«برادران چینی» رفقای بلندمدت ما هستند

چینی‌ها در بسیاری از پروژه‌ها با ما همكاری دارند اما با ما گران حساب می‌كنند و باید بدانند ما رفیق آن‌ها در درازمدت هستیم و آن‌ها باید سهمی در برادری خود نسبت به ما قائل شوند

حمله به کالاهای چینی؛ این بار در کیش

ششمین نمایشگاه بین‌المللی انرژی در حالی روز دوشنبه در جزیره کیش آغاز به کار کرد که به محل مناظره‌ای بین شرکت کالای نفت ایران و مدیران انجمن سازندگان تجهیزات نفت تبدیل شد.

علی کیوان آرا، مدیرعامل شرکت کالای نفت در حالی عنوان می‌کند که شرکت‌های داخلی هم از نظر کیفی و هم کمی‌ برای خرید کالا ارجحیت دارند که به اعتقاد انجمن سازندگان تجهیزات نفت، تولیدکنندگان داخلی به دلیل نبود ساختار حقوقی و مالی مناسب، تعامل درستی با کارفرمایان ندارند.

به گزارش خبرنگار ما از کیش، مدیرعامل شرکت کالای نفت ایران در حاشیه روز اول این نمایشگاه در جمع خبرنگاران گفت: «وزارت نفت در سال گذشته حدود ۷۰۰ میلیارد تومان انواع کالا و تجهیزات از شرکت‌های سازنده داخلی خریداری کرده است. تنها تقاضای ما از شرکت‌های داخلی رعایت استانداردهای جهانی است و قاضی بررسی این موضوع نیز شرکت‌های شخص ثالث این موضوع را بررسی می‌کنند.»

● ورود کالای غیراستاندارد چینی

کیوان آرا اما در پاسخ به این سوال که کالاهای چینی غیراستاندارد چگونه وارد بازار نفت ایران می‌شوند، توضیح داد: «در چین همه جور کالایی وجود دارد. کالاهایی که مرغوب هستند و لیسانس کیفیت دارند و کالاهایی که نامرغوب هستند.»

● کوتاهی شرکت‌های بازرسی

وی افزود: «تلاش ما این است نوع خرید به گونه‌ای باشد که به صنعت نفت خسارتی وارد نشود؛ اما بعضا برخی از کالاها و تجهیزات خریداری شده از شرکت‌های چینی از مشخصات فنی و کیفیت لازم برخوردار نیستند و بر خلاف نظر شرکت ملی نفت ایران، این کالاها در زمان بازرسی با کوتاهی شرکت‌های بازرسی‌کننده وارد بازار می‌شود.» وی با اشاره به اینکه برخی پروژه‌های صنعت نفت و گاز کشور به روش EPC انجام می‌شوند، اظهار داشت: «در برگزاری این پروژه‌ها برخی از پیمانکاران برای حفظ منافع خود برخی از اقلام و تجهیزات

بی‌کیفیت چینی را مورد استفاده قرار می‌دهند.» وی درباره نبود امتیاز ترجیحی برای استفاده از كالاهای ساخت داخل تصریح كرد: «براساس قانون، كالاهای تولید داخل نسبت به خارج ترجیح دارند؛ ولی عدد و رقم خاصی اعلام نشده است.» کیوان آرا ادامه داد: «ولی در شركت كالای نفت حتی اگر فقط یك شركت داخلی سازنده كالا وجود داشته باشد باید این شركت در مناقصه پذیرفته شوند.»

● قیمت ملاک دیگر

به گفته وی وقتی در شركت كالای نفت می‌خواهیم با شركت حاضر در مناقصه وارد گفت‌وگو شویم باید از عادلانه‌تر بودن قیمت مطمئن شویم كه به این منظور به سوابق خرید نگاه می‌كنیم و اگر قیمت عادلانه بود براساس همین قانون از شركت داخلی خریداری می‌شود.

● گلایه از برخی تولیدکنندگان

کیوان آرا در ادامه با گلایه از برخی از تولیدکنندگان داخلی اظهار داشت: «برخی از تولیدکنندگان، کالاهای غیراستاندارد را از خارج از کشور تهیه می‌کنند و در کارخانه‌های خود در کشور به نام خود برچسب می‌زنند و به وزارت نفت می‌فروشند که این موضوع باید حل شود.»

وی همچنین از تشکیل یک کارگروه ویژه در وزارت صنایع برای جلوگیری از خریدهای خارجی خبر داد و گفت: «ما لیستی از کالاهای صنعتی تولید داخل تهیه کرده‌ایم که پیمانکاران را از خرید این کالاها منع کرده است.» به گفته وی اگر این نوع از کالاها از خارج خریداری شود، در صورت هزینه‌های آنها نباید لحاظ شود.

