بیکارترین و پُرکارترین استان های کشور

خبرگزاری مهر: تعداد جمعیت شاغل کشور به 21.3 میلیون نفر و تعداد بیکاران نیز به حدود 2.5 میلیون نفر بالغ شده است، همچنین مجموعا 40 درصد کل افراد شاغل در بازار کار اضافه کاری می کنند و بیشترین درصد افراد در بخش خدمات به میزان 10 میلیون نفر شاغل هستند.

با وجود اینکه نرخ بیکاری در آستانه تک رقمی شدن قرار دارد، اما بیش از 1.6 میلیون نفر در گروه سنی 15 تا 29 ساله که بیشتر آنها نیز فارغ التحصیل دانشگاهی هستند، هنوز فرصت ورود به بازار کار را نیافته اند.

 بررسی آخرین گزارش رسمی مرکز آمار ایران درباره وضعیت بیکاری در کشور نشان می دهد که با وجود نزدیک شدن نرخبیکاری کشور به مرز تک رقمی شدن، اما هنوز هم 2 میلیون و 500 هزار نفر امکان ورود به بازار کار را نیافته اند و همچنان متقاضی شغل هستند.

بر پایه این گزارش، استان گلستان در حال حاضر دارای بهترین وضعیت به لحاظ اشتغال در کشور است و در این استان نرخ بیکاری از 8.9 درصد سال 91 به 5.8 درصد کاهش یافته است. در عین حال فاصله بیکاری در استان ها همچنان بالا و در حد 11.3 درصد باقی مانده است.

نرخ بیکاری کشور در 8 استان بحرانی و نامناسب و بالای 13 درصد است و نرخ بیکاری در 6 استان کشور در سال گذشته نسبت به سال 9 افزایش یافت. هم اکنون نرخ بیکاری در 7 استان دورقمی است.

بیکارترین و پُرکارترین استان های کشور

همچنین استان های لرستان و کهکیلویه و بویراحمد دارای بالاترین درصد بیکاری کشور هستند و به اصطلاح بیکارترین استان های کشور محسوب می شوند. در نقطه مقابل خراسان رضوی، سمنان، قم، کرمان، گلستان، هرمزگان، همدان و یزد به لحاظ بیکاری دارای بهترین وضعیت هستند.

طبق آخرین اعلام مرکز آمار ایران، جمعیت فعال اقتصادی 10 ساله و بیشتر کشور به 23 میلیون و 834 هزارنفر است؛ در عین حال بیکاری با فرض یک ساعت کار در هفته در مرز 2.5 میلیون نفر است.

تعداد بیکاران 15 تا 24 ساله کشور در آخرین بررسی ها 808 هزارنفر و تعداد بیکاران گروه سنی 15 تا 29 ساله نیز بیش از 1 میلیون و 600 هزارنفر اعلام شده است. بیشترین میزان اشتغال کشور در حال حاضر از طریق فعالیت های خدماتی، سپس صنعت و پس از آن کشاورزی ایجاد می شود.

مجموع کل شاغلان کشور در حال حاضر 21 میلیون و 337 هزار و 478 نفر است. از این میزان جمعیت شاغل، 3 میلیون و 913 هزار و 412 نفر در بخش کشاورزی مشغول به فعالیت هستند. همچنین سهم بخش صنعت از اشتغال زایی در کشور 7 میلیون و 313 هزار و 669 نفر است.

سهم خدمات، صنعت و کشاورزی از اشتغال زایی

بیشترین اشتغال کشور در بخش خدمات شکل گرفته و در این حوزه کاری 10 میلیون و 110 هزار و 397 نفر در حال فعالیت هستند. یک نکته با اهمیت در مورد شرایط فعلی بازار کار کشور، اضافه کاری 40 درصد کل نیروهای شاغل تحت پوشش قانون کار کشور است.

از مجموع جمعیت حدود 24 میلیونی جمعیت فعال کشور، 21 میلیون و 337 هزار و 478 نفر شاغل محسوب می شوند. نکته حائز اهمیت درباره آمارهای کلیدی بیکاری کشور این است که مجموع اقدامات صورت گرفته در دولت های نهم و دهم منجر به کاهش بیکاری و مهار موج تقاضا برای کار در کشور نشده است.

