تصویر بعد از تحویل مسكن‌ مهر

 

 

 

 

مسكن‌مهر مسكونی می‌شود؟ تهرانی‌ها در شهرهای جدید ساكن می‌شوند؟ چرا ۱۰ درصد واحدهای مسكونی در شهرهای‌جدید خالی از سكنه است؟

 

تصور اینكه چالش‌های موجود در مسكن‌مهر با رفع موانع بانكی و واگذاری مسوولیت ساخت به انبوه‌سازان، كاملا برطرف شده، اشتباه محض است. در حال حاضر آنچه اثربخشی برنامه «ساخت مسكن‌ ارزان‌قیمت در خارج از شهر تهران برای تهرانی‌ها» را تهدید می‌كند، ماجرای افزایش احتمالی قیمت بنزین است كه می‌تواند توجیه اقتصادی سكونت در شهرهای جدید اطراف را در مقایسه با هزینه اجاره‌نشینی در داخل تهران كاهش دهد.

 

به فاصله ۲۵، ۳۰ و ۴۰ كیلومتری از شرق، غرب و جنوب شهر تهران، ساخت ۱۶۰ هزار واحد مسكونی‌مهر - ارزان‌قیمت- در جریان است كه حداكثر تا پایان سال آینده با تكمیل آنها باید نیم میلیون نفر از ساكنان كنونی تهران به سه شهر جدید اطراف مهاجرت كنند.

 

اما این هدف‌گذاری در شرایط كنونی با چالش بزرگی تحت عنوان هزینه سكونت در بیرون شهر مبدا، روبه‌رو است كه ابهاماتی همچون تغییرات احتمالی شاید هم قطعی قیمت بنزین، واقعی‌شدن قیمت حامل‌های انرژی و خدمات فوق‌العاده ضعیف شهری در شهرهای جدید -شهر مقصد- احتمال مسكونی‌شدن واحدهای در حال ساخت را پایین آورده است.طبق گفته یك معاون وزیر مسكن هم‌اكنون بین ۱۰ تا ۱۵ درصد از خانه‌های موجود در شهرهای جدید اطراف تهران خالی از سكنه است كه دلایل عمده آن، خرید به قصد سرمایه‌گذاری بلندمدت و مشكلات ناشی از تردد بین شهری اعلام شده است.

 

در شهر جدید پرند كه در فاصله تقریبا ۴۰ كیلومتری از جنوب تهران واقع شده است، حدود ۱۲ هزار خانوار سكونت دارند. در این شهر تعداد قابل توجهی از واحدهای مسكونی نوساز خالی از سكنه است كه عمده این ساختمان‌ها در طی دو سه سال گذشته توسط تعاونی‌های كارمندی ساخته شده‌اند. دولت برای پرند برنامه ساخت مترو را دارد كه البته این برنامه هنوز شكل واقعی اجرا را به خود نگرفته است.جمشید نورصالحی معاون وزیر مسكن در این باره به دنیای‌اقتصاد گفت: «طول خط مترو پرند ۵۵ كیلومتر است كه در سه قسمت توسط وزارت مسكن، وزارت راه و شهرداری تهران احداث خواهد شد. قسمتی از مسیر كه در تعهد وزارت مسكن است از طریق انجام مناقصه به پیمانكار سپرده شده، اما مابقی طول خط كه در تعهد سایرین است، هنوز در مرحله برگزاری مناقصه است. طول زیاد مسیر باعث شده زمان‌بندی سه‌ ساله برای بهره‌برداری از مترو پرند تدوین شود.»

 

این در حالی است كه كلیه پروژه‌های ۹۹ساله‌ در حال ساخت در پرند براساس تعهدی كه سازندگان آنها به وزارت مسكن ارائه كرده‌اند، باید حداكثر ظرف یك‌سال آینده به بهره‌برداری برسد.

 

در این صورت تنها امكان موجود برای نقل‌وانتقال بین پرند و تهران، اتوبان خطرناك ساوه و آزادگان به طول ۴۰ كیلومتر است كه گذشته از خطر جانی تردد در این مسیر، چنانچه قیمت هر لیتر بنزین به ۴ برابر افزایش پیدا كند، هزینه نقل و انتقال بین پرند و نزدیك‌ترین نقطه تهران در ماه رقمی نزدیك به ۱۰۰ هزار تومان برآورد می‌شود.