● خودکفایی از واردات دکل حفاری

وی در ادامه با اشاره به اینکه هم اکنون به طور متوسط سالانه ۲۰۰ حلقه چاه نفت و گاز در سطح کشور حفاری می‌شود، تصریح کرد: «از این رو، یکی از برنامه‌های شرکت ملی نفت ایران بومی‌سازی ساخت دکل‌های حفاری و جلوگیری از واردات دکل‌های حفاری خارجی و به ویژه چینی است.»

● تشکیل کنسرسیوم داخلی

وی از تشکیل کنسرسیوم‌های داخلی با حضور شرکت‌های سازنده داخل کشور برای بومی‌سازی دکل‌های حفاری نفت و گاز خبر داد و افزود: «هم اکنون چند کنسرسیوم داخلی برای خودکفایی در ساخت دکل‌های حفاری خشکی و دریایی تشکیل شده‌اند و شرکت ملی نفت ایران قصد دارد با امضای قراردادهای بلند مدت کشور را از واردات دکل حفاری خودکفا کند.» کیوان آرا از انعقاد قراردادهایی بین شرکت ملی نفت و صدرا برای ساخت دو دکل دریایی در بوشهر خبر داد و یادآور شد: «همچنین قراردادی بین جهاد دانشگاهی و شرکت ملی نفت برای ساخت ۳ دکل خشکی و قرارداد دیگری بین شرکت نفت و گاز پارس و صف برای ساخت دو دکل دریایی امضا شده است.» وی با انتقاد ازنظام بانکی کشور اظهار داشت: «در حال حاضر نظام بانکی به جای تولید بیشتر در خدمت تجارت و بازرگانی است.»

● تجهیز ظرفیت انبارها

وی در ادامه با اشاره به اینکه هم‌اکنون انبارهای شرکت ملی نفت ایران از انواع کالا و تجهیزات مورد نیاز برای مقابله با شرایط تحریم تکمیل

شده‌اند، افزود: «برخی از این کالاها از شرکت‌های چینی خریداری شده؛ اما این محصولات تحت لیسانس بوده و از کیفیت و استاندارد لازم برخوردار هستند.» کیوان آرا در پایان همچنین از تعطیل شدن کلیه شعب شرکت کالای نفت ایران در خارج از کشور بر اساس رئوس برنامه چهارم خبر داد.

● نبود ساختار حقوقی مشخص

اظهارات مدیرعامل کالای نفت ایران در حالی عنوان شد که سیروس تالاری، رییس‌هیات مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت در خصوص مشکلات تولیدکنندگان می‌گوید: «تولیدكنندگان داخلی از نبود ساختار حقوقی و ساختار مالی مناسب و در خدمت صنعت و تولید كشور رنج می‌برند.» وی افزود: «نوع ضمانت‌نامه‌هایی كه سازندگان باید ارائه دهند و قراردادهای ما، بیانگر این است كه ساختار حقوقی منطبق با شعار امروز كه گسترش و توسعه ساخت داخل است، ندارد. در بخش ساختاری مالی نیز در هیچ كجای دنیا روابط مالی بین تولیدكننده و مصرف‌كننده مانند ایران نیست كه تولیدكننده از نظر مالی وابسته به مصرف‌كننده باشد.»

● دولتی بودن اقتصاد دلیل دیگر

تالاری با تاكید بر اینكه دولتی بودن اقتصاد كشور و تنش‌های موجود در سطح كشور و بین‌المللی از جمله عوامل ایجاد اشكال در اقتصاد ایران بوده‌اند، توضیح داد: «اقتصاد دولتی ما به دلیل تغییرپذیر نبودن، اصلاح‌پذیر نبودن و از آنجاكه فی نفسه فسادپذیر است، موجب شده که در بهبود اقتصاد به نتیجه چندانی نرسیم.»

● سبقت همسایگان

وی با بیان اینكه با توجه به مشکلات اقتصادی خود نتوانسته‌ایم در جایگاه بین‌المللی رتبه واقعی را كسب كنیم، گفت: «درحالی دارنده منابع بی‌شمار نفتی و گازی هستیم كه قطر در بهره‌برداری از گاز و میعانات گازی پارس جنوبی به مدت ۱۰ سال از ما جلو افتاده است، عربستان در تولیدات پتروشیمی رتبه ۷ بازار جهانی را دارد در حالی كه رتبه ایران ۵۵ است. بنابراین باید تلاش كنیم تا شرایط را به نفع خود تغییر دهیم.» وی با اشاره به وضعیت اصلی كشور كه می‌تواند موجب كمك به سازندگان داخلی شود، توضیح داد: «هدف‌های موجود در سند چشم‌انداز در بخش صنعت نفت كه رسیدن به جایگاه اول منطقه در بخش تولید محصولات پتروشیمی، رسیدن به جایگاه دومین تولیدكننده نفت اوپك و كسب جایگاه سومین تولیدكننده گاز جهان است می‌تواند زمینه‌های زیادی را برای فعالیت سازندگان داخل ایجاد كنند.»