دولت ها در 8 سال گذشته تبلیغات فراوانی را درباره انجام اقدامات موثر برای حل معضل بیکاری تا حد ریشه کنی مطرح کرده بودند اما آنچه که از آمارهای ارائه شده از سوی مرکز آمار ایران قابل برداشت است، اینکه سیاست های اشتغال زایی در سال های گذشته به هدف نخورده و شکست خورده است.

خبرگزاری مهر: 6 استان کردستان، کرمانشاه، کهکیلویه و بویراحمد، لرستان، سیستان و بلوچستان و گیلان؛ بیکارترین استان های کشور هستند و بالاترین درصد از مجموع 2.4 میلیون بیکار فعلی را در خود جای داده اند. در این بین، 4 استان از مجموع بیکارترین مناطق کشور در غرب ایران واقع شده و سهم شرق و شمال ایران نیز یک استان است.

چند وقت پیش علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرد فاصله نرخ بیکاری در استان ها به 13 درصد رسید، اما حالا مرکز آمار ایران گزارشی را ارائه کرده که این شکاف عجیب و فاصله معنادار بیکاری در استان ها به 15 درصد در پاییز امسال رسیده است.

به بیان ساده تر، در حالی که نرخ بیکاری در 9 استان طی پاییز امسال کمتر از 10 درصد بوده است، اما فاصله نرخ بیکاری در بهترین و بدترین بازار کار کشور به 15 درصد رسیده است و این شکاف در سال های گذشته همچنان وجود داشته است.

در تهران اما بالاترین تعداد شاغلان و همچنین بیکاران کشور دیده می شود. پایتخت در عین حالی که جمعیت فوق العاده بالایی از شاغلان کل کشور را در بخش های مختلف جای داده، همچنین تعداد زیادی از بیکاران را نیز دارد و تخمین زده می شود این تعداد در پاییز امسال به 500 هزارنفر رسیده باشد.

بیکاران پایتخت نشین

13 استان کشور هم اکنون از وضعیت بهتری نسبت به تهران در بازار کار قرار دارد و دارای تعداد کمتری از متقاضیان کار است که البته بخش عمده ای از آن به بالا بودن تمرکز جمعیت در تهران و مهاجرت بخشی از جمعیت همان استان ها به پایتخت در پی کار و زندگی برمی گردد.

کارشناسان بازار کار معتقدند توزیع ناعادلانه فرصت ها و امکانات در کشور که در طول دهه های گذشته شکل گرفته و همچنین مهاجرت یکباره صدها هزار نفر به منظور زندگی در پایتخت؛ از عوامل اصلی بهم خوردن تعادل در بازارهای کار کشور است تا جایی که شکاف های معناداری به لحاظ فرصت ها در بازارهای مختلف کار استان ها مشاهده می شود و اینگونه نیست که دلیل بهتر بودن نرخ بیکاری در منطقه ای تلاش چشمگیر مردم آن بخش و بالا بودن نرخ بیکاری در منطقه ای دیگر، منفعل ماندن جمعیت آن باشد.

در واقع نرفتن صنعت، توسعه نیافتگی و یا عدم امکان گسترش کشاورزی در برخی مناطق به دلایل اقلیمی و آب و هوایی و همچنین وجود برخی مزیت های طبیعی مانند نفت و گاز در جنوب ایران؛ باعث کشیده شدن متقاضیان کار به مناطق مختلف کشور در جستجوی کار می شود. اینگونه است که فردی مجبور می شود هزاران کیلومتر از محل سکونت اصلی خود دور شود تا بتواند از یک فرصت شغلی در گوشه دیگری از کشور بهره مند شود.

مقایسه وضعیت نرخ های بیکاری در برخی استان های به شدت شبیه یکدیگر از لحاظ آب و هوایی، منطقه ای و برخورداری مانند گلستان و گیلان که در گذشته ای نه چندان دور همسایه نیز بوده اند نیز نتایج جالب و در عین حال قابل توجه برنامه ریزان را نشان می دهد.

