اخبار
2 دقیقه پیش | عکس: استهلال ماه مبارک رمضانهمزمان با آغاز ماه مبارک رمضان جمعی از کارشناسان حوزه نجوم همراه با نماینده دفتر استهلال مقام معظم رهبری عصر دوشنبه هفدهم خرداد برای رصد هلال شب اول ماه مبارک رمضان بوسیله ... |
2 دقیقه پیش | تا 20 سال آینده 16 میلیون بیکار داریموزیر کشور گفت: در نظام اداری فعلی که میتواند در ۱۰ روز کاری را انجام دهد، در ۱۰۰ روز انجام میشود و روند طولانی دارد که باید این روند اصلاح شود. خبرگزاری تسنیم: عبدالرضا ... |
برونرفت از بنبست هستهای
اخبار سیاست خارجی - برونرفت از بنبست هستهای
علی خرم، رییس پیشین نمایندگی ایران در ژنو در سرمقاله شرق نوشت:
هشتمین دور مذاکرات هستهای در قالب «وین 7» در شرایط خاصی برگزار شد که نه شکل مذاکره معمول و کامل را داشت و نه خارج از گفتوگو و مذاکره بود. درواقع، گفتوگو و تبادلنظر برای برقراری مجدد مذاکره انجام شد. اما همگان منتظر بودند مشاهده کنند چه بر سر موضوعات محتوایی آمده است؟ مهمترین موضوعات، نحوه لغو تحریمها و چگونگی غنیسازی در ایران بودند.
از محتوای گفتوگوهای چندساعته سهنفره وزیر امور خارجه ایران، وزیر امور خارجه آمریکا و مسوول پرونده هستهای ایران در اتحادیه اروپا، خبری بیرون نیامده و مشخص نیست آمریکا برای لغو تحریمها چه پیشنهادی داشته است؟ آیا آمریکا قادر است تعهدی قابلاثبات و قابلاجرا برای لغو تحریمها ارایه دهد؟ به عبارت دیگر دولت آمریکا چگونه اراده تندروها در کنگره نمایندگان آمریکا را در دست خواهد گرفت؟ ایران نمیتواند به قولهای دولت آمریکا در مورد لغو تحریمهای کنگره این کشور اطمینان کند و این معضلی است که دولت آقای اوباما باید حل کرده و پیشنهاد روشنی ارایه دهد.
همچنین با وجود «فتوا» درباره حرامبودن تولید و انباشت سلاح هستهای در ایران، آمریکا مایل است تمام احتمالات را مدنظر قرار داده تا بتواند به تندروهای کنگره اطمینان دهد و نهتنها تندروهای داخلی بلکه همه مخالفان جمهوریاسلامیایران در منطقه را قانع کند که اگر ایران زمانی اراده ساخت سلاح هستهای داشته باشد حداقل یکسال زمان نیاز دارد تا به نیت خود برسد.
این دیدگاهی است که آمریکا میتواند موفقیت در مذاکرات هستهای ایران را به جهان نشان دهد و در مبارزات انتخاباتی پیشرو به کار گیرد. موفقیت ایران این است که علاوهبر رفع و لغو تحریمها، بتواند فعالیت هستهای خود را در دوران اعتمادسازی که از پنج تا 15سال ممکن است طول بکشد حفظ کرده و به «تحقیق و توسعه» در این صنعت ادامه دهد.
گفتوگوهای «وین 7» برای عملیاتیکردن این دیدگاه صورت گرفت و ظاهرا پیشنهادات و طرحهای گوناگونی مطرح شدند. در یکی از آنها که مسبوقبهسابقه است آمریکا درخواست کرده اگر ایران بر حفظ 9هزار سانتریفیوژ عملیاتی خود اصرار دارد باید ذخیره سوخت 20درصدی خود را به خارج از ایران منتقل کند تا تحت نظارت بینالمللی قرار گیرد؛ یعنی اگر ایران بخواهد سلاح هستهای تولید کند باید چندصدکیلوگرم اورانیوم غنیشده 20درصد و سپس چند دهکیلوگرم اورانیوم غنیشده بین 50 تا 90درصد تولید کند. بنابراین، با خروج اورانیوم غنیشده 20درصد، ایران برای جایگزینی آن بیش از یکسال زمان لازم خواهد داشت.
