تازه‌ترین سناریو قیمت بنزین

اخبار اقتصادی - تازه‌ترین سناریو قیمت بنزین

 متوسط مصرف بنزین به عنوان پرطرفدارترین فراورده نفتی در ایران از ابتدای سالجاری تاکنون با ثبت رکوردهای جدید و رشدی حدود هفت درصدی به بیش از 75 میلیون لیتر (مجموع مصرف بنزین معمولی و سوپر) افزایش یافته است.

در این بین مسئولان دولت یکی از مهمترین دلایل افزایش مصرف این فرآورده نفتی را قیمت ارزان آن در مقایسه با کشورهای مختلف جهان اعلام می‌کنند و از اصلاح قیمت این محصول میان تقطیری پالایشگاه‌های نفت به عنوان کارآمدترین سناریوی مدیریت مصرف بنزین در کشور یاد می‌کنند.

بیژن زنگنه وزیر نفت یکی از معدود اعضای کابینه دولت است که بیش از آنکه به اصلاح و افزایش قیمت بنزین اعتقاد داشته باشد، به اصلاح کیفیت و افزایش راندمان مصرف سوخت در خودروهای داخلی تاکید کرده و یادآور می‌شود: اگر قرار است قیمت بنزین واقعی شود باید امکان تولید خودروهای کم مصرف در داخل و یا امکان واردات خودروی کم مصرف فراهم شود.

در شرایط فعلی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی هر لیتر بنزین با اکتان 87 تا 90 را از پالایشگاه نفت خصوصی شده حدود 1800 تومان خریداری می‌کند که با احتساب هزینه انتقال، ذخیره سازی، توزیع و پرداخت کارمزد ریال قیمت واقعی یک لیتر بنزین در کشور حدود 2000 تومان برآورد می‌شود.

در همین حال، علی طیب نیا وزیر اقتصاد امروز در پاسخ به پرسش خبرنگار از افزایش قطعی قیمت سوخت (بنزین و گازوئیل) در اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها خبر داده و تاکید کرده است: هم اکنون سناریوهای افزایش قیمت سوخت در مرحله بررسی قرار دارد.

وی افزوده است: در قانون هدفمندی یارانه ها پیش بینی شده است که قیمت حامل‌های انرژی اصلاح شود و بر این اساس، افزایش قیمت در فاز دوم رخ خواهد داد، چرا که قیمت فعلی حامل‌های انرژی منجر به کاهش مصرف نشده و آلودگی هوا نیز به خوبی این را نشان می دهد.

وزیر امور اقتصادی و دارایی تصریح کرده است: طی یک برنامه 5 ساله به سمت قیمت جهانی و منطقه ای حرکت خواهیم کرد و این یک حکم قانونی است ولی باید به گونه ای این افزایش قیمت صورت گیرد که حداکثر منافع ممکن در کشور حادث شده و حداقل زیان برای اقشار مختلف مردم صورت گیرد.

وزارت نفت افزایش قیمت بنزین را کلید زد
بر خلاف پیشنهاد وزیر نفت یعنی "عرضه خودروی ارزان و بنزین گران" عباس کاظمی مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی و معاون وی در وزارت نفت، تاکید کرده است: به زودی قیمت فرآورده‌های نفتی متناسب با کیفیت آنها تعیین خواهد شد.

در حال حاضر هر لیتر بنزین نیمه یارانه‌ای بنزین معمولی و سوپر با قیمت 400 و 500 تومان و بهای هر لیتر بنزین آزاد با قیمت 700 و 800 تومان در جایگاه های سوخت عرضه می‌شود.

از این رو در صورت اجرای طرح جدید شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، انواع سوخت متناسب با کیفیت‌های مختلف با قیمت‌های متنوع عرضه خواهد شد و این به معنی افزایش قیمت سوخت به دلیل ارتقای کیفیت آن است.

