیه هایش فوت شد.

 

1932م:12 ژانویه 1932 برای نخستین بار سنای آمریکا دارای یک سناتور زن شد. وی بانو «هاتی کاراوی Hattie W. Caraway» دبیر دبیرستان و در آن زمان 54 ساله بود. شوهر بانو «هاتی» که سناتور ایالت آرکانزا بود در دسامبر 1931 درگذشته بود و تا انجام انتخابات فرعی (در آمریکا؛ انتخابات ویژه) که 12 ژانویه 1932 برگزار شد فرماندار ایالت بیوه او بانو «هاتی» را به عنوان سناتور موقت معرفی کرد. رفتار بانو «هاتی» در این یک ماه بگونه ای بود که در انتخابات فرعی و دو انتخابات سراسری بعد از آن بر رقیبان پیروز شد و 12 سال و چند ماه سناتور بود. انتخاب وی به سناتوری بود که سبب شد پای بانوان به سنای آمریکا باز شود که در آن هر ایالت ـ صرفنظر از جمعیت آن ـ دارای دو سناتور است؛ جمعا 100 نفر. معاون رئیس جمهور آمریکا رئیس سنای این کشور است.

 

1973م:«فرهنگ سیاسی Political Culture» «فرهنگ سیاسی» كه در گردهمایی سال 1973 برخی اندیشمندان كشورهای صنعتی در بروکسل به میان آمد و قرارشد که نظر استادان علوم سیاسی و حکومت و نیز اصحاب نظر و تجربه استعلام و در نشست بعدی (سال 1975) بررسی و نتیجه گیری شود موضوعی است که از دو قرن پیش مطرح بوده است .«سیدنی وربا» نیز در كتاب خود آن را توصیف و تفسیر كرده است.

در اجرای تصمیم نشست سال 1973 اندیشمندان، کسب نظر و بررسی هایی در سراسر سال 1974 در جوامع مختلف پیرامون «فرهنگ سیاسی دررابطه با دمكراسی» بعمل آمد که ماحصل نظرات در نشست ماه ژانویه سال 1975 بررسی و نتیجه گیری شد و نتیجه به صورت یک اعلامیه ده صفحه ای انتشار یافت که خلاصه آن از این قرار است:

"فرهنگ سیاسی با فرهنگ عمومی متفاوت است، اما نمی تواند از آن جدا باشد. در یك جامعه، نخبگان بدون احترام و رعایت فرهنگ سیاسی توده ها که همانا ذهنیات و انتظارات ایشان از دولت (قوای سه گانه دمکراسی بعلاوه رسانه ها) و هرگونه تغییر است نخواهند توانست برای مدتی طولانی به حاكمیت سیاسی و فكری خود برآن جامعه ادامه دهند. برای ثبات و استواری یك دمكراسی و خلل ناپذیر بودن آن، رعایت فرهنگ سیاسی توده مردم (اكثریت جامعه) لازم و ضروری است و فرهنگ سیاسی یک جامعه برگرفته از همه ارزشهای بنیادی، باورها، عواطف، حساسیت ها و سطح دانش و آگاهی های آن جامعه است و هر اقدام دولت ـ دولت منتخب (دمکراتیک) ـ بدون عنایت به فرهنگ سیاسی اكثریت جامعه با شكست رو به رو می شود و این شكست به خاطر مقاومت مردم به پذیرفتن آن است كه با ذهنیاتشان همخوانی ندارد. مردم هر جامعه هر فرضیه مغایر ذهنیات خود را ایدئولوژی وارداتی تلقی می كنند و در پذیرفتن آن اكراه خواهند كرد. تغییر فرهنگ سیاسی یك جامعه، یكشبه صورت نخواهد گرفت و گاهی یكی ــ دو نسل طول می كشد تا ذهنیات و انتظارات و عادات مردم با وضعیت تازه خوی بگیرد. بنابراین، در كشورهای تازه به دمكراسی رسیده، كیفیت رئیس دولت در حفظ ثبات و اصول دمكراسی و رعایت قانون اساسی نقش حیاتی دارد و كاری است كه از دست هركس بر نمی آید. بررسی تاریخچه روند دمكراسی در دو قرن اخیر ثابت كرده است که اگر سیاست های رئیس یک دولت پس از انتخاب شدن خلاف آن باشد که مردم انتظار داشته اند و قبلا به آنان وعده داده شده بود بی نظمی، و ناآرامی به دنبال خواهد داشت و ناآرامی ممکن است مسبب ناهنجاری های متعدد شود که شكست دولت و درنتیجه کشور خواهد بود. مطالعات دو قرن گذشته همچنین ثابت کرده است که اگر در جایی حتی یک اصل از قانون اساسی کشور نقض و یا نادیده گرفته شده بی اعتنایی و نقض سایر قوانین (قوانین موضعه پارلمان) و ضوابط دیگررا به دنبال داشته و نقض قانون در یک جامعه باعث رواج فساد و تباهی و نهایتا زوال جامعه و پای به قهقهرا گذاردن خواهد بود.

