بیم و امید ها به آخرین مذاکره هسته ای سال 2013

 

اخبار سیاست خارجی - امضای 201 نماینده پای طرح دو فوریتی غنی سازی

بیم و امید ها به آخرین مذاکره هسته ای سال 2013

 تیم مذاکره ای کارشناسان هسته ای ایران در حالی فردا صبح عازم ژنو می شود که 201 نماینده مجلس شورای اسلامی امضاء خود را پای طرحی دوفوریتی گذاشته اند که در صورت اعمال تحریم های بیشتر، دولت را ملزم به غنی سازی 60 درصدی می کند.

 

این در حالی است که تیم مذاکره کننده آمریکا نیز با اهرم خود به ژنو می رود. 26 سناتور آمریکایی طرحی را در سنای آمریکا به گردش درآورده اند که در صورت شکست مذاکرات هسته ای یا پایبند نماندن ایران به تعهدات توافقنامه مقدماتی ژنو، تحریم های جدیدی را اعمال می کند.

 

هر دو این اهرم ها مغایر با متن توافق ژنو است، برای ایران غنی سازی بالای 5 درصد ممنوع اعلام شده و برای آمریکا تصویب تحریم های بیشتر. اما حامیان این اهرم ها می گویند از این طریق موضع مذاکره کنندگان پای میز مذاکره تقویت می شود.

 

این در شرایطی است که هم اکنون نیز روند مذاکرات به کندی و با دشواری پیش می رود. مذاکرات کارشناسی که بنا بود بر سر تعیین زمان اجرای توافق ژنو باشد، اکنون به بحث بر سر نحوه اجرای توافقنامه شش ماهه ژنو محدود شده است. توافقی که سوم آذرماه بین ایران و گروه 1+5 منعقد شد تا در قبال تعلیق بخشی از برنامه های هسته ای ایران، بخشی از تحریم ها را به حال تعلیق درآورد.

 

برخی تحلیلگران بر این باورند که یک روزه بودن این نشست ناشی از این است که نیاز به رایزنی های بیشتر با پایتخت ها وجود خواهد داشت.

 

کارشناسان ایران و گروه 1+5 روز دوشنبه برای سومین بار در یک ماه اخیر در مورد نحوه اجرای توافق ژنو تشکیل جلسه می دهند. سخنگوی کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا می گوید این مذاکرات یک روزه خواهد بود. این در حالی است که دو دور مذاکره قبلی 4 روزه برگزار شد. به گزارش رویترز، برخی تحلیلگران بر این باورند که یک روزه بودن این نشست ناشی از این است که نیاز به رایزنی های بیشتر با پایتخت ها وجود خواهد داشت.

 

از آنجایی که کشورهای طرف مذاکرات هسته ای با ایران این روزها در تعطیلات کریسمس و سال نو میلادی به سر می برند، واکنش ها به اقدامات اخیر مجلس و اظهارات علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایرن چندان زیاد نبوده است. اما انتظار می رود در مذاکرات کارشناسی فردا، عکس العمل بیشتری به طرح دو فوریتی مجلس و مواضع صالحی در مورد نصب سانتریفوژهای بیشتر نشان داده شود.

 

این در شرایطی است که هنوز مسائل فنی مذاکرات حل نشده باقی مانده است. کارشناسان هسته ای باید زمان اجرای قرارداد ژنو و روند لغو تحریم ها را مشخص کنند. این در حالی است که لغو تحریم ها تا حدود زیادی به گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی در خصوص روند اجرای تعهدات ایران بستگی دارد. از سوی دیگر اینکه  دقیقا چه تحریم هایی باید لغو شوند و جزئیات امیتازهایی که ایران ارایه می کند نیز اختلاف نظر وجود دارد.

 

پیش از این برخی دیپلمات ها ابراز امیدواری می کردند توافق ژنو در نیمه دوم ژانویه اجرایی شود، اما با تحولات اخیر، این چشم انداز نیز تا حدودی در ابهام قرار گرفته است.

 

تا کنون از مجموع 290 نماینده مجلس شورای اسلامی، 201 نماینده طرح دوفوریتی غنی سازی 60 درصدی را امضاء کرده اند و گروهی دیگر نیز به دنبال طرح افزایش شمار سانتریفوژها در ایران هستند. برخی تحلیلگران می گویند تصویب چنین طرح هایی به منزله خاتمه مذاکرات هسته ای خواهد بود. پیش از این مقامات تهران نیز تصویب تحریم های بیشتر در کنگره آمریکا را به منزله مرگ توافق ژنو توصیف کرده بودند.