 

از سوی دیگر در پرند امكانات رفاهی در سطحی ضعیف قرار دارد كه چنانچه ظرفیت سكونتی این شهر بعد از ساخت مسكن‌مهر ۵ برابر شود، كارآیی خدمات شهری موجود نظیر بیمارستان، مراكز درمانی، مسجد، مدرسه، مراكز خرید‌های ضروری و مراكز تجاری به پایین‌ترین حد خواهد رسید. این در حالی است كه اگر از همین حالا دولت مصمم به ارتقای خدمات و مراكز شهری شود، در بهترین حالت دو تا سه سال آینده، این امكانات برقرار خواهد شد.

 

در شهر جدید هشتگرد نیز هم‌ اكنون ۱۹ هزار نفر ساكن هستند كه البته تعداد واحدهای مسكونی در این شهر بیش ‌از ساكنان آن است. وجود خانه‌های خالی از سكنه در هشتگرد بیشتر از پرند احساس می‌شود.قرار است در هشتگرد ظرفیت سكونتی از طریق ساخت‌وسازهای مسكن‌مهر به دو برابر - ۲۰ هزار خانوار - افزایش پیدا كند. این در حالی است كه فعلا تنها مسیر تردد بین هشتگرد و تهران، اتوبان متراكم كرج است. دولت برای تسهیل رفت‌و‌آمد بین تهران و هشتگرد، مشغول ساخت یك خط مترو شهری است؛ اما طبق برنامه زمانبندی، این خط در بهترین حالت سال ۱۳۹۰ به بهره‌برداری خواهد رسید؛ اما شهر جدید پردیس نسبت به مابقی شهرهای اطراف تهران از اوضاع نسبتا بهتری برخوردار است. پردیس در شرق تهران واقع شده است كه وجود یك بزرگراه تازه تاسیس، زمان دسترسی به تهران را به كمتر از نصف زمان تردد در مسیر پرند و هشتگرد رسانده است.گفته می‌شود برای پردیس برنامه آنی احداث مترو مطرح نیست.

 

● مسوولان امیدوارند؛ چرا؟

 

به گزارش دنیای‌اقتصاد، اغلب زمین‌های ۹۹ساله كه دولت برای مسكن‌مهر اختصاص داده در خارج از شهرها و اغلب در مناطقی از شهرهای جدید است كه تقریبا برهوت كامل در آنجا حكم‌فرماست. شاید دستوری كه از جانب قانون داده شد مبنی بر اینكه زمین باید رایگان به مسكن‌مهر واگذار شود، باعث شده زمین‌های نامرغوب و غیرقابل ترقی به این طرح اختصاص پیدا كند!حالا كه پرونده مسكن‌مهر بعد از عبور از گرفتاری‌های ساخت‌وساز به مرحله پایانی نزدیك می‌شود و سازه‌های ۹۹ساله از زمین بیرون آمده‌اند و به فاز تكمیل نزدیك می‌شوند، تبعات مكان‌یابی نامناسب زمین‌ها سر باز كرده است.

 

در تهران و سایر كلان‌شهرها كه زمین‌های مسكن‌مهر به اجبار در شهرهای جدید واگذار شده، این موضوع حادتر است.در شهرهای جدید، زمین‌های ۹۹ساله اغلب در مناطقی دورتر از فضای مسكونی - در تپه‌ها و بیابان‌ها- طراحی شده است.هم‌اكنون صاحبان این زمین‌ها یا همان تعاونی‌های مسكن، نگران تحویل به موقع واحدها هستند و می‌گویند اگر واحدها زودتر از خدمات شهری تحویل داده شود، عملا غیرقابل سكونت خواهد بود.هرچند جمشید نورصالحی، معاون وزیر مسكن در این باره معتقد است:«اخیرا از جانب وزارت مسكن موضوع برنامه‌ریزی وزارتخانه‌هایی نظیر آموزش و پرورش و بهداشت و درمان برای ایجاد خدمات روبنایی نظیر مدرسه و بیمارستان در شهرهای جدید و مناطقی كه مسكن‌مهر در آنجا در حال ساخت است، مورد تاكید قرار گرفته است»؛ اما نورصالحی تایید می‌كند كه در شرایط كنونی، سرعت ساخت‌وساز به مراتب بیشتر از سرعت خدمات‌رسانی سایر دستگاه‌ها در طرح ملی مسكن‌مهر است.

