اخبار


2 دقیقه پیش

عکس: استهلال ماه مبارک رمضان

همزمان با آغاز ماه مبارک رمضان جمعی از کارشناسان حوزه نجوم همراه با نماینده دفتر استهلال مقام معظم رهبری عصر دوشنبه هفدهم خرداد برای رصد هلال شب اول ماه مبارک رمضان بوسیله ...
2 دقیقه پیش

تا 20 سال آینده 16 میلیون بیکار داریم

وزیر کشور گفت: در نظام اداری فعلی که می‌تواند در ۱۰ روز کاری را انجام دهد، در ۱۰۰ روز انجام می‌شود و روند طولانی دارد که باید این روند اصلاح شود. خبرگزاری تسنیم: عبدالرضا ...

تصویر خاكستری یك اقتصاد در آیینه آمار



 

تصویر خاكستری یك اقتصاد در آیینه آمار

 

 

واردات و صادرات در سالهای اخیر از توازن مثبت بیرون افتاده است. به طوری که براساس آخرین ارقام انتشار یافته صادرات کشور در سال گذشته معادل ۲۱ میلیارد دلار بوده است. در حالی که در همین مدت معادل ۵۱ میلیارد دلار کالا به کشور وارد شده است.

 


مطالعه فهرست اقلام وارداتی و صادراتی کشور در زمان فتحعلی شاه و ناصر‌الدین شاه قاجار نشان دهنده توازن مثبت و حتی پیشی گرفتن حجم و رقم صادرات از میزان واردات است.

 


با در نظر گرفتن شاخص‌های اقتصادی و رفاهی آن روزگار کشورهای جهان، فهرست صادرات و واردات ایران در آن سال‌ها، نشانگر اقتصادی متعادل است. به عبارت دیگر موازنه مثبت صادراتی و وارداتی در آن سالها گویای این واقعیت است که اقتصاد ایران متناسب با ظرفیت‌های آن روزگار کشور، جایگاه بسیار مناسب و شایسته‌ای در اقتصاد جهان داشته ا ست. اما، هم‌اکنون...

 


ارزیابی اقلام صادراتی و وارداتی کشور در یک صدو پنجاه سال اخیر تصویر بسیار دقیقی از تحول اقتصاد ایران را به نمایش می‌گذارد.

 


تصویری صریح و روشن از کشوری که برای تولید ثروت، ایجاد اشتغال استاندارد و توسعه یافتگی تلاش کرده است. هر چند پیامدهای این تلاش و کوشش چندان اثرات ملموسی بر جای نگذاشته است. زیرا برای رسیدن به قضاوت واقع‌بینانه از تحولات اقتصادی، کافی است فهرست صادراتی و وارداتی کشور در دوره‌های مختلف ارزیابی شود.

 


مثلا در فهرست اقلام صادراتی و وارداتی کشور در دوره قاجار اقلام زیر را می‌بینم، کشمش، پسته، فرش، گلیم و خشکبار حتی زینت‌آلات و پارچه هم در این فهرست بلند دیده می‌شود. در حالی که هم‌اکنون یعنی پس از گذشت یک صد و اندی سال هنوز کالای جدیدی به صادرات کشور افزوده نشده است. با وجود آنکه جمعیت کشور حدودا ۱۳ برابر رشد کرده است اما همچنان خشکبار و فرش بخش اصلی صادرات کشور را به خود اختصاص می‌دهد. مهمتر آنکه بخش قابل توجهی از صادرات کشور در زمینه‌های خشکبار و فرش نسبت به آن سالها نیز کاهش یافته است...

 


گمرک ایران به تازگی با انتشار فهرست واردات و صادرات کشور در سال ۸۸ تصویر دقیقی از درون‌مایه‌های اقتصاد ایران را به نمایش گذاشته است.