بر این اساس با ارتقای عدد اکتان بنزین به بیش از 90، بهای این محصول نفتی هم افزایش می‌یابد که در این صورت قطعا بهای بنزین عرضه شده بیش از یکهزار تومان به ازای هر لیتر خواهد شد.

بنزین یکساله معادل 5 سال گران می‌شود؟
پس از اجرای فاز اول قانون هدفمندی یارانه‌ها در اواخر آذر ماه سال 89، مقرر شد قیمت بنزین و گازوئیل مطابق با یک شیب ملایم پنج ساله افزایش منطقی را پشت سر بگذارد تا در نهایت قیمت فرآورده‌های نفتی به قیمت‌های جهانی و منطقه ای برسد.

با این وجود، در طول سه سال گذشته تاکنون بنزین هیچگونه افزایشی را تجربه نکرده است و از این رو گمانه‌زنی‌ها نشان می دهد در صورتی که دولت طبق قانون عمل کند، باید در دو سال پایانی (سال‌های 93 و 94 ) بهای این فرآورده نفتی را به نحوی افزایش دهد که به قیمت‌های جهانی و منطقه ای نزدیک شود.

در این بین تاکنون سناریوهای 20، 25 و 40 درصدی برای افزایش قیمت فرآورده های نفتی به ویژه برای بنزین و گازوئیل مطرح شده است که در صورت افزایش 25 درصدی بهای هر لیتر بنزین نیمه یارانه ای معمولی به 500 تومان و افزایش 40 درصدی بهای هر لیتر بنزین معمولی آزاد به حدود یکهزار تومان افزایش می‌یابد.

در شرایط فعلی بهای هر لیتر بنزین در بازار فوب خلیج فارس حدود 50 سنت و معادل 1500 تومان (براساس دلار 3000 تومانی) است که کاهش ترکیبات گوگردی، مواد آروماتیکی، افزایش عدد اکتان به بیش از 90 و حذف اکتان‌افزاهای شیمیایی و آلاینده‌ای همچون MTBE و MMT از مهمترین ویژگی‌های بنزین در بازارهای منطقه‌ای است.

در این بین با توجه به استانداردهای یک لیتر بنزین در بازار فوب خلیج فارس، قطعا باید بهای بنزین ایران که بعضا یا در مجتمع‌های پتروشیمی با ترکیبی از مواد آروماتیک و حلقوی تولید شده و یا در پالایشگاه‌های نفت مواد اکتان افزای شیمیایی و آلاینده همچون MTBE و MMT به آن اضافه می شود، کمتر باشد.

از این رو اگر دولت بخواهد قیمت هر لیتر بنزین را حتی تا سقف بازارهای منطقه ای همچون فوب خلیج فارس هم افزایش یابد، باید به دنبال سناریوهای قیمتی کمتر از 1400 تومان برود، چراکه کیفیت این نوع سوخت در مقایسه با محموله‌های بنزین صادراتی در فوب خلیج فارس به مراتب در جایگاه پایانی تری قرار دارد.

اخبار اقتصادی - مهر

افزایش قیمت بنزین از اول اسفند؛ شایعه یا سناریو؟

اخبار اقتصادی - افزایش قیمت بنزین از اول اسفند؛ شایعه یا سناریو؟

افزایش قیمت بنزین از اول اسفند؛ شایعه یا سناریو؟در حالی روز گذشته حجم انبوهی از اخبار پیرامون افزایش یک باره قیمت بنزین از اول اسفند ماه در سطح رسانه‌ها منتشر شد که مانند همه اخبار مربطو به هدفمندی یارانه ها طی چند ماه گذشته ضد و نقیض گویی پیرامون آن شکل گرفته است. اما موضوع افزایش قیمت بنزین یک ماه مانده به پایان سال تا چه حد جدی است؟

به گزارش «تابناک» موضوع افزایش قیمت بنزین و به شکل کلی سایر حاملهای انرژی در فاز دوم هدفمندی یارانه ها به یکی از دغدغه های مهم افکار عمومی؛ دولت و مجلس تبدیل شده است. میزان حساسیت در خصوص این موضوع تا حدی است که یک استباه استراتژیک میتواند منجر به تداوم رکود تورمی کشور و اقتصاد؛ علیرغم وعده‌های دولت روحانی برای خروج از این وضعیت باشد.