 

تصویر كنونی در تحویل مسكن‌مهر در شرایطی مثل روز روشن و مطرح است كه در حوزه سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری، همه توان مدیریتی دولت در ساخت‌وساز این پروژه ملی خلاصه شده است و احتما‌لا نگرانی جدی از بابت اوضاع بعد از تحویل واحدهای مسكونی وجود ندارد. این در حالی است كه به نظر می‌رسد، برای جلوگیری از «اقدامات تاخیری» باید از هم‌اكنون موضوع مذكور در شورای عالی مسكن به‌صورت جدی مطرح و مورد بررسی قرار بگیرد.... / تحلیل : روزنامه دنياى اقتصاد

 

 

ویدیو مرتبط :
نمونه دوخوابه مسكن مهر پرند (سازنده تركیه ای كوزور)

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

شتاب ساخت و ساز در مسكن مهر

 

 

 

 

تغییرات گسترده مدیریتی در وزارت مسكن كه سكان طرح‌ مسكن‌مهر را از دست تعاونی‌ها خارج كرد و در اختیار سازنده‌های حرفه‌ای قرار داد، هم‌اكنون این طرح ملی را با تحولات چشمگیری روبه‌رو كرده است؛ به طوری كه طی ۸ ماه گذشته حجم ساخت‌وساز روی زمین‌های ۹۹ساله ۱۰ برابر شده و تعداد ساختمان‌های در مرحله سفت‌كاری نیز ۵۹۰ درصد رشد كرده است.

كارنامه عملكرد دولت دهم در بزرگ‌ترین طرح تامین مسكن نشان می‌دهد از ابتدای شهریور سال گذشته تا پایان فروردین امسال، روزانه ساخت ۱۰۶۰ واحد مسكونی‌مهر آغاز شده كه این رقم در روزهای سال ‌۸۷، حداكثر ۱۰۶ واحد بوده است.

معاون ارشد وزیر مسكن معتقد است استقرار مسكن‌مهر در مسیر سرعت، ناشی از اقبال انبوه‌سازان به این پروژه بوده است كه نتیجه مثبت آن باعث رونق زودرس در حوزه ساخت‌وساز شده است. ابوالفضل صومعه‌لو، در این‌باره به «دنیای اقتصاد» گفت: بعد از كاهش نسبی ساخت‌وساز در نیمه اول سال گذشته، دولت حمایت‌های فنی و مالی را در مسكن‌مهر افزایش داد.

انبوه‌سازان هم كه در ابتدا به فكر سودهای حداقل ۵۰ درصدی بودند، به سود حداكثر ۱۵ درصدی در مسكن‌مهر به‌خاطر تیراژ بالای تولید - تعهد هر انبوه‌ساز حداقل ۲۰۰ واحد مسكونی- رضایت دادند و ساخت‌وساز را بعد از چند ماه ركود از سر گرفتند.

به این ترتیب، صدور پروانه‌ ساخت در مسكن‌مهر در نیمه دوم سال ۸۸ با رشد ۸۰ درصدی روبه‌رو شد و شوك سنگینی به بازار مسكن وارد كرد.

این مقام وزارت مسكن پیش‌بینی می‌كند در سال‌جاری رونق مسكن شتاب بیشتری ‌بگیرد و با رشد حجم سرمایه‌گذاری‌های ساختمانی، زمینه تعدیل قیمت مسكن فراهم شود.