هرچند، تهران بارها تاکید کرده، در پی تولید سلاح هستهای نیست و این نگرانی غرب، با واقعیت، همخوان نیست. بههرحال، آنگونه که خبرگزاریهای غربی از مذاکرات گزارش دادهاند، مقصد این اورانیوم 20درصدی براساس هماهنگیهای قبلی ایران، روسیه خواهد بود که با مقصد قبلی در دوران ریاستجمهوری سابق؛ یعنی ترکیه، تفاوت ماهوی دارد. اینکه این پیشنهاد در صورت عملیشدن آیا میتواند قفل مذاکرات را بهطور کامل باز کند یا خیر محل سوال جدی است. بهعلاوه اینکه آیا ایران با این پیشنهاد همخوانی کامل دارد یا خیر، محل سوال است.
در صورتی که پاسخ به هردو سوال مثبت باشد باید درباره آینده سوخت انتقالدادهشده از هماکنون، تامل کرد. روسیه، متاسفانه در سوابق خود با ایران و اروپا نشان داده بههیچوجه قابل اطمینان نیست و از هر فرصت و ابزاری بهعنوان اهرم استفاده میکند.
همین زاویه که روسیه در صفآرایی شرق و غرب در موضوع اوکراین، کشورمان را «هل» داد تا با این کشور همداستان شده و به گسترش روابط بپردازد و در مقابل دوربینها توافقات آنچنانی امضا کند، برای ایران گران تمام شد و سایه بیاعتمادی روی مذاکرات هستهای انداخت و قطار مذاکرات پرونده هستهای را از نیمههای «وین 6» از ریل خارج کرد. این گسترش روابط و توافقات آنچنانی با ایران صرفا سیگنالی از سوی روسیه به غرب بود و در همان حد هم باید آن را جدی گرفت.
اکنون مشاهده میشود در حالیکه ایران هزینه این بیاعتمادی در روابط با غرب را بهویژه در پرونده هستهای میپردازد، روسیه خود با غرب بر سر اوکراین و رفع تحریمها در «میلان» به نشستوبرخاست میپردازد و تلاش میکند معضل تحریمهای خود را نه از طریق همکاری با ایران بلکه از طریق معامله مستقیم با غرب حل کند.
این تجربه مکرر و آزمایششده باید برای سکانداران سیاست خارجی کشورمان محل تفکر جدی باشد که از جاده اعتدال و توازن بین شرق و غرب خارج نشده و اطمینان حاصل کنند روسیه به غیراز روابط همسایگی با ایران، به «کارت» کشورمان در بازی با غرب میاندیشد پس هیچ روابط «استراتژیکی» وجود نخواهد داشت. چنانچه ایران بتواند طرح دیگری که ذخیره اورانیوم غنیشده ایران را از کشور خارج نکند بیابد، قطعا ارجح خواهد بود. تصور نمیرود غرب از ارسال ذخیره اورانیوم ایران به روسیه نیز خشنود باشد زیرا همواره دست ایران زیر سنگ روسیه باقی خواهد ماند و باعث وابستگی بیشتر به روسیه میشود که مطابق با استراتژی جهانی غرب و بهویژه آمریکا نخواهد بود.
بههرحال تا پایان مهلت سوم آذرماه وقت چندانی باقی نمانده است. در نهایت ایران میتواند یک دور مذاکره را برگزار کند و پس از آن در صورت عدم دستیابی به نتیجه، ممکن است مذاکرات را تمدید کند. اینکه مجموعه غرب با تمدید مذاکرات چگونه برخورد میکند نامشخص است ولی با اطمینان میتوان گفت شرایط در آمریکا با انتخابات میاندورهای مجلس نمایندگان، فضای مذاکرات هستهای را در اختیار تندروها قرار خواهد داد که حتی دولت آقای اوباما نیز قادر نخواهد بود خود را از تاثیرات این فضا دور نگه دارد. این یعنی احتمال توافق با ایران در آن دوران بهمراتب، سختتر خواهد شد.