برای شناخت فرهنگ سیاسی یك ملت باید انسان شناسی (آنتروپولوژی)، روانشناسی و تاریخ آن ملت را دقیقا مطالعه، تحلیل و بررسی كرد و دید كه چگونه و با اتخاذ چه تدابیر می شود در مدت كوتاه تری فرهنگ سیاسی مردم آن جامعه را تغییرداد و اصطلاحا به «روز» کرد. برای اجرای هر تغییر، نخست باید دید كه آیا آن جامعه آماده قبول یک ایدئولوژی تازه و یا تغییر مورد نظر است؟. به عبارت دیگر برای این كار به حد كافی «رسیده» است و گرنه، میزان خام بودن آن چقدر است.".

در قرن 20 سیاستهای خارجی قدرتهای وقت بدون توجه به این اصول دست به تغییر ساختار حكومتی و نظام سیاسی ــ اقتصادی بعضی كشورها زدند كه این جوامع هنوز از مشكلات ناشی از آن و ناآرامی ها و بی نظمی ها خارج نشده اند. فرهنگ سیاسی یك جامعه به همان استحكام آداب و رسوم و مدنیت (فرهنگ ملی) آن جامعه است و تغییر آن به زمان، آموزش و تدبیر فراوان نیازمند است.

 

2004م:«جان تالندJohn Toland» «جان تالند» نمایشنامه نگاری كه از اواسط عمر تاریخ نگار شد و تالیفات ازرشمندی برجای گذارده است 11 ژانویه 2004 در 91 سالگی درگذشت. مهمترین تالیفات او در زمینه تاریخ عبارتند از: خورشید بالا می آید (تاریخ معاصر ژاپن)، آدولف هیتلر، پرل هاربر زوال امپراتوری ژاپن.

تالند در كتابهایش به جای صرفا رونویسی از اسناد و اخبار، عمدتا از مصاحبه با افراد استفاده كرده (همین کاری را که خبرگزاری فارس شروع کرده است) و كتاب «خورشید بالا می آید» حاوی صدها مصاحبه با مقامات، ژنرالها، روزنامه نگاران، معلمان و حتی بانوان خانه دار ژاپنی است.

تالند متولد شهر لاكراس ایالت ویسكانسین آمریكا در كتاب «پرل هاربر = پرل هاریور» ادعا كرده است كه روزولت از قبل، از تصمیم ژاپنی ها در حمله به پرل هاربور آگاه بود و چون درصدد بود كه آمریكا را از رکود اقتصادی و انزوا خارج و ابرقدرت سازد، بهترین فرصت را برای این كار حمله غافلگیرانه ژاپنی ها به پرل هابور می دانست و لذا تا انجام حمله چیزی نگفت و اقدامی نكرد و پس از آن بود كه بدون مخالفت داخلی، آمریكا را وارد جنگ جهانی دوم كرد و چون دور از صحنه های نبرد بود آسیب ندید و از میان ویرانه های جنگ به صورت یك ابرقدرت سر برافراشت. همه تلاش روسای جمهور بعدی آمریکا که هدف روزولت را دنبال می کردند این بود که "دلار آمریکا" پول جهانی شود و از این طریق نبض اقتصاد جهان را به دست داشته باشد. جهانی شدن دلار آمریکا که در دهه یکم قرن 21 دارد تهدید می شود با اجرای طرح مارشال از 1946 و نوسازی کشورهای جنگزده اروپایی با کمک مالی آمریکا آغاز شد.