● ۵۰۰ هزار واحد مسكونی‌مهر در مرحله ساخت

به گزارش «دنیای اقتصاد» بر مبنای آنچه معاون وزیر مسكن آمار داده، از ۹۴۰ هزار ظرفیت تعریف شده برای ساخت مسكن‌مهر، تاكنون ساخت ۵۳۴ هزار و ۵۰۷ واحد شروع شده است كه از این تعداد، ۳۴۰ هزار واحد در مرحله پی‌سازی، ۱۳۶ هزار واحد در مرحله اسكلت و سقف، ۵۳ هزار واحد در مرحله سفت‌كاری و نزدیك به ۲۴ هزار واحد نیز در مرحله نازك‌كاری قرار دارد.

دقت در این آمارها نشان می‌دهد كه عمده پیشرفت پروژه مسكن‌مهر در مرحله ابتدایی ساخت‌ به‌وجود آمده و هنوز تعداد واحدهای در آستانه تحویل، ناچیز ارزیابی می‌شود؛ اما آنچه امید به همین آمارها را افزایش می‌دهد، رشد نجومی فعالیت‌های ساختمانی در مسكن‌مهر طی ۸ ماه اخیر است. به طوری كه نیمی از پروانه‌های ساختمانی مربوط به مسكن‌مهر در فاصله شهریور ۸۸ تا فروردین ۸۹ صادر شده است.

همچنین بیش‌از ۷۰ درصد از واحدهایی كه اسكلت آنها بنا شده در همین مدت بوده است. از سوی دیگر بیش‌از ۹۰ درصد عملیات سفت‌كاری در مسكن‌مهر در دوره دولت دهم اتفاق افتاده است.

گزارش معاونت امور مسكن وزارت مسكن حاكی است: عملكرد مسكن‌مهر در ۸ ماه منتهی به فروردین ۸۹ در بخش پروانه‌های ساختمانی ۸۰ درصد، در بخش پی‌سازی واحدها ۳۲۶ درصد، در مرحله سفت‌كاری ۹۸۲ درصد و در فاز نازك‌كاری نیز ۲۲۰۳ درصد رشد داشته است.

وزارت مسكن برای سال‌جاری نیز برنامه‌ریزی فشرده‌ای انجام داده و از مسوولان استانی تعهد گرفته كه تا پایان نیمه اول سال، كل عملیات پی‌ریزی ۹۳۷ هزار واحد مسكونی‌مهر به اتمام برسد. همچنین هدف‌گذاری این است كه تا پایان سال بخش قابل توجهی از واحدها - حداقل ۳۰۰ هزار واحد مسكونی - به مرحله بهره‌برداری برسد.

● جذب ۱۸۰۰ میلیارد تومان تسهیلات

بانك مركزی در دولت نهم -سال ۸۷- ۳۵۰۰ میلیارد تومان خط اعتباری مخصوص مسكن‌مهر اختصاص داد و قرار شد بانك مسكن از این محل تسهیلات ۱۵ میلیون تومانی به پروژه‌های ۹۹ ساله پرداخت كند؛ اما كندی در اجرای طرح باعث شد از سال ۸۷ تا نیمه سال ۸۸، فقط ۳۰۰ میلیارد تومان از این خط اعتباری جذب شود.

این در حالی است كه طی ۸ ماه اخیر به‌خاطر رشد ساخت‌وسازها در مسكن‌مهر، ۱۵۰۰ میلیارد تومان تسهیلات بانكی از محل خط اعتباری -رشد ۴۰۰ درصدی در پرداخت وام- به این پروژه تزریق شده است. در حال حاضر تقریبا‌ معادل رقم پرداخت‌شده، از خط اعتباری مسكن‌مهر نزد بانك مركزی باقی مانده است كه به احتمال خیلی زیاد تا پایان امسال به‌صورت كامل جذب خواهد شد. ابوالفضل صومعه‌لو در این باره به

«دنیای اقتصاد» گفت: رییس‌كل بانك مركزی قول داده است به محض جذب كامل خط اعتباری مسكن‌مهر، مجددا منابع جدید برای شارژ خط اعتباری در نظر گرفته شود.