 

با این اوصاف در حالی که هیجان ناشی از توافق مقدماتی ژنو موجب شده بود بسیاری به فکر توافق جامع تر باشند، اکنون تمرکز روی گام اول و اجرای توافق مقدماتی است و کمتر از گام های بعدی و پیش بینی توافق نهایی سخنی به میان می آید.

اخبار سیاست خارجی - دیپلماسی ایرانی

 

ویدیو مرتبط :
آخرین نصیحت آیت الله خوشوقت به تیم مذاکره کننده هسته ای

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

در آخرین مذاکره هسته ای "روحانی" با اروپایی ها چه گذشت؟

در آخرین مذاکره هسته ای "روحانی" با اروپایی ها چه گذشت؟

 

 

 

 

فیشر:کاملا می دانم که کشور شما برای اهداف صلح آمیز می خواهد انرژی هسته ای داشته باشد. یعنی می خواهید برق هسته ای تولید کنید. آیا شما می خواهید برای تولید برق کیک زرد را تبدیل کنید؟ باید تلاش این باشد که از وستینگهاوس و زیمنس نیروگاه بخرید.

عصر ایران - حسن روحانی دبیر اسبق شورای عالی امنیت ملی کشورمان، چندی پیش با انتشار کتاب "امنیت ملی و دیپلماسی هسته ای" و اشاره به سیر پرونده هسته ای و مذاکرات حین آن ، خبرساز شد.

 

این روزها که دوباره مذاکرات ایران و غرب بر سر پرونده هسته ای ایران به روزهای حساس خود نزدیک می شود، باز خوانی گفتگو های طرفین مذاکره، در سال های گذشته خالی از لطف نیست.

روحانی در این کتاب، آخرین مذاکره خود با سه وزیر کشورهای اروپایی (بارنیه وزیر امورخارجه فرانسه، فیشر وزیر امورخارجه آلمان و استراو وزیر امورخارجه انگلیس) را که در تاریخ چهارم خرداد 1384 در ژنو برگزار شده، از نظر تبلیغاتی و پوشش خبری "تعجب برانگیز" دانسته و به حضور خاویر سولانا، ساورز، دولابوله و شفر در کنار سه وزیر اروپایی در این جلسه اشاره کرده است.

 

بخش هایی از مشروح این مذاکره حساس را به روایت نفر اول تیم مذاکره کننده هسته ای ایران در دوران اصلاحات، در زیر می خوانید:

- استراو: ... توافق این بود که تعلیق ادامه پیدا می کند تا به توافق برسیم. آقای سولانا بر اساس اطلاعات آکادمیک خود، مشکل آغاز به کار در اصفهان را مطرح کرد. در پاریس توافق کردیم که باید در مورد کل موضوع هسته ای یک جا بحث کنیم. باید به عنوان راه حلی دراز مدت به آن برسیم. شما گفتید باید اصفهان را شروع کنیدتا این فرایند حفظ شود.

 

لازم است که متوجه باشیم اگر اصفهان شروع شود این فرایند به پایان می رسد. تلاش کردیم که کارهای دیگری انجام دهیم که این پروسه دوام داشته باشد. ما چهار وزیر هفته ها مذاکره کردیم تا امریکا فردا با حضور شما در سازمان تجارت جهانی مخالفت نکند. این به خودی خود مهم است. این مسئله برای مشخص شدن جایگاه ایران در صحنه بین المللی مهم است. ما می توانیم فهرستی طولانی از اقدامات خود ارائه دهیم. یک روش این است که اروپا تا سپتامبر پیشنهادات خود را ارائه دهد.

 

- روحانی: آیا طرحی که می خواهید ارائه دهید حاوی غنی سازی در ایران هم هست یا خیر؟

- استراو: موضع ما الان این است که نه.

- روحانی: پس با این وجود طرح شما از نظر ما اصلا قابل قبول نیست. پس چرا صبر کنیم؟

- بارنیه: این پاسخ را نمی فهمم.

- روحانی: چرا نمی فهمید؟!

- بارنیه: این تصمیم شماست که منافع کوتاه مدت، میان مدت و دراز مدت خود را تعریف کنید. چیزی که استراو گفت این است که بعدا جزئیات را خواهید داشت و بدین ترتیب حمایت بین المللی را کسب خواهید کرد. موضوع سازمان تجارت جهانی هم مطرح است و همکاری اقتصادی که کشور شما را به جریان عادی روابط بین الملل بر می گرداند. به علاوه از همکاری فنی و صنعتی هم بهره مند می شوید. معتقدیم این مهم تر از بر هم زدن توافق پاریس است. با آغاز فعالیت اصفهان تمام این ها را از دست می دهید، بدون اینکه کار اصفهان ضرورت فنی داشته باشد.