 


هر چند در ارزیابی و طبقه‌بندی ارقام اعلام شده، تعاریف ویژه‌ای مبنای کار بوده است. زیرا مطابق تعاریف رسمی اقتصاد، گاز و پتروشیمی در حوزه صادرات غیر نفتی گنجانده نمی‌شوند. به عبارت دیگر صادرات مواد پتروشیمی، هر چند که فراوری شده‌اند و نیز میعانات گازی در حوزه صادرات غیرنفتی تلقی نمی‌شود در حالی که در ارقام صادرات غیر نفتی اقتصاد کشور که از سوی گمرک منتشر شده است، صادرات این دو محصول تحت عنوان صادرات غیر نفتی طبقه‌بندی شده است. در این صورت اگر از رقم کل صادرات غیر نفتی کشور که معادل ۲۱ میلیارد دلار اعلام شده است، ارقام مربوط به گاز و پتروشیمی را خارج کنیم. با رقم بسیار کوچک‌تری در زمینه صادرات غیر نفتی مواجه خواهیم شد.

 


صادرات غیر نفتی کوچک و کوچک‌تر

 


صادرات فرش در چند دهه اخیر همواره یکی از مهمترین و پررنگ‌ترین ارقام صادراتی کشور را تشکیل می‌داده است.

 


به طوری که در یک دوره زمانی صادرات این محصول سنتی به رقم چهار میلیارد دلار در سال نیز صعود کرد. اما با ورود رقبای قدرتمند به بازارهای جهانی و نیز افزایش هزینه‌های تولید در داخل کشور هر سال شاهد کاهش صادرات این محصول پرارزش بوده‌ایم. محصولی که بیش از هفت میلیون نفر را در گستره خود فعال کرده بود.

 


براساس ارقام کنونی صادراتی، ارز حاصل از فروش فرش در بازارهای جهانی رقمی معادل نیم میلیارد دلار برای اقتصاد کشور به ارمغان آورده است. در حالی که به طور طبیعی می‌باید شاهد رشد صادرات این محصول بودیم.

 


شاید بتوان سرنوشت فرش را به عنوان آینه تمام نمایی از وضعیت صادرات غیر نفتی ارزیابی کرد. زیرا وضعیت کشاورزی کشور که اساس تولید خشکبار نیز هست هم‌اکنون با دشواریهایی روبه‌روست. به طوری که اقتصاد کشاورزی ایران قادر نیست فعالان این بخش را از درآمد و رفاه مناسب برخوردار کند. مهمتر آنکه همزمان با افت کمی و کیفی تولیدات کشاورزی، رقبای قدرتمندی در عرصه بازارهای جهانی حضور یافته‌اند که محصولات کشاورزی و خشکبار آنان از بسته‌بندی و مرغوبیت بازار پسندی نیز برخوردار است. یک کارشناس اقتصادی در این باره می‌گوید: استراتژی اقتصادی کشور به گونه‌ای نیست که بتواند محور اصلی اقتصادی جامعه را به صورت علمی پیش‌بینی و به حرکت درآورد. به همین خاطر است که سازمان‌ها و موسساتی که تدوین کننده برنامه‌ها و راهبردهای توسعه صادرات هستند، معمولا در حاشیه و یا زیرمجموعه کانون‌های دیگری هستند که اهمیتی برای توسعه صادرات قابل نیستند.

 


در حالی که اقتصاد کره هنگامی با شتاب بالا روشن شد، که توانست استراتژی دقیقی برای توسعه صادرات تدوین و به اجرا درآورند. در حالی که برنامه‌های پنجساله و یکساله ما اساسا با چنین محوری تدوین نمی‌شوند. اما در میان مهمترین عواملی که به وقوع وضعیت کنونی انجامیده است باید به نبود و یا گرایش اندک به دانش و تخصص علمی اشاره کرد.

 


بسترهای توسعه نیافتگی با رویکردهای غیرعلمی

 


مهمترین و بزرگترین علت کاهش توان اقتصادی کشور ناشی از کم‌توجهی به دانش و فناوری است. هر اندازه که گرایش به علم‌اندوزی و تخصص علمی در حوزه‌های مختلف اقتصادی کشور کاهش یابد، به همان اندازه نیز زمینه‌های رسیدن به توسعه یافتگی که بستر و عامل اصلی رشد صادرات غیرنفتی است از بین می‌رود.