اما روز گذشته برخی از اخبار حاکی از احتمال زیاد افزایش قیمت بنزین از اول اسفند ماه بود. بر این اساس که ابتدا ناصر رئیسی‌فرد رئیس کانون کارفرمایی جایگاهداران سوخت سراسر کشور اعلام کرد که جایگاه داران سوخت برای افزایش فقیمت بنزین از اول اسفند ماه تجهیز شده‌اند و گمانه زنی‌ها حاکی از عرضه بنزین با دو نرخ جدید 700 و 1050 تومانی است، ضمن اینکه شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران از تمام جایگاهداران درخواست کرده است که خود را برای افزایش قیمت بنزین با دو نرخ جدید آماده کنند.

سپس این بیژن حاج محمدرضا بود که با تأیید گفته‌های رئیسی فرد اذعان کرد: نشست هماهنگی بین جایگاهداران سوخت استان تهران و مسئولان و مدیران شرکت پخش فرآورده های نفتی تهران برگزار شده که در این نشست، شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی از جایگاهداران درخواست کرد خود را برای افزایش قیمت بنزین از ابتدای اسفند ماه سالجاری آماده کنند.

حاج محمدرضا همچنین اظهار کرده است که: علاوه بر جایگاهداران سوخت، شهرداری‌ها و برخی نهادهای دیگر در آماده باش برای افزایش قیمت بنزین هستند و از روز گذشته (یکشنبه) با تمامی جایگاهداران سوخت برای افزایش احتمالی قیمت بنزین از ساعت 24 بامداد پنج شنبه یکم اسفند ماه مذاکره و اطلاع رسانی را آغاز کرده‌ایم.

این اخبار به سرعت در سطح رسانه‌ها منتشر شد که دلیل اصلی آن این بود که همگان تصور میکردند با توجه  به لایحه بودجه ۹۳ و توافق دولت و مجلس قرار بر آن است که هرگونه اقدام برای افزایش نرخ سوخت و تغییر در هدفمندی یارانه ها منوط به تیر ماه سال ۹۳ شود. اما افزایش قیمت سوخت در اول اسفند ماه حکایت از یک سناریوی دیگر دارد.

بلافاصله واکنش‌های مقامات وزارت نفت در این خصوص شروع شد و مسئولان این وزارت خانه اقدام به تکذیب موضوع افزایش قیمت بنزین از اول اسفند ماه کرده و آن را یک شایعه خوانده اند.

بر این اساس که اکبر نعمت اللهی گفته است: تاکنون ابلاغیه دولت برای افزایش قیمت بنزین را دریافت نکرده‌ایم، و  تا زمان ابلاغ رسمی از سوی دولت، نمی توان هرگونه افزایش قیمت بنزین از اول اسفند را تائید کرد. وی اذعان کرده که نرح های اعلام شده (۷۰۰ و ۱۰۵۰ تومان) برا بنزین مورد تأیید وزارت نفت نیست و  هرگونه افزایش قیمت بنزین و سایر فرآورده های نفتی مستلزم مصوبات دولت است.

اما تکذیب قوی‌تر از سوی مدیر عامل شرکت ملی پحش فراورده های نفتی صورت گرفت. عباس کاظمی روز گذشته اعلام کرد: ابدا درباره افزایش قیمت هیچ فرآورده‌ای در سال جاری ابلاغیه‌ای به وزارت نفت نرسیده و حتی صحبتی هم در این باره با وزارت نفت نشده است. هرگونه افزایش قیمت بنزین در سال جاری را به شدت تکذیب می‌کنم.  ما درباره افزایش قیمت بنزین چیزی به جایگاه‌داران ابلاغ نکرده‌ایم؛ چراکه تا این لحظه چیزی به ما ابلاغ نشده است که بخواهیم آن را به جایگاه‌داران منتقل کرده یا ابلاغ کنیم.