اخبارسیاست خارجی - شرق
ویدیو مرتبط :
کوچه بن بست مذاکرات هسته ای
خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :
پیش بینی تلگراف از مذاکرات هسته ای در قزاقستان/بن بست به وقت خود باقی است
پیش بینی تلگراف از مذاکرات هسته ای در قزاقستان
بن بست به وقت خود باقی است
دیپلماسی ایرانی: سه شنبه آینده، نمانیدگان ایران به قزاقستان می روند تا با نمایندگان گروه 1+5، دور دیگری از مذاکرات هسته ای را از سر بگیرند. اما در آستانه این مذاکرات، سخنگوی وزارت خارجه ایران اعلام کرده گفت و گو ها تنها در صورتی ثمربخش خواهد بود که طرف مقابل حقوق ایران را به رسمیت بشناسد. این حقوق نیز فرمول ایران برای غنی سازی در داخل کشور است.
خبر خوب در هفته آینده این است که سرانجام پس از وقفه ای 8 ماهه مذاکرات بین ایران و گروه 1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان) از سرگرفته خواهد شد. بهار سال جاری سه دور مذاکره در همین زمینه انجام شد که هیچ نتیجه ای به همراه نداشت. در آخرین دور گفت و گو ها در مسکو، حتی توافقی برای زمان و مکان مذاکره بعدی صورت نگرفت و از آن پس دو طرف ماه ها بر سر مکان و زمان مذاکرات چانه زنی کردند. اما اینکه سرانجام زمان و مکانی تعیین شده می تواند دلیلی برای لبخند زدن باشد.
دلیل دیگری برای خرسندی این است که سال 2012 ، بدون اقدام نظامی اسرائیل علیه ایران سپری شد. در اوایل سال گذشته میلادی همواره گمانه زنی ها در این جهت بود که حمله به تاسیسات هسته ای جمهوری اسلامی، اجتناب ناپذیر است. اما زمانی که ایهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل اعلام کرد با توجه به تبدیل ذخایر اورانیوم غنی شده ایران به سوخت هسته ای، جدول زمانی هسته ای شدن ایران طولانی تر شده، پیش بینی ها در این جهت پیش رفت که اقدام نظامی اسرائیل دست کم تا تابستان 2013 به تعویق می افتد.
از سوی دیگر ایران تعداد سانیریفوژهای فعال در سایت غنی سازی فردو را حدود 696 دستگاه ثابت نگاه داشته و به نظر نمی رسد از فوریه گذشته تا کنون تغییری جدی در آن ایجاد کرده باشد. هرچند که در گزارش اخیر آژانس بین المللی انرژی اتمی ، اعلام شد تعداد قابل توجهی سانتریفوژ جدید در فوردو نصب شده است. اینکه ایران بار دیگر تبدیل ذخایر اورانیوم غنی شده به سوخت هسته ای را از سر گرفته نیز اقدامی است که به اعتقاد برخی کارشناسان می تواند در جهت تعدیل بحران بر سر برنامه های هسته ای ایران آن هم در آستانه انجام مذاکرات، به کار گرفته شده باشد.
اما این چند مورد، تنها خبر های خوشی است که می توان در مورد پرونده هسته ای ایران و مذاکرات پیش رو مطرح کرد. خبر بد این است که شکاف بین ایران و غرب بیش از هر زمان دیگری عمیق تر شده و ایران در حالی بر انجام عملیات غنی سازی تاکید دارد که آمریکا و متحدانش درخواست هایی نظیر تعطیلی سایت غنی سازی فوردو را مطرح می کنند. از سوی دیگر آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز با وجود ادامه مذاکرات با ایران هنوز نتوانسته صلح آمیز بودن برنامه های هسته ای ایران را تایید کند. علاوه بر این درخواست یک ساله آژانس از ایران برای دسترسی به سایت نظامی پارچین واقع در جنوب شرق تهران نیز همچنان بی پاسخ مانده است.
به این ترتیب می توان گفت که بن بست همچنان ادامه دارد. از سال 2008 ، تقریبا هر سالی که سپری شده برچسب سالی حساس برای ایران را به همراه داشته است. سالی که در آن یا ایران به سلاح هسته ای دست می یابد یا اینکه اقدام نظامی علیه تاسیسات هسته ای جمهوری اسلامی انجام می شود. اما هیچ یک از این پیش بینی ها تا کنون درست نبوده است.
آنچه حقیقت دارد این است که با گذشت هر سال بدون هر مساله هسته ای ایران، ریسک های بیشتری متوجه امنیت جهانی خواهد شد./دیپلماسی ایرانی