 


دکتر عباس طالبی‌‌نژاد استاد اقتصاد در این باره می‌گوید: موانع تولید در کشور ما آن چنان زیاد است که از میان برداشتن آن به یک کار انقلابی نیاز دارد. وجود موانع گسترده در بخش‌های اقتصادی و تولیدی کشور باعث شده که این بخش‌ها نتوانند در بازارهای جهانی حضور یابند. حتی بازارهای داخلی نیز به کالاهای داخلی که بی‌بهره از کیفیت و قیمت مناسب هستند، جایگاه مناسبی نمی‌دهد. زیرا خریداران در هر نقطه از جهان که باشند می‌خواهند محصولی را بخرند که مرغوب و با کیفیت باشد و قیمت آن نیز مناسب باشد. در حالی که محصولات داخلی از داشتن کیفیت و قیمت مناسب بی‌بهره هستند. توجه کنید که در کشوری که سرزمین فرش و خشکبار بوده است و از دویست سال پیش آن را با فرش، پارچه و خشکبار می‌شناخته‌اند هم‌اکنون فرش خارجی و خشکبار چینی همه بازار ایران را در اختیار خود گرفته‌ است.

 


به هر حال اقتصاد ایران فقط با نفت شکل گرفته است. اگر نفت و گاز هم نباشند، اقتصاد ما چیزی برای عرضه در بازارهای جهانی ندارد. به طوری که سهم اقتصاد ایران در بازارهای جهانی معادل سه دهم درصد است که این سه دهم درصد هم فقط با صادرات نفت و گاز و پتروشیمی حاصل شده است. اما در همین مدت چهل سال اخیر، کشورهایی همچون ترکیه، پاکستان، هند و چین از شتابی اعجاز‌آور برخوردار شده‌اند. ترکیه هم‌اکنون سالی ۱۲۰ میلیارد دلار محصولات صنعتی به کشورهای جهان صادر می‌کند. اقتصاد و محصولات کره همه جهان را گرفته است و پاکستان و هند نیز به رده قدرت‌های برتر آسیا صعود کرده‌اند.

 


اما اقتصاد ما هنوز قادر نیست از طریق صادرات و تولید محصولات با کیفیت و مرغوب به بازارهای جهانی راه یابد و از این رهگذر برای مردم کشور تولید ثروت، کار و درآمد مناسب کند.

 


چشم‌انداز اکنون و آینده اقتصاد غیر نفتی

 


اقتصاد ایران با همه توان و تلاش خود و از رهگذر فروش و صادرات نفت و گاز فقط توانسته است به اندازه سه دهم درصد ازاقتصاد جهانی را به نام خود ثبت کند. اما با توجه به وقایعی که در حوزه اقتصاد کشور در حال رخ دادن است آیا می‌توانیم از دورنمای مثبت توسعه صادرات غیرنفتی و کسب دلارهای انبوه ـ حداقل همپای ترکیه ـ سخن بگوییم.

 


در این باره محسن بهرامی معاون سابق وزیر بازرگانی می‌گوید: افق روشنی در صادرات غیرنفتی نمی‌بینیم. چرا که در شرایط فعلی وضعیت بسیار سخت و حضور کالاهای ایرانی در بازار با موانع بسیاری روبه‌روست. چه برسد به این که طرح هدفمند کردن یارانه‌ها هم اجرا شود.

 


از سوی دیگر امسال هم نرخ ارز همان هزار تومان مانده و تورم را نیز اگر ۲۰ درصد در نظر بگیریم که با آزاد شدن حامل‌های انرژی این میزان تورم را ۴۰ تا ۶۰ درصد پیش‌بینی کرده‌اند، قیمت محصولات ایرانی بیش از اینها افزایش می‌یابد.با این اتفاق، خیلی از کالاهای صادراتی ایران، امکان حضور و فروش در بازار را از دست می‌دهند و صادرات فرآورده‌های نفتی هم که به تبع تحریم، با مشکل مواجه می‌شوند.