 

1971م:12 ژانویه سال 1971 (پیش از عصر اینترنت؛ وبسایت ها و آنلاین ها) برگزیدگان ناشران و سردبیران روزنامه ها و مجله های كشورهای صنعتی (اصطلاحا پیشرفته) و نمایندگان مدیران آژانسهای آگهی های تجاری در پایان نشست سه روزه خود اعلام كردند كه به این نتیجه رسیده اند كه اهمیت یك روزنامه و مجله را نباید بر پایه میزان فروش (تیراژ) قرار داد، بلكه این اهمیت از این پس بر این اساس تعیین خواهد شد كه چه كسانی این دو نوع رسانه را می خرند و می خوانند و روزنامه و مجله ای مهمتر بشمار خواهد رفت كه شمار خوانندگانش در میان سیاستمداران، دولتمردان، روشنفكران و طبقه متوسط جامعه بیشتر باشد. بنابراین داشتن تیراژ چند میلیونی از راه انتشار مطالب و تصاویر جنجال برانگیز عامه پسند (اخبار جنائی، خانوادگی و ...) و یا چاپ آگهی های دو سه سطری كلاسه شده (نیازمندی ها) عامل به دست آوردن اهمیت نباید به حساب آورده شود. طبقه ثروتمند روزنامه را می خرد و پس از نگاهی كوتاه به آن كنار می گذارد و توجهی هم به آگهی هایش ندارد و طبقه كم درآمد جامعه روزنامه را برای اعلانات كلاسه شده (نیازمندیها)، کوپن تخفیف فروشگاهها و خبرهای جنایی و گهگاه ورزشی و هنری و یا به «دلیل جنجال روز» می خرد و به اعلانات تجاری و خبرهای دیگر توجه نمی كند، زیرا كه در آنها برای خود نفعی نمی بیند.

2004م:دولت سعودی هم وارد میدان رقابت تلویزیونهای خبری شد و از بعد از ظهر یكشنبه 11 ژانویه 2004 شبكه «تماما خبر» خود را كه گفته شده بود تنها خبر و نظر پخش می كند و كانال 4 نام گرفته است به راه انداخت كه 95 خبرنویس در داخل و 45 خبرنگار در خارج از كشور دارد. عبدالسلام فارسی وزیر فرهنگ و اطلاع رسانی دولت سعودی در این باره گفته بود كه كانال تازه نهایت دقت را بكار خواهد برد كه اخبار درست و دقیق را سریعا پخش كند كه نیاز به دیدن كانالهای خارجی نباشد. كشور سعودی سه كانال 24 ساعته عمومی دیگر از جمله یك كانال به زبان انگلیسی دارد.

نخستین شبكه «تمام خبر» به نام سی ان ان به صورت كابلی بسال 1980 در اتلانتای امریكا دایر شد كه به دلیل ارزان بودن كار، اینك هر كشوری دارای یك یا چند كانال از این دست شده است. تهیه خبر و پخش آن با این همه خبرگزاری، بویژه اگر کابلی و یا ماهواره ای باشد نیاز به سرمایه سنگین و نیروی انسانی فراوان ندارد اما اگر بخواهد روش مستقل داشته و مصرف كننده اخبار غرض آلود نباشد دست كم نیاز به چهار سردبیر مجرب و بسیار ماهر، دهها خبرنگار و تصویربردار، شماری دبیر خبر،تفسیرگو، تحلیلگر و مصاحبه گر خواهد داشت.