کوچ بیکاری به شمال و غرب

به گزارش مرکز آمار ایران نرخ بیکاری در استان گلستان در پاییز امسال 4 درصد و در گیلان 16.4 درصد بوده است، یعنی گیلانی ها نسبت به گلستانی ها 4 برابر بیشتر دغدغه بیکاری فرزندان خود را دارند و این معضل بزرگ اجتماعی را لمس می کنند!

در هر صورت، پایتخت با وجود برخورداری از زمینه های فراوان کار و جذابیت بازار اشتغال آن، از 13 استان کشور وضعیت نامناسب تری دارد و با دو استان که یکی در همسایگی آن قرار دارد (البرز)، دارای وضعیت مشابهی است. آنچه که این روزها در کلانشهر تهران به چشم می خورد گسترش تصاعدی مشاغل خدماتی و زیرمجموعه های آن، تقریبا بی تاثیر بودن کشاورزی در اشتغال زایی این استان به ویژه برای شهر تهران و همچنین اشتغال گروه هایی در بنگاه های بخش خصوصی است.

هرچند در گزارش های مرکز آمار ایران چیزی به عنوان دلایل کاهش بهتر بودن نرخ بیکاری در برخی مناطق کشور وجود ندارد، اما کارشناسان برخورداری آن مناطق از فرصت های بهتر شغلی، مزیت های منطقه ای، پایین بودن جمعیت و نوع نگرش مردم آن بخش ها نسبت به کار را از عوامل اصلی متفاوت بودن وضعیت بازار کار استان های کشور می دانند.

در واقع اینکه مردم ساکن در یک منطقه از کشور به شغل چه نگاهی داشته باشند و اینکه آیا به انجام مشاغل مختلف و حتی رده پایین گرایش داشته باشند و یا برای دستیابی به مشاغل لوکس و مدیریتی و پشت میزنشینی تلاش کنند؛ باعث می شود تا در منطقه ای برخی کارها زمین بماند و کسی به آنها توجهی نداشته باشد و در برخی مناطق دیگر برای آنها متقاضی وجود داشته باشد.

6 استانی که محل تجمع بیکاران است

با این اوصاف در فصل سوم امسال استان‌های گلستان با 4 درصد، کرمان 5.4 درصد، هرمزگان 5.8 درصد، سمنان 5.9 درصد، یزد 6.5 درصد و همدان با 6.8 درصد بهترین بازارهای کار کشور را در اختیار داشته اند و کمترین نرخ‌های بیکاری به شرحی که گذشت، در آنها به ثبت رسیده است.

از سوی دیگر، بازار کار در استان هایی مانند سیستان و بلوچستان با 13.9 درصد، کهکیلویه و بویراحمد 14.7 درصد، کرمانشاه 15.9 درصد، کردستان 16.1، گیلان 16.4 و لرستان با 18.9 درصد؛ به شدت نامناسب و در شرایط تقاضای بالایی از سوی کارجویان برای اشتغال قرار دارد.

در واقع باید گفت درصد بسیار بالایی از جمعیت 2 میلیون و 401 هزارنفری بیکاران پاییز امسال در این استان ها متمرکز شده اند. البته در این گروه از استان های دارای تعداد بالای بیکاران می توان به مازندران با 12.9 درصد، اصفهان 12.2 و اردبیل با 12.6 درصد هم اشاره کرد.

به صورت کلی هم اکنون بیکاری اصلی کشور در استان های واقع در شمال و غرب کشور متمرکز شده و از این بابت استان های واقع در فلات مرکزی ایران از وضعیت به مراتب بهتری برخوردارند. درباره 3 استان شمالی کشور نیز نکته قابل اهمیت وضعیت مناسب بیکاری در گلستان و وضعیت نامناسب در مازندران و گیلان است به نحوی که گیلان در جمع 6 استان اول بیکار کشور قرار دارد.