- روحانی: می خواهم خیلی رک صحبت کنم. اگر همه این پیشنهادات برای این است که ما برنامه غنی سازی را کنار بگذاریم، پس چرا از اکتبر 2003 تا به حال مذاکره کرده ایم؟ در تهران به شما گفتم توقف و حتی تعلیق دراز مدت قابل قبول نیست و امکان ندارد.

 

- فیشر: توقف را بله گفتید امکان پذیر نیست، ولی تعلیق دراز مدت را به یاد ندارم.

- روحانی: گفتم حداکثر تعلیق یک سال است. گفتم که تعلیق کوتاه مدت است. اگر بحث شما این است که غنی سازی ایران ، توام با رفع نگرانی باشد، حاضریم بنشینیم و بحث کنیم. اما اگر بحث این است که ما نطنز و اصفهان را تعطیل کنیم، صریح بگویم که این کار امکان پذیر نیست.

- استراو: ... ما سوالات مهمی درباره چرخه سوخت در ایران داریم. شما یک نیروگاه در بوشهر دارید که سوخت آن را از روسیه می گیرید. پرسش ما که با مخفی کاری شما نیز ارتباط دارد این است که ایران برای چه آن {چرخه سوخت} را می خواهد؟ مسئله مهم این است که اصفهان و نطنز ممکن است به برنامه غیر نظامی شما وصل نباشد {به برنامه نظامی شما مربوط باشد} ...

 

- بارنیه: ... شما در سال های گذشته برنامه غنی سازی داشتید که از نظر ما توجیه غیر نظامی ندارد. سوال من این است که دلیل صنعتی کار شما چیست؟ آیا نیاز به تبدیل دارید؟ ...

- روحانی: ... شما می گویید این سوخت را برای چه نیاز داریم ؛ اگر بنشینیم با شما و بگوییم چگونه چرخه سوخت با اهداف صنعتی و اقتصادی ما همخوانی دارد آیا قانع می شوید؟ مجلس ما دولت را ملزم کرده که تعدادی نیروگاه هسته ای تاسیس کند. بخشی از انرژی آینده ما هسته ای خواهد بود. برای این هدف می خواهیم روی پای خودمان بایستیم...

 

- فیشر: ... کاملا می دانم که کشور شما برای اهداف صلح آمیز می خواهد انرژی هسته ای داشته باشد. یعنی می خواهید برق هسته ای تولید کنید. آیا شما می خواهید برای تولید برق کیک زرد را تبدیل کنید؟ باید تلاش این باشد که از وستینگهاوس و زیمنس نیروگاه بخرید. این نگرانی ماست. این مسئله موضوع بزرگی است.شما یک رآکتور روسی دارید و شرطش این است که روس ها سوخت بدهند. شما در حال ساخت یک چرخه سوخت هستید بدون اینکه رآکتور دیگری داشته باشید... اگر می خواهید برای تولید برق ، نیروگاه هسته ای داشته باشید، چرا درباره چرخه سوخت صحبت می کنید؟...

 

- روحانی: مبنای ما توافق پاریس است. در توافق پاریس نیامده که ما چرخه سوخت را کنار بگذاریم تا به ما از وستینگهاوس نیروگاه بدهید....

 

روحانی می نویسد: در اینجا طرف اروپایی پیشنهاد تنفس داد تا با یکدیگر مشورت کنند. آنها به مدت نیم ساعت مشورت کردند و من هم با همکاران خود مشورت کردم. تمامی اعضای هیئت ایرانی مصرانه از من خواستند که در این جلسه ، پیشنهاد سه کشور را رد نکنم تا اولا: ایران عضو ناظر W.T.O شود(جلسه فردای آن روز بود). ثانیا: از اجلاس بازنگری N.P.T نیویورک عبور کنیم. ثالثا: از اجلاس ژوئن شورای حکام نیز عبور کنیم. گرچه نظر خود من این بود که پیشنها اروپا را قاطعانه رد کنیم و نامه راه اندازی اصفهان را برای آژانس ارسال کنیم، ولی وقتی دیدم که دوستان به اتفاق مخالف این نظر هستند، تصمیم دیگری اتخاذ کردم و آن اینکه طرح اروپا را نه قبول کنیم و نه رد و تصمیم گیری را بر عهده تهران بگذاریم..../عصر ایران