اما معنی این اخبار و تکذیبیه ها چیست؟ آیا بنزین از اول اسفند ماه گران می‌شود یا این‌ها تنها شایعات است؟
متأسفانه طی ماه های اخیر به قدری پیرامون موضوعات هدفمندی یارانه ها از افزایش نرخ سوخت گرفته تا موضوع حذف برخی افراد از دریافت یارانه ضد و نقیض گویی و پراکنده گویی وجود داشته است که به طور حتم و یقین نمیتوان در خصوص این موضوعات گزاره ای صادق را بیان کرد.

اما واقعیت در مورد افزایش قیمت بنزین این است که هیچ بعید نیست که دولت قصد آن را داشته باشد که در سال جاری و در آخرین ماه افزایش قیمت سوخت را رقم بزند. این موضوع از چند دلیل محکم برخوردار است:

اول آنکه واقعیت آن است که دولت برای افزایش قیمت سوخت به میزان ۳۸ درصد طبق بودجه سال ۹۲ هیچ گونه مانعی بر سر راه خود ندارد و هیچ نیازی نیز به مصوبه از سوی مجلس برای این موضوع نیست.

به عبارتی بودجه سال جاری به دولت این اجازه را داده است که از راه افزایش قیمت حاملهای سوخت – اتفاقی که تاکنون نیفتاده است – کسب درآمد کند. در نتیجه دولت میتواند در هر زمانی تا پایان سال ۹۲ قیمت سوخت را افزایش دهد.

دوم؛ موضوع تکذیب های صورت گرفته و نوع آن‌ها است. در حالی که سخنگوی وزازت نفت و کاظمی معاون وزیر هرگونه افزایش قیمت بنزین را تکذیب کرده اند؛ اما هیچ اشاره‌ای به موضوع جلسه مشترک با جایگاه داران در این میان نشده است. به عبارتی هیچ کدام منکر برگزاری جلسه با جایگاه داران سوخت نشده اند.

از سوی دیگر هرچند موضوع افزایش قمیت بنزین تکذیب شده است؛ اما این تکذیب با اشاره به موضوع ابلاغیه دولت انجام شده است. این به این معنی میتواند باشد که هرچند به واقع ابلاغیه ای از سوی دولت به وزارت نفت در این باره نرسیده است؛ اما هشدار  آمادگی برای افزایش نرخ بنزین قبل از این اعلامیه میتوانسته موضوعیت داشته باشد.

نکته سوم در این میان این است که افزایش نرخ بنزین و گازوئیل قبل از هر حامل انرژی دیگری برای دولت میتواند منطقی تر و راهگشا برای اجرای روان تر فاز دوم هدفمندی یارانه ها باشد. این موضوع را از آنجایی میتوان صحیح تلقی کرد که افزایش ۳۰۰ تومانی در نرخ بنزین میتواند برابر با حدود ۶ هزار میلیارد تومان برای دولت درآمد زایی داشته باشد. درآمدی که در پایان سال جاری بسیاری از مشکلات دولت با آن حل و رفع خواهد شد؛ به‌خصوص در بحث پرداخت یارانه ها و خیز برای فاز دوم هدفمندی.

با همه این احوال آنچه باید گفت این است که حتی اگر قرار بر این بوده است که نرخ بنزین از ابتدای اسفند ماه افزایش یابد و یک سناریوی واقعی برای این موضوع طراحی شده بود؛ اما اکنون با تکذیب های قوی که صورت گرفته است؛ دولت این موضوع را در حد یک شایعه تخفیف داده است.

البته هنوز هم به شکل یقینی نمیتوان گفت که موضوع افزایش قیمت بنزین منتفی شده است؛ اما حال اگر دولت قصد آن را داشته است که نرخ سوخت را در سال جاری افزایش دهد؛ با شرایط پیش آمده باید به دنبال یک سناریوی بهتر و جدیدتر باشد!

اخبار اقتصادی - تابناک