وی افزود: مسكن‌مهر اصلی‌ترین سیاست دولت در بخش «افزایش» عرضه مسكن است كه تمركز روی آن باعث ایجاد رونق مستمر و پایدار شده است. ساخت بیش از یك میلیون واحد مسكونی معادل است با احداث ۱۰۰ میلیون متر مربع بنای مفید كه این فعالیت عظیم، اشتغالزایی بیش از دو میلیون نفری را به همراه دارد. ضمن اینكه بیش‌از ۳۰ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری مشترك دولت و مردم را در پی دارد.

● مقایسه دو دولت در مسكن‌ مهر

معاون وزیر مسكن معتقد است: حمایت‌های دولت دهم از طرح مسكن‌مهر در مقایسه با دولت قبل افزایش پیدا كرده است؛ به طوری كه در سال‌های ۸۶ تا نیمه‌های ۸۸، مسكن‌مهر فقط و فقط از طریق تعاونی‌ها و با پرداخت ۱۵ میلیون تومان تسهیلات با نرخ ۱۲ درصدی دنبال می‌شد؛ اما در حال حاضر علاوه بر تعاونی‌سازی، انبوه‌سازان نیز وارد شده‌اند و حتی امكان ساخت در قالب گروه‌های چند نفری نیز وجود دارد. همچنین مالكان زمین‌های در محدوده شهری نیز می‌توانند از تسهیلات ساخت مسكن‌مهر استفاده كنند. ضمن اینكه تسهیلات ساخت به ۲۵ میلیون تومان افزایش پیدا كرده و نرخ آن نیز ۴ درصد برای شهرستان‌ها و ۷ درصد برای مراكز استان‌ها شده است. همچنین برای كاهش هزینه‌های ساخت، تخفیف قابل توجهی در هزینه بیمه كارگاهی اعمال شده و این رقم به ۷ هزار تومان برای هر متر مربع رسیده است. هزینه مالیات نیز حذف شده است. از سوی دیگر یارانه‌های قابل توجهی برای ایجاد تاسیسات زیربنایی و خدمات روبنایی در نظر گرفته شده است.

● ماجرای ورود انبوه‌سازان خارجی

معاون امور مسكن و ساختمان وزارت مسكن در ادامه گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، درباره نحوه واگذاری مسوولیت ساخت مسكن‌مهر به انبوه‌سازان خارجی تصریح كرد: برای تسهیل شرایط حضور سازنده‌های خارجی، قرار بر این شد بعد از اینكه سازمان حمایت از سرمایه‌گذاری‌های خارجی، صلاحیت فنی و مالی شركت‌های ساختمانی خارجی را تایید كرد، وزارت مسكن بدون ضمانت بانك مركزی، از آنها در پروژه‌های انبوه‌سازی مسكن‌مهر استفاده كند.

علت عدم نیاز به ضمانت بانك مركزی نیز این است كه به انبوه‌سازان خارجی از یك سو تسهیلات ساخت معادل ۸۰ درصد هزینه‌ها را پرداخت می‌كنیم و از سوی دیگر ضمانت كامل خرید آنچه را می‌سازند، در قرارداد ارائه می‌دهیم. كه این دو ویژگی در قراردادهای مسكن‌مهر باعث جذب سرمایه‌گذاران خواهد شد.

● شاگرد اول‌های استانی در مسكن‌مهر

به گزارش دنیای اقتصاد، استان‌های كشور به لحاظ پیشرفت در مراحل مختلف ساخت مسكن‌مهر رتبه‌بندی شده‌اند كه این رتبه‌ها ماه به ماه بسته به عملیات و سرعت پیشرفت تغییر می‌كند.

در حال حاضر استان‌های ایلام، اصفهان، مركزی و هرمزگان ۴ استان اول در مرحله اسكلت‌بندی و سقف‌زنی پروژه‌های ۹۹ساله هستند. همچنین استان‌های مركزی، ایلام، اصفهان و گیلان نیز به لحاظ پی‌ریزی این واحدها در رتبه‌های برتر قرار دارند.

بیشترین پروانه‌ ساختمانی مسكن‌مهر نیز به ترتیب در استان‌های ایلام، قزوین، اصفهان و مركزی صادر شده است.... /  گزارش : روزنامه دنياى اقتصاد