1507م:دریاسالار پرتغالی آلفونس دا آلبوکرکی (آلبوکرک) در ژانویه 1507 جزیره سکوترا (سقطرا) واقع در اقیانوس هند و متعلق به یمنی ها را بهترین منطقه استراتزیک برای راه بندی و جلوگیری از رخنه سایر قدرتهای اروپایی به آبهای آسیا و ایجاد مستعمره تشخیص داد و دستور ساختن یک پایگاه نظامی را در آنجا صادرکرد و بعدا از همین پایگاه بود که با هفت کشتی توپدار و 500 تفنگدار دریایی وارد خلیج فارس شد و جزایر ایرانی هرمز، قشم و ... را تصرف کرد. ایرانیان در آن زمان سلاح آتشین نداشتند زیرا که پادشاه وقت ـ شاه اسماعیل صفوی ـ بکاربردن توپ و تفنگ را خلاف مروت و مردانگی می پنداشت.

سکوتره که بعدا توسط انگلستان تصرف و پایگاه نظامی این کشور قرار گرفت وسعت کافی و بیش از سی هزار جمعیت دارد. روسها از دهه 1960 متوجه اهمیت استراتژیک سکوترا شدند ولی فروپاشی شوروی مانع انجام برنامه های آنان شد. یمن جنوبی که به صورت فدراسیون قبایل اداره می شد از زمان کسب استقلال متحد روسیه بود. اینک آمریکا چشم به سکوترا بسته و بزرگ کردن قضیه هواداران القاعده در یمن (به دنبال دستگیر کردن عمر فاروق عبدالمطلب ـ جوان نیجریه ای) احتمالا به همین منظور است.

یمن 24 میلیونی تا 22 ماه مه 1990 به صورت دو کشور بود که در این تاریخ و در پی یک خصومت طولانی و چند نبرد خونین با هم یکی شدند. یمن شمالی که اکثریت جمعیت آن شیعه بودند تا یکم نوامبر 1918 (ده روز مانده به پایان جنگ جهانی اول) تحت الحمایه عثمانی بود و تا سال 1962 توسط امام شیعیان زیدیه اداره می شد و یمن جنوبی که از سال 1839 تحت الحمایه انگلستان بود و اکثریت نفوس آن سنی شافعی هستند سی ام نوامبر 1967 استقلال یافت و دارای یک حکومت کمونیستی و از دوستان دولت مسکو شد. پس از تامین وحدت بوده است که درصد کل سنی های یمن 53 و شیعیان 47 درصد برآورد شده است. یمن 530 هزار کیلومتری که هنوز با دولت سعودی اختلاف ارضی دارد با داشتن دویست جزیره از جمله سکوترا و ناظر بر باب المندب بودن یک منطقه استراتژیک جهان است. القربی وزیر امور خارجه جمهوری یمن اعلام کرده است که این دولت با ورود واحدهای رزمی خارجی ازجمله نظامیان آمریکا به یمن بنام مبارزه با القاعده مخالف است و چنین اجازه ای را نخواهد داد. دولت یمن نمی خواهد که به صورت افغانستان درآید ولی با آموزش نظامیان و پلیس یمن توسط مستشاران غرب مخالفت ندارد!.

 