 


براساس گزارش‌های دولت میزان صادرات غیرنفتی کشور ۲۱ میلیارد دلار در مقابل ۷۰ میلیارد دلار مجموع صادرات نفتی و غیر نفتی است که از ۱۰ قلم کالای عمده صادرات غیر نفتی، تنها پسته عملا غیر نفتی است.

 


به هر حال قطعا سهم صادرات غیر نفتی از کل صادرات کشور در امسال کاهش پیدا خواهد کرد.... /  تحلیل : روزنامه سیاست ‌روز

 

 


ویدیو مرتبط :
جدال 5 سگ با یك گرگ خاكستری

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

بازگشایی پایگاه اطلاعاتی آمار طی یك هفته آینده واریز مرحله دوم یارانه‌های نقدی تا 28بهمن پرداخت معوقات بازنشستگان تا پایان سال در قالب سهام



بازگشایی پایگاه اطلاعاتی آمار طی یك هفته آینده

وزیر رفاه با اعلام اینکه پایگاه اطلاعاتی آمار طی یك هفته آینده مجدد باز خواهد شد، گفت: کسانی که تاکنون در این زمینه اقدام نکرده‌اند، پس از بازگشایی سایت آمار می‌توانند ثبت‌نام کنند.

 

به گزارش سرویس اجتماعی ایسنا، صادق محصولی افزود: ‌اطلاعات این دسته پس از راستی آزمایی به سایت رفاه http://refahi.ir منتقل و این افراد پس از انتشار اطلاعیه در اسفندماه می توانند شماره حساب خود را ارایه کنند، البته به این افراد مبلغی بابت سال 89 تعلق نخواهد گرفت و واریز یارانه این افراد از ابتدای سال آینده خواهد بود.

 

وی درباره کسانی که تغییر وضعیت داشته اند، نیز اظهار كرد: این گروه هم به محض باز شدن سایت آمار می توانند اصلاحات لازم را وارد و مانند گروه های دیگر در اسفند ماه شماره حساب خود را اعلام کنند.

 

به گفته محصولی، کسانی که پرونده شان در سایت آمار کامل و تعداد اعضای خانوار آنان درست ثبت شده، در صورت بروز مشکل باید به بانک مراجعه کنند، اما اگر تعداد افراد خانوار نسبت به تعداد واقعی آن در سایت آمار درست ثبت نشده باشد، باید اصلاح لازم پیش از مراجعه به بانک صورت گیرد.

 

وزیر رفاه گفت:‌ كسانی كه قبل از 21 مهر ماه شماره حساب خودشان را در سایت رفاهی اعلام كردند یارانه‌ها به حسابشان واریز شد.

 

وی با بیان اینكه امكان انصرف از دریافت یارانه ها در سایت رفاهی فراهم می شود، گفت: بین 12 تا 15 درصد از مردم اعلام حساب نكرده اند كه اقدام بسیار پسندیده‌ایست.

 

 

واریز مرحله دوم یارانه‌های نقدی تا 28 بهمن

 

وی در عین حال گفت: بانک‌ها حق ندارند بواسطه طلب‌هایی که از مردم دارند، از حساب یارانه‌ها برداشت کنند.

 

وزیررفاه زمان پرداخت بعدی یارانه های نقدی را پیش از 28 بهمن ماه اعلام و میزان پرداختی را همان مبلغ 89 هزار تومان به ازای هر نفر برای دو ماه بیان كرد.

 

پرداخت معوقات بازنشستگان تا پایان سال به صورت سهام

 

اجرای بسته های حمایتی تامین اجتماعی از 22 دی

 

وی همچنین با اشاره به بسته‌های حمایتی وزارت رفاه برای گروه های آسیب‌پذیر پرداخت و از اجرای بسته های حمایتی تامین اجتماعی از امروز چهارشنبه 22 دی ماه خبر داد و گفت: 1200 میلیارد تومان برای اجرای این بسته در نظر گرفته شده است.