1964م:انقلاب زنگبار از بامداد 12 ژانویه 1964 آغاز شد و انقلابیون با کشتن هزاران عرب تبار و هندی به خارجی تبارها بر این مجمع الجزایر پایان دادند. در این انقلاب حتی به یک ایرانی تبار که در زنگبار «شیرازی» خوانده می شوند آسیب وارد نیامد و حزب سیاسی آنان به فعالیت خود ادامه داده است. دولت انگلستان که از قرن نوزدهم بر زنگبار مسلط شده بود در دسامبر 1963 به این جزایر یک میلیون نفری که تا ساحل آفریقای شرقی 25 تا 50 کیلومتر فاصله دارد استقلال داده بود و یک عرب تباررا سلطان آنجا کرده بود که ماه بعد (ژانویه) انقلاب آغاز شد. قبل از انگلیسی ها پرتغالی ها بر این جزایر سلطه داشتند که در پایان سلطه آنان، برای مدتی زنگبار دارای حاکم عمّانی (عرب عمّانی تبار) شده بود. در آن زمان عمّانی ها در زنگبار عمدتا تجارت برده می کردند. زنگبار Zanzibar صدها سال از مراکز تجاری ایران با قاره آفریقا بود و استقرار هزاران ایرانی در آنجا مربوط به همان دوران است. ایرانیان در زنگبار یک شهری سنگی ساخته اند که از آثار باستانی است. زنگبار پس از انقلاب، ضمن حفظ استقلال و حاکمیت خود با تانگانیکا متحد شد و فدراسیون تانزانیا را بوجود آورده اند. صادرات عمده زنگبار از قدیم الایام «ادویه» بویژه دارچین، جوز، فلفل و «کلو Clove» بوده است.

1966م:لیندن جانسون رئیس جمهوری وقت آمریكا 12 ژانویه سال 1966 اعلام كرد كه نیروهای این كشور تا پایان كار كمونیستها در ویتنام باقی خواهند ماند . «تاریخ» نشان داد كه چنین نشد ؛ آنان رفتند و كمونیستها ماندند.

جانسون با این سیاست، شمار نطامیان آمریكایی در ویتنام را به بیش از نیم میلیون رسانید كه 58 هزار تن از آنان كشته شدند.

2004م:12 ژانویه 2004 اعلام شد که روسیه تولید نفت خود را 11 درصد افزایش داده و به 8 میلیون و 400 هزار بشكه در روز رسانیده بود. برخی از جامعه شناسان روس در واکنش به انتشار این خبر رسمی این نگرانی را ابراز کرده بودند كه ممکن است این درآمد مفت، روسها را تنبل كند و درصدد تولید كالاهای دیگر برای صدور بر نیایند. این جامعه شناسان اندرز داده بودند که سعی شود این درآمد ذخیره و یا صرف توسعه شود تا تامین هزینه های جاری. طبق یک اعلامیه دیگر، روسیه تولید گاز طبیعی خود را هم از آغاز ژانویه 2004 به میزان 3 و 4 در هم در صد افزایش داده و به 616 میلیون و 540 هزار متر مكعب رسانیده بود.

 

2005م:اظهارات سران دولتهای روسیه و تركیه در كاخ كرملین در دیدار 11 ژانویه 2005 حكایت از باز شدن فصل تازه ای در مناسبات دو كشور داشت كه با دقت تحت بررسی دولتهای غربی كه تركیه را از آن خود می دانند قرار گرفته بود.

ولادیمیر پوتین مرد قدرتمند روسیه كه در اجرای سیاست حمله دیپلماتیک متقابل، متوجه بسط نفوذ در حوزه های جناح غرب شده است در این دیدار خواستار افزایش مبادلات بازرگانی دو كشور در سال جاری 2005 به 15 میلیارد و تا پایان سال 2007 به 25 میلیارد دلار شده بود و همچنین افزایش همكاری های نفتی دو كشور. وی با تاکید پیشنهاد آغاز همكاری های نظامی دو جانبه را مطرح ساخته بود و طیب رجب اردوغان Tayyip Recep Erdoganنخست وزیر تركیه از این پیشنهاد ها استقبال كرده بود و به نوبه خود خواهان تسهیلات رفت و آمد میان دو كشور شده بود.

پوتین گفته بود كه روسیه خواهان افزایش صدور نفت و گاز طبیعی به تركیه و از راه تركیه به كشور ثالث است. اردوغان دهم ژانویه برای یك دیدار سه روزه با یك هیات ششصد نفره وارد روسیه شده بود. پوتین پیش از دیدار با اردوغان، در پیامی خطاب به مردم روسیه وعده تقویت نظامی و اقتصادی این كشور را داده بود.

 

 

2004م:طبق اعلامیه دولت چین درباره بازرگانی خارجی این كشور در سال میلادی 2004، چین ظرف آن سال معادل 593 میلیارد و 360 میلیون دلار صادرات و 561 میلیارد و 380 میلون دلار واردات داشته كه به این ترتیب مازاد صادرات آن نزدیك به 32 میلیارد دلار بوده است. بر پایه این ارقام، حجم كل تجارت چین با آمریكا در 2004 معادل124 میلیارد دلار بود. مفسران اقتصادی آمریكا نظر داده بودند كه در سه سال منتهی به اول ژانویه 2005 بر اثر كثرت واردات از چین، در آمریكا یك میلیون و ششصد و پنجاه هزار شغل تولیدی از دست رفته بود.

 

2005م:محمود عباس(ابو مازن) در انتخابات نهم ژانویه 2005 تعیین جانشین برای یاسر عرفات (ابو عمار) كه در نوامبر2004 در گذشت با كسب 62 و 3 دهم درصد آراء ریخته شده به صندوقها برنده اعلام شد.

برخی جناحهای فلسطینی این انتخابات را كه در غرب رود اردن و نوار غزه انجام شده بود تحریم كرده بودند و مفهوم این تحریم این بوده است كه ممكن است تلاشهای آتی او برای سازش با اسرائیل را نپذیرند و مبارزه مسلحانه ادامه یابد. جیمی كارتر رئیس جمهور اسبق آمریكا بر این انتخابات نظارت داشت.

 

 

در پی اعلام پیروزی محمود عباس، جورج دبلیو بوش رئیس جمهور آمریكا تلفنی به او تبریك گفت و وی را برای مذاكره به واشنگتن دعوت كرد. آریل شارون نخست وزیر وقت اسرائیل نیز در یك مكالمه تلفنی ده دقیقه با عباس، انتخاب او را به ریاست دولت خودگردان فلسطینی ها تبریك گفت و پیشنهاد همكاری به او داد. تلفنهای تبریك در حالی صورت می گرفت كه شلیك گلوله و پرتاب موشك ادامه داشت. شارون از سال 2001 با عرفات تماس حضوری و تلفنی نگرفته بود.

عرفات پس از مدتها عملا بازداشت خانگی، به نوعی بیماری كه چگونگی آن هنوز افشاء نشده است مبتلا شد و پس از انتقال به یك بیمارستان نظامی در فرانسه 11 نوامبر 2004 در اینجا درگذشت. وی 29 اکتبر 2004 از رام الله واقع در غرب رود اردن به کشور اردن و از آنجا به پاریس منتقل شده بود.

مطبوعات آمریكا در خبرهای خود محمود عباس را یك «میانه رو» می نامند، به همان گونه كه بر حسب منافع خود، محمد خاتمی را هم رئیس جمهور اصلاح طلب ایران می خواندند.

1879: نیروهای استعمار گر انگلیسی در افریقای جنوبی حمله به سرزمین زولوها را آغاز كردند تا آن را هم تصاحب كنند.

1950: پارلمان همه شوروی بار دیگر مجازات اعدام برای خائنان به وطن، جاسوسان و خرابكاران ضد سوسیالیسم را برقرار كرد.

1970: با فرار سرهنگ اوجوك وو و شكست نیروهای تجزیه طلب نیجریه، ماجرای بیافرا كه باعث مرگ یك میلیون تن شد پایان یافت. كشف نفت و تحریك شركتهای نفتی این مسئله را به وجود آورده بود.

1974: لیبی و تونس باهم جمهوری اسلامی عرب را در شمال آفریقا به وجود آوردند.

منبع:iranianshistoryonthisday.com

ویدیو مرتبط :
رضا عطاران و تقویم تاریخ :))

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

تقویم تاریخ 22 اسفند

1309ش:با تصويب متمم قانون انحصار تجارت، از اين روز در اسفندماه 1309 بازرگاني خارجي ايران در دست دولت قرار گرفت.