 

گفت: در بخش درمان یکی از کارهای بزرگی که به کمک وزارت بهداشت صورت گرفته، آغاز نظام ارجاع به پزشک خانواده یا سیستم ارجاع بوده که در سه استان به صورت آزمایشی در حال اجراست.

 

محصولی بیمه ایرانیان را به عنوان اقدامی دیگر یاد کرد كه براساس آن افراد فاقد دفترچه بیمه درمانی با مراجعه به خدمات درمانی و پرداخت مبلغ چهارهزار تومان به صورت ماهانه، دفترچه بیمه درمانی دریافت می‌کنند.

 

وی با بیان اینكه تا كنون سه میلیون نفر برای این بیمه مراجعه داشته اند، گفت: كسانی كه نتوانند این چهار هزار تومان را پرداخت كنند با مراجعه به نهادهای حمایتی مانند كمیته امداد و بهزیستی از تخفیف بیشتری بهره مند می شوند.

 

وزیر رفاه گفت: تامین لوازم منزل و گازكشی به منازل محرومان و تهیه 70 هزار جهیزیه برای مددجویان از دیگر اقدامات وزارت رفاه بوده است.

 

به گزارشایسنا، محصولی در ادامه سخنان خود در یك برنامه تلویزیونی، با بیان اینكه 300 هزار نفر از زنان سرپرست خانوار تحت پوشش قرار می گیرند، اضافه كرد: كمك 37 درصدی دولت برای بیمه به مربیان مهد كودك ها ،كاركنان مراكز نگهداری و توانبخشی، هنرمندان، روزنامه نگاران و نویسندگان ، صیادان، لنج داران، زنبورداران و اصناف كم درآمد اختصاص می یابد.

 

محصولی گفت: در مجموع دو میلیون و 306 هزار خانوار با جمعیت بیش از هشت میلیون تحت پوشش بیمه قرار می گیرد.

 

وی با اشاره به اینكه یك میلیون نفر نیز تحت پوشش بیمه درمانی قرار می گیرند افزود: مبالغی نیز برای بیماران خاص و صعب العلاج اختصاص خواهد یافت.

 

وزیر رفاه افزود: با حمایت دولت قانون بیمه قالیبافان، رانندگان، باربران، خادمان مساجد و كارگران ساختمانی اجرا شده است و بیش از یك میلیون و 600 هزار خانوار به بیمه شدگان اضافه شده اند.

 

وی افزود: صنوف كم در آمد مانند رانندگان حمل و نقل عمومی بار و مسافر تحت پوشش بیمه قرار می گیرند و 50 درصد حق بیمه آنان را دولت پرداخت می كند.

 

وی اظهار كرد: اقداماتی در خصوص پرداخت یک هزار میلیارد تومان پرداخت مطالبات بازنشستگان قبل از سال 1379 انجام شده است، دوهزار میلیارد تومان هم معوقات مربوط به تطبیق قانون مدیریت خدمات کشوری هفته گذشته در دولت مصوب و بنا داریم قبل از اتمام سال به صورت سهام به بازنشستگان ارایه کنیم.

 

محصولی گفت: پرداخت های بیمه خدمات درمانی و تامین اجتماعی به مراكز درمانی و بهداشتی در كل كشور به روز شده است.

 

به گفته وی ضریب نفوذ در بخش بیمه های اجتماعی برای شاغلان از 60 درصد در سال 84 به 80 درصد رسیده است كه بزودی نیز تا 90 درصد افزایش خواهد یافت.

 

وزیر رفاه محصولی در ادامه نقش مردم را در اجرای هدفمندی یارانه ها بسیار شاخص و ارزشمند دانست و گفت: همراهی مردم با دولت مهرورز و عدالت گستر باعث شد این قانون آغاز خوبی داشته باشد.

 

به گزارش ایسنا، وی در خاتمه اظهار كرد: آینده بسیار روشن و شفافی از اجرای این قانون داریم و امیدوارم با اجرای این قانون به سمت تورم صفر پیش برویم./ایسنا