 

 

 

1642:«آبل تاسماني» دريانورد هلندي و مامور كمپاني هند شرقي هلند ( اندونزي ) كه به دستور مدير اين كمپاني مامور يافتن راهي از جنوب اقيانوس آرام به جنوب شيلي و ورود به اقيانوس اطلس و رسيدن به اروپا شده بود 13 مارس 1642 به جزايري رسيد كه انها را به نام ايالت نيوزيلند هلند « نيوزيلند » نا ميد.

 

1881:الكساندر دوم تزار روسيه 13 مارس 1881 هنگامي كه با كالسكه سلطنتي از خيابان مي گذشت با پرتاب بمب كشته شد.

 

 

1921:درست يك ماه پس از قتل پتر كروپوتكينPeter Kropotkin فرضيه پرداز آنارشيسم ، پيروان او در شهر مادريد « ادواردو داتو » نخست وزير وقت اسپانيا را كه ازجلسه پارلمان به خانه اش مي رفت هدف گلوله قراردادند كه چند روز بعد در 13 مارس 1921 درگذشت.

1938:مارس 1938 وحدت آلمان و اتريش تامين شد و اين دو سرزمين ژرمن ها يكي شدند كه به زبان آلماني انشلوس Anschluss (اتحاديه) تشكيل دادند.

 

 

12:2003 مارس 2003 در شهر بلگراد "زوران جينجيچ Zoran Djindjic " نخست وزير 50 ساله هوادار غرب جمهوري صربستان هنگام خروج از ساختمان دولتي محل كارش هدف گلوله قرار گرفت و كشته شد.

1848: انقلابات اين سال اروپا كه اتريش را هم در برگرفته بود در اين روز « مترنيخ » صدر اعظم اين كشور را مجبور به كناره گيري كرد . او پس از تسليم استعفاءنامه اش گفت كه امپراتوري اتريش هم به دنبال او خواهد رفت . تاريخ نشان داد كه چنين شد.

1868: محاكمه پارلماني ( ايم پيچمنت ) اندرو جانسون رئيس جمهوري وقت آمريكا به اتهام ناديده انگاشتن يك قانون مصوب، از 13 مارس سال 1868 در كنگره اين كشور آغاز شد.
1921: مغولستان خارجي (قسمت شمالي مغولستان ) از چين جدا شد و به نام جمهوري مغولستان اعلام استقلال كرد.

1954: ژنرال جياپ دستور حمله و محاصره دژ « دين بين فو » را صادر كرد كه به شكست فرانسه و خروج اين كشور از هندوچين منجر شد.

1963: دو جت نظامي شوروي براي سنجش ميزان آمادگي دفاعي آمريكا برفراز قلمرو اين دولت در آلاسكا پرواز اكتشافي انجام دادند و سالم به پايگاه خود بازگشتند.

1973: كاسيگين نخست وزير وقت شوروي در اين روز در اسفند 1351 براي شركت در مراسم گشايش پولادسازي اصفهان وارد ايران شد. تاسيسات پولاد سازي اصفهان با كمك شوروي ساخته شده است. قبل از جنگ جهاني دوم، ايران در صدد برآمده بود باكمك آلمان در كرج يك كارخانه پولادسازي داير كند.

1989: سازمان دولتي دارو وغذاي آمريكا در پي مسموم شدن چند تن از اتباع اين كشور با خوردن انگور وارداتي از كشور شيلي كه به دانه هاي آن ماده سمي تزريق شده بود دستور جمع آوري ميوه هاي محصول اين كشور و منع واردات ميوه از شيلي تا اطلاع ثانوي را اعلام كرد.

1955: پليش تركيه در استانبول به سوي علوي ها ( شيعيان ) تيراندازي و باعث مرگ 16 تن از آنان گرديد.

1999: به رغم مخالفت روسيه ، سه كشور عضو سابق پيمان ورشو ــ لهستان ، چك و مجارستان ــ به عضويت ناتو ( پيمان نظامي غرب) پذيرفته شدند.